myislandcyprus

THE PROTOCOL SHOULD ALSO BE EVALUATED IN THE FRAMEWORK OF THE GENEVA CONVENTION

Civilian persons in areas of armed conflict and occupied territories are protected by Article 159 of the 4th Geneva Convention of 12 August 1949, concerning the protection of civilians during war.

Occupations are temporary and the occupying forces are responsible for securing the interests of those protected under their rule.

Article 4 of the Convention defines the protected person. Part 3 of the same convention laid down the rules determining the status of “protected persons” in the occupied zone and how they should be treated (Articles 27-141). Thus, civilian persons are protected from murder, torture or brutality and are protected from discrimination on the basis of race, nationality, religion or political opinion.

According to the article 49(6) of the Convention, the occupying power shall not forcibly send or transfer a portion of its own population to the occupied territory.

In various resolutions and statements taken by the United Nations organization regarding the Cyprus problem, the regret for the change in the demographic structure in Cyprus has been expressed. For example, in the UN General Assembly resolution 3395 dated 20 November 1975 says, “all parties are called to avoid unilateral actions that would contradict resolution 3212, including making changes in the demographic structure of Cyprus”. In the UN General Assembly resolution 33/15 dated 9 November 1978, it is expressed that it regrets "all the unilateral actions that have changed the demographic structure of Cyprus". The UN General Assembly reaffirmed this in its resolutions of 20 November 1979 (No. 34/30) and 13 May 1983 (No. 37/253).

As it will be remembered, with the resolution of the UN Security Council dated 18 November 1983 and numbered 541, all countries were asked not to recognize any other Cypriot state other than the Republic of Cyprus.

In the resolution of the UN “Sub-Commission on the Elimination of Discrimination and Protection of Minorities” dated 2 September 1987, it is stated: “There is also concern about the policy and practice of bringing settlers into the occupied areas of Cyprus, which constitutes a form of colonialism and is an attempt to illegally change the demographic structure of Cyprus.”

This population, which is also spoken at the negotiating table from time to time and transferred from Turkey to the occupied parts of Cyprus, is always indirectly mentioned in all UN documents. However, it constitutes one of the main issues that must be resolved during the resolution of the Cyprus problem.

I mentioned this situation in an article I wrote in 2003 titled "The situation of the Turkish population transferred to Cyprus" and I made the following determination at the beginning of the article:

“The Turkish population, who moved to the island under the name of “seasonal workers” after Turkey occupied 37% of the northern part of the territory of the Republic of Cyprus in the summer of 1974, has recently started to be a topic of discussion in the Turkish Cypriot public opinion. The place of the Turkish population in international law, who has disclosed that they have been used as a vote depot to give political support to the occupation regime, by being given TRNC citizenship, is now rightly questioned." (Afrika newspaper, 3-4-5 September 2003)

With the "Agreement on Economic and Financial Cooperation between the Government of the Republic of Turkey for the Year 2022 and the Government of the Turkish Republic of Northern Cyprus" signed in Ankara on April 14, 2022 and published in the Official Gazette on May 20, 2022. Further changes, which are intended to be made in the region of the Republic of Cyprus Turkey, occupied by the Turkish Armed Forces since the summer of 1974, exceed the purpose stated in the protocol and make it necessary to re-evaluate the issue in the context of the 4th Geneva Convention of 1949.

(23 May 2022, Nicosia) 

 

Κυπριακες Υποσημειωσεις

Δύο Μικρά Άρθρα για Αναρχικούς στην Κύπρο (Μάλλον από το 2002)

Δύο μικρά άρθρα για αναρχικούς στην Κύπρο, μάλλον από το 2002.

 

Κυπριακες Υποσημειωσεις

Στιγμιότυπα από Ρεπορτάζ του «Περιοδικού» για το Πολυκατάστημα Γούλγουερθ & Shacolas Tower στη Λήδρας (1996)

Στιγμιότυπα από ρεπορτάζ του «Περιοδικού» από το 1996, για τις αναπτύξεις του Ομίλου Σιακόλα στην οδό Λήδρας (πολυκατάστημα Γούλγουερθ & Shacolas Tower).

Πηγή: https://web.archive.org/web/20200603030210/https://city.sigmalive.com/article/2016/9/15/apo-ton-paniko-toy-goylgoyerth-stin-frenitida-toy-hm/

Κυπριακες Υποσημειωσεις

Η διαδοχή του βασιλιά των Σευχελλών

Το blog φιλοξενεί με μεγάλη χαρά το έπος Η διαδοχή του βασιλιά των Σευχελλών που καταπιάνεται με τις πολιτικές εξελίξεις στον πολυαγαπημένο μας Μεσογειακό ρότσο. Εντοπίστηκε στο facebook του Γρυγόρη Ιωάννου.

Η διαδοχή του βασιλιά των Σευχελλών*

Επεισόδιο 1ο 

Ιαννουάριος 2022

*Δεν πρόκειται για το γνωστό πραγματικό νησί των Σεϋχελλών, αλλά για το παρατσούκλι ενός φανταστικού νησιώτικου κράτους, του μυθικού Νότιου Ρότσου. Ο βόρειος Ρότσος ήταν πέραν από τον ελέγχο του βασιλείου καθότι η Κραμανία, μια μεγάλη δύναμη της περιοχής εκμεταλλευόμενη την βλακεία των Νοτιοροτσίτων όχι απλά το κατέχει αλλά είναι στα πρόθυρα και να νομιμοποιήσει την κατοχή του. Αλλά αυτή είναι μια άλλη ιστορία που δεν θα μας απασχολήσει εδώ, γιατί αυτό το μπακ στόρυ εμπίπτει στην ουσία στο genre κοινωνικό δράμα έστω και αν κάποιοι την διηγούνται ως αστυνομική σειρά. Εμείς κινούμαστε σε πιο επικο-άκσιον κατευθύνσεις.

...........

Ο βασιλιάς των Σεϋχελλών έφτανε στα τελευταία του, έχοντας ζήσει μια σχετικά εύκολη ζωή. Φάνηκε τυχερός στην πορεία του καθότι οι αντιπάλοι του ήταν αδύνατοι και ανήμποροι να συνασπιστούν. Ήταν βέβαια εκτός από τυχερός και αδίστακτος, κάτι που τον ωφέλεσε σε διάφορες φάσεις καθότι εκμεταλλεύτηκε καταστάσεις, αγοράζοντας και τρομοκρατώντας όσους διανοήθηκαν σε κάποια στιγμή να παρασπονδίσουν. Αλλά όλα κάποτε τελειώνουν, έτσι και η βασιλεία του. Έπρεπε όμως να μεριμνήσει να μην πέσει το βασίλειο στα χέρια αντιπάλων, ή έστω σε χέρια που θα αμφισβητούσαν την κληρονομιά που άφηνε. Κάποιοι μάλιστα έκαναν λόγο και για κίνδυνο κατάλυσης της ίδιας της δυναστείας με δίκες και γκιλοτίνες, αλλά αυτά ήταν μάλλον υπερβολές. Αυτά που φαγώθηκαν, φαγώθηκαν – η ποσότητα του μελλοντικού φαγώματος ήταν το διακύβευμα, όχι η νομιμότητα της κατανομής του προηγούμενου.

Στην αυλή του βασιλιά κατάφεραν να ξεχωρίσουν την τελευταία περίοδο τρεις χαρακτήρες, ο ευσεβής μαθητευόμενος μάγος, η μαφιόζα αλεπού, και ο κομψός κυνηγός με τα μεγάλα αυτιά, η διασαφήνιση όμως του τομέα ευθυνών του κάθε ενός δημιουργούσε τριβές. Τώρα με τον βασιλιά στα τελευταία του, οι τριβές έγιναν εντάσεις και άρχισαν να πυκνώνουν τα σύννεφα στον πάλαι πότε καταγάλανο ουρανό των Σεϋχελλών. Κάπου εδώ ξεκινά η ιστορία μας που δεν έχει ακόμα γραφτεί. Σε αυτό το επεισόδιο θα περιγράψω απλώς το σκηνικό – για την πλοκή θα αυτοσχεδιάσω στη συνέχεια, με μπόλικες θεαματικές πιρουέττες σαν να κάνω εξωτερική πολιτική αστείου κράτους.

Η μαφιόζα αλεπού λοιπόν είχε υπό τον έλεγχο της την φρουρά του βασιλείου, ένα πλέγμα διχτύων που διαπερνούσε ολόκληρη τη ταξική δομή του βασιλείου, χωρίς κάποια συνεκτική ιδεολογία ή ταυτότητα αλλά παρόλα αυτά ένα σχετικά συμπαγές σύνολο που μπορούσε εύκολα να ανταποκριθεί σε υποσχέσεις προνομιακής μεταχείρισης, να ξεγελαστεί από αυτές, αλλά και να υποκριθεί ότι ξεγελάστηκε, μένοντας πιστό και κρατώντας σημειώσεις για τον λογαριασμό παράκατω. Ο ευσεβής μαθητεύομενος μάγος από την άλλη, ο βασικός αντίπαλος της μαφιόζας αλεπούς είχε κάνει μεγαλύτερη διασπορά στην επένδυση του και τώρα ανέμενε να αυγατίσει. Πέραν από την βασιλική φρουρά, έπαιζε μπάλα με γέροντες και προφήτες που είχαν πολλούς ακόλουθους, με τις φρουρές άλλων τοπικών βαρώνων, λόρδων και πολέμαρχων ενώ από το πόστο του ως Υπερπόντιος Καγκελλάριος του Βασιλείου πουλούσε στους κοινούς και μια εικόνα δήθεν υπερΣεϋχελλικής εμβέλειας. Τα μαγικά του βέβαια δεν δούλευαν – συχνά έμενε ο καπνός χωρίς να πιάσει το ξόρκι αλλά αυτός ήταν απτόητος. Ουσιαστικά δεν είχε προχωρήσει και πολύ από εκεί που ξεκίνησε μαθητούδι στους Ιερούς Κήπους, αλλά πολλοί ΝοτιοΡοτσίτες δέχονταν τα κόλπα του μικρού μάγου ή έστω με την χαρακτηριστική τους συγκατάβαση δεν τον απόπαιρναν – ήταν και ωραίο παιδί, σοβαρό και θεοσεβούμενο.

Η μαφιόζα αλεπού, με την βασιλική φρουρά στο τσεπάκι φαινόταν να έχει το προβάδισμα στην διαδοχή. Βέβαια δεν ήταν ακριβώς η βασιλική φρουρά το προβάδισμα της αλεπούς αλλά η λυκοσυμμαχία της με τον κομψό κυνηγό με τα μεγάλα αυτιά. Για να μπορέσει εξάλλου μια αλεπού να ελέγξει ένα ένοπλο σώμα, χρειάζεται να μην ανησυχεί ότι μπορεί να της έρθει καμιά σφαίρα από πίσω. Ο κυνηγός μας όμως ήταν κύριος στις συνέργειες και τις συνεργασίες του. Αυτός τώρα περιμένε την σειρά του να πάει για Φρούραρχος, απόφαση που πήρε όταν έχασε την Υπερπόντια Καγκελλαρία από τον μαθητευόμενο μάγο. Δεν διεκδικούσε για την ώρα διαδοχή του βασιλέα, παρότι ήταν, ως κομψός κυνηγός, ο προτιμητέος της κυρίαρχης τάξης των ευγενών. Κάποιοι δούκες ήταν πάντως ανησύχοι. Ένας τις προάλλες του φώναξε κατάμουτρα:  «Τι αξία έχει βρε η βασιλική φρουρά αν είναι να ρισκάρουμε να πάρουν το βασίλειο οι άλλοι; Τους φίλους και τους συμμαθητές σου τους ξεχνάς; Να σκέφτεσαι πιο πονηρά.» «Ο κυνηγός απάντησε καθησυχαστά στον δούκα αλλά η κουβέντα του δούκα στριφογύριζε στα μεγάλα αυτιά του για ώρες...

Συνεχίζεται.

.....................

Επεισόδιο 2ο

Φεβρουάριος 2022

Στο μεταξύ ενώ ο κομψός κυνηγός με τα μεγάλα αυτιά ήταν βυθισμένος στις σκέψεις του μετά από την προειδοποιητικού χαρακτήρα παραίνεση του δούκα, η ζωή συνέχιζε κανονικά στο βασίλειο του Νότιου Ρότσου. Η μαφιόζα αλεπού και ο μαθητευόμενος μάγος έκαναν επαφές και στρατολογήσεις παρασκηνιακά αλλά και στο προσκήνιο γίνονταν πραγματάκια. Η μαφιόζα αλεπού ως Φρούραρχος του Βασιλείου εξασφάλισε φωτογραφία και δήλωση στήριξης από τον βασιλέα γειτονικής χώρας που παλιά την ονόμαζαν και μητέρα χώρα. Αυτό ήταν βέβαια πριν ενηλικιωθεί ο λαός του Ρότσου – όταν μεγάλωσε και έπηξε ο νους του, και αφού με αυτές τις ανοησίες έχασε και τον μισό Ρότσο, λίγοι ήταν αυτοί που θεωρούσαν πλέον την γειτονική χώρα μητέρα – για τους πλείστους ήταν το πολλύ αδερφή, μη σου πω και ξάδερφη. Αλλά αυτοί οι λίγοι ήταν εντός και στα πέριξ της Φρουράς και ήταν σημαντική δεξαμενή στήριξης για την διαδοχή. Επίσης στην γειτονική μητερο-αδερφο-ξαδερφική χώρα έκανε καριέρα επιτελάρχη ένα άλλο παιδί της Δυναστείας που φημολογούνταν ότι δεν είχε και τις καλύτερες σχέσεις με τον βασιλέα των Σεϋχελλών – αλλά εντάξει αυτά ήταν φήμαι, διότι στις κρίσιμες στιγμές και αυτός όπως όλα τα Δυναστόπουλα είχε καταπιεί την γλώσσα του.

Ο ευεσβής μαθητεύομενος μάγος έκανε μια θεαματική έξοδο από την Υπερπόντια Καγκελλαρία όταν στριμώχτηκε, ότι δήθεν ήταν και καλά υπεράνω και άφησε την πρωτοβουλία των δημοσίων σχέσεων για λίγο στην σύζυγο του, μια δυναμική αξιωματικό του παλατιού που υπηρετούσε και ως Αυλαρχίδα των Τιμών. Στο πόστο της Υπερπόντιας Καγκελλαρίας επέστρεψε ένας πουθενάς βετεράνος, που κάποτε τον πουλούσαν ως κάτι διαφορετικό, που είχε δήθεν αποστασιοποιηθεί από την δυναστεία και διάφορες άλλες ανοησίες. Αυτός λοιπόν μάλλον θα πίστεψε το ψέμα του, ότι δήθεν ήταν κάτι, και έκανε και δηλώσεις κρίσεως και εξαγγελίες ως φάκτορας της πολιτικής παρά το ότι ήταν εμφανώς απλά μια προσωρινή ρεζέρβα. Αλλά ο λαός του Νότιου Ρότσου γουστάρει τους φάκτορες γενικά – σου λέει και αυτός, εδώ ο κάθε τριτοτέταρτος παίζει πρώτο πλάνο, εγώ θα κάτσω πίσω; Μόνο από την παρέλαση αυτο-φακτόρων της αντίπαλης πλευράς της Δυναστείας να το πιάσει κανείς, δεν είχε και άδικο ο κύριος πουθενάς.

Με αυτά και με αυτά έρχεται και το σφύριγμα λήξης του περίφημου πρότζεκτ ‘Χοτ Έαρ’, ή ‘Χο-Εά’ όπως το αποκαλούσαν κωδικά και φούσκωναν σαν κοκόρια όλοι εντός Δυναστείας μαζί με διάφορους ηλίθιους εκτός της. Ο Χο-Εά ήταν βέβαια πάντα μια μούφα σε όσους είχαν δυο δράμια νου, αλλά ήταν επίσης η επιτομή της πολιτικής του Βασιλέα των Σεϋχελλών. Για αυτήν τη μούφα, που δήθεν θα απέκλειε την Κραμανία από το αέριο, που δήθεν θα της απαγόρευε να αεριστεί γύρω από τον Ρότσο, είχαν δουλέψει όλοι στην Δυναστεία. Είχαν όλοι δουλέψει τον λαό της Δυναστείας δηλαδή για αυτό – και η μαφιόζα αλεπού με την σοβαροφάνεια της, και ο κυνηγός με τους ρεαλισμούς του και ένας άλλος τρυπητής με τα βαρύγδουπα που την έκανε νωρίς και βέβαια ο μαθητευόμενος μάγος με τις μαγικές τριπλέτες και τα λοιπά ξόρκια του που θα εξαφάνιζαν δήθεν την Κραμανία από τον γεωπολιτικό χάρτη.

Κανονικά το σφύριγμα λήξης του Χο-Εά, που έγινε σε στυλ ρουτίνας από κατώτερους υπαλλήλους μιας μεγάλης δύναμης που θεώρησε ότι αρκετά άφησε τα παιδιά να χαριεντιστούν, ‘αλλά έχουμε και δουλειές στην περιοχή’, θα έπρεπε να φέρει αναταράξεις στο βασίλειο του Νότιου Ρότσου. Ο Χο-Εά ήταν υποτίθεται το μάστερ πλαν που θα έκανε τον Νότιο Ρότσο αερικό κόμβο μεταξύ ηπείρων και θα έφερνε την ένωση με την μητερο-αδερφο-ξαδέρφη μέσα στο νερό. Ο Χο-Εά ήταν ‘η αλήθεια μες στην ψευτιά, στα γκρίζα όνειρά μας η ξαστεριά’ πως εξαϋλώθηκε έτσι σαν αερικό; Καμιά σοβαρή αναταραχή δεν έφερε τελικά το σφύριγμα λήξης, διότι ήταν απλώς ένα ‘αδειανό πουκάμισο’ όπως είχε πει κάποτε κάποιος για κάτι άλλο. Ακόμα και οι χαζοί που τραγουδούσαν παιάνες στον Χο-Εά σε στυλ ‘και μάνα κι αδερφή μου κι αγάπη εσύ’ τον άφησαν να πάει άκλαφτος, περιοριζόμενοι σε επιθέσεις στους σταλεγάκηδες ότι έχουν δήθεν ελλιπή πατριωτισμό και διάφορα άλλα ανιαρά.

Εγώ πάντως, παρότι γνωστός άπατρις γενικώς και σταλεγάκιας ειδικώς για την μούφα Χο-Εά, που υπήρξε και άλλοθι για την απόπειρα παράδοσης του βόρειου Ρότσου στην Κραμανία, ειλικρινά λυπήθηκα με το πουφ της λήξης του. Δεν γίνεται κύριος τόσο μεγάλο θεαματικό κόλπο να σβήνει έτσι άδοξα. Ντάξει δεν γινόταν να γελάσουμε, αλλά ούτε να κλάψουμε πλέον; Τι σκατά πληρώσαμε τέλοσπάντων;

Συνεχίζεται....

.....................

Επεισόδιο 3ο

Μάιος 2022**

** Επειδή μεσολάβησαν πάνω από τρεις μήνες, συστήνω πριν διαβάσετε το 3ο επεισόδιο να ξαναδιαβάσετε πρώτα τα προηγούμενα 2 επεισόδια (λινκ στο 1ο σχόλιο) διότι η ιστορία μας δεν είναι παίξε γέλασε, και έχει συνέχεια, όπως εξάλλου και η βασίλεια των Σεϋχελλών.

Ο βασικός αντίπαλος της δυναστείας των Σεϋχέλληδων ήταν ένα παλαιό Σύνταγμα που βρισκόταν παραδοσιακά εκτός της δυναστείας παρότι μέσω διαφόρων συνεργασιών και συμμαχιών του στο παρελθόν είχε καταφέρει να υπάρξει και εντός του βασιλείου. Όμως τη πρώτη φορά που δοκίμασε και τα κατάφερε λίγο να μπει μπροστά μήπως και βελτιωθεί κάπως η κατάσταση των σχέσεων με το βόρειο Ρότσο τα πράγματα δεν πήγαν και τόσο καλά και έτσι η πορεία φθοράς του παλαιού Συντάγματος όχι μόνο συνεχίστηκε αλλά επιτυχύνθηκε μάλιστα. Με στόχους θολούς, πυξίδα χαλασμένη, ηγεσία απόμακρη από τους χωρικούς στους οποίους αναφερόταν, αξιωματικούς μέτριους και στρατιώτες χωρίς πάθος το Σύνταγμα οδηγούνταν από συρρίκνωση σε συρρίκνωση. Με αυτό το χάλι η παρέμβαση του στο ζήτημα της διαδοχής του βασιλιά των Σεϋχελλών ακόμα και μεσούσης της κόντρας της Μαφιόζας Αλεπούς και του Ευσεβή Μαθητευόμενου Μάγου ήταν δύσκολο εγχείρημα. Χρειαζόταν σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς στρατηγική σκέψη και καθαρότητα στόχων, έξυπνο πλάνο και μια ευέλικτη γραμμή μάχης. Ψιλά γράμματα δηλαδή.

Ο Ευσεβής Μαθητεύομενος Μάγος παρέμεινε σιωπηλός το τελευταίο διάστημα και απολάμβανε τα διόλου ευκαταφρόνητα αποτελέσματα που επέφερε η υπόγεια του δουλειά το προηγούμενο διάστημα. Ποια δουλειά θα μου πείτε αφού ήταν πλήρως αποτυχημένος ως Υπερπόντιος Καγκελλάριος. Αυτό δείχνει ότι δεν παρακολουθείτε προσεχτικά την εξέλιξη της ιστορίας. Είπαμε ότι οι νοτιοΡοτσίτες δεν ενοχλούνταν που δεν έπιαναν τα μάγια του επειδή τους άρεσε η αίσθηση του να έχουν ένα ωραίο παιδί, μοντέρνο και θεοσεβούμενο ταυτόχρονα, να τους κάνει τα κόλπα. Αφού τους κοροϊδεύουν που τους κοροϊδεύουν τους χωρικούς οι δυνάστες, τουλάχιστον ας το κάνει κάποιος με ένα στυλ μυστήριο και αεράτο παρά το ανιαρό αστικο-δικηγορίστικο ή το χωριάτικο πολιτικάντικο. Εδώ ήταν η δύναμη του Ευσεβή Μαθητευόμενου Μάγου – όχι τα μαγικά που δουλεύουν αλλά η εκτίμηση μιας ειλικρινούς προσπάθειας για μαγική κοροϊδία, μιας κοροϊδίας νέου τύπου, σύγχρονης, τολμηρής, με πίστη στις δυνάμεις της κόντρα στην πεζή και μουντή πραγματικότητα. 

Η Μαφιόζα Αλεπού βέβαια ήξερε ότι τα αεριτζίδικα κόλπα είχαν ταβάνι και ότι καθώς πλησιάζε η στιγμή το μεγαλύτερο μέρος της Φρουράς θα πειθαρχούσε και θα δήλωνε την υπακοή της στην επίσημη διαδικασία διαδοχής της δυναστείας που προέβλεπε ότι ο έμπειρος Φρούραρχος θα κληρονομούσε το βασίλειο και όχι ένας νεαρός αρριβίστας από τους Ιερούς Κήπους με αμφιλεγόμενα μαγικά και ανίερες συμμαχίες με τοπικούς βαρώνους, λόρδους και πολέμαρχους που έστησε εκμεταλλευόμενος το πόστο του ως πρώην Υπερπόντιος Καγκελλάριος. Που θα πάει, θα ξεφουσκώσει το μπαλόνι έλεγε και ξαναέλεγε στον Κομψό Κυνηγό (δεν θα ξαναγράψω ‘με τα μεγάλα αυτιά’, θα λέω Κομψός Κυνηγός σκέτο από εδώ και πέρα). Να και αν ξεφουσκώσει, να και αν δεν ξαφουσκώσει απαντούσε ο Κυνηγός. Ούτως ή άλλως με τα χάλια που έχει το Σύνταγμα το βασίλειο δεν απειλείται. Και εγώ θα είμαι σίγουρα ό,τι και να γίνει ο νέος Φρούραρχος. Στα τέτοια μου και μένα και του βασιλιά αν θα πας εσύ ή ο Μάγος για σύνταξη. Μουάχαχα. 

Είχε δίκαιο ο Κομψός Κυνηγός. Το Σύνταγμα ήταν στα χάλια του τα μαύρα. Για να καταλάβετε έκανε συμβούλια και παρασυμβούλια αξιωματικών για να καταλήξει να διαλέξει ένα βοηθό καρδιναλίου της Υπερπόντιας Καγκελλαρίας, τον Μαυροπρεσβύτερο, που υπηρετούσε ως Κογκλαβιστής στην αυλή του βασιλιά των Σεϋχελλών με αρμοδιότητα τις διπραγματεύσεις με τους βορειοΡοτσίτες και την Κραμανία. Καλός άνθρωπος έλεγαν όλοι, αλλά του έλειπε ο δυναμισμός και η τσαχπινιά και κυρίως η δυνατότητα πρόσβασης στους χωρικούς. Μάταια φώναζαν διάφοροι αντίπαλοι της δυναστείας, βρε Συνταγματιστές που πάτε ξυπόλυτοι στα αγκάθια και που μας παίρνετε στην σφαγή, τίποτα αυτοί. Η απόφαση επάρθειν, ο κύβος ερίφθειν, διαβήκαμε τον Ρουβίκωνα απαντούσαν αυτοί ανένδοτοι, ακόμα και αυτοί που είχαν διαφωνήσει στα συμβούλια και τα παρασυμβούλια με την επιλογή του Κονκλαβιστή της Δυναστείας ως υποψήφιου Διαδόχου της.

Ο Ευσεβής Μάγος χαιρόταν περισσότερο από όλους το στραβοπάτημα του Συντάγματος. Διότι εκτός των άλλων τον απάλλαξαν και από την ανάγκη να δικαιολογείται για την μαντάρα που έγινε με τον βόρειο Ρότσο και την Κραμανία. Τουλάχιστον θα κοπάσουν τώρα οι Συνταγματικοί μουρμουρούσε παρηγορώντας τον εαυτό του για την μπανανόφλουδα που πάτησε με την κλοπή φράσεων για τον πανηγυρικό του από τον κύριο Πουθενά. Όση ευθύνη εχει ο Καγκαλλάριος έχει και ο Κονκλαβιστής μονολογούσε – να μην πούμε και παραπάνω. Και όσο για τους χωρικούς, τι μπορούν να κάνουν; Θα προτιμήσουν τώρα ένα κονκλαβιστή όταν έχουν ενώπιων τους καρδινάλιους; Με την Αλεπουδίτσα θα παιχτεί το παιχνίδι. 

Καλά δεν θα με βοηθήσεις έτσι και αλλιώς, ρώτησε η Μαφιόζα Αλεπού τον Κομψό Κυνηγό; Τι σόι συμμαχία έχουμε;  Λυκοσυμμαχία αλεπουδίτσα μου, λυκοσυμμαχία απάντησε αυτός με ένα χαμόγελο ως τα αυτιά. Τι βοήθεια θέλεις βρε; Αφού οι άλλοι πάνε με μπας κλας άλογο, τι θες από μένα; Να κάψω τις γέφυρες με τον Μάγο; Που δηλώνει μάλιστα ακόμα μέλος της Φρουράς; Και θα τον ανεχτούμε να κάνει παιχνίδι με τους εξωφρουρικούς Κυνηγότατε μου, επέμεινε η Αλεπού; Βρε μην επιμένεις σου λέω. Αυτά είναι υστερινά θέματα. Προς το παρόν κάτσε να απολαύσουμε το χαντάκωμα του Συντάγματος. Πάω στον βασιλιά απόψε για tea party εις υγεία του βασιλείου και της δυναστείας.  Έλα και εσύ και τα λέμε και εκεί. Κοίτα διάδοχο Φρούραρχο να μην τον νοιάζει η κατάσταση της Φρουράς που θα παραλάβει, σκέφτηκε η Αλεπού – με τους αξιωματικούς και τους χωρικούς δεν θα βρω άκρη τώρα, πρέπει να πάω στους δούκες, ψιθύρησε. 

Τι λες εκεί στα μουλαωχτά κύριε Αλεπουδότατε; ρώτησε με κάποια ειρωνεία ο Κυνηγός. Τίποτα, τίποτα, απάντησε η Αλεπού με ένα πονηρό μειδίαμα. Θα τα πούμε στου Μεγαλειότατου λέω.  

Συνεχίζεται...
 

Κυπριακες Υποσημειωσεις

Κείμενο Ηνωμένων Εθνών για Κατάργηση Εγγυήσεων στο Κραν Μοντανά (United Nations text on the abolition of guarantees at Crans Montana)

Κείμενο Ηνωμένων Εθνών για Κατάργηση Εγγυήσεων στο Κραν Μοντανά.

Εντοπίστηκε σε κοινωνικό δίκτυο, όπου και ανέβηκε αρχικά.

Μπορεί επίσης να εντοπιστεί σε μορφή pdf πατώντας εδώ. 

*

 United Nations text on the abolition of guarantees at Crans Montana.

It was located on social media, where it was originally uploaded.

Digital pdf version can be found by pressing here.

Κυπριακες Υποσημειωσεις

(Mis-)Managing the spread of COVID-19 in Cyprus, and other blog Entries - George Iordanou (2020-21)

The following four entries commenting on the covid-19 pandemic response in the Republic of Cyprus were originally published on iordanou.org, the personal blog of George Iordanou. They were written between 06/12/2020 and 02/03/2021, just before, during, and right after the second lockdown.

Failing to manage the second wave of the pandemic in Cyprus

2020-12-06

The government of the Republic of Cyprus failed to manage the second wave of the COVID-19 pandemic on multiple levels. Firstly, they failed to adopt timely measures based on the advice of scientists; rather, action was taken after the situation started to get out of hand, with public policy being dictated by private interests at the expense of public health. Secondly, even after they started issuing vague authoritarian decrees, which one after the other were revised shortly upon their announcement – half baked reactions as they were – the authorities have since failed to enforce them.

They lost the respect of the people, evident by the blatant disregard of their irrational decrees. I fear that we see out future in Greece, whose covid measures we have been copying since day one. Do those in power not go out to see what’s going on? Do they not care? Do they really think that Christmas spending and consumption is worth the lives that will inevitably be lost in the coming weeks?

I don’t know what is the situation in other districts. In Nicosia, everywhere is packed, no distances are maintained, and people generally don’t follow the protocols, and are definitely not wearing their masks correctly. It’s as if there’s no pandemic; except that cafes and restaurants close at 7pm and there’s a curfew at 9pm. Absolutely ineffective measures given that people still aggregate en masse in close spaces such as malls, churches, and in restaurants and cafes.

In the meantime, the infections are rising, and I fear that the national healthcare system is fast reaching its capacity.

(Mis-)Managing the spread of COVID-19 in Cyprus

2020-12-09

Let’s sum up the situation with COVID-19 in Cyprus. I wrote a few days ago that the authorities have managed poorly the second wave of the pandemic. In today’s article, I will go into a bit more detail on what I think are the main issues, in light also of the new measures introduced today.

Vague and Irrational

The problem pre-dates the second wave and can be traced back to the initial measures, namely the fact that government planning was not based on an analysis of the situation in Cyprus, including the fact that we have a small population contained in a naturally secluded space – an island. Rather than planning based on local realities, the government’s policy was limited to copying, sometimes verbatim, the measures adopted in nearby Greece, usually with a few days of delay. This was bound to backfire.

The measures taken have sometimes been both vague and irrational. Vague because there was ambivalence in the decrees issued by the competent Ministries, which relied on the police exercising a level of judgement uncharacteristic for advanced democratic states. Irrational, because, in trying to balance public health concerns with financial concerns, the latter always took precedence, resulting in policies that were ambivalent leading to increased infections. Central to all this was the government’s failure to realize the link between these two crucial components – public health and the economy.

A case in hand for the irrationality of some of the measures is the fact that people cannot mingle in open spaces such as parks, while at the same time it was, until today, perfectly acceptable to see shops full of customers, packed cafes with tables right next to each other, and people aggregating inside churches waiting to lick the same spoon as part of the ritual of the Christian Orthodox Holy Communion, all with the blessings of the authorities and the police. The most notable failure is seen at schools. Even though the authorities had months to prepare for remote education, seeing as schools were one of the primary spaces where the virus was transmitted, they failed both to modify the national curriculum and to equip students with the necessary IT equipment. Instead, children are, to this day, required to physically attend classes. When the infections in school environments inevitably rose, the rules issued as regards who should go into quarantine were as loose as possible. Rather than putting the whole class into quarantine, only 4-5 kids sitting around the one who got infected were allowed to self-isolate. The rest were informed that they would get unjustifiable absences. Not to mention the public sector, where the state as the biggest employer in the country, has failed to upgrade its infrastructure to enable remote work, with public servants being forced to attend sometimes crowded and poorly ventilated offices even when they could fulfill their duties remotely.

Three main issues

One can easily identify the three main interrelated issues that contributed to the situation that we are facing today, whereby people blatantly ignore the government’s decrees, resulting in the rise of infections.

The first, is that the decrees themselves are not an outcome of a process of transparent deliberations between the government and affected parties; something that, contrary to what critics claim, can happen quickly through remote means. As a result, there is a prevailing sense of injustice in the society, stemming from the lack of democratic legitimacy from the authoritarian nature in which the measures are decided. Part of this problem is the fact that the members of the scientific team advising the President are all too eager to give contradictory interviews in what seems like an attempt for self-promotion, as well as the fact that irrational exceptions are being issued further to the lobbying of various pressure groups (most recently, for example, the exception for hunters). There is also a clear disconnect and a gap in public knowledge as regards the measures that are decided based on health considerations and those decided on financial grounds, as well as the triggers for the activation of escalating measures. The lack of transparency and clear trigger mechanisms leads to an unpredictability that exacerbates a sense of subservience; the sense that citizens are subjects rather than owners of their own destiny.

The second, is that decrees were issued without a corresponding ability and political will on behalf of the state to monitor and guarantee their implementation across the board. The cafes mentioned above are indicative of the situation. It only takes a stroll in downtown Nicosia to witness the utter failure of the decrees, as well as the ability of the police to implement them. Not to mention the selective application of the fines – politicians and priests caught on camera violating the decrees are routinely left off the hook, while migrants and other laypeople are on the receiving end of the €300 fine. This widens the sense of injustice and lack of rule-of-law, which was already prevalent across the society prior to the pandemic and was exacerbated with the recent scandals. This creates a toxic relationship between the authorities and the citizens, a relation of subservience whereby the latter try to escape and cheat the former. The sense of solidarity necessary for combating collective challenges, such as the pandemic, has been eroded, which led to what we are witnessing today – erratic decrees, lack of transparency, inequality in their application, and corresponding disregard by the people to what may have otherwise been commonsensical advice for halting the spread of the virus.

The third, is that the authorities, have failed to take timely action. The problem started with the misguided belief, retrospectively evidently false, that, with having lux travel restrictions, the tourist season would be salvaged. Not only did this not materialize but rather led to an initial spread of the virus in the community. During the second wave, the authorities were also reluctant to take timely action. When they imposed a partial lockdown for Limassol and Paphos, the two districts with the highest rate of infection, it was both late and ill advised in its implementation, resulting in hundreds of people being forced to aggregate outside testing facilities in order to be able to make a living. Simultaneously, the authorities failed to adequately address the increase in other districts. It seems to me that the timeline was dictated not by an epidemiological analysis but rather from the holiday calendar. State official have repeatedly mentioned that their objective was to keep the market open for Christmas, with the plan being to issue restrictions the weeks prior to the holiday season and subsequently relax them to enable people to purchase their gifts and contribute to the economy. Alas, due to the reasons mentioned above – misguided measures, lack of implementation, loss of trust – the desired result was not attainable, with the authorities now facing a very difficult situation as the holiday season is approaching.

Today’s additional restrictions

Which brings us to today. The authorities announced in the morning that the operation of shopping malls, restaurants/cafes/bars, churches, lyceums, collages and universities, will be suspended, effective from Friday, December 11th, and up until the end of the year. The failure of the government’s respsonse could not have been more evident – they are now forced to do exactly what they wanted to avoid, namely to close down integral parts of the market during the time that people would have otherwise started spending money for their Christmas gifts. I suppose that as we are approaching the 25th, they may relax the measures a bit to allow the market to function, fearing the financial consequences. But once more, they were late and are forced to take the nuclear option, for they have not managed to build a relationship of trust with the people.

I am very worried with what is to come. I worry that there will be delays in the delivery of the vaccine, seeing how they managed to run out of the regular flu vaccines, and that, in the meantime, the capacity of the national healthcare system will be exhausted. My hopes are all placed on the vaccine and in the ability of the healthcare workers to continue being the heroes that they have proved to be; otherwise my faith is exhausted.

Lockdown blues

2021-01-22

This lockdown does not compare to the ones that preceded it. The age of innocence is gone. For one, we are less scared of the situation, though it is invariably worse. This is the hubris of the surviving human spirit – the belief that we won’t be dealt with the bad card, or, conversely, the belief that, somehow, a bad situation will turn out ok, much like the death row inmate who eats his last meal expecting a stay of his execution. I may have taken the analogy too far, but the fact remains: humans have a seemingly unwarranted optimism that generates immense perseverance.

Most of us are hanging on, but the energy and the optimism, as well as the sense of collectivism that defined the first lockdown, are now long gone. Everyone is in bad spirits, moody, about to burst. We have put our lives on hold and we wait for this to pass in order to resume the experience of living. For this is not living. It’s a pause, whereby we are simultaneously drenched in fear and clinching on hope; like the fighter who was left behind after a lost battle, laying among the dead hoping to go unnoticed and resume a version of his previous life.

Will our new lives resemble the ones we left behind over a year ago? History shows that people keep going on. A third of the world’s population was infected with the Spanish flu but people then went on with their lives; they buried their dead, licked their wounds, and started hugging, hoping, living. But they did so in a vastly different world.

What will our world look like? I don’t know if we will cherish what we are now denied such as spending time with our loved ones, boozing out with friends, the laughs of children playing together in the park, or whether we will absorb the poison that we now receive as medicine, namely distancing, being suspicious of everyone in our proximity, and the isolation and retreat to the private sphere, away from anything collective.

Whatever the case, one thing is certain. Many people will be worse off than they are today and renewed efforts are already needed to practically demonstrate allegiance and offer support to those who are or shall become less well off than us, as well as those who are or will emerge marginalised in this new world that is upon us. For survival is maximised when there is cooperation. Collective action is as important as competition; in our case, the fittest are the many striving towards a common goal.

The easing of COVID-19 restrictions in Cyprus

2021-03-02

The COVID-19 infections in Cyprus reached unprecedented levels towards the end of 2020. The authorities were late to react, which made the partial measures they subsequently taken ineffective (or not as effective as desired), necessitating a lockdown. The number of daily infections and hospitalizations fell – an outcome of the lockdown and the immunization of those over 70 years old. This promoted the government to rightly consider easing some of the restrictions. The plan was to do it gradually, in stages, with about two weeks stabilization period. So far so good. Alas, they failed – and keep on failing – on two principal areas:

1. monitoring/enforcing the measures they themselves impose and
2. adopting a data-driven approach regarding the easing of the restrictions.

Let me explain. It is fairly straightforward to ensure that citizens properly isolate and distance during lockdown. The opportunities for disseminating the virus are considerably lower given that most public spaces and businesses are closed and thus inaccessible. The inability of the authorities to ensure adherence to the measures for the containment of the virus was not critical during lockdown. It is, however, most important during the easing of the restrictions.

Businesses not adhering to the most basic of distancing guidance, schools without investment in infrastructure to ensure adequate ventilation and distancing, overcrowded shops, overcrowded churches, illegal operation of bars, hell I’ve even heard of a rave party. The authorities are simply unable to ensure adherence to the decrees issued by the Minister of Health. And I’m not simply talking about the police. There are oversight responsibilities under each of the relevant Ministries.

Which brings us to the second point – a data driven approach. I am one to support evidence-based policy making. In absolutely quantifiable problems such as the coronavirus pandemic, this is as relevant as ever. We can measure the problem and the effectiveness of the response. The authorities have not been transparent on the grounds for their decisions, both in relation to the toughening as well as the relaxation of the measures. What metrics are used? What is the threshold? Nothing. Meetings behind closed doors, leaks in the media and then pompous announcements. Even today, they elaborated a plan on the gradual easing of the restrictions, which they did not share with the public. Us, the public, have to resort to the hearsay of the members of the scientific advisory team who go from one TV station to the next expressing opinions. This is undignified for us.

Meanwhile, they took little to no measures to improve the necessary infrastructure that would enable adequate distancing and ventilation, or any action to increase the monitoring capacities of the relevant government departments. They hope for the best, resolute in implementing their plan. The plan, however, is not doing brilliantly – to be expected given the aforementioned shortcomings in oversight and infrastructural investment. As relaxations progress, infections rise. The desirable stabilization of the epidemiological picture is not achieved. Rather than prolonging the relaxation phases and refining the plan based on evidence from the evolving situation, the authorities appear determined to go ahead, which will possibly lead to yet another costly lockdown around the Easter period. Central in all this, is the skewed perspective of the authorities that the large numbers of rapid tests are the key to the restarting of the economy. The tests are not enough in themselves, not as long as the conditions for the dissemination of the virus remain intact.

Let me give a couple of examples of the blatant mismanagement, which are evident to any rational person. The government declared much of the public sector as essential services, with civil servants forced to be physically present in their offices, at risk of conducting and disseminating the virus, even if their tasks are non-critical and could be performed remotely. Even those in non-essential departments were recently (upon the opening of primary schools) asked to return to their offices, again, even if their tasks could be performed remotely. The Minister of Finance who issued the circular did not explain why.

Coming now to the current situation. We see that there’s considerable dissemination of the virus in schools. To be expected given the lack of action on behalf of the Ministry of Education, which left our children and their teachers exposed. Despite the problem at schools and the worsening epidemiological picture, the authorities are resolute to continue with the return of the first and second year lyceum students and then gymnasium students. It really makes no sense. I can see why younger kids should go to school – they need someone to take care of them, which means lost work hours for their parents. Fair enough. I also see the reason for graduands to return, with the exams coming up. But not the rest, as they are teenagers who can work alongside their parents, without significantly impacting the latter’s productivity.

I sound like a broken record but this is what many people are thinking right now and what many people discuss when they talk to each other. I fail to understand the decision making of the authorities or even their mid- to long-tern plan. Even if we accept that they prioritize the economy over public safety, which itself is a false dichotomy, it still does not make sense.

Κυπριακες Υποσημειωσεις

Για το #AKEListen - Ναι, Υπήρξαμε Ρομαντικοί (2021)

Κείμενο που καταγράφει περιληπτικά την πορεία της πρωτοβουλίας#AKEListen. Εντοπίστηκε επίσης το αρχείο 'Προτάσεις πολιτών από τη σελίδα #AKEListen' του 2016, το οποίο μπορεί να εντοπιστεί πατώντας εδώ.

Ναι, υπήρξαμε ρομαντικοί

Το 2016, βλέποντας την περαιτέρω υποχώρηση του προοδευτικού πόλου, πέντε άνθρωποι κάτω των 35 και χωρίς καμία οργανική ή άλλη σχέση με το ΑΚΕΛ, αποφασίσαμε να σηκώσουμε ένα βάρος που δεν μας αναλογούσε, σε μια προσπάθεια να ακουστεί η φωνή μας, που άλλως πως δεν υπήρχε τρόπος να διαπεράσει τις κλειστές πόρτες. Έτσι λίγα 24ωρα μετά τις βουλευτικές του 16, δημιουργήσαμε την δημόσια σελίδα #AKEListen, όπου ο καθένας μπορούσε να διατυπώσει ελεύθερα τις απόψεις του, δίνοντας έτσι ένα δημοκρατικό βήμα στον κόσμο της αριστεράς που αγανακτισμένος εγκατέλειπε μαζικά τις ξεπερασμένες νοοτροπίες του «μιλώ εκεί που πρέπει». Την ίδια ώρα, το κάθε στέλεχος του ΑΚΕΛ είχε τη δυνατότητα να υπεραμυνθεί των αποφάσεων του κόμματος και να συνεισφέρει σε ένα γόνιμο διάλογο. Μέσα σε λίγες ώρες λειτουργίας, η σελίδα κατάφερε να συγκεντρώσει μερικές δεκάδες ποστ, πέραν των χιλίων μελών και χιλιάδες viewers. Ο κόσμος ζητούσε να ακουστεί. Φίλοι του κόμματος, μέλη, προοδευτικές φωνές, εξωκοινοβουλευτική αριστερά. Η εποχή που περίμενε κανείς τη σειρά του να τοποθετηθεί σε Κομματικές Ομάδες Βάσης, για να καταγραφεί η άποψή του σε μια κόλλα χαρτί που ήταν αμφίβολο αν θα έφτανε ποτέ «εκεί που πρέπει», είχε παρέλθει, πολύ πριν το 16.

Προτείναμε βαθιές τομές, κυρίως στον τρόπο λειτουργίας του ΑΚΕΛ και στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων. Ζητήσαμε δημοκρατία, διαφάνεια, εκσυγχρονισμό των πεπαλαιωμένων δομών και χρήση του διαδικτύου για συμμετοχή των φίλων του κόμματος. Στόχος ήταν να καταγράφεται δημόσια και ανοικτά ο παλμός του κόσμου, να διασφαλιστεί η ενεργός συμμετοχή της ίδιας της κοινωνίας στις πολιτικές ζυμώσεις. Στην αρχή δεχτήκαμε πόλεμο, επιθέσεις, ύβρεις. Το ίδιο το κόμμα, βλέποντας την αυξανόμενη ροπή για δημόσιες τοποθετήσεις, αποφάσισε -ανταγωνιστικά- να ανοίξει ηλεκτρονική δίοδο επικοινωνίας. Όμως η ετεροχρονισμένη one-way κομματική δίοδος και πάλι δεν ήταν αρκετή για να απορροφήσει τους κραδασμούς του εκλογικού αποτελέσματος. Ενώ πέρασαν μήνες, ο θόρυβος δεν έλεγε να κοπάσει, μέχρι που ο ίδιος ο ΓΓ Άντρος Κυπριανού -προς τιμή του- μας κάλεσε στο γραφείο του για μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση των διαφόρων ζητημάτων που είχαν σχολιαστεί δημόσια στη σελίδα. Εκεί ήταν η πρώτη φορά που αντιλήφθηκα, ότι τα προβλήματα δεν αφορούν μόνο τον Γενικό Γραμματέα, μάλιστα τα πλείστα, τον ξεπερνούν. Η ατολμία δεκαετιών για αποφασιστικές τομές και διεξοδικες λύσεις, οι λανθασμένες πρακτικές, οι αστοχίες της 5ετίας, διόγκωσαν τα προβλήματα, τα οποία εκτιμώ ότι ξεπερνούν ολόκληρη την ηγεσία του κόμματος και αυτήν ακόμα την Κεντρική Επιτροπή. Το κόμμα βρίσκεται στο σημείο όπου ενώ μπορεί να (αντι)πολιτεύεται για τα σωστά πράγματα, οι ψηφοφόροι δεν πιστεύουν ούτε ελπίζουν ότι μπορεί να πράξει τα πράγματα σωστά.

Και να ‘μαστε πάλι εδώ, μπροστά στο ίδιο σκηνικό. Παρόμοιες κριτικές, πανομοιότυπες προτάσεις, ο κόσμος να ωρύεται στα ΜΚΔ και ξανά η αναποτελεσματική one-way διέξοδος αποσυμπίεσης. Πέντε χρόνια αργότερα, το ΑΚΕΛ βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση. Αντί η εποικοδομητική κριτική να επιφέρει ένα ηχηρό άνοιγμα του κόμματος, εν τέλει οδήγησε σε νέα περιχαράκωση. Κι έτσι σιγά σιγά, χάνεται κι ο πυρήνας των ψηφοφόρων. Αν η εκλογή της Κεντρικής Επιτροπής και του ΓΓ απευθείας από τα μέλη/φίλους του κόμματος ήταν τότε μια τολμηρή πρόταση, σήμερα μάλλον από μόνη της δεν είναι αρκετή. Απαιτείται τολμηρό άνοιγμα και δομικές αλλαγές. Επιβάλλεται η παραγωγή πολιτικής με το βλέμμα στο αύριο, που να μπορεί να εμπνεύσει και να κερδίσει την εμπιστοσύνη των πολιτών, ότι το κόμμα μπορεί να κυβερνήσει και να σηκώσει τη χώρα στους ώμους του. Ίσως να ήρθε η ώρα να διεκδικήσει την ανώτατη ηγεσία η επόμενη γενιά, με πρόγραμμα που θα τεθεί υπό την κρίση της ψήφου των μελών και φίλων.

Ξέρω, σε κανέναν μας δεν αρέσει η κριτική. Πολλοί μάλιστα θα προτάξουν τον κομματικό πατριωτισμό, και θα κουνήσουν για άλλη μια φορά το δάχτυλο, ωσάν να έχει υποχρέωση ο μέσος ψηφοφόρος να ψηφίζει το ΑΚΕΛ. Ομως ο κόσμος που παρακολουθεί απογοητευμένος, η μετριοπαθής προοδευτική και άστεγη πτέρυγα της κοινωνίας, βάζει πάνω απ όλα την Κύπρο. Άλλωστε με τούτη την έγνοια απαιτήσαμε τότε αλλαγές στο κόμμα, ώστε να υπηρετήσει την Κύπρο και τους πολίτες της. Σήμερα με την οριστική επικράτηση του λαϊκισμού, της ξενοφοβίας και του συντηρητισμού δεν υπάρχει ο χωροχρόνος για νέα κριτική. Δεν υπάρχει καν η πολυτέλεια για μακρόσυρτες γραφειοκρατικές διαδικασίες. Η δημόσια διαβούλευση έγινε απο το 2016, πολλές φορές. «Παραείστε ρομαντικοί. Δεν είναι το ΑΚΕΛ, αλλά εντελώς ένα άλλο κόμμα, αυτό που περιγράφετε στα ποστ σας», μου έγραψε ένας φίλος τότε, τις πρώτες δύσκολες εκείνες μέρες της σελίδας. Σήμερα πια, δεν ξέρω ούτε είναι δική μου δουλειά αν το ΑΚΕΛ θα πρέπει να γίνει «άλλο» κόμμα. Είναι καθαρά ζήτημα της νέας ηγεσίας αν θα καταφέρει πλέον να περάσει το όραμά της στον ψηφοφόρο κι όχι ο ψηφοφόρος στην ηγεσία. Το μόνο σίγουρο, είναι πως δεν μπορεί να συνεχίσει να πορεύεται, ως το κόμμα που ήταν μέχρι χθες.

Εφημερίδα Καθημερινή, Κυριακή, 13 Ιουνίου 2021.

Πάνος Λοΐζου Παρράς

Κυπριακες Υποσημειωσεις

Dead Presumed Missing? - Documentary on the Cypriot Missing (2003)

'Between 1963-74, about 2000 Turkish and Greek Cypriots disappeared during hostilities between the two communities of Cyprus. Following an abortive coup in 1974, Turkey invaded and occupied the north of the island. 200,000 Greek Cypriots, a third of the population, fled their homes, becoming refugees in the south. During the Turkish invasion, many died in the war, but their bodies were never recovered. Others (including women and children) vanished behind the advancing Turkish army. To this day, Turkey refuses to offer any explanations. The fate and whereabouts of the Greek and Turkish Cypriots missing remains an official secret. In the confusion of 1974, some, but not all, of the missing Greek Cypriots were buried hurriedly on the Greek side. The return of the remains of the rest cannot be realized since they are behind Turkish lines. In spite of various attempts at resolution, including a UN Committee, both sides still guard the unidentified hidden bones of each others' missing persons The film was shot in 2001 when the possibility of DNA identifiication redefined the problem and gave it a new urgency. By following the desperate attempts of two Greek women to discover the fates of their loved ones, the film explores the signficance of mortuary rituals and the different political lives of dead bodies among the Greek and Turkish Cypriots.'

 

Κυπριακες Υποσημειωσεις

Anti-Enosis Article (1947) - Newspaper Ergatis [Worker]

The article was published in issue 3 of the newspaper Ergatis [Worker], on the 6th of October, 1947. The newspaper acted subsequently as the formal newspaper of the Trotskyist Party of Cyprus. Translated from Greek by the blog. A digital version of the issue can be located here. A Greek transcription of the article can be found by pressing here.

"Union with Greece"

Which is the Real Path for our National Liberation?

Our Attempt for the Enlightenment of the Worker Must be Intensified

The slogan “Union with Greece (Enosis)” began to be promoted since an older period, since the period of the Greek bourgeois revolution of 1821; and was then connected to the struggle of the bourgeois class against feudalism and its protector, the foreign Turkish yoke. The slogan of Enosis was then progressive, because the bourgeois class in both Greece and in Cyprus had begun back then to rise up against the feudal class, with one single aim: the abolition of feudalism and the expulsion of the foreign occupier, THE SAME OCCUPIER, of both Greece and Cyprus. The enemy was common, and therefore the struggle was common. Against the same occupier, against the same class. What could be better than the unification and coordination of the revolutionary powers? That is why we say, back THEN the slogan “Union with Greece” was logical, was progressive.

This slogan has continued to be promoted by the Cypriot bourgeois class and its intellectuals until today (and from the Greek bourgeois class of course, which saw in Cyprus yet another wealthy territory for exploitation). Today, however, a NEW EXPLOITED CLASS emerged to the surface, the PROLETARIAT, which asks not merely for its national liberation, but at the same time, for its SOCIAL liberation. From the beginning of its appearance in Cyprus, the vanguard of the working class, the old Communist Party of Cyprus, began to attack the bourgeois and chauvinist slogan of “Enosis”, which, while aiming for the expulsion of the foreign occupier, also aimed for the continuation of the exploitation of the proletariat by the bourgeois class.

At a point in the positions and decisions of the Second Congress of the Communist International, which were formulated by Lenin himself, the following enlightening section is presented:

“In the oppressed countries (colonies) two movements exist, which are further divided everyday. The first is the bourgeois-democratic nationalist movement, which has as its programme political independence and the continuation of the bourgeois regime. The other is the movement of the poor peasants and workers, aiming for their liberation from every form of exploitation. The first attempts to direct the second, and in many cases, it succeeds at doing so to a significant degree. However, the Communist International and the parties belonging to it must fight this tendency and make sure to consolidate class consciousness in the working masses of the colonies. For this reason, the greatest and most necessary task is the creation of Communist Parties that will organise workers and peasants for the revolution and the establishment of Soviet Democracy”.

Now, what else could the slogan “Union with Greece” be, other than a social democratic nationalist slogan, since it demands, on the one hand, the expulsion of the foreign occupier, but on the other hand it asks for the continuation of exploitation in another form, through the union with another bourgeois state - even if that state speaks the same language as us, even if that state claims that our country is a part of its territory. In its appetites, it is no different than the present exploiter. This capital, regardless of its different national name, also seeks more places to exploit, also seeks more slaves in its service. That is why we struggle both for the expulsion of the foreign occupier and for the social liberation of the worker.

The opportunist, reformist leaders of AKEL [Progressive Party of Working People], wanting to sedate the proletariat and the peasantry of Cyprus with pseudo-national and pseudo-patriotic chauvinist slogans (because that’s in their interest), also promote the slogan advanced by the bourgeois class of Cyprus and do so, in fact, through even more pompous phrases. The AKEL leadership does not want to come into conflict with the petit bourgeois class, fearing that it may lose its support in the various exploitative actions it undertakes daily at the expense of our country’s working class (doctors with enormous clientele, lawyers with plenty of business, poets, publishers and writers with an enormous circulation of their publications etc).

As for the slogan “Unity, reconciliation”, we have always condemned it and continue to do so, because it aims to disconnect the worker from her class demands and to sedate her class consciousness. Co-operation with bourgeois elements can only be carried out within the struggle for the expulsion of the foreign occupier, and this only through these three basic terms: 1) The proletariat party and the class it represents must not lose their class essence. 2) The proletariat party should lead the national liberation struggle and 3) the everyday class struggle for the economic and political demands of the peasantry and the working class should in no way be ignored.

*

Union with Greece?

The argument that through the union of Cyprus with Greece the national fetters that wrap us will be unravelled, enabling us, side by side with the Greek proletariat, to move forward towards our social liberation, is but an excuse and at least childish, because the struggle of the Cypriot or the Greek proletariat is not a strictly national struggle, constrained within the national borders of each country, but internationalist – it is the struggle of the totality of the proletariat, of the totality of the oppressed, across the whole globe.

The capitalist world has managed to remain alive until today, after the last six-year war and its post-war crisis of overproduction, by acting in an internationalist way, by helping and supporting itself. In contrast, the proletariat powers, or the revolutionary national liberation excursions of the oppressed slaves of the colonies, have nowhere succeeded in bringing a meaningful result, because they lacked the internationalist foundations for their struggle, they lacked internationalist solidarity and mutual support. The examples are numerous:

Burma, Indochina, Indonesia, Ceylon, the Indies, Persia, Palestine, Egypt, Morocco, Madagascar, Paraguay, Bolivia, Spain, Syria, Greece etc. All of the above prove to us that any struggle that is confined within the strict national borders of a country is destined to fail, because it has to face not merely its own exploitative class, but the whole global alliance of the capitalist world, which will certainly intervene to help its threatened capitalist sibling in that country (Greece, Indochina, Indonesia, Persia, China etc).

Therefore, our struggle will not be benefited if it is coordinated only with the struggle of the Greek proletariat. Out struggle must necessarily be coordinated with the struggle of all other colonised slaves, and foremost, with the proletariat of England.

Κυπριακες Υποσημειωσεις

Μερικά Επίκαιρα Πολιτικά Ζητήματα - Κομμουνιστικό Κόμμα Κύπρου (1931)

Η μπροσούρα 'Μερικά Επίκαιρα Πολιτικά Ζητήματα' εκδόθηκε από το Κομμουνιστικό Κόμμα Κύπρου το 1931 στη Λεμεσό. Φαίνεται να γράφτηκε από τον Χαράλαμπο Βατυλιώτη (Βάτη). Η παρούσα έκδοση είναι αναδημοσίευση στο περιοδικό Εντός των Τειχών, στο Διπλό Τεύχος 39-40, του Μάρτη του 1989. Εντοπίστηκε στο Κυπριακό Κινιματικό Αρχείο.

 

Μερικά Επίκαιρα Πολιτικά Ζητήματα

η οικονομική κρίση και η τοπική κυβέρνηση

η οικονομική κρίση και η ένωση με την ελλάδα

εθνικισμός ή κομμουνισμός

Η οικονομική κρίση στην Κύπρο που έσπρωξε το προλεταριάτο και τις φτωχές αγροτικές μάζες στην πιο ελεεινή δυστυχία έγινε η αιτία να οξυνθούν οι αντιθέσεις των τάξεων, να ξεχωρίσουν «τα πρόβατα από των εριφίων» - οι πλουτοκράτες από τους εκμεταλλευομένους. Ως τα τώρα η κυπριώτικη κεφαλαιοκρατία και ο ημιφεουδαρχικός κλήρος -ο σύμμαχος της- κρατούσαν κάτω από την επιρροή τους τις εργαζόμενες μάζες και τις έσερναν αλυσσοδεμένες μ' όλων των ειδών τις προλήψεις πίσω από το άρμα τους.

Η «Μεγάλη Ιδέα», η ανάσταση του «Μαρμαρωμένου Βασιλιά», ο Αγαθάγγελος, ο πόλεμος εναντίον «των άπιστων Μουσουλμάνων» για «του Χριστού την πίστιν την αγία» - ιδιύ τα μεσαιωνικά συνθήματα με τα οποία οι εμπορο-τοκογλύφοι κι η ημιφεουδαρχική κι εμπορευόμενη Ορθόδοξος Εκκλησία επί ολόκληρους αιώνες έχουνε γαλουχίσει τις ελληνικές εργαζόμενες μάζες και τις έχουν ποτίσει το δηλητήριο του πιο έντονου σωβινισμού, της πιο γελοίας προγονοπληξίας και του πιο ελεεινού εθνικού εγωκεντρισμού. Το σύνθημα της Ένωσης με την Ελλάδα είναι για την Κύπρο η περιεκτική εκδήλωση όλων των παραπάνω εθνικών και θρησκευτικών προλήψεων.

Οι εργαζόμενες όμως μάζες τόσο στην Κύπρο, όσο και στην Ελλάδα άρχισαν πια να απελευθερώνονται από την πνευματική επιρροή της αστικοφεουδαρχικής ιδεολογίας και βρήκαν πια το δρόμο που θα τις οδηγήσει στην οικονομική και πνευματική τους απελευθέρωση - το δρόμο της παγκόσμιας προλεταριακής επανάστασης του Κομμουνισμού.

Οι εργαζόμενες μάζες της Κύπρου -Έλληνες και Τούρκοι- μ' ενθουσιασμό εγκολπώνονται τη γραμμή του Κομμουνιστικού Κόμματος Κύπρου - του μόνου κόμματος που μπορεί να τις οδηγήσει στη απελευθέρωση τους τόσο από τον Εγγλέζικο Ιμπεριαλισμό, όσο κι από την εκμετάλλευση των ντόπιων εμπορο-τοκογλύφων, βιομηχάνων, τσιφλικάδων και καλογήρων.

Η ανοιχτή αποδοκιμασία των «Ενωτικών» μέσα στην αυλή της Αγίας Νάπας έδωσε το σύνθημα του οριστικού αποχωρισμού των δύο αντιθέτων στρατοπέδων - του Εθνικισμού και του Κομμουνισμού. Χώρισαν οριστικά από τη μια οι Εθνικιστές, τα όργανα της ντόπιας κεφαλαιοκρατίας και οι σκεπασμένοι σύμμαχοι του ξένου ιμπεριαλισμού κι από την άλλη οι Κομμουνιστές, οι υπερασπιστές της φτωχολογιάς κι άσπονδοι εχθροί του ιμπεριαλισμού και της ντόπιας πλουτοκρατίας.

Μάταια η αστική τάξη φωνάζει ότι στην Κύπρο «δεν υπάρχουν τάξεις» και διαμαρτύρεται γιατί «τα όργανα της Μόσχας» ( Αχ αυτά τα όργανα που «πληρώνονται με ρούβλια», μα δεν εννοούν να πληρωθούνε με στερλίνες που ευχαρίστως θα διέθεταν οι καλοί και φιλεργάτες αστοί μας!)«δημιουργούνε» διαφορές τάξεων. Μάταια η Ιερά Σύνοδος διαμαρτύρεται για την εισχώρηση των «αθέων» ανάμεσα στο ως τα τώρα υπομονητικό της ποίμνιο που άρχισε να δέιχνει σημεία ανυποταξίας. Μάταια ξαφνίζονται οι μικροαστοί Φιλισταίοι και δεν μπορούν να χωνέψουν το βαρυστόμαχο «φρούτο του Κομμουνισμού», το οποίο άρχισε να φυτρώνει στην ως τα τώρα «ήσυχη» και «άγονη» αυτή χώρα.

Όπως έγραψε στα 1847 ο Κάρλ Μάρξ «ένα φάντασμα τρυγυρίζει την Ευρώπη - το φάντασμα του Κομμουνισμού.»

Το φάντασμα αυτό τρυγυρίζει και την Κύπρο. Δεν υπάρχει καφενείο, δεν υπάρχει χωριό όπου το ζήτημα του Κομμουνισμού να μη συζητείται. Ούτε η Ιερά Σύνοδος, ούτε οι διάφοροι «εθνικοί σύλλογοι» μπορούν να αποφύγουν τον πειρασμό του Κομμουνισμού. Γίνονται εκλογές; Το ζήτημα του Κομμουνισμού γίνεται ο άξονας της όλης κίνησης!

Οι ενωτικοί αερολόγοι, παραζαλισμένοι από την ανέλπιστη γι αυτούς τροπή της πολιτικής κίνησης, εκλιπαρούν την υποστήριξη της ξένης κυβέρνησης, ξεχνώντας ότι είναι τουλάχιστο στα λόγια «πολέμιοι» της και ζητούν να παταχθεί η «αναρχία». Η δε ιμπεριαλιστική κυβέρνηση δεν κωφεύει στις επιλήσεις των συμμάχων της για την εκμετάλλευση των εργαζόμενων τάξεων ,εφαρμόζοντας, μια ολοένα και πιο δραστήρια τρομοκρατία κατά του Κομμουνιστικού Κόμματος.

Ο Κομμουνισμός ανάγκασε τέλος και το σκουριασμένο μυαλό των ιδεολόγων και δημοσιογράφων της αστικής τάξης να κινηθεί σε αγώνα κατά της «αναρχίας», κατά των «απάτριδων» και κατά των «αθέων»! Όλες οι απαρχαιωμένες πνευματικές κασαντούρες κινητοποιήθηκαν και κινητοποιούνται στον αγώνα κατά του Κομμουνισμού.

Ο πρόμαχος «του έθνους και της ορθοδοξίας», ο αστικός τύπος και προπάντων τα πιο οπισθοδρομικά κι αγαθαγγελικά του όργανα, η «Αλήθεια» κι η «Ελευθερία», οδηγούν τον αγώνα αυτό και ζητούν ούτε λίγο ούτε πολύ την εξόντωση των Κομμουνιστών και την αποκοπήν τους από το σάπιο δένδρο της καπιταλιστικής κοινωνίας.

Ο πρόεδρος του «Συνδέσμου Εθελοντών». I. Πηγασίου ο οποίος δεν εργάζεται « χάριν του στομάχου και εντέρων» του, αλλά «χάριν υψηλών ιδανικών» χάριν πελατεία και ερανολογίας, δε θέλει να μείνει πίσω κ' αποφάσισε να δώσει «μιαν διδασκαλίαν εις Κομμουνιστήν» που δημοσιεύεται στην γεροντοκόρη «Αλήθεια».

Στη διδασκαλία του διδάσκει κάποιον ανυπάρκτον «κομμουνιστή» που θέλει «να τα μοιράσωμεν όλα», ενώ ο κ. Πηγασίου είναι υπέρ της κρατικοποιήσεων των όλων, «όπως έγινε στη Ρωσσία». Ο Κομμουνισμός βέβαια δε θέλει να μοιράσει τίποτε σε κανένα, αλλά να εθνικοποιήσει τα μέσα της παραγωγής για να εξασφαλίσει σε όλους τους εργαζόμενους δουλειά. Δεν υπάρχει δε Κομμουνιστής που θέλει να «τα μοιράσει όλα», εκτός από κανένα ανισόρροπο που νομίζει ότι είναι κομμουνιστής και με τον οποίο κατά προτίμηση άνοιξε συζήτηση ο κ. Πηγασίου.

ο κ. αυτός φοβερίζει τον μαθητή του ότι ο Κομμουνισμός θα τον κάμει να ζει όπως ζούνε σήμερα στην Ρωσσία. Άπαγε της βλασφημίας! Ο Κύπριος εργάτης να προτιμήσει να δουλεύει 6-7 ώρες την ημέρα αντί 12-15, να παίρνει μεροκάματο που να του εξασφαλίζει μια καλύτερη ζωή αντί της πείνας, να έχει κοινωνική ασφάλεια αντί να πεθαίνει στους δρόμους και τόσα άλλα κακά της «Σοβιετικής κολάσεως»!

Ο κ. Πηγασίου φοβερίζει ακόμη τον μαθητή του, ότι υπό την Σοβιετική κυβέρνηση «άλλοι θα κατοικούν εις ωραίας οικίας, διότι έχουν τα μέσα με τα αρχάς» (δηλαδή οι εργάτες), ενώ «άλλοι θα κατοικούν εις τρώγλας διότι δεν λογαριάζονται» (δηλαδή οι πρώην εκμεταλλευτές). Βλέπετε πράγματα ανυπόφορα! ο κ. Πηγασίου λέγει στο μαθητή του: «Είναι αλήθεια ότι κατοικείς εις μιαν μικροκατοικίαν (διάβαζε τρώγλην) ενώ άλλοι κάθονται εις μέγαρα και τρέφονται πλουσιοπαρόχως». Ο κ. Πηγασίου θέλει να μείνουν όπως έχουν τα πράγματα διότι «μέγαρα δι όλους δεν υπάρχουν»!

Οι εργάτες όμως είναι μετριόφρονες. Δέχονται να κατοικήσουν εις τα υπάρχοντα μέγαρα και για όσους θα μείνουν έξω, η μέλλουσα κυβέρνηση τους θα σκεφθεί! Άλλως τε τα μέγαρα τα κτίζουν οι εργάτες, οι οποίοι θα εξακολουθήσουν να εργάζονται και υπό το Σοβιετικό καθεστώς. Κτίζουν κι άλλα!

Φοβίζει τους εργάτες ότι θα κακοπερνούν και θα υποφέρουν υπό το Σοβιετικό καθεστώς, όπως σήμερα υποφέρουν κατά τον κ. Πηγασίου και οι εργάτες της Ρωσσίας.

Παρακάτω όμως λέγει στον υποτιθέμενο μαθητή του ότι οι κομμουνιστές εγκατέλειψαν «την πατρίδα και την θρησκείαν» για να επιτύχουνε μόνο «ώστε να καλοπερνά ο στόμαχος και τα έντερα» τους. Ώστε λοιπόν ο Κομμουνισμός κ. Πηγασίου μπορεί να εξασφαλίσει ψωμί για «τον στόμαχον και τα έντερα» των εργατών; (πράγμα τόσο χιδαίο για τους κοιλαράδες αστούς: ο εργάτης να συνηθίσει να τρώει!).

Μα τώρα έρχεσθε σε αληθινή αντίθεση στα λεγάμενα σας. Όλη σας η πολεμική ενάντια στον Κομμουνισμό στηριζότανε στην άποψη ότι ο κομμουνισμός (και φέρνατε παράδειγμα την Ρωσσία) δεν μπορεί να εξασφαλίσει καλή ζωή στους εργάτες.

Τώρα δεν έρχεσθε να επιπλήξετε τους εργάτες διότι απαρνούνται θρησκεία και πατρίδα για να επιτύχουν καλύτερη ζωή από τον κομμουνισμό. Ασφαλώς «δεν μπορείτε να ενώσετε τις δύο άκριες», όπως λέγουν οι εχθροί σας Ρώσσοι!

Αμφιβάλλω αν οι εργάτες της Κύπρου είναι τόσο «ιδεολόγοι» ώστε να δέχονται να γεμίσουν τον στόμαχο τους με ρητά του ευαγγελίου και με ζητωκραυγές υπέρ της «Ενώσεως». Πάντως ο κ. Πηγασίου και οι ταξικοί του σύντροφοι αστοί, οι τόσο «ιδεολόγοι» είναι βέβαιο ότι δε θα δεχθούν τέτοια δίαιτα που επιδιώκει ο κ. Πηγασίου για τους εργάτες, κάνοντας κατάλογο των «κομμουνιστών» Λευκωσίας και υποδεικνύοντας ευαγγελικώτατα και εθνικώτατα την απόλυση τους από τις δουλειές. Ακατανόητη αληθινά προστασία των εργατών!

Τέλος πάντων στο τέλος κ. Πηγασίου επείσατε οριστικά τον εργάτη σας ότι οι Κομμουνιστές είναι «εκμεταλλευτές», διότι «πίνουν μπύρα και σαμπάνια» (το ιδεώδες δηλαδή της ευτυχίας για τον αστό, αν προσθέσουμε και καμμιά εξαπάτηση κοριτσιού) που άφθονα τους κερνούν οι δεσμοφύλακες των Κεντρικών Φυλακών όπου βρίσκονται. Ο εργάτης λοιπόν ύστερα από τέτοιο μάθημα δεν έχει παρά να φροντίσει να ξανασυναντήσει τον κ. Πηγασίου όχι όμως υποθέτω για να τονέ συγχαρεί, αλλά για να τονέ φτύσει, αν δεν λυπάται βέβαια το φτύμμα του.

Άλλο σκουριασμένο όπλο που κουρδίστηκε ενάντια στο Κομμουνισμό είναι η Εκκλησία. Η Ιερά Σύνοδος συζητεί το ζήτημα του Κομμουνισμού και πιθανόν να υιοθετήσει τις ευαγγελικές προτάσεις της «Αλήθειας» και ν' αφορήσει όλους τους Κομμουνιστές. Αυτό θα είναι συμφωνότατο και με το Ευαγγέλιο. Γιατί οι εργάτες «να μεριμνούν δια την αύριον» και να μην περιμένουν να ζήσουν «όπως τα πετεινά του ουρανού» που «ούτε σπείρουσιν ούτε θερίζουσιν»; Γιατί να αγωνίζονται κατά της πλουτοκρατίας και να μην γυρίζουν και από την άλλη πλευρά τους όταν τους ραπίζουν από τη μια και να μην περιμένουν τη σωτηρία τους μετά το θάνατο; Αυτά τα θανάσιμα αμαρτήματα σκανδαλίζουν τους σεπτούς αντιπροσώπους του Χριστού (οι οποίοι ούτε «εμπορεύονται» ούτε συγκεντρώνουν «θησαυρούς επί της γης») και γι' αυτό κηρύττουν αληθινή σταυροφορία κατά του Κομμουνισμού.

Οι χρυσόστομοι ιεροκήρυκες της «Ορθοδόξου εν Κύπρω Εκκλησίας» έχουν κινητοποιηθεί για να διδάξουν το «χριστεπώνυμον ποίμνιον», ότι οι λύκοι-μπολσεβίκοι «το απειλούν» και ότι ο «αντίχριστος» παρουσιάστηκε στην Κύπρο με όλα του τα σατανικά τεχνάσματα.

Εάν ο Πάπας της Ρώμης οργανώνει σταυροφορίες κατά του Κομμουνισμού χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα κι αυτό ακόμη το ραδιόφωνο (αδιάφορο αν οι προκατόχοι του έκαιαν πάνω στη φωτιά τους προγόνους του Μαρκόνι, τους Γαλιλαίους και τους Κοπέρνικους) γιατί ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Νέας Ίουστινιανής και πάσης Κύπρου να μείνει πίσω; Αν ο ένας είναι κληρονόμος του Αποστόλου Πέτρου, ο άλλος είναι κληρονόμος του Απόστολου Βαρνάβα. Κι οι δύο κατάγονται από τους μαύρους μεσαιωνικούς καιρούς από την φεουδαρχική περίοδο, από την εποχή της δουλοπαροικίας και της αγγαρείας.

Η Ιερά Σύνοδος της Κύπρου βρήκε ήδη και το εξιλαστήριο της θύμα, τον προλετάριο ποιητή Τεύκρο Ανθία, ο οποίος με το καυτήριο του, τη «Δευτέρα Παρουσία», έκαψε τις εμπυασμένες πληγές της Ορθοδόξου Εκκλησίας κι εγελοιοποίησε κάθε εθνική και θρησκευτική πρόληψη. Μέσα στην «Δευτέρα Παρουσία» οι αιωνόβιες «αλήθειες» για τις οποίες υποκριτικά κόπτεται η αστική τάξη, παρουσιάστηκαν όπως τους πιερρότους και τις πεταλούδες των καρναβαλιών, ικανές να κινούν τα χάχανα μονάχα. Γι αυτό κι ο ποιητής Ανθίας έχει αφορισθεί κι οφείλει να μείνει «άλυωτος» μετά θάνατο μέχρι την «αληθινή» Δευτέρα Παρουσία, εχτός αν όσο που να πεθάνει θα έχουμε στην Κύπρο Κρεματτόριο (κλίβανο που καίουν τους νεκρούς) που θα μπορεί να εξουδετερώσει με την υψηλή θερμοκρασία τις μεταθανάτιες συνέπειες του αφορισμού. Όσον αφορά τις επί γης συνέπειες του, το πολύ πολύ ο αφορισμός θα δώσει θέμα στον Ανθία για κανένα τσουχτερό του στιχούργημα.

Δίπλα όμως στα τσακμακοτούφεκα, τους καλογήρους, η κυπριώτικη Κεφαλαιοκρατία κινητοποίησε και τα πιο σύγχρονα όπλα της, τους «σοσιαλίζοντες» μάλλον τους «εθνικοσοσιαλιστες» του τύπου Φειδία Κυριακίδη.

Οι τελευταίοι οφείλουν να παρουσιαστούν τώρα με τη μάσκα του φιλεργατη για να αποτραβήξουν τους εργάτες από τον Κομμουνισμό και να τους οργανώσουνε σε νομιμόφρονα συνδικάτα παρόμοια με τα ρεφορμιστικά και προδοτικά Τρεϊντ-ούνιονς της Αγγλίας. Αυτή τη σημασία έχουν οι φιλεργατικοί λόγοι μερικών βουλευτών κατά την επιψήφιση του νόμου περί συντεχνιών (Τρεϊτπ-ούνιονς) που επίσης επιδιώκει παρόμοιο σκοπό.

Κι όμως οι εργαζόμενες μάζες της Κύπρου δεν παρασύρονται από την αντικομμουνιστική προπαγάνδα. Τουναντίον σιγά σιγά απελευθερώνονται από την πολιτική επιρροή της κεφαλαιοκρατίας και περνούνε στο προλεταριακό στρατόπεδο κάτω από τις σημαίες του Κομμουνιστικού Κόμματος.

Αυτό έχει πιστοποιηθεί στην εκλογή Πάφου. Η Εθνική Οργάνωση κι ο υποψήφιος της έβαλαν ως κύριο ζήτημα στην εκλογική τους καμπάνια τον αγώνα κατά του Κομμουνισμού.

Με την λαμπρά, όπως ενόμιζαν, ευκαιρία του γεγονότος, ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα υποστήριζε το Γαλαιόπουλο, οι «εθνικιστές» παρουσιάστηκαν ως πολέμιοι του «Κομμουνισμού» και της «αθεΐας». Εχρησιμοποίησαν όλα τους τα όπλα και όλα τους τα επιχειρήματα κατά του Κομμουνισμού, ΕΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΑΝ ΤΗΝ ΑΠΟΚΗΡΥΞΗ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΣΤΗ ΛΕΜΕΣΟ βέβαιοι ότι οι νομιζόμενοι εθνικόφρονες χωρικοί της Πάφου θα γινόντουσαν άγρια θηρία, κι όμως το αποτέλεσμα ήταν αποκαρδιωτικό γι αυτούς.

Ο επίσημος αντιπρόσωπος του Εθνικισμού έχει ηττηθεί κατά κράτος κι «ο προστατευόμένος» (όπως τον εχαρακτήρισαν) του Κομμουνισμού Γαλατόπουλος, παρά τις αμφιταλαντεύσεις και την ατολμία πολλών φίλων του που ενόμιζαν ότι η υποστήριξη του Κομ. Κόμματος ήτανε «βλαβερή» στην εκλογική τους πάλη.

Αυτό είναι μια μεγάλη νίκη του Κομ. Κόμματος κι αν ακόμη ο Γαλατόπουλος «αποκηρύξει τον Κομμουνισμό» όπως αναμένουν οι εθνικιστές, μάταια όμως ως τώρα.

Οι εκλογείς της Πάφου έδειξαν επίσης ότι τα δύο στρατόπεδα χώρισαν πια οριστικά. Μα έδειξαν και κάτι άλλο. Ότι ο Εθνικισμός συνεχώς χρεωκοπεί και την θέση του την παίρνει γρήγορα ο Κομμουνισμός, η μόνη ελπίδα των καταπιεζομένων μαζών της Κύπρου. Η έκβαση της πάλης για την κατάκτηση των εργαζομένων απαιτεί σήμερα την πιο δραστήρια όραση από το Κομμουνιστικό Κόμμα Κύπρου και την κατά μέτωπο επίθεση ενάντια στον Εθνικισμό και τις οργανώσεις του, όπως και την καλύτερη οργάνωση του αγώνα των εργαζομένων μαζών - Ελλήνων και Τούρκων - για τις άμεσες τους απαιτήσεις.

Αυτή είναι η μόνη ορθή γραμμή για το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κύπρου. Μάταια οι εθνικιστές «ενδιαφέρονται» για την εφαρμογή στην Κύπρο της πολιτικής γραμμής της Κομμουνιστικής Διεθνούς, η οποία κατ’ αυτούς «διαστρεβλώνεται από τους εδώ Κομμουνιστάς». Κατ’ αυτούς οι Κομμουνιστές οφείλουν να επιδιώξουν την Ένωση με την Ελλάδα «για να αποκτήσουν ελευθερία προπαγάνδας των ιδεών τους» (ξεχνούν το ιδιώνυμο του Βενιζέλου!) και να πάψουν να κινητοποιούν τους εργαζόμενους πάνω στις άμεσες απαιτήσεις. Με λίγα λόγια θέλουν να κάμουν το Κομμουνιστικό Κόμμα ουρά του εθνικισμού!

Η Κομμουνιστική Διεθνής όμως δεν υποστηρίζει οτιδήποτε εθνικό κίνημα μα μονάχα τα επαναστατικά κι ώς τώρα είδαμε ότι το ενωτικό κίνημα είν’ αντεπαναστατικό ρομαντικο-φιλολογικό κίνημα και όπλο στα χέρα του εγγλέζικου ιμπεριαλισμού.

Άλλος όρος είναι η εξασφάλιση της πολιτικής ανεξαρτησίας του Κομμουνιστικού Κόμματος και της ελεύθέρας οργάνωσης των εργαζομένων, πράγματα που δεν αναγνωρίζουν οι εδώ εθνικιστές που θεωρούν τον Κομμουνισμό θανάσιμο αμάρτημα. Για να λείψει κάθε παρεξήγηση ας παραθέσουμε ένα απόσπασμα από το Πρόγραμμα της Κομμουνιστ. Διεθνούς:

«Τα Κομμουνιστικά Κόμματα εις τας Αποικιακάς και τας ημιαποικιακάς χώρας πρέπει να διεξάγουν ένα τολμηρό αγώνα εναντίον του ξένου ιμπεριαλισμού και ακατάπαυστα να προπαγανδίζουν υπέρ της φιλίας και της ενότητος με το προλεταριάτο των ιμπεριαλιστικών χωρών. Πρέπει στα φανερά να προαγάγουν, να προπαγανδίζουν και να θέτουν σε εφαρμογή το σύνθημα της αγροτικής επανάστασης, να διαγείρουν τις φαρδειές μάζες των χωρικών για την ανατροπή των γαιοκτημόνων και να καταπολεμούν την αντιδραστική και μεσαιωνική επίδραση του κλήρου, των ιεραποστολών και άλλων παρομοίων στοιχείων».

«Εις αυτάς τας χώρας το κυριώτερον έργον είναι να οργανωθούν οι εργάτες και χωρικοί ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΑ… και να απελευθερωθούν από την επιρροή της εθνικής κεφαλαιοκρατίας, με την οποία μπορούν να γίνουν προσωριναί συμφωνίαι υπό τον όρον όπως αυτή, η κεφαλαιοκρατία, δεν εμποδίζει την επαναστατική οργάνωση των εργατών και χωρικών, και όπως διεξάγει ένα γνήσιο αγώνα εναντίον του ιμπεριαλισμού».

 

Aceras Anthropophorum

Να σας γνωρίσω τους φίλους μου 2: oγράτζ̆οι τζ̆αι γυρίνοι.

Εξεκίνησα να γράφω για τους φίλους μου τους μέσα. Για το "φιλόδεντρον που εφημερεύει" στο σαλόνι μου κατ΄ακρίβεια. Αλλά είσ̆εν τόσον ωραίον τζ̆αιρόν σήμμερα που έφκηκα έξω τζ̆αι εσυνάντησα τους φίλους μου τους έξω. Αφούς το φιλόδεντρον εφημερεύει, όπως εφημερεύει τόσα χρόνια τζ̆αι διά μιαν άλλην αισθητικήν στην μελαγχολίαν τζ̆αι στην μοναξιάν, να το αφήκω για άλλον κείμενον, διότι οι φιλοι πον να σας παρουσιάσω σήμμερα αλλάσσουν μέραν με την ημέραν. 

Όταν σας μιλώ για μοναξιάν, μεν νομίζεται πως σας μιλά κανένας κακομάζαλος ερημήτης. Η σ̆ειρόττερη μοναξιά εν μες σε κακές συντροφκιές ή ακόμα σ̆ειρόττερα, μες την πολλοκοσμίαν με την οποίαν δεν έσ̆ει το πλάσμαν να πει τίποτε. Φίλον ονομάζω τζ̆αι συντροφκιάν, έναν πλάσμαν που έσ̆ει να μου πεί κάτι να μάθω, κάτι να αισθανθώ.

 

Πέρσυ εκαρτέρουν τους τζ̆ι έν ήρτασιν. Μιλώ για τους ογράκους που έρκουνται τα τελευταία χρόνια τζ̆αι γεννοβολούσιν μες την κολύμπαν που έκαμα για ότι ζωντανόν χρειάζεται νερόν στην γειτονιάν να έρκεται να σερβίρεται τζ̆αι να κόφκουμεν τζ̆αι καμιάν κουβένταν. Οι υδροβιότοποι λλιανίσκουν τζ̆αι στες γειτονιές μου. Ενόμισα ότι εν θα έρκουνταν ούτε φέτη. Άμαν κάμνεις διάλογον με την βιοδιαφορετικότηταν στο ιμιάγριον, ιμιήμερον περιβάλλον, οι ξένοι σου ότι θέλουν κάμνουν. Για μέναν τούτος ο διάλογος εν η χαρά. Να παρακολουθώ πως αντιδρούσιν στες διάφορες επεμβάσεις που κάμνω στον κήπον ή στο χωράφιν. Εν έναν είδος διαλόγου που σου μαθαίννει πολλά για τον κόσμον τους, για τον κόσμον σου.

 

Μες τον υδροβιότοπον που έφτιαξα, μετά που έβαλα μερικά ιθαγενή φυτά, άφηκα τον κόσμον που θέλει να έρτει να ρτει. Δεν έβαλα σ̆ελωνούες ή χρυσόψαρα. Έβαλες χρυσόψαρα μες το νερόν τίποτε άλλον δεν θα έρτει. Το ίδιον τζ̆αι με τες σ̆ελώνες. Άσε δε που οι σ̆ελώνες διαφεύγουν τζ̆ιόλας τζ̆αι άμαν καταλήξουν στην άγριαν φύση μπορεί να εξολοθρέψουν ολόκληρον βιοσύστημαν που καταβροχθίζουν τα πάντα, δεν έχουν θηρευτές τζ̆αι δεν έχουν ξίλημμαν άμαν πολλαπλασιαστούσιν. Ολόκληρον βάλτον στο Jussy κοντά στην Γενεύην εκάμαν τον βασίλειον τους τζ̆αι εξολοθρέψαν τα πάντα. Οι αχάπαροι από ζωήν pet lovers που εγοράσαν σ̆ελωνούες στα μπάσταρτα τους, μετά που τες εβαρεθήκαν ελυπηθήκαν τες να τες σύρουν του αποπάτου να ποσπάζουνται τζ̆είνες που τα βάσανα, να ποσπάζουνται τζ̆αι τζ̆είνοι που τους πελάες, τζ̆ι επήραν τες να τες αφήσουν ελεύθερες στην φύσην… Καταλαβαίνετε τί ακολούθησεν…

 

Στον υδροβιότοπον μου εμέναν τα πρώτα που ήρτασιν ήταν δύο είδη καραόλων που ήταν πας τα φυτά που εκουβάλησα για προζύμιν. Ντόπιοι οι καραόλοι, διότι τα φυτά έπιασα τα που την Κλερ Λιζ, που δεν θά έκαμνεν ποττέ το “αμάρτημαν” να νεκατώσει το γενετικόν υλικόν των Άλπεων με εξωτικά φυτά η ζωΐφια που κουβαλούν τα πέτ σ̆ιόπ.Τα πέτ σ̆ιόπ είναι τόποι αηδίας για μέναν. Είναι τζ̆ειαμαί που συναται η αγορά με την έλλειψην τρυφεράδας με την μοναξιάν του σύχρονου κόσμου. Όπου συνταντάται η αγορά, το κίνητρον κέρδους δηλαδή, με την ζωήν γεννά δυστυχίαν. Αρωτάτε ότι επέρασεν που πετ σ̆ιοπ τζ̆αι θα σας πει. Αν καταλάβετε δηλαδή την γλώσσαν του χτηνού.

 

Με τους καραόλους ήρτασιν τζ̆αι Νωτονέκτες (εν κάτι έντομα του νερού που κωλυμπούν πισινήν λαλεί το τζ̆αι το όνομαν τους notonecta, που κωλυμπά με τα νώτα). Δεν ξέρω αν επετησαν που άλλην κολύμπαν ή αν ήρταν τ΄αυκά τους πας τα φυτά που κουβάλησα, ήρταν πάντως που τον πρώτον χρόνον. Τα βιβλία βιολογίας λαλούσιν ότι παρόλον που εν κολυμβητές, άμαν πολλήνουν πολλά σε μιαν κολύμπαν, μπόρουν τζ̆αι πετουσιν να παν να έβρουν αλλού νερόν. Εν όπως τους νέους επιστήμονες, ειδικά στην Κύπρον, που αν δεν φκάλουν φτερά παρόλον που δεν θα το θέλασιν, θα τους φάσιν τα αρπαχτικά που κρατούν τες θέσεις. Οι νωτονέκτες μου δεν αφήνουν σκνήπαν να σταυρώσει. Δεν έχω σκνήπες χάρη στους νωτονέκτες, στες λιβελούλες τζ̆αι σε κάτι μισ̆ιαρούς του νερού που τους λαλούμεν δακάτω triton. Τρίτωνες δηλαδή. Τζ̆αι τα τρία είδη είναι πραγματικοί εξολοθρευτές άλλων εντόμων. Οι προνύμφες της λιβελούλης, (αεροπλανούθκια τες εβαφτήσαμεν που είμαστιν μιτσ̆οί διότι κανένας δεν μας είπεν τί όνομαν έχουν στην γλώσσαν μας) εν το ίδιον αρπαχτικά, όσον τζ̆αι τα πετούμενα.

 

Έκατσα πάνω που ώραν σήμερα τζ̆αι επαρακολούθουν τι ζ̆εί μες την κολύμπαν. Δεν ξέρω γιατί μου ήρτεν το ποίημαν του Ελύτη. Εν συνηρμός που που το φιλόδεντρον που εσυνομίλουν με τους φίλους μου τους μέσα; Εν ήρτεν όμως το Άξιον εστι. Εν η πρωτομαγιά που ήρτεν, που “το ημερολόγιον ενός αθέατου Απριλίου” του 1984.

 

Πιάνω την άνοιξη με προσοχή και την ανοίγω:

 

Με χτυπάει μια ζέστη αραχνοΰφαντη

 

ένα μπλε που μυρίζει ανάσα πεταλούδας

 

οι αστερισμοί της μαργαρίτας όλοι αλλά

 

και μαζί πολλά σερνόμενα ή πετούμενα

 

ζουζούνια, φίδια, σαύρες, κάμπιες και άλλα

 

τέρατα παρδαλά με κεραίες συρμάτινες

 

λέπια χρυσά λαμέ και πούλιες κόκκινες

 

Θα λεγες, έτοιμα όλα τους να παν

 

στο χορό των μεταμφιεσμένων του Άδη

 

Έφυγα που τες οθονες να ξεφύγω που τον χορόν των μεταμφιεσμένων του Άδη τζ̆αι κατατρέχουν την σκέψην μου μέχρι τζ̆αι το τελευταίον μου καταφύγιον. Μες την σκέψην όμως εν πιο υποφερτοί παρά να τους θωρείς αυτοπροσώπως. 

 

Τζ̆αι έτσι όπως εκάθουμουν ακίνητος για ώραν τζ̆αι βάλε, 

 

Βρεκεκέξ κουάξ κουάξ 

λαλεί μου ο όγρακος που την προηγούμενην νύχταν εγεννοβόλησεν τες ταντέλλες με σπορούθκια ζωής που θωρείτε πας την φωτογραφίαν που έφκαλα να μοιραστω με όποιον του αρέσκει τζ̆αι θκιαβάζει τα γραφτά μου. Έκατσα αλλότοσην ώραν να συνομιλώ με τους φίλους μου χωρίς να σκέφτουμε τους μισταρκούς του Άδη, ή τα παιδκιά της νύχτας, τους ψέφτες ή τους κλέφτες.

Κυπριακες Υποσημειωσεις

Ωχρά Σπειροχαίτη - Φυλλάδιο από το 1998

Φυλλάδιο του συγκροτήματος Ωχρά Σπειροχαίτη, από το 1998.

Μπορεί να εντοπιστεί σε μορφή pdf πατώντας εδώ.

 

Κυπριακες Υποσημειωσεις

Αναρχικός Πυρήνας Κύπρου - Ανεπίσημο Αρχείο

Ο Αναρχικός Πυρήνας Κύπρου ήταν αναρχική ομάδα που δρούσε στη Λεμεσό και μετέπειτα στη Λευκωσία, στις αρχές της δεκαετίας του 2000.

Το αρχείο δημιουργήθηκε χρησιμοποιώντας αρχειοθετημένο υλικό του Internet Archive. Περιέχει κυρίως προκηρύξεις και ενημερώσεις της ομάδας από την ιστοσελίδα της. Το υλικό δεν είναι αρχειοθετημένο με χρονολογική σειρά.

Μπορεί να εντοπιστεί πατώντας εδώ.

Κυπριακες Υποσημειωσεις

Various Reports on Racism in Cyprus (1999-2016)

Various Reports on Racism in Cyprus, 1999-2016.

They can be downloaded by pressing here.

Κυπριακες Υποσημειωσεις

Εφημερίδα του ΑΚΕΛ 'Δημοκράτης' για το Συλλαλητήριο για Αυτοκυβέρνηση-Ένωση (1948)

Το φύλλο 588 (2 Νοεμβρίου του 1948) της εφημερίδας του ΑΚΕΛ 'Δημοκράτης', που ασχολείται με το συλλαλητήριο για αυτοκυβέρνηση-ένωση του 1948.

Μπορεί να εντοπιστεί σε ψηφιακή μορφή πατώντας εδώ.

Η εφημερίδα μπορεί να εντοπιστεί σε ψηφιακή μορφή στο αρχείο του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών, πατώντας εδώ.

Κυπριακες Υποσημειωσεις

Εφημερίδα του ΑΚΕΛ 'Νέος Δημοκράτης' για Ενωτικό Δημοψήφισμα (1950)

Τα φύλλα 245&248 (12&15 Γενάρη του 1950) της εφημερίδας του ΑΚΕΛ 'Νέος Δημοκράτης', που ασχολούνται με τη συλλογή υπογραφών υπέρ της ένωσης του 1950.

Μπορούν να εντοπιστούν σε ψηφιακή μορφή πατώντας εδώ.

 Η εφημερίδα μπορεί να εντοπιστεί σε ψηφιακή μορφή στο αρχείο του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών, πατώντας εδώ.

Κυπριακες Υποσημειωσεις

«Ένωση με την Ελλάδα», Αντιενωτικό Κείμενο (1947) - Εφημερίδα Εργάτης

Το κείμενο εκδόθηκε στο φύλλο 3 της εφημερίδας 'Εργάτης' (Όργανο Διεθνιστικής Κομμουνιστικής Πάλης), στις 6 Οκτωβρίου του 1947. Η εφημερίδα λειτούργησε μετέπειτα ως το εκφραστικό όργανο του Τροτσκιστικού Κόμματος Κύπρου. Για σκοπούς βελτίωσης της ανάγνωσης του κειμένου, η ορθογραφία έχει σε αρκετά σημεία αλλαχθεί σε σχέση με το πρωτότυπο. Το φύλλο μπορεί να εντοπιστεί σε ηλεκτρονική μορφή πατώντας εδώ. Το κείμενο μπορεί να εντοπιστεί μεταφρασμένο στα Αγγλικά πατώντας εδώ.

«Ένωση με την Ελλάδα»

Ποιος ο Πραγματικός Δρόμος για την Εθνική μας Λευτεριά

Η Προσπάθεια μας για Διαφώτιση του Εργάτη πρέπει να Ενταθεί

Το σύνθημα «Ένωση με την Ελλάδα» άρχισε να ρίχνεται από πολύ παλιά εποχή, από την εποχή της αστικής Επανάστασης στην Ελλάδα το 1821, και εσυνδυάσθη τότε µε τον αγώνα της αστικής τάξη ενάντια στη φεουδαρχία και τον προστάτη της, το ξένο Τούρκικο ζυγό. Το σύνθημα τότες της Ένωσης ήταν προοδευτικό, για το λόγο, ότι ή αστική τάξη και στην Ελλάδα και στην Κύπρο, που άρχισε κείνη την εποχή να ορθώνεται µπροστά στην Φεουδαρχική τάξη, είχε µια και την αυτή επιδίωξη: την κατάργηση της φεουδαρχίας και το διώξιμο του ξένου καταχτητή, ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΚΑΤΑΧΤΗΤΗ, και τής Ελλάδας και τής Κύπρου. Κοινός, λοιπόν, ο εχθρός, κοινός και ο αγώνας. Ενάντια στον ίδιο καταχτητή. Ενάντια στην ίδια τάξη. Τι το καλύτερο από την ενοποίηση και τον συντονισμό των επαναστατικών δυνάμεων; Γ’ αυτό λέμε, ότι ΤΟΤΕΣ το σύνθημα  «Ένωση µε την Ελλάδα» ήταν λογικό, προοδευτικό.

Το σύνθημα τούτο εξακολούθησε να ρίχνεται από την αστική τάξη της Κύπρου και τους διανοούμενους της -και από την αστική τάξη της Ελλάδας, φυσικά, που στην Κύπρο έβλεπε µια νέα πλουτοφόρα περιοχή για εκµετάλλευση- µέχρι σήμερα. Σήμερα, όμως, µια ΝΕΑ ΤΑΞΗ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΟΜΕΝΩΝ ήλθε στην επιφάνεια, η ΠΡΟΛΕΤΑΡΙΑΚΗ ΤΑΞΗ, που ζήτα όχι µόνο την Εθνική της λευτεριά, µα ταυτόχρονα, και το ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ της ξεσκλάβωμα. Από την αρχή της εμφάνισης της στην Κύπρο, η πρωτοπορία της εργατικής τάξης, το παλιό Κομμουνιστικό Κόμμα Κύπρου, άρχισε να χτυπά το αστικό και σοβινιστικό σύνθημα της «Ένωσης», που σκοπό του είχε µεν το διώξιμο του ξένου καταχτητή, άλλα είχε δε και την συνέχιση της εκµετάλλευσης του προλεταριάτου αµέρους της αστικής τάξης.

Σ’ ένα σημείο στις θέσεις και αποφάσεις του Β’ Συνεδρίου της Κομμουνιστικής Διεθνούς, που συντάχτηκαν από τον ίδιο τον Λένιν, αναφέρεται το έξης διαφωτιστικό κομμάτι:

«Στις υπόδουλες χώρες (αποικιακές) υπάρχουν δύο κινήματα, που κάθε µέρα χωρίζονται περισσότερο. Το ένα είναι το αστικοδημοκρατικό εθνικιστικό κίνημα, που έχει σαν πρόγραμμα του την πολιτική ανεξαρτησία και τη διατήρηση του αστικού καθεστώτος. Το άλλο είναι το κίνημα των φτωχών αγροτών κ’ εργατών για την απελευθέρωση τους από κάθε είδους εκµετάλλευση. Το πρώτο προσπαθεί να διευθύνει το δεύτερο και πολλές φορές το κατορθώνει σε αρκετό βαθμό. Άλλ’ η Κομμουνιστική Διεθνής και τα Κόμματα που ανήκουν σ’ αυτή, πρέπει να πολεμήσουν αυτή την τάση και να φροντίσουν ν’ αναδείξουν συνείδηση τάξης στις εργατικές µάζες των αποικιών. Για το σκοπό τούτο, το σπουδαιότερο κι’ αναγκαιότερο έργο είναι η ίδρυση Κομμουνιστικών Κομμάτων, που οργανώνουν τους εργάτες και τους χωρικούς στην επανάσταση και στην εγκαθίδρυση της Σοβιετικής ∆ηµοκρατίας».

Τώρα, το σύνθημα «Ένωση µε την Ελλάδα» τι άλλο µπορεί να είναι παρά ένα αστικοδημοκρατικό εθνικιστικό σύνθημα, αφού από τη µια ζητεί µεν το διώξιμο του ξένου καταχτητή, από την άλλη όμως ζητεί να διαιωνίσει την εκµετάλλευση υπό άλλη µορφή, δηλ. την ένωση µε άλλο αστικό κράτος, έστω κι’ αν το κράτος αυτό µιλά την ίδια γλώσσα µε µας, έστω και αν το κράτος τούτο ισχυρίζεται πως ο τόπος µας είναι ένα κομμάτι από τη γη του. Στις ορέξεις δεν διαφέρει από τον τωρινό εκµεταλλευτή. Το κεφάλαιο τούτο, µε την διαφορετική εθνική ονομασία του, ζητά κι’ αυτό κι’ άλλους τόπους για εκμετάλλευση, ζήτα κι’ αυτό κι’ άλλους σκλάβους στην υπηρεσία του. Γι’ αυτό εµείς αγωνιζόμαστε και για το διώξιμο του ξένου καταχτητή και για το κοινωνικό ξεσκλάβωμα του εργάτη.

Οι οπορτουνιστές ρεφορμιστές ηγέτες του ΑΚΕΛ, θέλοντας ν’ αφιονίσουν το προλεταριάτο και την αγροτική τάξη της Κύπρου µε ψευδο-εθνικά και ψευδο-πατριωτικά σοβινιστικά συνθήματα, γιατί έτσι τους συµφέρει, ρίχνουν κι’ αυτοί το σύνθημα που ρίχνει η αστική τάξη της Κύπρου και µάλιστα, µε πιο πομπώδες φράσεις. Η Ακελική ηγεσία δεν θέλει να έρθει σε αντίθεση µε την µικροαστική τάξη, από φόβο µήπως χάσει την υποστήριξη της στις διάφορες καθημερινές εκµεταλλευτικές ενέργειες της σε βάρος της εργατικής τάξης του τόπου µας (γιατροί µε τεράστια πελατεία, δικηγόροι µε µπόλικες δουλειές, ποιητές, εκδότες και λογοτέχνες µε τεράστια κυκλοφορία των έντυπων τους κ.τ.λ.).

Όσο για το σύνθημα «Ενότητα, συµφιλίωση» πάντα το καταδικάσαμε και το καταδικάζουμε, γιατί σκοπό έχει το αποτράβηγμα του εργάτη από τις ταξικές του διεκδικήσεις και το νάρκωμα της ταξικής του συνείδησης. Η συνεργασία µε αστικά στοιχεία µπορεί να γίνει µονάχα στον αγώνα για το διώξιμο του ξένου καταχτητή, κι’ αυτή πάλι σύμφωνα µε τους πιο κάτω τρεις βασικούς ορούς: 1) Το προλεταριακό κόμμα κ’ η τάξη που αντιπροσωπεύει να µη χάσουν την ταξική τους οντότητα. 2) Το προλεταριακό κόμμα να µπει επικεφαλής του εθνικο-απελευθερωτικού αγώνα και 3) η καθημερινή ταξική πάλη για τις οικονομικές και πολιτικές διεκδικήσεις της εργατικής κι’ αγροτικής τάξης σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει ν’ αγνοηθούν.

*

Ένωση με την Ελλάδα;

Η δικαιολογία πως µε την Ένωση της Κύπρου µε την Ελλάδα θα λυθούνε τα εθνικά δεσμά που µας τυλίγουν και µαζί µε την προλεταριακή τάξη της Ελλάδας, θα προχωρήσουμε, πλάι πλάι με το Ελληνικό προλεταριάτο για το κοινωνικό µας ξεσκλάβωμα, είναι το λιγότερο παιδαριώδικη, γιατί ο αγώνας του Κυπριακού ή του Ελληνικού προλεταριάτου δεν είναι στενά εθνικός, έτσι που να κλείεται μέσα στα εθνικά σύνορα της μιας ή της άλλης χώρας, αλλά διεθνιστικός, αγώνας ολάκερου του προλεταριακού και καταπιεζόμενου κόσμου, όπου γης.

Ο καπιταλιστικός κόσμος κατόρθωσε να κρατηθεί στη ζωή ως τα σήμερα, µετά από τον τελευταίο εξάχρονο πόλεµο και την µεταπολεµική του κρίση της υποπαραγωγής, δρώντας διεθνιστικά, αλληλοβοηθούμενος και αλληλοΰποστηριζόμενος. Αντίθετα, οι προλεταριακές δυνάμεις, ή επαναστατικές εθνικο-απελευθερωτικές εξορμήσεις των καταπιεζόμενων σκλάβων των αποικιών, πουθενά δεν πέτυχαν ΄ένα ουσιώδικο αποτέλεσμα, γιατί έλειπε η διεθνιστική βάση του αγώνα τους, έλειπε η διεθνιστική αλληλεγγύη και αλληλοβοήθεια. Παραδείγματα έχουμε ένα σωρό:

Βούρμα, Ινδοκίνα, Ινδονησία, Κεϊλάνη, Ινδίες, Περσία, Παλαιστίνη, Αίγυπτος, Μαρόκο, Μαδαγασκάρη, Παραγουάη, Βολιβία, Ισπανία, Συρία, Ελλάδα κ.λ.π. Αυτά όλα µας αποδεικνύουν, πως οποιοσδήποτε αγώνας, κλεισμένος µέσα στα στενά εθνικά όρια μιας χώρας, είναι καταδικασμένος σ’ αποτυχία, γιατί έχει ν’ αντιμετωπίσει όχι µονάχα τη δική του εκµεταλλευτική τάξη, αλλά κι’ ολάκερο τον συνασπισμένο παγκόσμιο καπιταλιστικό κόσμο, που θα επέμβει οπωσδήποτε για να βοηθήσει τον κινδυνεύοντα αδελφό του καπιταλισμό της χώρας εκείνης (Ελλάδα, Ινδοκίνα, Ινδονησία, Περσία, Κίνα κ.λ.π).

Γι’ αυτό ο αγώνας µας δεν θα ωφελήσει τίποτε αν συνδυασθεί µονάχα µε τον αγώνα του Ελληνικού προλεταριάτου. Ο αγώνας µας είναι ανάγκη να συντονιστεί µε τον αγώνα όλων των άλλων αποικιακών σκλάβων και, προπαντός, µε το προλεταριάτο της Αγγλίας.

Κυπριακες Υποσημειωσεις

Το ΑΚΕΛ Δεν Είναι Κομμουνιστικό: Το Αποδεικνύουνε τα Εφτά Χρόνια της Δράσης του (1948) - Εφημερίδα Εργάτης

Το κείμενο εκδόθηκε στα φύλλα 56, 57 και 58 της εφημερίδας 'Εργάτης' (Όργανο Διεθνιστικής Κομμουνιστικής Πάλης), στις 10, 17 και 24 Οκτωβρίου του 1948. Η εφημερίδα λειτούργησε μετέπειτα ως το εκφραστικό όργανο του Τροτσκιστικού Κόμματος Κύπρου. Για σκοπούς βελτίωσης της ανάγνωσης του κειμένου, η ορθογραφία έχει σε αρκετά σημεία αλλαχθεί σε σχέση με το πρωτότυπο. Σε ελάχιστα σημεία έχουν προστεθεί επεξηγητικές σημειώσεις μέσα σε αγκύλες. Αγκύλες έχουν επίσης χρησιμοποιηθεί σε μερικά σημεία του τρίτου μέρους ως υπόδειξη ότι οι συγκεκριμένες λέξεις έχουν προστεθεί, καθώς το αντίτυπο του φύλλου 58 έχει υποστεί ζημιά, με αποτέλεσμα να μην είναι ξεκάθαρο σε κάποιες περιπτώσεις πια λέξη είχε χρησιμοποιηθεί στο πρωτότυπο κείμενο. Τα φύλλα μπορούν να εντοπιστούν σε ηλεκτρονική μορφή πατώντας εδώ.

Το ΑΚΕΛ Δεν Είναι Κομμουνιστικό

Το Αποδεικνύουνε τα Εφτά Χρόνια της Δράσης του

Απάντηση στο Άρθρο του Ζιαρτίδη στο «Θεωρητικό Δημοκράτη»

Του συντρόφου Α. Περδίου

Πρώτο Μέρος

Πριν από εφτά χρόνια, σε μια περίοδο που ο Παγκόσμιος Ιμπεριαλιστικός πόλεμος βρισκότανε στο αποκορύφωμα του, και που το διεθνές προλεταριάτο, κάτω απ’ την αντεπαναστατική ρεφορμιστική καθοδήγηση της Τρίτης Διεθνούς παράδερνε μέσα σε μια πρωτοφανή στην παγκόσμια Ιστορία σύγχυση, ιδρυότανε στη Σκαρίνου, ύστερα από αρκετή προπαρασκευαστική δουλειά, από παλιά Κομμουνιστικά και Συνδικαλιστικά στοιχεία, το πρώτο μεταοχτωβριανό [αναφέρεται στα  Οκτωβριανά του 1931] μαζικό προλεταριακό Κόμμα στην Κύπρο, «για τη διαφώτιση των εργαζόμενων μαζών» που πήρε το όνομα «Ανορθωτικό Κόμμα Εργαζόμενου Λαού».

Στους πρώτους μήνες της ιδρυτικής του συνέλευσης στη Σκαρίνου, παρ’ όλο που προοριζότανε αυτό για την εξυπηρέτηση των εργατών και αγροτών, και σε χτυπητή αντίθεση με τις διακηρύξεις του, δέχθηκε στους κόλπους του πολλά μεγαλοαστικά και μικροαστικά στοιχεία που καραδοκούσανε την ευκαιρία να μπούνε επικεφαλής των εργαζομένων μαζών του τόπου, μ’ ένα καθαρά συγκεκριμένο σκοπό: να κερδίσουνε την εμπιστοσύνη των εργατών και αγροτών, ν’ αμβλύνουνε την αναπτυσσόμενη επαναστατικότητα του προλεταριάτου, ν’ αποτραβήξουνε την προσοχή του απ’ το Σοσιαλισμό, με τη συνεχή προπαγάνδα υπέρ του Ιμπεριαλιστικού πολέμου, και την ανάπτυξη των Εθνικιστικών τάσεων μέσα στις μάζες σε βαθμό που να υποσκελισθεί κάθε προηγούμενη διεθνιστική τάση, και να εξασφαλισθούνε όλες οι απαραίτητες προϋποθέσεις για το πέρασμα του Κυπριακού Εργατικού κινήματος σε μια πρώτου μεγέθους δεξιά παρέκκλιση.

Κάτω απ’ αυτούς τους καθαρά αντιταξικούς κι’ αντεργατικούς υπολογισμούς μπήκανε στο ΑΚΕΛ και δουλέψανε δραστήρια όλα τα οπορτουνιστικά ρεφορμιστικά στοιχεία της δεξιάς, που, επωφελούμενα της αμάθειας των εργαζόμενων μαζών και της ανικανότητας της Συνδικαλιστικής καθοδήγησης, προωθήθηκανε στην ανώτερη Κομματική Ιεραρχία, δρώντες πια εκ του ασφαλούς, χαράσσοντας την πολιτική του Κόμματος απ’ τα πάνω, μακρυά από κάθε επαφή με το προλεταριάτο, κι’ έξω απ’ την καθοριστική γραμμή που χάραξε ο Μαρξισμός-Λενινισμός για κάθε προλεταριακό κίνημα.

Κύριο χαρακτηριστικό γνώρισμα της εσωκομματικής πολιτικής του ΑΚΕΛ σ’ όλη την εφτάχρονη ζωή του ήτανε η από τα πάνω εγκατάλειψη του Δημοκρατικού Συγκεντρωτισμού, η εγκαθίδρυση του κομματικού αυταρχισμού, που εκφράζεται με την εσωτερική σιδερένια πειθαρχία που αλυσοδένει τα κάτω προς τα πάνω, η εγκατάλειψη της βασικής αρχής της Κριτικής και Αυτοκριτικής, και η φραξιονιστική δράση, τόσο στο κόμμα, όσο και στις Συνδικαλιστικές Οργανώσεις που βρισκόντουσαν κάτω απ’ την κομματική ομάδα-καθοδήγηση.

‘Ύστερα απ' τις πιο πάνω αντικομμουνιστικές κι’ αντεργατικές εξελίξεις που υπέστηκε το ΑΚΕΛ απ’ τις πρώτες κιόλας μέρες της ιδρυτικής του Συνέλευσης στη Σκαρίνου, και ύστερα ακόμα απ’ το αντικομμουνιστικό πρόγραμμα που υιοθέτησε η πρώτη του κομματική ολομέλεια, γινότανε πια φανερό πως το πρώτο μεταοχτωβριανό «μαζικό προλεταριακό κόμμα» στην Κύπρο, ήτανε κιόλας πνιγμένο μέσα στις αντιθέσεις που το δημιουργήσανε, και βαθειά επηρεασμένο απ’ το φιλοπολεμικό οίστρο της παγκόσμιας αντίδρασης, που, κάτω απ’ την αντεπαναστατική ρεφορμιστική καθοδήγηση της Τρίτης Διεθνούς, βρήκε τον καιρό να οργανώσει ανενόχλητα το τελευταίο παγκόσμιο ματοκύλισμα, με τέτοια αριστοτεχνική μαεστρία, ώστε κατόρθωσε να συναντήσει την αμέριστη υποστήριξη των προλεταρίων, με τη συνεργασία της Τρίτης Διεθνούς, της Σοβιετικής γραφειοκρατίας, που συνεργάστηκανε στενά με τους εμπρηστές του πολέμου σ’ όλη την πολεμική και μεταπολεμική περίοδο που είναι αυτή τη στιγμή αντικείμενο αυτής της έρευνας.

Στον τομέα των πιο άμεσων πολιτικών επιδιώξεων του ΑΚΕΛ, δε μπήκε η πρωταρχική θέση κάθε κομμουνιστικού κόμματος για την οργάνωση της πάλης του προλεταριάτου για την ανατροπή του καπιταλιστικού καθεστώτος και την εγκαθίδρυση της αταξικής κοινωνίας, με το πέρασμα της πολιτικής εξουσίας στα χέρια του προλεταριάτου.

Από την πρώτη κιόλας μέρα της ίδρυσης του ΑΚΕΛ, η «αριστερή πλειοψηφία» χαρακτηρίζει το κίνημα των εργαζόμενων μαζών σαν κίνημα «λαϊκό-απελευθερωτικό» και βάσισε την πολιτική της πάνω στη «συνεργασία των τάξεων» παραγνωρίζοντας τη βασική θέση της Τρίτης Κομμουνιστικής Διεθνούς (περίοδος 1920-1924) για το χαραχτήρα των απελευθερωτικών- λαϊκών κινημάτων στις αποικίες, που λέει ρητά πως «κάθε προοδευτικό απελευθερωτικό κίνημα στις αποικίες του Ιμπεριαλισμού είναι συνήθως διαιρεμένο σε δύο αντίθετα κινήματα: το Εθνικιστικό της υποδουλωμένης αστικής τάξης, και το διεθνιστικό των εργαζομένων μαζών μ’ επικεφαλής τους τη μαχητική πρωτοπορία του επαναστατικού προλεταριάτου. Το πρώτο προσπαθεί να διευθύνει το δεύτερο και πολλές φορές το κατορθώνει σε αρκετό βαθμό», εκμεταλλευόμενο την αμάθεια και τη θρησκευτική, εθνικιστική δεισιδαιμονία των εργατών και χωρικών.

Κι’ ακόμα, στις περιπτώσεις που, στην πάλη των εργαζόμενων μαζών για την απελευθέρωση της χώρας τους απ’ τα νύχια της Ιμπεριαλιστικής εκμετάλλευσης και καταπίεσης, οργανώνουνται ενιαία μέτωπα ανάμεσα στους αστούς και το προλεταριάτο, το τελευταίο κρατά πρωτοποριακό μέρος σ’ αυτά, δίνοντας πάντα την τελευταία λέξη σε κάθε αναφυόμενο ζήτημα. Είναι, με λίγα λόγια, το προλεταριάτο, η απόλυτη δύναμη μέσα σε κάθε ενιαίο μέτωπο και διατηρεί στο ακέραιο το δικαίωμα της ανάπτυξης των ταξικών αγώνων του.

Με το χαρακτηρισμό πούδωσε στο κίνημα της Κύπρου η «αριστερή πλειοψηφία» του ΑΚΕΛ, εγκατέλειπε ανώδυνα το Μαρξισμό-Λενινισμό στη βάση του, και, κάτω από μια αριστετοτεχνικά φτιαγμένη ατμόσφαιρα σύγχυσης των εργαζόμενων μαζών, μπήκε σε μια πρώτου μεγέθους «δεξιά παρέκκλιση», καταδικάζοντας ταυτόχρονα την προηγούμενη πολιτική του Κ.Κ.Κ. και των Συντεχνιών σαν πολιτική «απόλυτα λαθεμένη κι’ επιπόλαιη», που βρισκότανε έξω απ’ τα «πραγματικά Εθνικά αισθήματα του Κυπριακού λαού», κάνοντας, ταυτόχρονα, «στροφή προς αυτά τα λαϊκά αισθήματα» κι’ εγείροντας το ζήτημα της «Ένωσης της Κύπρου με τη μητέρα πατρίδα Ελλάδα»!!

Σαν άμεση συνέπεια της «δεξιάς του παρέκκλισης» το ΑΚΕΛ, κάλεσε αργότερα τον Κυπριακό Λαό να οργανώσει τον αγώνα για την απελευθέρωση της «μητέρας πατρίδος» από το φασισμό, με τη στρατολόγηση του, κάτω απ’ τις Εγγλέζικες σημαίες, οργάνωσε παλλαϊκές συγκεντρώσεις και κινητοποιήσεις για την υποστήριξη του «αντιφασιστικού μετώπου», κάλεσε τις εργατικές Οργανώσεις να αποφεύγουνε απεργίες που «παρακωλύουνε την πολεμική προσπάθεια» κι’ οργάνωσε την κινητοποίηση για την «δωρεάν εργασία των εργατών και αγροτών στα αμυντικά Έργα»!!

ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΡΩΤΕΣ ΜΕΡΕΣ ΤΗΣ ΙΔΡΥΣΗΣ ΤΟΥ «Α.Κ.Ε.Λ.» ΚΑΙ ΤΙΣ ΚΑΤΟΠΙΝΕΣ ΔΙΑΚΗΡΥΞΕΙΣ ΤΟΥ ΦΑΝΗΚΕ ΟΛΟΚΑΘΑΡΑ ΠΩΣ ΚΑΘΕ ΑΛΛΟ ΠΑΡΑ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ «Α.Κ.Ε.Λ.».

Κείνο που γινότανε στα άδυτα παρασκήνια του κόμματος, δε μπορούσε ποτές να γίνει γνωστό στα κατώτερα στελέχη, τα άνω διατηρούσανε μια πρωτοφανή για εργατικά κόμματα «σιδηρά πειθαρχία» για τα κάτω, δεν γινότανε ποτέ έλεγχος στην ώρα [που] η οργάνωση της εσωκομματικής φραξιάς ήτανε το πρώτο μέλημα της κομματικής γραφειοκρατίας, και γενικά ολόκληρος ο μηχανισμός του κόμματος βρισκότανε στα χέρια ανθρώπων που ήτανε εντελώς ξένοι προς το εργατικό κίνημα, ανθρώπων που εμφορούνταν με μικροαστικές τάσεις και αντιλήψεις, που δεν είχανε καμιά σχέση με τη Μαρξιστική κοσμοθεωρία, που όλα τα θυσιάζανε σε κάθε λεπτό, αρκούσε, με τον τρόπο αυτό, να εξυπηρετούσανε τα ιδιαίτερα συμφέροντα της κομματικής γραφειοκρατίας.

Το ΑΚΕΛ, δημιούργημα της τελευταίας παγκόσμιας σύρραξης και των ιδιαίτερων πολεμικών συνθηκών του Βρετανικού Ιμπεριαλισμού, Σταλινικό στη ρίζα του, δε μπορούσε παρά ν’ ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο που τα άλλα «κομμουνιστικά» κόμματα της δύναμης της Τρίτης Διεθνούς ακολουθήσανε, ύστερα από την «εκκαθάριση» της αριστερής αντιπολίτευσης (1924-1928-1936) και της πλέριας επικράτησης της Σταλινικής γραφειοκρατίας σ’ όλο τον κόσμο.

Κι’ αυτό το Κόμμα, όπως και κάθε άλλο όμοιο μ΄αυτό του Εξωτερικού, ακολούθησε κατά γράμμα τη Σταλινική πολιτική, μπήκε στον πόλεμο με τους 800 οπαδούς του, δίνοντας έτσι μια ΘΕΤΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΟΥ ΒΡΕΤΑΝΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΠΙΟ ΔΥΣΚΟΛΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ 1936-1946. Χρησιμοποίησε κάθε προπαγανδιστικό τέχνασμα για να συγχύσει το προλεταριάτο και να το υποδουλώσει στους λογής-λογής εκμεταλλευτές του.

«Αντιφασιστικός πόλεμος», «όλα για τη μητέρα πατρίδα Ελλάδα», «Εθνική Πρεσβεία», «Αρχιεπισκοπικές και Μητροπολιτικές εκλογές», «Εθνικοί Έρανοι» κ.τ.ρ. [και τα ρέστα] που συνοδευτήκανε από μια πρωτοφανή και χοντροκομμένη προσπάθεια παραποίησης του Μαρξισμού-Λενινισμού, σε τέτοιο βαθμό, που να παρουσιάζεται αυτός σύμφωνος με τις επιδιώξεις και τα συνθήματα του ΑΚΕΛ. Σ’ αυτό το έργο της συσκότισης και παραποίησης του Μαρξισμού-Λενινισμού, βρίσκεται κι’ ένας άλλος «ασυναγώνιστος» συμπαραστάτης της: το περίφημο «Ινστιτούτο Μάρξ-Έγκελς-Λένιν-Στάλιν» της Μόσχας, που απ’ τα 1928 δεν κάνει τίποτε άλλο από του να σερβίρει στις μάζες ένα αριστοτεχνικά παραποιημένο Μαρξισμό-Λενινισμό, σε βαθμό που να βρίσκεται σύμφωνος με τις Σταλινικές θεωρίες «για ομαλή ειρηνική εξέλιξη προς το Σοσιαλισμό», «πατριωτισμό των Εργατών», για «ωρίμανση των μαζών σε διεθνή κλίμακα, κι’ αχρήστευση της Κομμουνιστικής Διεθνούς», «συνεργασία των τάξεων και ειρηνική συνύπαρξη Κομμουνισμού-Καπιταλισμού», «πατριωτικά μέτωπα», «Σοσιαλισμός σε μία μόνο χώρα» κτ.ρ., που στην ουσία τους αποτελούνε μια πρώτης τάξης αντεπαναστατική προπαγάνδα, που σαν αποτέλεσμα της είναι η υποδούλωση του προλεταριάτου στα χέρια του Ιμπεριαλισμού, που αποκλείει την επαναστατική πάλη του Διεθνούς προλεταριάτου για την απελευθέρωση του, και προετοιμάζει το δρόμο για την κατάλυση των Κοινωνικών βάσεων της Ε.Σ.Σ.Δ. από τον Ιμπεριαλισμό.

Στο τελευταίο τεύχος του «Θεωρητικού Δημοκράτη» ο Γ.Γ. του ΑΚΕΛ κ. Α. Ζιαρτίδης, με άρθρο του «η απόφαση της Κομινφόρμ και τα συμπεράσματα μας» προσπαθεί ν’ αλλοιώσει το χαραχτήρα του ΑΚΕΛ, παρουσιάζοντας το μπροστά στις εργαζόμενες μάζες σαν κόμμα πραγματικά επαναστατικό–Κομμουνιστικό, παίρνοντας σαν αφορμή του τη διένεξη Τίτο-Κομινφόρμ.

Δεν είναι, βέβαια, η περίπτωση του Ζιαρτίδη η πρώτη που τείνει να παρουσιάσει σαν κόμμα κομμουνιστικό το ΑΚΕΛ στην Κύπρο. Πολλοί ακελικοί, πιο μπροστά από τον Ζιαρτίδη, δοκιμάσανε να γαλουχήσουνε τις μάζες, εμποτίζοντας τες μ’ αυτή την αντίληψη για το ΑΚΕΛ ίσαμε τώρα, για να κερδίσουνε την εμπιστοσύνη τους. Κι’ αυτό ακόμα οι κονδυλοφόροι της κεφαλαιοκρατικής αντίδρασης, από τις πρώτες κιόλας μέρες της ίδρυσης του ΑΚΕΛ ιδρώνανε και ξιδρώνανε για ν’ αποδείξουνε την κομμουνιστικότητα του ΑΚΕΛ, παρ’ όλο που γνωρίζανε καλύτερα από κάθε άλλο σ’ αυτό τον τόπο, πως δεν ήτανε κομμουνιστικό κόμμα το ΑΚΕΛ, πως δε μπορούσε, ακόμα κι’ αν ήθελε η πλειοψηφία του, να γίνει τέτοιο, ύστερα από το αντεπαναστατικό ρεφορμιστικό πρόγραμμα που υιοθέτησε και τους προγραμματικούς σκοπούς που καθόρισε η ιδρυτική του συνέλευση στη Σκαρίνου.

Έτσι, καταντήσανε οι εργαζόμενες μάζες, και ιδιαίτερα η μαχητική πρωτοπορία του προλεταριάτου, να πιστεύουνε σήμερα πως το ΑΚΕΛ, είναι το κόμμα της Εργατικής Τάξης, το κόμμα της προλεταριακής επανάστασης, το πολιτικό-επαναστατικό επιτελείο που οργανώνει και καθοδηγεί την εξέγερση των μαζών για την εγκαθίδρυση του Σοσιαλισμού στη χώρα μας, σε συνεργασία με το παγκόσμιο προλεταριάτο, και κυρίως με τις «Λαϊκές Δημοκρατίες» της Ανατολικής Ευρώπης και τη Σοβιετική Ένωση!!

Δεν είναι και τόσο δύσκολο για ένα συνειδητό κομμουνιστή, ν’ αντιληφθεί την πλάνη των εργαζομένων μαζών, πάνω στο χαραχτήρα του ΑΚΕΛ, φτάνει να εξετάσει αντικειμενικά τις θέσεις που ως τα τώρα πήρε, πάνω στα κυριότερα προβλήματα που μπαίνουνε μπροστά στην Κυπριακή Εργατική Τάξη.

Μια προσεχτική αντικειμενική ανάλυση των θέσεων-αποφάσεων της ηγεσίας του ΑΚΕΛ για τον τελευταίο Ιμπεριαλιστικό πόλεμο, και της εσωτερικής πολιτικής που ακολούθησε γύρω από τα αμυντικά έργα, την εθελοντική δουλειά και τη στρατολόγηση των εργατών και αγροτών κάτω από τη σημαία του Εγγλέζικου Ιμπεριαλισμού, είναι αρκετή να δείξει τον αντεπαναστατικό χαραχτήρα του ΑΚΕΛ, και να προσδιορίσει απόλυτα το δεξιό ρεφορμιστικό προσανατολισμό του.

Το ΑΚΕΛ, όπως και κάθε Σταλινικό κομμουνιστικό κόμμα, τάχθηκε ανεπιφύλαχτα στο πλευρό του Συμμαχικού μετώπου στον Β’ Παγκόσμιο Ιμπεριαλιστικό πόλεμο, παραγνωρίζοντας τις βασικές θέσεις-αποφάσεις της Τρίτης Κομμουνιστικής Διεθνούς (1920-24), που καταρτιστήκανε από τον Λένιν και τον Τρότσκι, και προδιαγράφουνε την πολιτική κάθε προλεταριακού κομμουνιστικού κόμματος στον πόλεμο και στην Ειρήνη, για την επανάσταση και το Σοσιαλισμό.

Το ΑΚΕΛ, από τις πρώτες κιόλας μέρες της ίδρυσης του, ακολούθησε Εθνικιστική πολιτική κι’ έδωσε αφορμή για να διαιρεθεί το Συντεχνιακό Κίνημα της Κύπρου με την αποχώρηση του Τούρκικου προλεταριακού στοιχείου, και την ίδρυση των Νέων Συντεχνιών. Η Εθνικιστική στροφή του ΑΚΕΛ, που ήρθε ύστερα από την επίσημη καταδίκη της πολιτικής του Κ.Κ.Κ., και του προπολεμικού κινήματος, είναι στροφή που έχει την καταγωγή της στις Σταλινικές εθνικιστικές θεωρίες, που εκφράζονται με τη θέση για τη δυνατότητα της επικράτησης του Σοσιαλισμού μέσα σε μια και μόνη χώρα, την θέση για την «άμυνα της πατρίδος», τη στροφή προς τη «λαϊκόδημοκρατία», τα «Πατριωτικά μέτωπα», την «Εθνική Ενότητα» με τους Καπιταλιστές, την ειρηνική συνύπαρξη Καπιταλισμού-Σοσιαλισμού, και την ειρηνική εξέλιξη προς το Σοσιαλισμό, που έρχονται σε αντίθεση με το Μαρξισμό-Λενινισμό, κι’ έχουνε σαν σκοπό τους να δώσουνε στις εργαζόμενες μάζες Εθνικιστική διέξοδο, σε μια περίοδο που η Διεθνής Επανάσταση και ο Σοσιαλισμός είναι τα κύρια χαρακτηριστικά γνωρίσματα των διαθέσεων των εργαζομένων μαζών.

Η Εθνικιστική στροφή του ΑΚΕΛ, δεν έχει καμιά σχέση με το Μαρξισμό-Λενινισμό, αποτελεί όμως το πιο μεγάλο ατού στα χέρια των Σταλινικών για την άμβλυνση της Επαναστατικότητας των μαζών, στην προσπάθεια τους να υποδουλώσουνε το Διεθνές προλεταριάτο κάτω από το άρμα της εξωτερικής πολιτικής της γραφειοκρατίας του Κρεμλίνου, που σκοπός της δεν είναι η Παγκόσμια Σοσιαλιστική Επανάσταση, μα η σταθεροποίηση κ’ επέκταση του βοναπαρτιστικού κράτους Σοβιετική Ένωση, όπου η προλεταριακή Δημοκρατία και ο εργατικός έλεγχος στη λειτουργία του κράτους αποτελούνε σήμερα ένα μακρινό παρελθόν!!

Τη γραμμή της Σοβιετικής γραφειοκρατίας πάνω στην Εσωτερική κι’ Εξωτερική πολιτική την ακολούθησε κατά γράμμα το ΑΚΕΛ, από την πρώτη κιόλας μέρα της ιδρυτικής του συνέλευσης, και δεν χρειαζότανε η «περίοδος κριτικής και Αυτοκριτικής» των Ζιαρτίδη και Χριστοδούλου «για την ανακάλυψη πιθανών λαθών του Κόμματος».

Όπως τα Σταλινικά Κόμματα του Εξωτερικού στηρίξανε τη δύναμη τους πάνω στην αμάθεια των μαζών, όπως τα Σταλινικά κόμματα του Εξωτερικού στηριχτήκανε ως τα τώρα με τη σιδερένια πειθαρχεία των κάτω προς τα πάνω, αποκλείοντας την Κριτική και Αυτοκριτική και το Δημοκρατικό Συγκεντρωτισμό  μέσα στις μαζικές επαγγελματικές Οργανώσεις, όπως τα Σταλινικά κόμματα του Εξωτερικού βασίσανε τη δύναμη τους πάνω στη φραξιονιστική δουλειά και την απάτη, για να καταστρέψουνε κάθε Μαρξιστική-Λενινιστική-Διεθνιστική τάση μέσα στο προλεταριάτο, όπως τα Σταλινικά κόμματα του Εξωτερικού ακολουθήσανε Εθνικιστική πολιτική γραμμή υποδαυλίζοντας τα φυλετικά μίση ανάμεσα στους λαούς, αφαιρώντας τους κάθε διεθνιστική διάθεση, έτσι και το ΑΚΕΛ, στηριγμένο πάνω στις αντιδραστικές αντιμαρξιστικές Σταλινικές θεωρίες, ακολούθησε την ίδια αντιδραστική αντιμαρξιστική πολιτική και στη χώρα μας, τραβώντας συνεχώς το προλεταριάτο πάνω στ’ αχνάρια του Διεθνούς Σταλινισμού, ακολουθώντας κι’ εφαρμόζοντας παντού και πάντα τις ίδιες Σταλινικές-αντιδραστικές-αντιμαρξιστικές μέθοδες.

Τρίτο Μέρος

Το ΑΚΕΛ φάνηκε αρκετά συνεπές προς τη Σταλινική πολιτική κατεύθυνση, και δε συμφωνούμε με τους ακελικούς Μ. Χριστοδού[λου] και Α. Ζιαρτίδη, πως, μπορεί, σαν κίνημα λαϊκό απελευθερωτικό, να πέσανε σε  «λά[θη] και δεξιές παρεκκλίσεις».

Αντίθετα, λέμε απερίφραστα πως, στον τομέα της παραπλάνησης και της αντιμαρξιστικής διαπαιδαγώγησης των εργατών και αγροτών, φανήκανε Σταλινικώτεροι των Σταλινικών, που σε πολλές περιπτώσεις τους έχουνε ξεπεράσει από πολλού χρόνου.

Τα ίδια τα ΑΚΕΛΙΚΑ κείμενα, που έχουμε μπροστά μας, μας πείθουνε απόλυτα πως [δεν] πέφτουμε έξω διατυπώνοντας τον πιο πα[ραπάνω] ισχυρισμό μας.

Να μερικά χαρακτηριστικά δείγματα της ακελικής καθοδήγησης πάνω στην ιδεολογική και οικονομική-πολιτική κατάρτιση των στελεχών του εργατικού κινήματος, που ξεπερνούνε κάθε Σταλινική Οργάνωση στον Κόσμο: «Το χρονικό διάστημα που επιθεωρούμε -λέει ένα ακελικό έγγραφο- μπορεί να χαρακτηρισθεί σαν περίοδος, μέσα στην οποία το κόμμα αγωνιζόταν να ξεπεράσει μια δεξιά κρίση. Η κρίση αυτή, ΔΕΝ ΟΦΕΙΛΟΤΑΝΕ ΟΥΤΕ ΣΕ ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ, ΟΥΤΕ ΣΕ ΠΑΡΕΚΚΛΙΣΕΙΣ ΑΠΟ ΘΕΜΕΛΙΩΔΙΚΕΣ ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ. Ήταν, όμως, προϊόν πολλών αδυναμιών, που χαρακτηρίζονται σαν αδυναμίες Οργανωτικές, αδυναμίες στην πολιτική διαπαιδαγώγηση, στη θεωρητική αντίληψη και έρευνα, αδυναμίες στη Μαρξιστική τοποθέτηση και λύση των προβλημάτων του κινήματος»!!

Και πιο κάτω: «Οι αδυναμίες αυτές είχαν σαν αποτέλεσμα την εμπειρική καθοδήγηση, τη διαισθητική αντίληψη των νόμων πάνω στους οποίους εξελίσσονταν οι ντόπιες και εξωτερικές συνθήκες και καταστάσεις, τις συνεχείς αναπροσαρμογές της γραμμής του Κόμματος, τη σύγχυση, την έλλειψη διαύγειας και σαφήνειας, τις παρερμηνεύσεις, και τις αμφιταλαντεύσεις, την αφομοιωτική αδυναμία και την ακαμψία προς καινούργιους προσανατολισμούς. Η κρίση αυτή δεν ξεπεράστηκε ακόμα ολοκληρωτικά»!!

Ούτε και θα ξεπεραστεί καμιά φορά, εφόσον στο ΑΚΕΛ θα εξακολουθεί νάναι παντοδύναμη η κομματική γραφειοκρατία, που αντλεί τη δύναμη της απ΄τα δεξιά οπορτουνιστικά στοιχεία του κόμματος, πνίγοντας κάθε πραγματικά επαναστατική-Μαρξιστική-Λενινιστική εκδήλωση των κάτω, κάτω από τον παντοδύναμο όγκο της.

Απ' τα πιο πάνω αποσπάσματα, κάθε πραγματικός συνειδητός κομμουνιστής, καταλαβαίνει πως το Σταλινικό οικοδόμημα βρίσκεται έξω από το περιβάλλον της εποχής, κι' αποτελεί μια οπισθοδρομική ανορθογραφία μέσα στα πλαίσια του Διεθνούς προλεταριάτου. Οι Σταλινικοί ηγέτες ομολογούνε πως έχουνε ιδεολογικές, θεωρητικές, αδυναμίες. Κι' αδυναμίες πάνω στη «Μαρξιστική τοποθέτηση των προβλημάτων της Εργατικής Τάξης»! Πως καθοδηγούνε το κίνημα «Εμπειρικά» κάτω από μια «Εμπειρική καθοδήγηση»..!! Κι' όμως δεν παύουνε να κατηγορούνε τους αντιπάλους τους -τους οπαδούς της 4ης Κομμουνιστικής Διεθνούς- σαν «προδότες», τη στιγμή που μόνο αυτό έμεινε να παραδεχτούνε για τους εαυτούς τους!! Κι' όλα αυτά, για να συγχύσουνε πιο πολύ τις εργαζόμενες μάζες. Για να θολώσουνε πιο πολύ τα νερά που μέσα σ' αυτά ψαρεύουνε οι ίδιοι. Για να δείξουνε τάχατες πως ακολουθούνε Μαρξιστική γραμμή, πως βλέπουνε τα λάθη τους, για να τα διορθώσουνε!!

Το ΑΚΕΛ, όπως και κάθε Σταλινικό κόμμα του Εξωτερικού, στηρίζει την ύπαρξη του πάνω στην αμάθεια των εργατών και αγροτών. Σε καμιά περίπτωση δεν κάνει Μαρξιστική διαφωτιστική δουλειά μέσα στις μάζες, κι΄ αποκλείει συστηματικά την Ομαδική μόρφωση των στελεχών του εργατικού κινήματος, κι' όταν πάνω σ' αυτό αντιμετωπίζει την κριτική των μελών του, έχει για πάντα πρόχειρη τη στερεότυπη δικαιολογία: Όλα τα συνέδρια μας δώσανε εντολή να λύσουμε το Μορφωτικό ζήτημα. Οι ίδιες οι Κ.Ε. πήρανε ένα σωρό αποφάσεις πάνω στο Μορφωτικό. Μα δυστυχώς, μέχρι σήμερα, δε μπορέσαμε να στηρίξουμε τον απαραίτητο μηχανισμό για τη μόρφωση των μελών και στελεχών μας.

Το συνέδριο θα κληθεί να σώσει το Κόμμα απ' αυτό το «πατροπαράδοτο» αμάρτημα!! Σε κάθε δύσκολη στιγμή που τα κάτω στρώματα αφυπνίζονται και ζητάνε λόγο από την κομματική γραφειοκρατία για το ένα ή το άλλο ζήτημα, υπάρχει πάντα μια πρόχειρη δικαιολογία που ικανοποιεί, σταλινικά, τους σταλινικούς!

Για μας, όμως, όλες αυτές οι προχειρότητες, είναι μια ακόμα επίσημη ένδειξη πως το ΑΚΕΛ, όπως και κάθε άλλο σταλινικό κόμμα, κυριαρχεί πάνω στις εργαζόμενες μάζες, όχι γιατί αυτές αντιλαμβάνονται το ρόλο του και τη σωστή γραμμή που ακολουθεί αλλά γιατί είναι βυθισμένες στα σκοτάδια της αμάθειας που οι Σταλινικοί έντεχνα δημιουργούνε γύρω τους, για να μη μάθουνε ποτές την αλήθεια, και νάναι έτσι ο ευκολόπιστος «όχλος» που ξέρει μόνο να δίνει «δύναμη» και λεφτά στο κόμμα χωρίς άλλες ενοχλητικές απαιτήσεις για Μαρξιστική-Λενινιστική διαπαιδαγώγηση.

Οι εργαζόμενες μάζες, και τοπικά και σε Διεθνή κλίμακα, είναι βαθειά επηρεασμένες από την ακτινοβολία της προλεταριακής-Οχτωβριανής επανάστασης και τη σταθεροποίηση της στη Σοβιετική Ένωση. Φαντάζονται πως οι Ρώσοι εργάτες και αγρότες βρίσκονται τώρα μέσα σ' ένα αληθινό παράδεισο. Κι' είναι η ακτινοβολία -κάλπικη όμως, στο είναι της ακτινοβολία- του Ρούσικου παραδείσου, που κάνει την πλειοψηφία του Διεθνούς προλεταριάτου, να βρίσκεται τώρα στο πλευρό της Σταλινικής γραφειοκρατίας. Όταν κάποτες γνωσθεί πέρα για πέρα η αλήθεια, όταν πια οι μάζες των εργατών και αγροτών πληροφορηθούνε την αλήθεια για τα αισχρά μέσα που εφαρμόζει η Σταλινική γραφειοκρατία για την εκμετάλλευση των εργατών και αγροτών για δικούς της αποκλειστικά κυριαρχικούς σκοπούς, τότες πραγματικά θα αντιληφθούνε το Μαρξισμό-Λενινισμό, θα καταλάβουνε την ψευτιά και την απάτη των όπου γης Σταλινικών πρακτόρων, και θ' απαλλάξουνε τους όπου γης Μιλτήδες και Ζιαρτίδηδες από τον κόπο να κοιτάζουνε για «πιθανές παρεκκλίσεις» και τα ρέστα, για να ακολουθήσουνε τον μοναδικό διεθνισμό κομμουνιστικό δρόμο που χαράζει η 4η Διεθνής κάτω από το πραγματικό Μαρξιστικό-Λενινιστικό πρόγραμμα του Τρότσκι, που έδωσε κι' αυτή ακόμα τη ζωή του για τη διαφώτιση του Διεθνούς προλεταριάτου, στην προσπάθεια του να φέρει πιο κοντά τη μέρα της Διεθνούς προλεταριακής Επανάστασης για το Σοσιαλισμό.

Κυπριακες Υποσημειωσεις

Ο Διάβολος - Σατιρική Εφημερίδα Βασίλη Μιχαηλίδη (1888)

Δεκαπενθήμερη σατιρική εφημερίδα του εθνικού ποιητή της Κύπρου Βασίλη Μιχαηλίδη. Κυκλοφόρησε έξι μόνο φύλλα και ανέστειλε την έκδοση της. Ο Μιχαηλίδης έτρεφε πολλές προσδοκίες για επιτυχία της προσπάθειας του και πολλοί ήταν αυτοί που δέχτηκαν με ενθουσιασμό τις πρώτες εκδόσεις που τους έστειλε για να γίνουν συνδρομητές, όμως όταν ήρθε η ώρα να καταβάλουν την συνδρομή τους, οι «υποστηρικτές» του άλλαξαν διάθεση. (Πηγή: PIO).

Λείπει το φύλλο 2.

Τα υπόλοιπα φύλλα μπορούν να εντοπιστούν πατώντας εδώ.

Κυπριακες Υποσημειωσεις

Cyprus – War And Adaptation: A Psychoanalytic History Of Two Ethnic Groups In Conflict - Vamik D. Volkan (1979)

 Book by Turkish Cypriot psychoanalyst Vamik D. Volkan published in 1979.

It can be located by pressing here (60.5mb).

For a compressed version, press here (34mb).

Κυπριακες Υποσημειωσεις

Status Orientation And Symbolic Consumption Of Cypriot Consumers - Alexis Kitsios & Hans Ruediger Kaufmann (2009)

Article published in the International Journal of Management Cases, Special Issue, CIRCLE Conference 2009.

It can be downloaded by pressing here.

myislandcyprus

Researcher-Writer Ahmet Cavit An denied entry to Turkey

Researcher-Writer Ahmet Cavit An also denied entry to Turkey

Yenidüzen, Kıbrıs, Havadis, Diyalog, Avrupa (12 July 2021 – press.cydialogue.org)

The list of Turkish Cypriot intellectuals and opinion leaders banned from entering Turkey continued to grow on Sunday after Turkish Cypriot research and writer Dr Ahmet Cavit An (MD) was denied entry into Turkey.

An, a harsh critic, is the second person to be banned from entering Turkey on grounds of constituting a threat to the country’s national security.

Former Turkish Cypriot leader Mustafa Akıncı’s press advisor Ali Bizden was the first person to be denied entry last week on similar grounds. Dr Ahmet Cavit An was also told that he was a “threat to national security” (of Turkey) and informed that he could obtain detailed information from the Turkish Embassy in north Nicosia.

Nonetheless, Cavit An, who is a paediatrician by profession, was allowed to return to the north with the next flight after he was kept in a room with a sign reading: “Immigration Administration.”

Cavit An is also famous for his research papers and books on Cyprus as well as Maraş (Varosha).

Havadis: The UBP plays dumb and deaf (13 July 2021 – press.cydialogue.org)

Following Ali Bizden, Dr Ahmet An’s entry into Turkey was also denied. The National Unity Party (UBP) claims “It is not our problem” While the list of people entering Turkey keeps growing, the senior coalition partner UBP’s General Secretary Oğuzhan Hasipoğlu in response to a question on Havadis web TV, said “This is not UBP’s problem. They (the people barred from entering Turkey) could file lawsuits in Turkey.”

 

Turkey bans second Turkish Cypriot from entering

By George Psyllides - July 12, 2021   -Cyprus Mail

Turkey has expelled a Turkish Cypriot researcher and columnist claiming he had engaged in activities against national security, reports said on Monday.

Reports said Ahmet Cavit An arrived in Istanbul on Sunday and was told that he was banned from entering.

An was quoted as saying that he was travelling from the north to Smyrni through Istanbul when he was told at passport control that entry was banned as part of a decision made in September 2020.

Airport officials told An that he could get more information regarding the decision from the Turkish embassy in the north.

An, a paediatrician, has been exercising the profession since 1982 and at the same time he does research and writes books on Cyprus.

His expulsion on Sunday followed that of Ali Bizden, former Turkish Cypriot leader Mustafa Akinci’s communications officer, on July 6 for the same reason. Bizden was banned from entering Turkey for five years.

Bizden said at the time that when he arrived his wallet and mobile phone were confiscated and he was told that by order of September 8, 2020, he was to be deported on the next flight back.

 

FES (Friedrich Ebert Stiftung – German Foundation of the SPD Party) Cyprus Newsletter No. 110 - July 2021

Former Turkish Cypriot leader Mustafa Akinci’s press advisor Ali Bizden and researcher, Dr Ahmet Cavit An were barred from entering Turkey on the premises that they were regarded as a threat to Turkey’s national security. It turned out that the decision was made in September 2020 and is valid for 5 years. Bizden on July 7 and Cavit An on July 11 were denied entry into Turkey and were deported back to the island. The decision to bar them from entering Turkey had sent shockwaves through the Turkish Cypriot community and the opposition, reigniting a never-ending debate on relations with Ankara while the government and Tatar maintained their silence. Reportedly, ‘the list’ made in September 2020 includes many more people. (pp.9-10)

 

Avrupa: The blacklist is quite long

12 July 2021 – press.cydialogue.org

Following Ali Bizden, Ahmet An was also barred from entering Turkey and deported back to Cyprus from Istanbul airport. It’s not only Mustafa Akıncı who is on Recep Tayyip Erdoğan’s blacklist but every other Turkish Cypriot who is known for his/her opposition stance. Researcher and writer Dr Ahmet Cavit An who flew to Istanbul yesterday was prevented from entering Turkey. He was also provided with the same excuse given to Ali Bizden, that he was a threat to Turkey’s security. An had won a case filed at the European Court of Human Rights (ECHR) against Turkey after being prevented by authorities in the north from crossing to the south in 1992.

 

Debate on the ban of TCs from entering Turkey continues

Yenidüzen, Kıbrıs, Havadis, Diyalog, Avrupa (13 July 2021 – press.cydialogue.org)

The issue concerning the banning of certain Turkish Cypriots from entering Turkey on grounds they posed a threat to the country’s national security continues to occupy the north’s agenda.

Commenting on the issue, National Unity Party (UBP) General Secretary Oğuzhan Hasipoğlu said that the Turkish courts could provide more clarity on the matter. He added that individuals could apply to the courts to revoke and challenge the decision. “This is about Turkey and its public interest,” Hasipoğlu, who is a lawyer by profession, said.

Speaking on Havadis web TV Hasipoğlu said that every state could exercise a decision to bar individuals from entering its territory and that the issue was not unique to Turkish Cypriots. Responding to the claims that the so-called blacklist is being kept at the Turkish Embassy in north Nicosia, Hasipoğlu said he was not aware if the government launched an inquiry into the matter.  “This is not a matter for the UBP nor is it for any political party. This is a matter for the government, and should they see any need, the Foreign Ministry will take the necessary steps to launch the necessary initiatives,” Hasipoğlu noted.

In the meantime, Ali Bizden in a social media post on Monday said he has asked to meet with the Turkish Cypriot leader Ersin Tatar. Bizden said he will share his viewpoint on him being barred from entering Turkey, adding that “I also would like to listen to Tatar’s evaluation on the issue.”   “I have also asked to be informed if it is not possible to allow me in the office of the president as well,” Bizden concluded.

Ahmet Cavit An who spoke to Yenidüzen questioned the justification and legality of the decision taken. He questioned who had instructed the Turkish authorities to take such a decision.

Head of the Turkish Cypriot Bar Association Hasan Esendağlı who also commented on the issue, expressed concern over the developments, arguing that relations between the north and Turkey were at a breaking point.

Bizden on July 7 and Cavit An on July 11 were denied entry into Turkey and were deported back to the north. Both had been deemed as a “threat to Turkey’s national security” in a decision adopted in September 2020 for five years.

The decision to bar them from entering Turkey had sent shockwaves through the Turkish Cypriot community and the opposition, reigniting a never-ending debate on relations with Ankara while the government and Tatar maintained their silence to date other than a benign statement from the Turkish Cypriot foreign ministry claiming to have “launched the necessary initiatives with the Turkish authorities.”

 

Foreign Minister Çavuşoğlu did not deny the allegations that some TRNC journalists and politicians were not admitted to Turkey.

The Minister described the decisions taken regarding foreigners entering the country as 'sovereignty'.

17 November 2021 14:47 - t24.com.tr

 Foreign Minister Mevlüt Çavuşoğlu did not deny the allegations that some TRNC people who were close to former president Mustafa Akıncı or who were warm to the federal solution were not admitted to Turkey.

Foreign Minister Mevlüt Çavuşoğlu was asked about the allegations that some people from Northern Cyprus, including politicians, writers and journalists, were not allowed into the country on the grounds that there was an "entry ban to Turkey" against them.

Answering the questions of CHP's Utku Çakırözer, Minister Çavuşoğlu did not deny that some TRNC members were not admitted to Turkey, but described the decisions taken regarding foreigners entering the country as "sovereignty".

Reacting to Çavuşoğlu, Çakırözer said, "The fact that TRNC members are not allowed into Turkey cannot be explained solely by 'sovereignty'. On the one hand, you say, "We will defend the rights and law of the Cypriots", on the other hand, you are violating the law, by not allowing Cypriot journalists, politicians and intellectuals to the country! The reason for this unlawful treatment should be immediately disclosed to both the TRNC residents and the public.”

News about the fact that Ali Bizden, the communication consult of former TRNC president Mustafa Akıncı, was sent back to Cyprus from Istanbul on 6 July and researcher-writer Ahmet Cavit An on 12 July on the grounds that they were banned from entering Turkey. It took place in the Turkish press. Then, in October, there were news that the President of the Press Workers' Union, Ali Kişmir, was detained at Istanbul Airport on his return from Croatia and was not boarded on the plane.

A newspaper published in Cyprus, on the other hand, stated that they had reached the Embassy of the Republic of Turkey in Nicosia and shared the "forbidden list" that allegedly imposed an entry ban on 42 Cypriot dissidents, including intellectuals, writers, journalists and politicians.

 

Rising anger with Turkey drives calls for reunification in crisis-hit northern Cyprus

With the economy in freefall and allegations of political interference, people have taken to the streets to advocate for federal future

Helena Smith in North Nicosia - Sun 9 Jan 2022 - theguardian.com

In his sun-filled office in north Nicosia, Şener Elcil is plotting his next protest. Anger, he says, is in the air in Turkish-occupied northern Cyprus.

The economy is in freefall, thanks to the self-declared republic’s financial and political dependence on Turkey. Thousands have taken to the streets, spurred by inflation rates that have left many struggling to make ends meet; ahead of parliamentary polls later this month, calls for a boycott are mounting, while a blacklist of Turkish Cypriot dissidents, reportedly drawn up at the behest of Ankara, has spawned consternation and fear.

“Turkey is our biggest problem,” says Elcil, who heads the Turkish Cypriot teachers’ union and is a vocal proponent of reunification of the war-divided island under a federal umbrella with the Greek-run south. “It should keep its hands off Cyprus and take its lira and go away.”

Sener Elcil in the teachers’ union of northern Cyprus. Photograph: Helena Smith/the Guardian

Elcil, 58, is among the statelet’s most outspoken opponents of the Turkish president, Recep Tayyip Erdoğan, and his unorthodox economic policies.

The recent gyrations of the Turkish lira – adopted by the territory in 1976, two years after the Turkish invasion – have had a devastating effect on daily life for a populace that remains under international embargo and cut off from the rest of the world. The use of foreign currency for property transactions and the purchase of imported goods has made a bad situation worse – even if the lira has regained some of its dramatic loss in value against the dollar.

Amid rising desperation, along with demands for the entity to adopt a “stable” currency, Elcil is far from alone.

“People are tired of international isolation, and they’re aware that it will only get worse,” he says. “Five years ago, a teacher first entering our system earned the equivalent of €1,100 (£920) a month. Today, because of the lira, they’d take home €350 a month.”

The protests come as hopes of reuniting Cyprus have rarely been as bleak. Last week, nearly 15 months after Ersin Tatar, a nationalist hardliner, won presidential elections in the north, the UN secretary general, António Guterres, issued his starkest report yet, warning that “without decisive action” further efforts to reach a negotiated peace settlement appeared increasingly slim.

 “Partition is so close,” says Izzet Izcan, who heads the United Cyprus party, one of three leftwing groups that have announced they will be abstaining from the 23 January parliamentary vote. “Tatar is Ankara’s puppet who was elected only after Turkey intervened in our democratic process. His pro-partition policies are not in the interests of our community. The only way to oppose them is to fight all together.”

In the 38 years since the breakaway republic unilaterally declared independence, Turkey’s interference in the entity’s affairs had never been as flagrant, claimed Izcan, echoing a widely voiced concern. “Elections are no longer representative of the real will of ordinary Turkish Cypriots. They’re like a game planned and played by Turkey,” the former MP said. “Our main problem is political. Our economic difficulties are the result of a political situation, of Turkey continuing its military occupation of the north by means of the lira.” Cyprus has been split between a Greek Cypriot south and Turkish Cypriot north since an Athens-backed coup, aimed at union with Greece, prompted Ankara to launch a military operation to seize its northern third. Although Turkish Cypriots voted in favour of reunification in a referendum in 2004, the island entered the EU as a divided state after its majority Greek Cypriot population rejected the prospect of power sharing. Until reunification is achieved, EU laws are suspended in the north despite it also formally being part of the bloc.

The growing disgruntlement follows alarm over the deportation from Turkey of prominent Turkish Cypriots opposed to Ankara’s policies.

Until recently the self-styled state – acknowledged solely by Ankara – was regarded as a safe zone for opponents of Erdoğan and his governing AKP party, one in which Turkish Cypriots and exiled mainland Turks indulged freely in criticism of the president’s authoritarian leadership.

But the appearance of a blacklist, published by Avrupa, a local newspaper, in October has heightened anxiety over the lengths to which Turkey is willing to go to silence dissent. The paper identified 42 politicians, writers, journalists, lawyers, trade unionists and artists as being on the list.

“It’s created fear and uncertainty,” says Mehmet Harmancı, the mayor of North Nicosia, drawing on a cigarette in a cafe near the divided capital’s UN-patrolled buffer zone. “Nobody knows exactly who is on it. All we know is there is a list, a blacklist of people seen as a security threat in Turkey who are blocked from entering the country.”

People previously unafraid to voice opinions were increasingly concerned, he said, about the consequences if they did so. Turkish Cypriots expelled from Turkey had learned of the ban only upon arrival in the nation.

“Even if ours is an unrecognised country we’ve had a longstanding democratic tradition of freedom of speech, of respecting each other’s values and ideas,” says Harmancı. “Since the election of Ersin Tatar, that has changed.”

Tatar, who was raised in the UK and educated at Cambridge before returning to Cyprus, has used his term in office to advocate for a two-state solution to the island’s division after years of failed negotiations to reunite it as a bi-zonal, bi-communal federation – a proposal flatly rejected by the EU. He has defended the travel ban, saying: “Every country has the right not to allow entry foreign nationals on the grounds of security when faced with threats and insults.”

However, Turkish Cypriots thought to be on the list are united in their desire for reunification and opposed to any suggestion that the EU’s most easterly member state should remain partitioned.

For Ahmet Cavit An, who co-founded the Movement for an Independent and Federal Cyprus, the island’s first such organisation, the memory of being stopped by immigration officers at Istanbul airport last summer is still painfully vivid. “I was at the passport control when they said I was persona non grata,” says the 71-year-old retired paediatrician. “I was then told I should write to the Turkish embassy in Nicosia for more information. Five months after my lawyer sent a registered letter demanding an explanation we’ve still not had a reply.”

In a landmark case, won in 2003, An took Ankara to the European court of human rights for being prevented from crossing into the island’s buffer zone to participate in bi-communal meetings. “What I want to know is the duration of this ban so I can get on with my life,” he says.

In October the European Federation of Journalists condemned the arrest of Ali Kismir, who heads the north’s press trade union, after he was detained at Istanbul airport and denied entry into Turkey.

 “I was taken to a special deportation area where my photograph and fingerprints were taken,” he recalls. “It makes me very angry to think that I was treated like a terrorist when all I do is write the truth.”

Kismir, the fourth Turkish Cypriot to be barred entry to Turkey, is a well-known columnist who took issue with Ankara’s electoral meddling to ensure Tatar’s election. His convictions are such that he sports a tattoo bearing the word “peace” in both Greek and Turkish on his right arm.

In recent weeks, Turkish opposition MPs have also raised the plight of Turkish Cypriots being banned from Turkey, arguing that this runs counter to the motherland’s professed desire to protect the minority.

But, like almost every Turkish Cypriot opposed to Ankara’s policies, Elcil says time is running out for a community already outnumbered by settlers imported from the mainland. About 2,000 Turkish Cypriots have relocated to the south, lured by jobs and better living standards.

“There have to be more protests that target Turkey, because Turkey is the biggest obstacle to a solution of the Cyprus problem and reunification,” he says. “They call us traitors and Turkish-speaking Greeks but we’re not giving up. We’re here to stay and we’re here to fight.”

Aceras Anthropophorum

Να σας γνωρίσω τους φίλους μου. O Πέμπτης.

 

Έχω θκυό κατηγορίες φίλους. Τους έσσω τζ̆αι τους μέσα. Για τους έξω έγραψα κατά διαστήματα, για τους έσσω δεν έτυχεν.

 

Αρκέφκω με τον Πέμπτην. Έφκαλα τον έτσι για να μου αθθυμίζει μιαν Παρασκευήν τζ̆αι κάτι ώρες χαράς, κάτι φόρμες κάλλους, κάτι στιγμές αγάπης. Δεν είναι ζωή να ζεις κλεισμένος στο παρελθόν ή εξαϋλωμένος στο μέλλον. Εν που τον Όμηρον που οι αθρώποι εκαταλάβαν πόσον κατάρα είναι να μεν ζεις το παρόν τζ̆αι να του διαφεύγεις αφήννοντας την ίδιαν την ζωήν να σου διαφεύγει. Η Οδύσσεια η ίδια εν η το καλλιτεχνικόν αριστούργημαν αυτής της φιλοσοφικής στάσης. Ο Οδυσσέας αρνήθην να μείνει στον Άδην με την μάναν του, τους φίλους του τα πλάσματα που πολλά αγάπησεν στο παρελθόν, όπως αρνήθην τζ̆αι το ξάστερον μέλλον μες στ΄αγγάλλια της Καλυψούς, που του έταξεν την αιώνιαν ζωήν να τον έσ̆ει κοντά της για πάντα. Την αιώνιαν ζωήν τί να την έκαμνεν ο Οδυσσέας, αφους τζ̆αι οι θεοί που την είχαν, επεθανίσκαν που ανίαν τζ̆αι ψάχναν την πιπεράτην στιγμήν του παρόντος να ερωτεύκουνται με τους θνητούς; 

 

Όχι δεν έχω διάθεσην να ζώ μες την κατάραν, μες την Οδύσσειαν να ψάχνω το παρόν να πετάσσουμαι που το παρελθόν στο μέλλον τζ̆αι που το μέλλον στο παρελθόν, όπως κάμνει σήμμερα η αριστερά στον κόσμον τζ̆αι ιδίως στην Κύπρον. Παίζοντας με τον Πέμπτην μου, δεν μεινίσκω κλειδωμένος μες τα περασμένα της περασμένης Παρασκευής μου. Παίζω με τον Πέμπτην του τωρά, αναστορώντας, που λαλούν τζ̆αι οι Κρητικοί, τα καλά της περασμένης μου Παρασκευής. Για να μαθαίννω, για να προσέχω, για ονειρεύκουμε. Γιατί η Παρασ̆σ̆ευκή πον νάρτει, πο λάλεν τζ̆αι η στετέ μου η Γριστινού, μπορεί να τζ̆΄η καλλύττερη σου μέρα. 

 

Τωρά όμως, τωρά, εν ο Πέμπτης. Ο Πέμπτης της μοναξ̆ιάς, ο Πέμπτης της γλυτζ̆ιάς μελαγχολίας. Ο Πέμπτης του πολέμου στην Ρωσσίαν. Ο Πέμπτης εν έναν φυλλούιν που έππεσεν που την Παρασκεύήν, έναν πασ̆σ̆ύφυλλον που εκουβάλησα που μιαν ανεμοδαρμένην τζ̆αι λιοπυρωμένην ταρράτσαν στην Σαντορίνην. Άμα ππέσει φύλλον τούτου του πασ̆ύφυτου πάνω σε χώμαν, έσ̆ει την ιδιότηταν να φκάλλει ρίζαν τζ̆αι κλωνούιν. Που τζ̆ειαμαί εγεννήθην ο Πέμπτης τυχαία. Τζ̆αι όταν από περιέργειαν έθελα να τον φυτέψω να δώ τί θα κάμει, έν είχα γλαστρούν. Έτυχεν τζ̆είνην την ημέραν να φάω κάτι ωραία τσαρτέλλια του ττενεκκουθκιού με τα λουφκιά τα βραστά. Έπιασα λλίον χώμαν που την Παρασκευήν που είναι σε έναν πιο μεγάλον ττενεκκούδιν ελαιολάδου “Βιοαρμονία” τζ̆αι έκατσα το φυλλούδιν με την ρίζαν πάνω. Εγίνην φυτόν αυτόνομον ο Πέμπτης, τζ̆αι έσ̆εί τον δικόν του χαραχτήραν. Με το λλίον χώμαν που του έτυχεν καταφέρνει να συνθέτει με τον νήλλιον, έκατσεν του φαίνεται ο τόπος καλλύττερα που της Παρασκευής τζ̆αι είναι απίστευτόν πόσον εμεγάλωσεν όμορφα τζ̆αι αρμονικά. Τζ̆αι το κάδρον του εν επίσης προϊόν της τύχης. Είσ̆ιεν πεταξούμενον έναν σχολικόν έργον της κόρης μου τζ̆ειαμαί δίπλα για τζ̆αιρόν πολλήν, τζ̆αι έππεσεν κάτω τζ̆ι ετσακκίστην. Ούτε αθθυμούμαι τί είσ̆ειν πάνω που την έβαλεν να σχεδιάσει η δασκάλα. Έπιασα το κάδρον τζ̆αι έβαλα το του Πέμπτη μου να μεν τον σιμπουρκά με την χούβερ η κοπέλλα που έρκεται τζ̆αι καθαρίζει το σπίτιν. Που τότες σέβεται τον τζ̆αι προσέχει τον διότι εκατάλαβεν ότι ο Πέμπτης είναι αξιόλογον άτομον. Χωρίς τες πληγές της χούβερ επήρεν πάνω του τζ̆αι θέλει να πεταχτεί τζ̆αι έξω που το κάδρον.

 

Το ττενεκκούιν όμως των τσαρτελιών αθθυμίζει του τα όρια του, άλλον χώμαν έν έσ̆ει, πρόσεχε Πέμπτη τί ανάπτυξην θα κάμεις, να μεν πάθεις σαν τον Καπιταλισμόν που εσκότωσεν την υλικήν του βάσην τζ̆αι βουρά τωρά τζ̆αι περιπάιζει τον κόσμον πους εν να κάμει πράσινην ανάπτυξην να διορθώσει την ύβρην του προς την γεωσφαίραν που τον ανάγιωσεν. Ο Πέμπτης φαίνεται να τα καταφέρνει καλλύττερα που τον καπιταλισμόν. Με πόλεμον θέλει να κάμει κανενού για να διαχειριστεί την υλικήν του βάσην, με μίσος να καλλιεργήσει για να φάει παραπάνω που τους νικημένους. Μετρά απλά τι μπορεί να του προσφέρει η υλική του βάση, έναν τενεκκούιν της τσαρτέλλας χώμαν, τζ̆αι αννοίει τα φύλλα του να απολαύσει τον νήλλιον ανάλλογα. Τζ̆αι άμαν νώσει ότι δεν τον σηκώννει το χώμαν να κάμει φύλλα παραπάνω, σ̆ιέρεται τα τζ̆είνα που σ̆ιει.

 

Αυτήν την ιδεολογίαν ο Πέμπτης μου, κουβαλεί την που την Παρασκευήν μου, που εν το πιο όμορφον, το πιο έξυπνον τζ̆αι το πιο ευαίσθητον πλάσμαν που αγάπησα στην ζωήν μου. Αυτός είναι ο Πέμπτης του παρόντος μου, τζ̆αι πίσω που το κάδρον, μια άννοιξη σ̆ιονισμένη.

Union of Cypriots – Ένωσις Κυπρίων – Kıbrıslılar Birliği

“Kıbrıslı Türk” federalistler ne yapmaya çalışıyor?

Oz Karahan – Avrupa Gazetesi (20.03.2022) – Bu Memleket Bizim Platformu sözde Türkiye elçiliği önünde “vali”den randevu dileniyor ve diyor ki: -“Bizim Türkiye Cumhuriyeti devletiyle hiçbir sorunuz yoktur”. Ve Türkiye’ye giriş yapamadıkları için kahrolan Kıbrıslılar adına sesleniyor: -“Bu durum ‘iki ülke’ arasındaki ‘dostluğu’ zedelemektedir”. *** Niyazi Kızılyürek Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonunda Türk yetkililere günah çıkarıyor…

Continue reading →

Union of Cypriots – Ένωσις Κυπρίων – Kıbrıslılar Birliği

Etnik temelli federasyonlar neden yaşayamaz?

Oz Karahan – Avrupa Gazetesi (13.03.2022) – Pandemi araya girmeden dünyanın her yerinden araştırmacılar Kıbrıs konusu üzerine yaptıkları çalışmalar için Kıbrıslılar Birliği ile görüşme talep etmekteydi. Seyahat önlemlerinin azalması sebebiyle bu görüşme trafiği yine başlamıştı diyebiliriz. Geçtiğimiz günlerde Kıbrıs’a bir araştırma için gelen “Avrupa Federalistler Birliği” üyesi de olan araştırmacılarla görüştük. Genelde araştırmacıların Kıbrıs ziyaretlerinin…

Continue reading →

Yeraltı Notları, Sevgul Uludag's blog on hamamboculeri.org

ARTICLE IN ENGLISH, TURKISH AND GREEK: The sad story of Christakis Hadjiprodromou and his “missing” parents from Varosha...

(ARTICLE IN ENGLISH, TURKISH AND GREEK)


The sad story of Christakis Hadjiprodromou and his "missing" parents from Varosha...

Sevgul Uludag

caramel_cy@yahoo.com

Tel: 99 966518

I had met Christakis Hadjiprodromou 11 years ago, on the 4th of April 2011 at his home in Strovolos – my dear friend Maria Georgiadou from Kythrea would take me there and we would have an interview...
Christakis Hadjiprodromou was from Varosha and his mother and father were "missing" from Varosha since 1974...
A great antiques collector, he had known and were friends with many Turkish Cypriots... Before 1974, he would be visiting Turkish Cypriot villages to get antiques... Until 1973, you could be private collector of antiques with the permission of the government... So he had a huge collection of antiques (1,900 pieces in all) he would tell me and this would be the basis of the current St. Barnabas Museum... He would sue the Turkish authorities about his antiques on display at the St. Barnabas Museum and when I had met him at his flat for the interview, the case at the European Human Rights Court had been continuing...
Some of those antiques were 9 thousand years old and since his house was the very first house to be opened at Eleftheria Avenue, the Turkish Cypriot antiquities department would code all those antiques as "1975/1"... Some of those antiques would be stolen...
"The small ones would be stolen since it is easier to put in your pocket if it is small" he would explain to me... Most of his collection would be exhibited at the St. Barnabas Monastery and some of those would be in the warehouses of the Turkish Cypriot antiquities department. And yet some of those stolen would be bought by some rich Turkish Cypriots and exhibited in their homes and some of them would be smuggled outside the island and sold in Switzerland, USA and England and Mr. Christakis would try to trace those sales...
The family of Mr. Christakis was the owner of the Omega Hotel Apartment in Varosha and it was so successful that they had begun building a second hotel in 1974... "We were working with 120 per cent capacity" he would tell me and most of their customers would be from Sweden, England and Germany...
Born on the 21st of January 1929 in Varosha, he had been 82 years old when I had interviewed him... What I didn't know then and until now was that he would pass away in 2013... So two years later, we would lose him...
"My mother comes from an old Famagusta family and her name was Maria... My father Panayotis was from Limnya, next to Agios Sergios... But he had left the village and had gone to Famagusta..." His father's mother had died when he was a child and his grandfather would remarry and as a small child, his father would be very unhappy... So he would leave and go to America at a young age... He would return to Cyprus in 1926, would get married with Mrs. Maria from Famagusta and then little Christakis would be born in 1929. He would be the only child...
Mr. Christakis would study law in America and London and would come back to Cyprus in 1955... When he had come back to Varosha, the town was still a bit rural and only after the declaration of the Republic of Cyprus, it would start a speedy development, but the biggest development would be after 1968...
"Varosha was not only about tourism... The main thing was the Famagusta port – 70 per cent of all imports and exports were done through the Famagusta port... But the internal development was based on tourism" he would explain to me. In the area of Agios Loucas and Kato Varoshi, they would also grow citrus...
In 1956, Mr. Christakis would get married with Artemis Savopoullou and they would have a boy and two girls... She too was from Varosha...
"She was a wonderful person, a real lady... She was tall and beautiful. She was a family person but she also liked to travel and socialise... She would cook Cypriot food most and we would eat these with pleasure... Actually she had learned how to cook from my mother Maria who had been a wonderful cook... She passed away due to cancer in 1983..."
In 1958 he would be proposed to become a judge in the area of Morphou and Lefka and he would accept this. After the Republic of Cyprus was declared, he had begun sitting in court cases in Lefka together with Ulfet Emin, a well-known Turkish Cypriot judge... This had been a joint court... He also knew Zeka Bey... He would resign in 1961, thinking Morphou was too far and would begin again practicing as a lawyer...
Despite tensions in 1963-64, he maintained good relations with Turkish Cypriots... He would remember that some Turkish Cypriots in Varosha would "disappear" from their workplaces... One of those was Ertoghrul Veli who had been taken from his work at the Barclays Bank and he would go "missing"...
"I knew Ertoghrul Veli, he was a very good person... After the 11th of May 1964, there had been very unfortunate and sad events but me personally, I never had any problems with Turkish Cypriots, never. Even after 1964, I was visiting many Turkish Cypriot villages without encountering any problems... I also had a good friend with whom we were going inside the walled city of Famagusta, without any problems...
After 1968, Varosha would be on a course of speedy development... I had begun the construction of the Omega Hotel Apartments on the beach in 1969... On the ground floor was a cafeteria and shops and upstairs would be nine floors of apartments... No one was taking any incentives from the government, everyone was doing their own investments... In 1972, it was so successful and there was so much demand for our hotel apartments that the demand was 120 per cent! So we had begun the construction of a second hotel in the same area that would consist of 20 apartment flats... It would be done at the end of 1974... We had even signed contracts for the flats for 1st of March 1975!"
On the 7th of July 1974, Mr. Christakis would go on holidays with his wife and kids... "Even if there was tension, I had not noticed and what was more, there were no Turkish Cypriots in Varosha so why should it be in danger... There were only a few Turkish Cypriots living in Varosha and no tension at all... There was tension outside in places like Agios Sergios but not inside Varoshi... People in Varosha were far more progressive in business and in real life... They were more connected with their business and their family lives... They did not think like those from EOKA B..."
His would be long holidays and due to war, would not be able to come back for some time...
"As far as I understand although everyone left, my parents remained in Varosha... They were staying at the Omega Hotel Apartments. On the 16th or 17th of August 1974, they would go outside the hotel and encounter four Greek Cypriot soldiers over two motorcycles...
"What are you doing here? The whole town has emptied... Turks are coming into Varosha..." So my father and mother without taking anything decided to leave... The two Greek Cypriot soldiers would accompany them and they would take my wife's car, a bluish-grey Morris and try to leave. Then they would encounter tanks... "These must be our tanks" one of the soldiers in the car would say and they would drive towards the tanks and they would be arrested and killed in cold blood at Kato Dherinia... I could only return in the autumn of 1975... We stayed for over a year in London... But I had heard of them being killed after 15 days... The Greek Cypriot journalist Dimitris Andreou had gone and filmed a mass grave there and while filming some soldiers would chase them and then would fence it off so no one could enter the area of the mass grave... A witness had seen how my father and mother had been buried there with the two Greek Cypriot soldiers... And a truck had brought more bodies so in that mass grave, more should be found..."
The remains of his mother and father, together with the two Greek Cypriot soldiers would be found – not the others he or others are mentioning – during the excavations of the Cyprus Missing Persons' Committee in Dherinia and when it came to the funeral of his father and mother, Mr. Christakis had already passed away... His mother and father would be buried on the 29th of January 2022 at the Constantinos and Eleni Cemetery next to their son but he won't be able to see that their remains had been found... While waiting for them he would pass away...
May they all rest in peace...
I am glad I had managed to interview him so that we can retain his memory... I want to finish this article with his words about how he felt being a refugee and about Varosha:
"When I returned from London, I had no place to go back to... I started living in Nicosia... But we were sea people. I had grown up by the sea... My father was one of the first who had built a house next to the sea in 1935... We had always lived by the sea... But now I had to live in Nicosia and continue practicing law...
It was not only your house or your property that you lost... You lost your friend, you lost your way of life, you lost your habits, you lose everything... The most traumatic thing about being a refugee is this – being a refugee in your own country... I dream about Varosha... First of all this was the place I was born in, where I grew up... Everything I loved was there... I love the sea and Varosha seaside is one of the most wonderful seasides in the world... I miss my friends, I miss the places I used to hang out... Of course all those little things are the things that make life worth living...
I don't think that Varosha would be returned so long as the Cyprus problem continues..."

8.2.2022

(*) Article published in POLITIS newspaper on the 20th of March 2022, Sunday.


YENİDÜZEN gazetesinde "Kıbrıs: Anlatılmamış Öyküler" yazı dizimizde 31 Ocak, 1 ve 2 Şubat 2022'de yayımlanan yazımız:

*** Maraş'ta Omega Oteli'nin sahibi "kayıp" Maria ile Panayotis Hacıprodromu, onlardan geride kalanların bulunmasını beklerken vefat eden biricik oğluları Hristakis Hacıprodromu'nun yanına defnedildiler…

Maraş'tan kaçmaya çalışırken öldürülmüşlerdi…

1974'te Maraş'ta Omega Oteli'nin sahibi "kayıp" Maria ile Panayotis Hacıprodromu, onlardan geride kalanların bulunmasını beklerken vefat eden biricik oğluları Hristakis Hacıprodromu'nun yanına defnedildiler…
2017 yılında Mağusa'da (Derinya-Maraş'ın "açık" bölgesi) Kayıplar Komitesi'nin yürüttüğü kazılarda iki diğer "kayıp" Kıbrıslırum'la birlikte aynı yerde gömülü olarak bulunan Maria ile Panayotis Hacıprodromu'dan geride kalanlar, geçtiğimiz Cumartesi günü (29 Ocak 2022) Lefkoşa'da Ayios Konstantinu ve Eleni Mezarlığı'nda toprağa verildi… Maria ve Panayotis Hacıprodromu'nun tek bir oğluları vardı: Hristakis Hacıprodromu… O da Maraş'tan "kayıp" annesi ve babasından geride kalanların bulunmasını beklerken, 2013 yılında vefat etmişti… Kısacası, annesi ve babasının kalıntılarının bulunduğunu göremeden bu dünyadan göçüp gitmişti… Hristakis Hacıprodromu'yla, bir Kıbrıslıtürk okurumuzun yardımları aracılığıyla tanışmıştık ve kendisiyle geniş bir röportaj yapmıştık. Bu röportajımız tam 11 sene önce bu sayfalarda Nisan 2011'de yayımlanmıştı… Hristakis Hacıprodromu'nun anlattıklarına göre annesi Maria ve babası Hacıprodromu başlangıçta Maraş'tan kaçmamıştı ve kendi otelleri olan Kennedy Caddesi'ndeki Omega Oteli'nde kalıyorlardı. Omega Otel o kadar başarılı olmuştu ki, Maraş'ta ikinci bir otel inşa etmeye de başlamışlardı…
Otelden dışarıya hava almaya çıktıkları zaman bazı Kıbrıslırum askerlerle karşılaşmışlar ve onlar da kendilerine "Türkler'in Maraş'a girdiğini, kaçmaları gerektiğini" söylemişti… Böylece, Maraş'tan kaçmaya çalışmışlar ancak kaçarken öldürülmüşlerdi…
2011 yılında röportaj yapmış olduğumuz Maria ve Panayotis Hacıprodromu'nun oğlu rahmetlik Hristakis Hacıprodromu, annesi ve babasının, iki Kıbrıslırum askerle birlikte otelde bulunan Hristakis'in eşi Artemis'e ait Morris marka mavimsi gri bir arabaya binerek kaçmaya çalıştıklarını ancak yolda Türk askerlerini taşıyan tanklarla karşılaştıklarını ve araçtan indirilerek yolda öldürüldüklerini anlatmıştı…
Hristakis Hacıprodromu, annesiyle babasının Derinya'da başka bir noktada, bir toplu mezarda gömülü olduğunu sanıyordu ve bize bu şekilde anlatmıştı ancak sözünü etmiş olduğu toplu mezarda henüz herhangi bir kazı yürütülmedi çünkü sözü edilen toplu mezar, Maraş'ın kapalı bölgesinde, Derinya'da… Hacıprodromu'nun annesiyle babasından geride kalanlar, Maraş'ın "açık" bir bölgesinde Kayıplar Komitesi tarafından yürütülen kazılarda, iki diğer Kıbrıslırum "kayıp"tan geride kalanlarla birlikte bulundu. Ancak Hacıprodromu'nun ömrü, anneciğiyle babacığının kalıntılarının bulunduğunu görmeye yetmedi…

KIBRIS'IN BÜYÜK ANTİKA KOLLEKSİYONCUSUYDU…
Hristakis Hacıprodromu, özel kolleksiyonunda izinli olarak antika bulunduran Kıbrıs'ın en büyük antika kolleksiyoncularından birisiydi… Sözkonusu antikalar, 1974'ten sonra, St. Barnabas Müzesi'nin içeriğini oluşturdu ve St. Barnabas Müzesi'nde neredeyse tüm antikalar, Hristakis Hacıprodromu'nun özel kolleksiyonundaki antikalardı… Hristakis Hacıprodromu, bu konuda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde dava da açmıştı…
Rahmetlik Hristakis Hacıprodromu'yla yaptığımız ve bu sayfalarda Nisan 2011'de yayımlanan röportajımızı bir kez daha sayfalarımızda yayımlayarak bu "kayıp" ailesini anmak istiyoruz… Aileden hayatta olanların acılarını paylaşıyoruz…
Röportajımız şöyleydi:
"*** Annesi ve babası Maraş'ta "kayıp" edilen Hristakis Hacıprodromu anlatıyor...

Bir Maraşlı'nın hatıraları...

Hristakis Hacıprodromu'yla buluşabilmemiz yaklaşık bir yılımızı alıyor. Başlangıçta ondan bana bir Kıbrıslıtürk okurum bahsetmiş ve onu mutlaka aramamı istemişti:
"Annesi ve babası Maraş'tan kayıptır" demişti... "Ama bu o kadar ilginç bir öyküdür ki... Sıcağı sıcağına bir Kıbrıslırum gazeteci kamerasını kaptığı gibi, Hacıprodromu'nun annesi ve babasının gömülü olduğu mezarın yerini bulup bunu filme çekmeye başlamıştı 1974'te... Ancak sonra Türk askerleri ona ateş açmış ve sonra da, bu toplu mezarın bulunduğu yer tellenmiş... Ama bu film, dünya televizyonlarında yayımlandıydı..."
Bu Kıbrıslıtürk okurumun sözünü ettiği olayı araştırdığımda, RIK televizyonundan Dimitris Andreu'dan bahsettiğini öğrenmiştim. Gerçekten de Dimitris Andreu 1974'te Derinya'ya giderek henüz dikenli teller çekilmediği için toplu mezarın bulunduğu noktaya gitmiş, mezarı açmaya başlamış, içinden buraya gömülmüş olanların ayakkabıları ve giysileri çıkmaya başlamış – derken askerler onun ne yaptığını görünce ateş açmışlar – Dimitris Andreu geri çekilmek zorunda kalmış. Sonuçta, Türk tarafının tuttuğu bölge yaklaşık iki kilometre kadar daha genişletilmiş anlatılanlara göre ve toplu mezar, dikenli tel çekildikten sonra, askeri bölgenin içerisinde kalmış. Bir daha kimsecikler o noktaya ulaşamamışlar...
Kıbrıslıtürk okurumun ısrarları üzerine, Hristakis Hacıprodromu'yu aramıştım bir yıl kadar önce – ancak bir kaza geçirmiş ve bacağı kırılmıştı – buluşmamızı ertelemek zorunda kalmıştık. Geçtiğimiz aylarda onu tekrar aramıştım ancak bu kez de ağır bir grip olmuştu ve yine yatıyordu... Sonuçta geçtiğimiz Pazartesi günü (4.4.2011) sabahleyin onu aradım, şansımı bir denemek istiyordum. Bu kez işim rast gitti ve onunla Pazartesi öğle saatlerinde Strovulos'taki evinde buluştuk... Sevgili arkadaşım, "kayıp" yakını, benim değişmez gönüllü yardımcım Maria Yeorgiadu alıp beni Hacıprodromu'nun evine götürdü...
Hristakis Hacıprodromu, Strovulos'ta bir apartman dairesinde yaşıyor tek başına... Tam 82 yaşında ve bizi güleryüzle karşılıyor... Bizim için bademli bisküviler ve kahveli, fındıklı pastalar hazırlatmış. Yardımcısı kadın kahvelerimizi yapıyor.
Bay Hristakis, bir süre hakimlik yapmış ama sonra yine avukatlığa dönmüş... Maraş'ta Omega otelini inşa ederek, turizmcilikle de uğraşıyormuş. 1974'te ikinci bir otel inşaatı bitmek üzereymiş.
"Yüzde 120 kapasiteyle çalışıyorduk" diye hatırlıyor... "Talep çok fazlaydı..."
Maraş'taki esas gelişme 1968 yılından sonra başlamış ve Akdeniz'in en popüler turizm merkezlerinden birine dönüşmüş. Omega Otel-apartmanlara en büyük talep İsveçli, İngiliz ve Alman turistlerden geliyormuş. İkinci otel inşaatı başladığında, otel daha bitmeden, bu oteli turistlerle dolduracak anlaşmalar yapmış bulunuyormuş Bay Hristakis...
1974 yılının 7 Temmuz günü, Bay Hristakis ailesiyle birlikte İngiltere'ye tatile gitmiş... 15 ve 20 Temmuz'un haberlerini Londra'dayken almış... 16 veya 17 Ağustos ya da 18 Ağustos 1974'te annesi ve babasının öldürüldüğüne ilişkin haberler de onu gelip Londra'da bulmuş...
Bütün bir ömür çalışıp Maraş'ın deniz sahilinde yaptırdığı otellerini, evini, annesini, babasını bir anda yitirmiş. Büyük antika koleksiyonunu da öyle... Kıbrıs'a ancak bir yıl sonra dönebilmiş – dönebilecek bir evi, bir yeri yokmuş... Sonra Lefkoşa'ya yerleşmiş... Hukuk eğitimi sırasında tanıştığı Spiros Kiprianu, hükümet döneminde ona Kamu Hizmeti Komisyonu'nda görev teklif ettiğinde, bunu kabul etmiş... Vasiliu hükümeti işbaşına gelince, sözleşmesini yenilememiş, o da yeniden avukatlığa dönmüş... Eşini göğüs kanserinden yitirmiş:
"Savaş ona çok acı gelmişti, çok etkilenmişti" diyor... "Sorun yalnızca bir evi yitirmek değildir... Arkadaşlarınızı yitiriyorsunuz, yaşamaya alışkın olduğunuz, gezdiğiniz yerleri yitiriyorsunuz... Bir yaşam biçimini yitiriyorsunuz... Biz deniz insanıydık, deniz sahiline ilk evi yapan babamdı... Ben denizde büyüdüydüm hep... Maraşlılar, Leymosun'a yerleştiydi ama biz Lefkoşa'ya yerleştik, çocuklarımdan birinin işitme sorunu vardı ve Lefkoşa'da daha iyi tedavi ve eğitim görebileceği için Lefkoşa'ya yerleştik... Oysa biz deniz insanlarıydık..."
82 yaşındaki bu adam, Maraş'ın o güzel kokusunu, o harika kıyışeridini asla unutmamış, unutamamış...
"Ölmeden önce annemle babama iyi bir cenaze töreni yapmak istiyorum" diyor, "çünkü 82 yaşındayım ve insanın ne zaman öleceği belli olmaz artık bu yaşta..."
Tek istediği bu...
Çok sakin konuşuyor bu Maraşlı yaşlı adam: 82 tane yaz, 82 tane kış görmüş... 82 tane ilkbahar yaşamış ve 82 tane de sonbahar... Şimdi artık tek istediği sevgili anneciğiyle sevgili babacığının gömülü olduğu toplu mezarın açılarak – yeri biliniyor – onlara bir cenaze töreni yapmak, mezarlarını yaptırmak – bu dünyadan göçüp gitmeden bunu yapabilmek...
Kıbrıslıtürkler'le her zaman iyi ilişkileri olmuş – birlikte çalıştığı yargıçlardan, tanıdığı Kıbrıslıtürkler'den söz ediyor... O kadar sakin bir insan ki, sesinde en ufak bir öfke belirtisi, "Ben bu kadar şey kaybettim!" diye bir serzeniş yok... Sakin ve sade bir insan...
Aydınlık apartman dairesinde duvarlarda harika tabaklar var – Kıbrıs'ta da bir zamanlar böyle tabaklar vardı, Galatya'da (Mehmetçik) bir evin duvarında, en tepede gömülü benzer bir tabak görmüştüm. İçine bir horoz ya da bir tavşan resmi çizilmişti... Ama burada tüm duvarları kaplayan tabaklarda insan figürleri var – kimisi av kıyafetinde, kimisi dansediyor – bunların ortaçağda İtalya'da yapılmış tabaklar olduğunu, tüm koleksiyonu Bay Hristakis'un alıp evinde sergilediğini öğreniyoruz... Röportajın sürprizi, Bay Hristakis'in bir zamanlar Kıbrıs'ın en büyük antika koleksiyoncusu olduğunu öğrenmemiz oluyor... 1,900 parça antik esere sahipmiş ve tüm bunlar Kıbrıs Cumhuriyeti Eski Eserler Dairesi'nde kayıtlı ve izinli imişler. 9 bin yıllık antika parçalar arasında Kıbrıs'ın taş devrinden kalma eserler de varmış. Bu antikalar, 1975'te Hristakis Hacıprodromu'nun Maraş'ta Eleftheria Caddesi'ndeki evi açılarak, Kıbrıslıtürk Eski Eserler makamları tarafından kayda geçirilmiş. Açılan ilk ev onun evi olduğu için kayıt altına alınan Bay Hristakis'e ait antikalara da "1975/1" kodu verilmiş.
Bu eski eserlerin bir kısmı çalınmış... "Küçük olan parçaları çaldılar daha çok" diyor, "çünkü küçük parçaları cebine atmak kolaydır..."
Bir kısmı St. Barnabas Manastırı'nda sergileniyor. Hayretler içinde kalarak, Kıbrıs'ın kuzeyinde St. Barnabas Manastırı'nda sergilenen tüm eski eserlerin, aslında Bay Hristakis Hacıprodromu'nun koleksiyonundan parçalar olduğunu öğreniyoruz! Bir kısmı, bir El Sanatları Müzesi'nde sergilendikten sonra kuzeydeki Eski Eserler Dairesi'nin ambarlarına kaldırılmış. Çalınanların bir kısmı, bazı Kıbrıslıtürk zenginler tarafından satın alınıp evlerinde sergilenirken, bazı parçalar da İsviçre, ABD, İngiltere gibi ülkelere kaçırılıp satılmış kuzeydeki bazı şahıslar tarafından. Bunların izini de bulmuş Bay Hristakis... Tüm bunları da konuşuyoruz...

SORU: Bay Hristakis Hacıprodromu, 82 yaşındasınız ve Mağusalısınız...
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Evet, 82 yaşındayım, Mağusa'da, Maraş'ta (Varosha) doğdum... 21 Ocak 1929 tarihinde dünyaya geldim.
Okula orada gittim...

SORU: Annenizle babanız da Mağusalı mıydı?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Annem, en eski Mağusa ailelerinden geliyordu. Adı Maria... Babam Panayotis ise Aysergi (Yeni Boğaziçi) yakınındaki Limnya (Mormenekşe) köyü yakınlarında dünyaya gelmişti. Ancak o da köyden ayrılıp Mağusa'ya gelmişti... Çok küçük yaştayken babam, annesi ölmüştü ve babası tekrar evlenmişti... Yeni eşinden de çocuk sahibi olmuştu babası ve küçük bir çocukken ihmale uğramıştı babam. Bu nedenle mirasını da alıp Mısır üzerinden Amerika'ya gitmişti babam, küçük yaşta... ABD'ye giderken, Çanakkale savaşına tanık olmuştu – oradan Fransa'ya geçmişti... Fransa'dan da ABD'ye gitmişti...

SORU: Neresine gittiydi Amerika'nın?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Amerika'nın kuzeyine gitmişti sanırım – galiba Chicago civarına... Kıbrıs'a, 1926 yılında dönmüş, annemle evlenmiş ve ben de 1929'da dünyaya gelmiştim. Ben tek çocuktum.

SORU: Maraş'ta okula gittiniz...
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Evet... Ondan sonra ABD'ye gittim yüksek öğrenimim için... Güney Carolina'da, Charleston'da hukuk okudum. Colombia Üniversitesi'nde de master yaptım. 1952'de öğrenimimi tamamladığım zaman, Kıbrıs hala bir İngiliz sömürgesiydi. "Barrister" dereceniz yoksa, o günlerin İngiliz sömürgesi olan Kıbrısı'nda avukatlık yapamazdınız. Bu yüzden Londra'ya giderek "Barrister" derecemi aldım ve 1955'te Kıbrıs'a döndüm.

SORU: EOKA kurulduğu yıl döndünüz Kıbrıs'a...
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Ne yazık ki öyle... Ben Şubat 1955'te dönmüştüm adaya ve EOKA 1 Nisan 1955'te faaliyete geçmişti...

SORU: 1955'te geriye döndüğünüz zaman Maraş nasıl bir yerdi?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Maraş o günlerde hala kırsal bir kent görünümündeydi... 1960'ta Kıbrıs Cumhuriyeti ilan edildikten sonradır ki Maraş, hızla gelişmeye başlamıştı. Esas gelişmesi de 1968 sonrasındadır. Ancak 1960'tan itibaren gelişeceğini göstermeye başlamıştı Maraş. Ancak gerçek büyüme 1969-70 yıllarında kendini iyice belli etmişti...

SORU: Turizmdi esas olan, değil mi?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Hayır... Maraş, yalnızca turizm demek değildi... Esas olan Mağusa Limanı'ydı – tüm ithalat ve tüm ihracatın yüzde 70'i Mağusa Limanı'ndan yapılmaktaydı. Ancak içteki gelişmesinin nedeni de turizmdi.

SORU: Sanırım Maraş'ta narenciye de yetiştiriliyordu, bir narenciye bölgesiydi...
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Evet, daha çok Ayluka ve Aşağı Maraş'ta yetiştirilmekteydi.

SORU: EOKA kurulduktan sonra, Mağusa bölgesinde gerginlik olmuş muydu?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Mağusa kentinin içerisinde hayır – Mağusa'da daha çok İngiliz askerleri öldürülüyordu. Kraliyet ailesinden gelen iki İngiliz askeri Paralimnitis Sömürge Mağazası'nda öldürüldüğü zaman, İngiliz sömürgeciler Mağusa halkını sert biçimde cezalandırmaya gitmişti. İki büyük mağaza vardı o dönem – birisi kaynatamındı, diğer mağaza da Paralimnitis'indi. Bu adam Paralimnili'ydi ancak Maraş'ta yaşıyordu, işi Maraş'taydı ve mağazası da öyle... Hermes Sokağı'ndaydı bu iki mağaza. Anorthosis Futbol Kulübü'nü bombaladıkları günlerdi o günler...
Kraliyet ailesiyle akraba olan iki İngiliz askeri, Paralimnitis'in mağazasında öldürüldüğü zaman, Mağusa'ya büyük bir ceza verilmişti. Derhal sokağa çıkma yasağı konmuştu, ayrıca 40 bin Sterlinlik ceza kesmişlerdi Mağusa ahalisine, o mağazada olanlar yüzünden. Ancak o günlerde Kıbrıslıtürk toplumuyla herhangi bir sorunumuz yoktu, hatırladığım kadarıyla...
Ben 1956'da evlendim, Artemis Savopullu'yla evlendim. Bu evlilikten üç çocuğumuz olmuştu, bir oğlan, iki kız...

SORU: Eşiniz de Mağusalı mıydı?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Evet, Mağusalı'ydı...

SORU: Nasıl birisiydi eşiniz Artemis?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Çok harika bir insandı, tam bir hanımefendiydi... Uzun boyluydu, güzeldi... Bir aile insanıydı... Ancak seyahat etmeyi, sosyalleşmeyi de severdi. En çok Kıbrıs yemeklerini pişirirdi... Bunları afiyetle yerdik. Aslında yemek yapmasını, çok iyi bir ahçı olan annem Maria'dan öğrenmişti. Bizlere harika yemekler pişirirdi.
1958 yılında Omorfo ve Lefke bölgesine yargıçlık yapmam teklif edilmişti bana, Lefkoşa'da da bazı görevlerim olacaktı. Bunu kabul ettim. Böylece Omorfo bölgesine gittim. 1960'ta Kıbrıs Cumhuriyeti'nin ilan edilmesiyle birlikte, Ülfet Emin'le birlikte mahkeme oturumlarına katılmaya başlamıştım, Lefke'deki Karma Mahkeme'de birlikteydik.

SORU: Zeka Bey'i de tanır mıydınız?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Hakim Zeka Bey'i tanıyordum evet ama sosyal olarak değil... Ülfet Emin'le daha yakındık... 1961 yılında Omorfo'dan ayrılmaya çalıştığım zaman, "Olmaz" dediler, "Orası geniş bir bölge ve yeni atanmış bir hakim gönderemeyiz oraya... Beklemen lazım" falan dediler. Ben de istifa ettim, "Makamınız size kalsın, ben evime dönüyorum" dedim.
Tekrar avukatlık yapmaya başladım...

SORU: Eviniz Mağusa'daydı da siz Omorfo'ya gidip geliyor muydunuz?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Hayır, o dönem Omorfo'ya taşınmıştım. Üç seneden fazla Omorfo'da kalmak benim için çok zordu. Çünkü çok kırsal bir bölgeydi, evet güzeldi ama kırsal bir yerdi... 1961'den itibaren tekrar Maraş'ta avukatlığa başlamıştım.

SORU: İlişkiler nasıldı? Bir Mağusa surlariçi vardı, bir de Maraş vardı. Sanırım 1958ler'e kadar, Mağusa surlariçinde Kıbrıslırumlar vardı...
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Sanırım o tarihlerde ayrılmışlardı surlariçinden... Çünkü hiç kuşkusuz, gerginlik vardı...

SORU: İlişkiler nasıldı? Herhalde Kıbrıslıtürkler, Maraş'ta çalışmaya geliyordu... Sizin ilişkileriniz oluyor muydu Kıbrıslıtürkler'le yoksa onları hiç görmez miydiniz?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Hayır, hayır, iyi ilişkilerim vardı Kıbrıslıtürkler'le... Ancak şu anda hatırlamadığım birşeyler olmuştu ve bazı Kıbrıslıtürkler işyerlerinden "kayıp" olmuştu...

SORU: Bu, 11 Mayıs 1964'te olmuştu. Mağusa bölgesinde meydana gelen en dramatik şey, polis komutanı Pantelitis'in oğlu ile Yunan subay Kapotas'ın öldürülmesi olmuştu surlariçinde o tarihte...
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: O günden sonra pek çok Kıbrıslıtürk'ü toplamışlardı... Aslında o güne kadar ben kişi olarak iki toplum arasında aşırı bir gerginliğe tanık olmamıştım...

SORU: 11 Mayıs ve onu izleyen günlerde, Mağusa bölgesinden pek çok Kıbrıslıtürk "kayıp" edilmişti. Bunların bir kısmının nerelere gömülü olduğunu bulduk... Mesela Barclays Bankası'nda çalışan Ertuğrul Veli vardı, bankadaki işinden alınıp "kayıp" edilmişti. Belki de tanırdınız onu... Sonra yapılan kazılarda Paralimni-Prodaras yöresinde başka Kıbrıslıtürkler'le birlikte bir kuyuda bulundu, ailesine iade edildi ondan geride kalanlar ve toprağa verildi.
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Evet, Ertuğrul Veli'yi tanıyordum ben – çok iyi bir insandı... Sözünü ettiğiniz 11 Mayıs 1964'teki bu olay, ne yazık ki çok büyük bir gerginlik yaratmıştı... Ve talihsiz, üzücü olaylar meydana geldi. Ancak benim hiçbir zaman Kıbrıslıtürkler'le hiçbir sorunum olmadı. Hatta 1964'ten sonra ben pek çok Kıbrıslıtürk köyüne, hiçbir sorun çıkmaksızın giderdim... Benim bir antika koleksiyonum vardı, bu antika koleksiyonları arasında en iyilerinden birisiydi. Şu anda St. Barnabas'ta bulunuyor bu antika koleksiyonumun bir bölümü. St. Barnabas Müzesi'nde şu anda sergilenmekte olan antikaların yüzde 95'i benim antika koleksiyonumdan parçalardır. Bazı parçalar da kuzeydeki depolarda tutuluyor.

SORU: Kıbrıslıtürkler'in yaşadığı köylere, antika satın almaya gidiyordunuz yani...
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Evet... Hiçbir sorun yaşamazdım. Bir de arkadaşım vardı, Kıbrıslıtürk arkadaşım, onu tanıyorsun. Birlikte Mağusa surlariçine de giderdik bu Kıbrıslıtürk arkadaşımla, hiçbir sorun çıkmazdı...

SORU: Sanırım 1963-64 çatışmaları ardından, 1968'de nihayet Kıbrıslılar'ın rahat nefes alacağı küçük bir aralık olmuştu, rahat nefes alabilecekleri bir alan açılmıştı kendilerine...
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Evet, Maraş 1968'den sonra çok hızlı gelişmeye başlamıştı çünkü rahat nefes alınabilecek bir atmosfer yaratılmıştı nihayet... 1969'da ben de deniz sahilinde bir otel inşa etmeye başlamıştım, Omega Otel Apartmanları olarak biliniyordu bu otel... Alt katta kafeterya ve dükkanlar vardı, üstte de dokuz katlı bir apartmandı bu...

SORU: O günlerde hükümet bu tür turistik yatırımlara teşvik falan veriyor muydu? Yoksa herkes kendi başının çaresine mi bakıyordu?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Mağusa'da hiç kimse hükümete başvurmamıştı sanırım, herkes kendi adına yapıyordu turizm yatırımını, herhangi bir teşvik almaksızın. En azından ben kendi başıma yaptım bu oteli... 1972'ye geldiğimizde talep o kadar çoktu ki, yüzde 120'ye ulaşıyordu talep... 1 Mart ile 15 Kasım arasında otelimize talep yüzde 120'ydi... Kış aylarında da otelimize talep yüzde 30-40 civarındaydı. Yazdaki talep, kıştaki masraflarımızı karşılayabiliyordu. Böylece aynı bölgede ikinci bir otel inşaatına başlamıştık...
Turistlerimiz daha çok İngiltere, İsveç ve Almanya'dandı... O günlerde Fransız turist pek yoktu. Ağırlıkla Alman ve İsveçli turistlerdi... Yeni bir otel inşaatına başlamıştık, 20 apartman dairesinden oluşacaktı bu... Yine alt katta dükkanlar vardı... 1974 sonunda bu ikinci otel apartmanların tamamlanmasını öngörmekteydik. Takvimleme buydu – hatta bu yeni yapılmakta olan binadaki apartman daireleri için kontratlar bile imzalamış bulunuyorduk, 1 Mart 1975 için...

SORU: Darbe sırasında Maraş'ta neler olmuştu? Neler hatırlıyorsunuz? Darbeyi bekliyor muydunuz?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Hayır, darbeyi beklemiyordum. Ben eşim ve çocuklarımla İngiltere'ye tatile gittiğim zaman tarih 7 Temmuz 1974'tü ve görünürde bir şey yoktu – belki alttan alta birşeyler vardı ama ben bilmiyordum bunu. Evet, alttan alta birşeyler kaynıyordu ama ben bunu bilmiyordum. Eğer dikkat çekecek bir şey olmuş olsaydı dahi, hiçbir zaman Maraş'ın herhangi bir biçimde tehlikeye gireceğini düşünemiyorduk bile. Maraş'ta Kıbrıslıtürkler yoktu ki tehlikeye girsindi Maraş... Belki birkaç tane Kıbrıslıtürk vardı yalnızca Maraş'ta yaşayan... Gerginlik de yoktu kentte...

SORU: Yani şunu mu demek istiyorsunuz: Maraş'ta EOKA-B ile AKEL'ciler ya da Makariosçular arasında gerginlik yok muydu?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Maraş'ın dışında evet, gerginlik vardı aralarında ama Maraş'ın içinde değil... Aysergi'de (Yeni Boğaziçi) mesela, Makarios'u öldürmeye kalkışmışlardı... Ancak Maraş'ın içerisinde gerginlik yoktu...

SORU: Neden sizce?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Maraş'ta insanlar kesinlikle çok daha ilerici düşüncedeydiler, gerek iş yaşamında, gerek gerçek yaşamda... Kendi işlerine ve kendi kişisel ve aile yaşamlarına daha sıkı sıkıya bağlıydılar. Elbette insanlar EOKA-B'ciler gibi düşünmüyordu, farklılıkları vardı. Ancak Maraş kentinin içinde fazla bir gerginlik yoktu.

SORU: Tatilden ne zaman döndünüz?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Çok uzun bir tatil olmuştu bizimkisi... Londra'ya 7 Temmuz 1974'te gitmiştim. Sonra annemle babamın Maraş'ın hemen dışında öldürülmüş olduğu haberini almıştım.

SORU: Anneniz Maria ile babanız Panayotis Hacıprodromu ne yapıyordu? Kaçmaya mı çalışıyorlardı?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Ben Kıbrıs'ta değilim ama anladığım ve bildiğim kadarıyla herkes Maraş'tan ayrıldığı halde, onlar kalmıştı. 16 ya da 17 Ağustos 1974'te sokağa çıkmışlardı, belki neler olup bittiğine bakmak istemişlerdi, bilemiyorum. Omega Oteli'nin hemen dışında sokaktaydılar. Annemle babam Omega Otel-apartmanlarımızda kalıyorlardı – burada kalmaları büyük kolaylıktı çünkü çeşitli hizmetlerden yararlanabiliyorlardı otelde. Herşey emirlerine amadeydi otelde...
Sokaktayken Maraş'tan kaçmaya çalışan bazı Kıbrıslırum askerlerle karşılaştılar. İki motosiklet üzerinde dört Kıbrıslırum askerdi bunlar. Askerler annemle babama "Burada ne yapıyorsunuz? Bütün şehir boşaldı... Türkler Maraş'a giriyor" demişler... Bunun üzerine annemle babam da Maraş'tan ayrılmaya karar vermişler. Yanlarına herhangi bir giysi veya başka bir şey almaksızın oradan ayrılmaya karar vermişler. Meğer ki ellerinde ufak tefek bir şey olsundu... Bilemiyorum orasını...
İki Kıbrıslırum asker, motosikletle oradan ayrılırken, iki Kıbrıslırum asker de oteldeki arabalardan birisine binmişler, annemle babamla birlikte.

SORU: Bu araba babanıza mı aitti?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Aslında şirketimiz adına kayıtlı bir arabaydı bu fakat eşim kullanıyordu normalde bu arabayı. Bir Morris'ti bu, sanırım mavimsi bir kurşuni renkteydi... Oteldeki öteki araç bana aitti, yeni bir BMW idi bu- Nisan 1974'te satın almıştım bu BMW'yi... Annemle babamın bindiği Morris, daha sonra hasara uğrayacaktı, yok edilecekti, bunu da anlatacağım size.
BMW gökmavisi idi, HH60 plakalı bir araçtı – Mağusa'da bir Kıbrıslıtürk kullanıyor bu BMW'yi sanırım – yepizyeni bir BMW idi. Kumaş satan bir Kıbrıslıtürk'tü benim BMW'yi kullanan 1974'ten sonra... Kıbrıslıtürk arkadaşlarım onun adını biliyor... Sanırım yakın geçmişte öldü bu adam.

SORU: Annenizle babanız iki Kıbrıslırum askerle birlikte Morris'e binip Maraş'tan ayrılmaya çalışıyorlardı...
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Size anlattıklarım, öteki Kıbrıslırum askerlerin anlattıklarıdır – tanklarla karşılaşmışlar ancak bu tanklar düzenli biçimde ilerlemiyormuş, öylesine dolanıyormuş tanklar yollarda... Motosikletle giden Kıbrıslırum askerler, deniz sahilindeki yolu kullanarak kaçmışlardı. Ancak araçtaki askerler, "Bu tanklar bizim tanklar olmalı" deyip aracı onlara doğru sürmüşler. Tabii tutuklanmışlar ve öldürülmüşler, soğukkanlılıkla öldürülmüşler. Araçtan aşağıya indirilip öldürülmüşler. Tank birlikleri vardı yani Türk askerleri ancak Kıbrıslıtürk askerler de vardı sanırım... Öğrenciler vardı mesela Kıbrıslıtürk askerler arasında, savaş nedeniyle askere çağrılmış...

SORU: Sanırım Aşağı Derinya'da öldürüldüydüler...
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Evet, Aşağı Derinya'da (Kato Derinya). Belki aynı gün, belki daha sonra bazı Kıbrıslırum askerler, Morris'i alabileceklerini düşünmüşler Aşağı Derinya'dan. Araca binmişler ve hareket etmişler ancak araca ateş açılınca, arabayı orada bırakıp kaçmışlar.

SORU: Siz ne zaman döndüydünüz adaya?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Ben ancak 1975'in Sonbaharı'nda geriye döndüm. Londra'da kaldık, bir yıldan fazla... Ancak annemle babamın öldürüldüğü haberini, öldürülmelerinden 15 gün kadar sonra almıştım.

SORU: Herhalde Eylül 1974'te falan duymuştunuz bunu...
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Evet, o civarlarda... Biliyorsunuz, Kıbrıslırum gazeteci Dimitris Andreu ile film ekibi Aşağı Derinya'ya giderek filmini çekmişti gömüldükleri toplu mezarın. Bu film televizyonda da gösterildi.

SORU: Herkes bu filmden bahsediyor... Birazcık anlatabilir misiniz?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Sanırım Dimitris Andreu, annem, babam ve iki Kıbrıslırum askerin öldürülmesinden yaklaşık bir hafta sonra ya da on gün sonra o bölgeye gitmişti. Toplu mezarın yerini bulmuşlar ve toplu mezarı kazmaya, mezarı açmaya ve filme çekmeye başlamışlardı. Bazı askerler onların ne yaptığını görmüş ve onları kovalamıştı. Ondan sonra da dikenli teller çekmişlerdi o bölgeye – artık birisi girip çıkamıyordu toplu mezarın olduğu yere. Artık orası askeri bölgedir. Dikenli tel çekilmeden önce, orası açık bir bölgeydi, girilip çıkılabiliyordu yani, bir engel yoktu. Bu olaydan sonra dikenli tel çekilerek, toplu mezar Türk askeri bölgesinde kalmıştı, Aşağı Derinya'da.
Bu toplu mezarın tam olarak nerede olduğunu gösteren iki şey vardır: Birincisi Dimitris Andreu'nun çektiği filmdir. Bu film RİK'te bulunabilir. Ötekisi de Ayanapa'dan bir şahidin söyledikleridir. Toplu mezar, onun tarlasında bulunuyor. Bu adam biraz uzaktan olup bitenleri görmüştü...

SORU: Evet, gidip tanıştık bu söylediğiniz şahitle Ayanapa'da...
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Onun tarlasına gömülmüş annemle babam ve diğerleri, uzaktan izlemiş gömmelerini... Belki de öldürülmelerini de görmüştür. Annemle babam ile yanlarındaki iki Kıbrıslırum askerin öldürülmesinden sonra, bir kamyon gelmiş oraya, kamyonda başka cesetler varmış, onları da annemle babam ve o iki askerle birlikte gömmüşler. O toplu mezarda çok ceset vardır. Yalnızca dört kişi değil, çok daha fazla olmalı. Bu şahidin anlattığına göre, kamyon ceset doluymuş ve şiroyla kazarak hepsini birlikte gömmüşler. Bu şahıs, toplu mezarın yerini tam olarak biliyor.

SORU: Ayanapa'ya gittiğimiz aynı gün, Alkis adlı bir başka Maraşlı Kıbrıslırum ve kızkardeşiyle birlikte Derinya civarına gittik ve uzaktan baktık oraya... Alkis'in kızkardeşinin üç yaşındaki ikiz çocukları, beş yaşındaki bir başka çocuğu ve başka insanlar topluca öldürülmüş, Alkis kaçmayı başarmıştı Aşağı Derinya'dan... 1975'te Londra'dan Kıbrıs'a döndüğünüzde nereye gelmiştiniz?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Gidebilecek bir yerim yoktu aslında. Leymosun'a gitmek yerine Lefkoşa'da kalmaya başlamıştım. Oğlumun işitmeyle ilgili bir sorunu vardı ve Lefkoşa'da bir arkadaşım vardı, oğluma yardımcı olabilecek bir öğretmendi. Lefkoşa'da kalmamın nedeni buydu... Bizler deniz insanıyız oysa... Ben hep denizde büyüdüm, babam da deniz kenarına ilk evi inşa eden insandı, 1935 yılında. Her zaman deniz kenarında yaşamıştık. Lefkoşa'da kaldım, avukatlığıma devam ettim. 1983 yılında ne yazık ki eşim kanser olup vefat etti. Çok duygusal bir insandı, tüm bunlar onu çok kötü etkilemişti. Göğüs kanserine yakalanmıştı.

SORU: Sanırım Kıbrıslırumlar arasında en büyük travmalardan birisidir Maraş konusu... Maraş'ı kaybetmek yani...
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Kaybettiğiniz şeyi yalnızca eviniz ya da mülkünüz olarak düşünmeyiniz. Arkadaşlarınızı kaybediyorsunuz, yaşam biçiminizi kaybediyorsunuz, alışkanlıklarınızı kaybediyorsunuz, herşeyinizi kaybediyorsunuz... Göçmen olmanın en travmatik yanı budur işte – kendi ülkenizde göçmen olmanın...

SORU: Sanırım Leymosun şimdiki gibi değildi – Mağusalı Kıbrıslırumlar'ın girişimleri sayesinde Leymosun gelişebildi ve bugünkü haline gelebildi...
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Leymosun sıradan bir yerdi, Maraşlılar'ın girişimleriyle büyüdü...

SORU: Sonra ne yaptınız?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Bir noktada Spiros Kiprianu bana bir öneri yapmıştı, Kamu Hizmeti Komisyonu'nda görev almam konusunda... Eşimi kaybetmiştim 1983'te... Ondan sonra bu görevi kabul etmiştim. Spiros Kiprianu'yu Londra'da öğrenimdeykenden tanıyordum.

SORU: O zaman Yorgos Tornaritis'i de tanıyorsunuz, Kıbrıs'ın ilk Başsavcısı Kriton Tornaritis'in oğlu... O da avukattı...
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Evet, Yorgos'u tanıyorum, babasını da görmeye giderdim... Çok iyi bir insandı Kriton Tornaritis.
Böylece avukatlıktan vazgeçip Kamu Hizmeti Komisyonu'na girdim ve 1991 yılına kadar bu görevde kaldım. Sonra Vasiliu geldi işbaşına ve kendi taraftarlarından birilerini atamak istedi Kamu Hizmeti Komisyonu'na, bu yüzden sözleşmemizi yenilemedi. Böylece bu görevim bitti ve yeniden avukatlığa döndüm ve 76-77 yaşıma kadar, yani emekli oluncaya kadar avukatlık yaptım.

SORU: Mağusa'yı ya da Maraş'ı düşündüğünüzde, en çok neyini özlüyorsunuz?
Rüyalarınıza giriyor mu Maraş?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Tabii, rüyalarıma giriyor Maraş... Öncelikle burası doğup büyüdüğüm yerdir Maraş, sevdiğim herşey oradaydı... Denizi çok severim, Maraş kıyı şeridi de yeryüzünün en harika deniz sahilinden birisidir bana göre. Arkadaşlarımı özlüyorum... Takıldığım yerleri özlüyorum... Tüm bu küçük şeyler ki bu küçücük şeylerdir hayatı yaşanılır kılan...

SORU: Müzakerelerde her zaman Maraş'ın gerçek sahiplerine iadesi konusu gündemde oldu durdu...
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Tüm bunlar laftan ibarettir. Kıbrıs sorunu devam ettiği sürece, Maraş'ın da geri verileceğini sanmıyorum. Maraş'ı iade karşılığında daha büyük bir şey almak istiyorlar. Mesela serbest ticaret istiyorlar, şunu, bunu istiyorlar. Eğer bunu yapmaya kalkışacak olursanız, "Bize biraz toprak verin ve karşılığında devletinize sahip olun" demekle aynı şeydir. Eğer her yerle serbest ticaret olursa, seyahat serbestisi olursa ve üstüne üstlük limanları da serbestçe kullanacak olurlarsa, bu "ayrı bir devlet" anlamına gelir, yani federasyondan değil, iki ayrı devletten söz etmiş oluruz. Bana göre Türkiye'nin Kıbrıs'ta istediği de budur. Türkiye bu politikalarını değiştirmediği sürece, sorun da çözülemez zaten... Türkiye bir federasyon mu istiyor yoksa iki ayrı devlet mi istiyor? Görünen o ki, iki ayrı devlet istiyor Türkiye. Bu devletlerden birisi de Türkiye'nin bir vilayeti gibi olacaktır. Eğer anlatılanlar doğruysa, halen adanın kuzeyinde 500 bin civarında yerleşik insan bulunmaktadır, Kıbrıslıtürkler'in sayısı 100 bin civarındadır.
Umarım ki şimdiki müzakerelerden bir sonuç çıkar yine de... Size de belirttiğim gibi ben 82 yaşındayım ve annemle babama düzgün bir cenaze töreni yapıp onları gömmek istiyorum. Henüz hayattayken yapmak istiyorum bunu çünkü kimin ne zaman gideceği belli olmaz artık.

SORU: Antika koleksiyonunuzun bir kısmının St. Barnabas Müzesi'nde sergilendiğini söylemiştiniz bana...
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Evet, bir kısmı orada sergileniyor...

SORU: Gidip gördünüz mü St. Barnabas'ta sergilenen size ait antikaları?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Gittim tabii... Bu antikalar evimden alınırken, bu kayda geçen ilk koleksiyon olduğu için ve 1975 yılında kayda geçirildiği için, bana ait her bir antikanın altında "1975/1" kodu bulunmaktadır. Yani önce yılı yazdılar, 1975. Sonra "1" dediler yani ilk koleksiyon, sonra da bir numara verdiler bu antikalara. Birleşmiş Milletler'den bir rapor vardır bu konuda, bana ait 900 parça antikayı kayda geçmiş oldukları hakkında... 220 kadar başka obje de evden alınmıştı.

SORU: Sizin bu koleksiyonunuz neydi?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Bunlar neolitik dönemden başlayan Kıbrıs antikalarıydı. Koleksiyonum 1,700 parçadan oluşmaktaydı ve 9 bin yıllık bir döneme yayılmıştı... Taş Devri'nden başlayarak Ortaçağ'a dek yayılıyordu bu eski eserler. Tam bir koleksiyondu, kısa dilimlik arkelolojik dönemleri de kapsıyordu, 50 yıllık dönemleri dahi kapsıyordu. Herhalde Kıbrıs'taki en iyi koleksiyon buydu. Heykeller vardı, çanak çömlek vardı, mücevherat vardı...

SORU: Tüm bunları nerede sergiliyordunuz?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Evimde sergiliyordum bunları. Maraş kentinde yaşıyordum, evim kent içindeydi...Okullar kapandıktan sonra ise yaz aylarını deniz kıyısındaki otel-apartmanda geçiriyorduk... Ancak Eylül ayından itibaren yine kentte yaşamaya dönüyorduk. Evimdeydi koleksiyonum, Eleftherias Caddesi'ndeki evimde... Bu yol, şimdilerde Palm Beach diye bilinen otele çıkar... Stadyumun dışından geçip bu otele çıkar...

SORU: Koleksiyonunuzun 1,700 parça eski eserden oluştuğunu söylediniz...
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Evet... Ne yazık ki pek çoğu çalındı çünkü ancak 900 parçayı kayıt altına aldılar...

SORU: Yani 800 parça antikayı çaldılar...
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Evet, çaldılar çünkü yalnızca 900 parçayı "kayda" geçirdiler. 220 parçaya da "etnografik" diye isimlendirdiler – bunlar tabaklar falandı...
Ben bu çalıntı antikalarımdan bir kısmının izini yurtdışında çeşitli pazarlarda buldum, mesela İngiltere pazarlarında, İsviçre, Fransa pazarlarında bulduk bu antikaların bir bölümünü, onları alıp Kıbrıs'a geri getirdik. Bu insanlara Türkler tarafından satılmış bu antikalar.

SORU: Yani çalınmayan antikalarınız da St. Barnabas Müzesi'nde sergileniyor...
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Evet ancak tüm koleksiyonum bu değildir, koleksiyonumun bir bölümünü de depolarda tutuyorlar. Ancak tüm bu koleksiyonun tam bir kaydı vardır elimizde çünkü bu koleksiyondaki tüm parçalar, Kıbrıs Müzesi'nde kayıtlıdır – Aralık 1973'te kaydını yaptırmıştık bu koleksiyonun, yasa uyarınca. Müzenin fotoğrafçısı tarafından tüm koleksiyonumun fotoğrafları teker teker çekilmişti. Ve bu fotoğraflarla birlikte ayrı bir kayıt tutulmuştu, bir arkeolog tarafından. Bu arkeolog Amerikalı'ydı ve Kıbrıs Müzesi'nce istihdam edilmişti müzede. Helen Hersher'di adı bu arkeoloğun. Yani koleksiyonumun tam bir kaydı bulunmaktadır elimizde.
Ne yazık ki Türk tarafındakiler hiçbir şekilde işbirliğine yanaşmıyorlar bu konuda. Onlara başvurdum, St. Barnabas'ta neler olduğuna bakalım bir dedim, bir de depolarda neler var ona bakalım ki hangi parçaların eksik olduğunu anlayabilelim.

SORU: Böylece bu çalıntı parçaların peşine düşebilecektiniz dünyanın çeşitli yerlerinde...
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Evet... Yalnızca bu da değil... Pek çok küçük parçanın da bazı Kıbrıslıtürk koleksiyoncular tarafından satın alınmış olduğu ve bazı parçaların onların koleksiyonunda bulunduğu yönünde bilgi sahibiyiz.
Kısacası elimizde koleksiyonun fotoğrafları olduğu için, karşılaştırma yapalım ve hangileri kayıptır, onları bulalım dedik fakat bunu reddettiler. Kıbrıs'ın kuzeyindeki 'Dışişleri Bakanlığı'na mektup göndermiştik bu konuda ancak ne yazık ki işbirliği yapmayı reddettiler. Bakalım şimdi ne olacak...

SORU: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde bu konuda dava açtınız mı?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Bunu söyleyecektim tam... Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde dava açtık onlara karşı. Mülkiyet konusunda bir yanıt verdi Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, biliyorsun. Ancak bu antika koleksiyonuna ilişkin herhangi bir yanıt vermedi. Yani "Bu konuda kuzeydeki Taşınmaz Mal Komisyonu'na başvurunuz" falan demediler şu ana kadar. Taşınmaz mal konusunda bir hükmü var Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin ancak bu antikalar konusunda herhangi bir şey söylemedi mahkeme. Bunun üzerine yazdık onlara, koleksiyonumuzu talep ettiğimizi belirttik, "Size geri döneceğiz" dediler ama henüz bir şey çıkmadı. Eğer yakın zamanda yanıt vermezlerse, o zaman kuzeydeki Taşınmaz Mal Komisyonu'na başvuru yapacağız sanırım. Tüm koleksiyonun bize iade edilmesini talep edeceğiz.

SORU: Sanırım yılsonuna kadar başvuru hakkınız var...
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Evet... "Koleksiyonumuzu bize iade ediniz. Kayıp olan parçaların da bedelini ödeyin" diyeceğiz.

SORU: Elbette bu koleksiyon 9 bin yıllık bir koleksiyon ve paha biçilmez bir koleksiyon. Kıbrıs'ın tüm tarihinden paha biçilmez parçalardan oluşuyor. Ancak yine de bir tahminde bulunacak olsanız, ne söylerdiniz?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Milyonlarca Euro eder derdim... Ancak öncelikle bir bütün olarak koleksiyon, gerçekten paha biçilmezdir... Eğer bunu parasal olarak hesaplayacak olursak, milyonlarca Euro eder... Ben böyle bir hesap yapmadım ancak çok değerli parçalardır bunlar.

SORU: Bu hobiye nasıl başlamıştınız?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Babam, Salamis'in hemen dışındaki Limnya köyünde (şimdiki adıyla Mormenekşe) dünyaya gelmişti. Küçük bir çocukken alıp beni o bölgede gezdirirdi, Salamis'e götürürdü beni ve gördüklerimizle ilgili pek çok şey anlatırdı... Çocukluktan itibaren uygarlığımıza, tarihimize tutkundum... Büyüyünce, elime fırsat geçtiği zaman, antik parçaları toplamaya başlamıştım.
1964 yılında pek çok değerli parça satılıyordu, bunun nedeni toplumlarımızın ayrılmasıydı. Elbette yalnızca Kıbrıslıtürkler antika aramak üzere kazılar yapmıyordu, antika bulmak üzere kazı yapan Kıbrıslırumlar da vardı. Ancak Kıbrıslıtürkler enklavlara çekildikten sonra, daha ciddi bir iş olarak yapmaya başladılar bunu, pek çok antika yurtdışına satılıyordu. O günlerde Eski Eserler Dairesi Müdürü olan Karayorgis'e gitmiştim onu uyarmak üzere, bu olayı görmezden geliyordu sanırım. Ben de en azından bu antikaları Kıbrıs'ta tutabilir miyim diyerek bu koleksiyonu yarattım... Elbette en çok özlediğim şeylerden birisi de işte bu antika koleksiyonumdur. Çok güzel bir koleksiyondu...
St. Barnabas'a gittiğinizde, soldan başlarsınız dolaşmaya... Oradan başlar koleksiyon... Geçtiğimiz Aralık ayında gittim oraya, herşey olduğu gibi duruyordu, fotoğraflarını da çektim... Fotoğraflar var elimizde, videolar var... Ancak tam olarak sayıyı kestiremiyoruz – 900 parçayı kayda geçmişler ancak ondan sonra bu antikalara ne oldu? Bunu bilmiyoruz. St. Barnabas'ta 400-500 kadar parça var koleksiyonumdan, bunu biliyoruz. 200-300 parçalık bir bölümü de bir halk sanatları müzesinin açılışında kullanmışlardı, bunları sergilemişlerdi ancak daha sonra bunları depolara kaldırdılar. Tek bildiğim benim kayda geçirilmiş, fotoğraflanmış koleksiyonumun toplam 1,700 parçadan oluştuğudur. Daha çok küçük parçalar çalındı çünkü bunları ceplerine atmaları kolaydı...
Tüm parçalar çok önemlidir ancak çok önemli bir parça çalınmıştı – bu, büyük bir parçaydı. Bir duvar süsüydü bu, 70 santime 40 santimlik bir parçaydı. Dünyadaki en güzel Kıbrıs sanat örneklerinden birisiydi bu... Bunu iki parçaya böldüler ve ABD'ye götürdüler. Halen ABD'dedir bu parça, nerede olduğunu biliyoruz ama henüz onu alamadık. Terra cota'ydı bu parça... Duvara asılan bir parçaydı... Üstte çok büyük iki tane öküz kafası vardır, ortada bir heykel vardır, Astarte'nin heykeli... Altta da içine lamba konulan iki yeri vardır. Milattan Önce 900 yılında yapılmıştı bu sanat şaheseri... Çok önemli, çok özgün bir parçaydı...

SORU: Nerede yapılmıştı bu?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Karpaz'da yapılmıştı... Bu koleksiyonun çok önemli bir diğer yanı da, parçaların nereden geldiği, nerede yaratılmış olduklarını kayıt altına almış olmamdı. Bir parça nerede bulunmuştu? Sinde'de mi? Ayios Yakovos'ta mı? Aytotoro'da mı? Tüm bunları kaydediyordum. Parçaların nereden geldiğine ilişkin kaydı olan Kıbrıs'taki tek koleksiyon buydu sanırım. Geriye kalanlarda, parçaların nereden geldiği bilinmiyordu. Bu koleksiyonla ilgili pek çok yayın yapıldı.

SORU: Koleksiyonunuzla ilgili yazdınız mı hiç?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Yunan Meclisi tarafından yayımlanan "Uygarlığın Yok Edilişi" başlıklı bir yayında yazmıştım... Ancak başka yazı yazacak fırsatım olmadı. Koleksiyonu henüz doğru dürüst sergileme fırsatı bulamadan işgal gerçekleşti, sonra da bu koleksiyon elimden alındı. Tasos Karaolis bu koleksiyonla ilgili pek çok yazı yazdı... Bir Fransız arkeolog yazdı...

SORU: Çocuklarınız da meraklı mı koleksiyonculuğa?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Onlar başka koşullarda büyüdüler... Artı, mali gücümüz yok buna. İkincisi de, 1973 yılından sonra artık antika koleksiyonu yapılması yasaklanmıştı.

SORU: Yani 1973'ten sonra Kıbrıs Cumhuriyeti hükümeti, insanların antika koleksiyonculuğu yapmasını yasakladı diyorsunuz...
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Evet. Elbette insanlar yine topluyordu antika ancak benim pozisyonumda birisi bunu yapamazdı...

SORU: Kaşalos'la tanışmış mıydınız hiç?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Evet, evine gitmiştim Kaşalos'un...

SORU: Aşşalı (Paşaköy) bu naif ressamın öyküsünü yazmıştım, kitabımda da var. Kaşalos, antikaların taklitlerini yapıyordu ayrıca ve bunları eskitip yabancı turistlere satıyordu! Eski Eserler Dairesi peşine düştüğü zaman da "E, ne var? Gerçekleri Kıbrıs'ta kalmıyor mu zaten?" demişti ve artık ona incitmemişlerdi... Tornaritis'in harika bir koleksiyonu var onun o güzel resimlerinden oluşan, birkaç parça da heykel var Kaşalos'tan...
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Bende iki parçası vardı Kaşalos'un... Paul Yeorgiu'dan da bir parça vardı bende, en ünlü ressam oydu. Eski Mağusa limanını gösteren bir resmi vardı bende... Öldü şimdi bu adam.

SORU: Son olarak söylemek istediğiniz bir şey var mıdır?
HRİSTAKİS HACIPRODROMU: Sanırım herşeyden söz ettik...
(YENİDÜZEN – Kıbrıs: Anlatılmamış Öyküler – Sevgül Uludağ – Nisan 2011)


https://www.yeniduzen.com/marastan-kacmaya-calisirken-oldurulmuslerdi-1-18617yy.htm

https://www.yeniduzen.com/marastan-kacmaya-calisirken-oldurulmuslerdi-2-18622yy.htm

https://www.yeniduzen.com/marastan-kacmaya-calisirken-oldurulmuslerdi-3-18625yy.htm



Η θλιβερή ιστορία του Χριστάκη Χατζηπροδρόμου και των «αγνοούμενων» γονιών του από το Βαρώσι...

Sevgul Uludag

caramel_cy@yahoo.com

Τηλ: 99 966518

Είχα γνωρίσει τον Χριστάκη Χατζηπροδρόμου πριν από 11 χρόνια, στις 4 Απριλίου 2011 στο σπίτι του στον Στρόβολο – με πήρε εκεί για συνέντευξη η αγαπημένη μου φίλη Μαρία Γεωργιάδου από την Κυθρέα...
Ο Χριστάκης Χατζηπροδρόμου ήταν από το Βαρώσι και οι γονείς του ήταν «αγνοούμενοι» από το Βαρώσι από το 1974...
Ήταν σπουδαίος συλλέκτης αρχαιοτήτων/αντικών και γνώριζε και ήταν φίλος με πολλούς Τουρκοκύπριους... Πριν από το 1974, επισκεπτόταν τουρκοκυπριακά χωριά για να βρει αντίκες... Μέχρι το 1973, μπορούσες να είσαι ιδιώτης συλλέκτης αρχαιοτήτων/αντικών με την άδεια της κυβέρνησης... Όπως μου είπε, είχε λοιπόν μια τεράστια συλλογή από αρχαιότητες/αντίκες (συνολικά 1900 κομμάτια) που αποτέλεσε τη βάση του σημερινού Μουσείου του Αποστόλου Βαρνάβα... Έκανε μήνυση στις τουρκικές αρχές για τις αρχαιότητες/αντίκες του που εκτίθενται στο Μουσείο του Αποστόλου Βαρνάβα και όταν τον συνάντησα στο διαμέρισμα του για τη συνέντευξη, η υπόθεση συνεχιζόταν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων...
Μερικές από αυτές τις αρχαιότητες/αντίκες ήταν 9 χιλιάδων ετών και εφόσον το σπίτι του ήταν το πρώτο σπίτι που άνοιξε στη λεωφόρο Ελευθερίας, το τουρκοκυπριακό τμήμα αρχαιοτήτων κωδικοποίησε όλες αυτές τις αρχαιότητες/αντίκες ως «1975/1»... Μερικές από αυτές είχαν κλαπεί...
«Τα μικρά κομμάτια κλάπηκαν αφού είναι πιο εύκολο να τα βάλεις στην τσέπη» μου εξήγησε... Το μεγαλύτερο μέρος της συλλογής του εκτίθεται στο Μοναστήρι του Αποστόλου Βαρνάβα και μερικά από αυτά βρίσκονταν στις αποθήκες του τουρκοκυπριακού τμήματος αρχαιοτήτων. Κι όμως μερικά από αυτά που κλάπηκαν, τα αγόρασαν κάποιοι πλούσιοι Τουρκοκύπριοι και τα εξέθεταν στα σπίτια τους και κάποια από αυτά μεταφέρθηκαν λαθραία από το νησί και πωλήθηκαν στην Ελβετία, τις ΗΠΑ και την Αγγλία και ο κ. Χριστάκης προσπαθούσε να εντοπίσει αυτές τις πωλήσεις...
Η οικογένεια του κ. Χριστάκη ήταν οι ιδιοκτήτες του Omega Hotel Apartment στο Βαρώσι και ήταν τόσο επιτυχημένο που το 1974είχαν αρχίσει να χτίζουν ένα δεύτερο ξενοδοχείο... «Δουλεύαμε με πληρότητα 120%» μου είπε και οι περισσότεροι πελάτες τους ήταν από τη Σουηδία, την Αγγλία και τη Γερμανία...
Γεννήθηκε στο Βαρώσι στις 21 Ιανουαρίου 1929, ήταν 82 ετών όταν του πήρα συνέντευξη... Αυτό που δεν ήξερα τότε και μέχρι τώρα, ήταν ότι έφυγε από τη ζωή το 2013... Δύο χρόνια μετά τη συνέντευξη τον χάσαμε...
«Η μητέρα μου κατάγεται από μια παλιά οικογένεια της Αμμοχώστου και λεγόταν Μαρία... Ο πατέρας μου Παναγιώτης ήταν από τα Λιμνιά, δίπλα από τον Άγιο Σέργιο... Αλλά είχε φύγει από το χωριό και είχε πάει στην Αμμόχωστο...» Η μητέρα του πατέρα του είχε πεθάνει όταν ήταν παιδί και ο παππούς του ξαναπαντρεύτηκε και ως μικρό παιδί ο πατέρας του ήταν πολύ δυστυχισμένος... Έτσι σε νεαρή ηλικία έφυγε και πήγε στην Αμερική... Επέστρεψε στην Κύπρο το 1926, παντρεύτηκε με την κυρία Μαρία από την Αμμόχωστο και μετά γεννήθηκε ο μικρός Χριστάκης το 1929. Ήταν μοναχοπαίδι...
Ο κ. Χριστάκης σπούδασε νομικά στην Αμερική και στο Λονδίνο και επέστρεψε στην Κύπρο το 1955... Όταν επέστρεψε στο Βαρώσι, η πόλη ήταν ακόμα λίγο αγροτική και μόνο μετά την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας ξεκίνησε μια γρήγορη ανάπτυξη, αλλά η μεγαλύτερη ανάπτυξη ήταν μετά το 1968...
«Το Βαρώσι δεν αφορούσε μόνο τον τουρισμό... Το κύριο πράγμα ήταν το λιμάνι της Αμμοχώστου – το 70% όλων των εισαγωγών και εξαγωγών γίνονταν μέσω του λιμανιού της Αμμοχώστου... Αλλά η εσωτερική ανάπτυξη βασίστηκε στον τουρισμό», μου εξήγησε. Στην περιοχή του Αγίου Λουκά και του Κάτω Βαρωσιού καλλιεργούσαν και εσπεριδοειδή...
Το 1956 ο κ. Χριστάκης παντρεύτηκε με την Άρτεμις Σαβοπούλου και απέκτησαν ένα αγόρι και δύο κορίτσια... Και αυτή ήταν από το Βαρώσι...
«Ήταν ένας υπέροχος άνθρωπος, μια πραγματική κυρία... Ήταν ψηλή και όμορφη. Ήταν άτομο της οικογένειας, αλλά της άρεσαν και τα ταξίδια και οι κοινωνικές συναναστροφές... Μαγείρευε περισσότερο κυπριακά φαγητά και τα τρώγαμε με ευχαρίστηση... Είχε μάθει να μαγειρεύει από τη μητέρα μου τη Μαρία που ήταν υπέροχη μαγείρισσα... Πέθανε από καρκίνο το 1983...»
Το 1958 του προτάθηκε να γίνει δικαστής στην περιοχή της Μόρφου και της Λεύκας και αποδέχτηκε. Μετά την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας, είχε αρχίσει να παρακάθεται σε δικαστικές υποθέσεις στη Λεύκα μαζί με τον Ulfet Emin, έναν πολύ γνωστό Τουρκοκύπριο δικαστή... Ήταν μιχτό δικαστήριο... Ήξερε επίσης τον Zeka Bey... Παραιτήθηκε το 1961, θεωρώντας ότι η Μόρφου ήταν πολύ μακριά και άρχισε ξανά να ασκεί το επάγγελμα του δικηγόρου...
Παρά τις εντάσεις το 1963-64, διατηρούσε καλές σχέσεις με τους Τουρκοκύπριους... Θυμήθηκε ότι κάποιοι Τουρκοκύπριοι στο Βαρώσι «εξαφανίστηκαν» από τους χώρους εργασίας τους... Ένας από αυτούς ήταν ο Ertoghrul Veli που τον είχαν πάρει από τη δουλειά του στη Barclays Bank και έγινε «αγνοούμενος»...
«Γνώριζα τον Ertoghrul Veli, ήταν πολύ καλός άνθρωπος... Μετά την 11η Μαΐου 1964, υπήρξαν πολύ ατυχή και θλιβερά γεγονότα, αλλά εγώ προσωπικά, ποτέ δεν είχα κανένα πρόβλημα με τους Τουρκοκύπριους, ποτέ. Ακόμη και μετά το 1964, επισκεπτόμουν πολλά τουρκοκυπριακά χωριά χωρίς να συναντήσω κανένα πρόβλημα... Είχα και έναν καλό φίλο με τον οποίο πηγαίναμε στην εντός των τειχών πόλη της Αμμοχώστου, χωρίς κανένα πρόβλημα...
Μετά το 1968, το Βαρώσι βρίσκονταν σε μια πορεία ταχείας ανάπτυξης... Το 1969 είχα ξεκινήσει την οικοδόμηση του Omega Hotel Apartments στην παραλία... Στο ισόγειο ήταν μια καφετέρια και καταστήματα και πάνω υπήρχαν εννέα όροφοι διαμερισμάτων... Κανένας δεν έπαιρνε κίνητρα από την κυβέρνηση, ο καθένας έκανε τις δικές του επενδύσεις... Το 1972, ήταν τόσο επιτυχημένο και υπήρχε τόσο μεγάλη ζήτηση για τα διαμερίσματα του ξενοδοχείου μας που η ζήτηση ήταν 120%! Είχαμε λοιπόν ξεκινήσει την κατασκευή ενός δεύτερου ξενοδοχείου στην ίδια περιοχή που θα αποτελούνταν από 20 διαμερίσματα... Θα τελείωνε στα τέλη του 1974... Είχαμε ακόμα υπογράψει και συμβόλαια για τα διαμερίσματα για την 1η Μαρτίου 1975!»
Στις 7 Ιουλίου 1974, ο κ. Χριστάκης πήγε διακοπές με τη γυναίκα και τα παιδιά του... «Ακόμα κι αν υπήρχε ένταση, δεν το είχα προσέξει και επιπλέον δεν υπήρχαν Τουρκοκύπριοι στο Βαρώσι οπότε γιατί να υπάρχει κίνδυνος... Στο Βαρώσι ζούσαν μόνο λίγοι Τουρκοκύπριοι και καμία ένταση... Υπήρχε ένταση έξω, σε μέρη όπως ο Άγιος Σέργιος, αλλά όχι μέσα στο Βαρώσι... Οι άνθρωποι στο Βαρώσι ήταν πολύ πιο προοδευτικοί στις επιχειρήσεις και στη ζωή... Ήταν περισσότερο συνδεδεμένοι με την επιχείρηση τους και την οικογενειακή τους ζωή... Δεν σκέφτονταν όπως αυτοί της ΕΟΚΑ Β...»
Οι διακοπές του ήταν μεγάλες και λόγω πολέμου, δεν μπόρεσε να επιστρέψει για κάποιο χρονικό διάστημα...
«Από όσο καταλαβαίνω αν και έφυγαν όλοι, οι γονείς μου έμειναν στο Βαρώσι... Έμεναν στο Omega Hotel Apartments. Στις 16 ή 17 Αυγούστου 1974, βγήκαν έξω από το ξενοδοχείο και συνάντησαν τέσσερις Ελληνοκύπριους στρατιώτες πάνω σε δύο μοτοσυκλέτες...
«Τι κάνετε εδώ; Όλη η πόλη έχει αδειάσει... Οι Τούρκοι μπαίνουν στο Βαρώσι...» Έτσι ο πατέρας και η μητέρα μου αποφάσισαν να φύγουν χωρίς να πάρουν τίποτα... Οι δύο Ελληνοκύπριοι στρατιώτες τους συνόδευσαν και πήραν το αυτοκίνητο της γυναίκας μου, ένα γαλαζωπό-γκρίζο Morris και προσπάθησαν να φύγουν. Μετά συνάντησαν τανκς... «Αυτά πρέπει να είναι τα τανκς μας» είπε ένας από τους στρατιώτες στο αυτοκίνητο και οδήγησαν προς τα τανκς και τους συνέλαβαν και τους σκότωσαν εν ψυχρώ στην Κάτω Δερύνεια... Δεν κατάφερα να επιστρέψω παρά μόνο το φθινόπωρο του 1975... Μείναμε στο Λονδίνο για περισσότερο από ένα χρόνο... Όμως είχα ακούσει ότι τους σκότωσαν 15 μέρες μετά... Ο Ελληνοκύπριος δημοσιογράφος Δημήτρης Ανδρέου είχε πάει και κινηματογράφησε ένα ομαδικό τάφο εκεί και ενώ κινηματογραφούσε κάποιοι στρατιώτες τους κυνήγησαν και μετά περίφραξαν την περιοχή έτσι ώστε να μην μπει κανένας στην περιοχή του ομαδικού τάφου... Ένας μάρτυρας είχε δει ότι είχαν θαφτεί εκεί ο πατέρας και η μητέρα μου με τους δύο Ελληνοκύπριους στρατιώτες... Και ένα φορτηγό είχε φέρει περισσότερα πτώματα, έτσι σε αυτόν τον ομαδικό τάφο, πρέπει να βρεθούν περισσότεροι...»
Τα οστά της μητέρας και του πατέρα του, μαζί με τους δύο Ελληνοκύπριους στρατιώτες βρέθηκαν – όχι όμως οι άλλοι που αναφέρει ο ίδιος και άλλοι. Ο κύριος Χριστάκης είχε ήδη πεθάνει όταν γίνονταν οι εκσκαφές της Κυπριακής Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων στη Δερύνεια και στην κηδεία του πατέρα του και της μητέρας του... Η μητέρα και ο πατέρας του τάφηκαν στις 29 Ιανουαρίου 2022 στο Κοιμητήριο Κωνσταντίνου και Ελένης δίπλα στο γιο τους, αλλά δεν θα μπορέσει να δει ότι τα οστά τους έχουν βρεθεί... Πέθανε καθώς τους περίμενε...
Ας αναπαυθούν όλοι εν ειρήνη...
Χαίρομαι που κατάφερα να του πάρω συνέντευξη για να διατηρήσουμε τη μνήμη του... Θέλω να ολοκληρώσω το άρθρο αυτό με τα λόγια του για το πώς ένιωθε ως πρόσφυγας και για το Βαρώσι:
«Όταν επέστρεψα από το Λονδίνο, δεν είχα τόπο για να επιστρέψω... Άρχισα να ζω στη Λευκωσία... Αλλά ήμασταν άνθρωποι της θάλασσας. Είχα μεγαλώσει δίπλα στη θάλασσα... Ο πατέρας μου ήταν ένας από τους πρώτους που είχαν κτίσει σπίτι δίπλα στη θάλασσα το 1935... Πάντοτε ζούσαμε δίπλα στη θάλασσα... Τώρα όμως έπρεπε να ζήσω στη Λευκωσία και να συνεχίσω τη δικηγορία...
Δεν έχασες μόνο το σπίτι σου ή την περιουσία σου... Έχασες τον φίλο σου, έχασες τον τρόπο ζωής σου, έχασες τις συνήθειες σου, χάνεις τα πάντα... Το πιο τραυματικό πράγμα στο να είσαι πρόσφυγας είναι αυτό – να είσαι πρόσφυγας στη χώρα σου... Ονειρεύομαι το Βαρώσι... Πρώτα από όλα ήταν ο τόπος που γεννήθηκα, που μεγάλωσα... Ότι αγάπησα ήταν εκεί... Λατρεύω τη θάλασσα και το Βαρώσι είναι μια από τις πιο υπέροχες παραλίες στον κόσμο... Μου λείπουν οι φίλοι μου, μου λείπουν τα μέρη που πήγαινα... Φυσικά όλα αυτά τα μικρά πράγματα είναι τα πράγματα που κάνουν τη ζωή να αξίζει...
Δεν νομίζω ότι το Βαρώσι θα επιστραφεί όσο συνεχίζεται το Κυπριακό πρόβλημα...».

https://politis.com.cy/apopseis/underground-notes/i-thliveri-istoria-toy-christaki-chatziprodromoy-to-varosi-kai-oi-agnooymenoi-goneis-poy-den-katafere-na-dei-ta-osta-toys/

(*) Article published in the POLITIS newspaper on the 20th of March 2022, Sunday.

Yeraltı Notları, Sevgul Uludag's blog on hamamboculeri.org

“Between fears and hope…” (ARTICLE IN ENGLISH, TURKISH AND GREEK)

ARTICLE IN ENGLISH, TURKISH AND GREEK…

"Between fears and hope…"

Sevgul Uludag

caramel_cy@yahoo.com

Tel: 99 966518

One of my Greek Cypriot readers called V… sends me the following e-mail in order to see if I can help to find the Turkish Cypriot whose life was saved by a Greek Cypriot… He says:
"A few days before the 26th of December 1963, at the Nicosia General Hospital, a Turkish Cypriot woman, possibly called Djemaliye Husseyin, (the name was found studying the Register of Births), 29 years old from Kaimakli, gave birth to a baby, possibly a girl.
Her husband was hiding in the room, to protect her and the baby, fearing from the troubles that started those days.
In the same room, there was a Greek Cypriot lady who also gave birth to a baby girl. This Greek Cypriot woman breast fed the Turkish Cypriot baby because her mother had no milk.
The husband of the Greek Cypriot woman, George Olympios, at the time a Second Lieutenant in the Army, went to the hospital on the 26th December, to visit for the first time his wife and daughter. When George Olympios saw the Turkish Cypriot man, he recognized him as one of the Turkish Cypriots who trained with him at BMH, to become officers of the Cypriot Army that was going to be formed under the London- Zurich Agreement. However, he does not remember his name, only his nickname "Karaolos".
At one point, during the stay of George Olympios at the hospital, he heard screaming and shouting outside his wife's room. When he went to see what was going on, he found the nurses trying to stop 4 armed Greek Cypriot militia from entering the room. Apparently, they were looking for the Turkish Cypriot man to "arrest" him. They wanted to exchange him with a Greek Cypriot who was abducted by Turkish Cypriots the day before. George Olympios drew his pistol, aimed it at the 4 men, and ordered them to leave the hospital. They recognized who he was and left immediately.
If we assume that the name of the Turkish Cypriot lady is correct, then the Turkish Cypriot man should be one of the following who trained to become officers of the Cypriot Army:
a) Iket Husseyin (2344) b) Hasan Husseyin (2004) c) Suel Husseyin (2304)
A very good friend of mine, is writing a book about the 1963 battle of Omorfita in which George Olympios fought and wants to reunite him with the Turkish Cypriot man he saved at the hospital.
We will appreciate it if you could help.
Waiting to hear from you with good news,
Have a nice day,
V…"
In fact before this Greek Cypriot reader had contacted me, his friend had contacted me and I had done some investigations but reached no concrete results: I could not find the Turkish Cypriot he wanted to find… I had also published the story on my pages in YENIDUZEN entitled "Cyprus: The Untold Stories" but no one contacted me to give any relevant information…
But when this Greek Cypriot wrote to me again about the same subject, I republished what he wrote and again, I reached no results…
If there are any Greek Cypriot readers of mine who know of this story or who the Turkish Cypriot had been, please contact me – you can send me an SMS on my CYTA phone at 99 966518 or on my email at caramel_cy@yahoo.com and I can contact you… Let us see if we can try to help together since I could not find any relevant information, perhaps with your help we can help this Greek Cypriot reader…
Recently I discovered the work of a French documentary photographer, Fabrice Dekoninck and his story of a quiet hero, a Dutch doctor who had been serving at Srebrenica and who was almost the only one who did not listen to orders and tried to help the wounded, instead of staying in his bunk as were the orders… As everywhere, not many people know of this quiet hero who saved lives of people…
Fabrice Dekoninck, writing about his project called "Between fears and hope" says:
"Over the past two years, coinciding with the 25th anniversary of the end of the war, political and social tensions in Bosnia and Herzegovina have been increasing progressively up to the present time.
These tensions culminated in the recent approval of the bill with which the Parliament of the Republika Srpska, the entity that emerged after the 1995 Dayton Peace Agreements and inhabited mostly by Bosnian Serbs, intends to abandon the institutions and separate from BiH. A secession that would again place the country on the edge of the abyss.
This serious threat to peace takes hold as a generation of people who fought for the multi-ethnic and plural character of Bosnia and Herzegovina disappears, and another generation of young survivors and victims of the previous conflict have decided to return to live in what was once their home - a home forever marked by the horror of war and the loss of most of their loved ones. These people often have to face the denial of genocide and other types of episodes of provocation, that, in addition to making coexistence difficult, prevent the development of a town frozen in time. As they grapple with the burden of their memories and unhealed wounds, they now face an uncertain future. The family of the young Imam of the Mosque, Ahmed Hrustanović, agreed to share with me the intimacy of their daily's "returnees" life.
Through photography and interviews, I am trying to give a concrete reality to the genocide, in order to extricate it from the simple statistics which inexorably condemn it to oblivion…"
And about Gerry Kremer, he says:
"In 1995, Gerry Kremer was the Dutch surgeon of the UN base in Potocari. On July 10th, he refused the order to lock himself up with his team in the base's bunker and wait until everything was over. He disobeyed instead, and left alone to treat the wounded, saving many lives in the surrounding chaos. Even today, he remains deeply angry with his own government…"
Having photographed Gerry Kremer, the Dutch military surgeon of the UN base in Srebrenica at Groningen on the 27the of May 2021, he says:
"Gerry is an unknown hero of the fall of Srebrenica. The only one to ever refuse the orders from Dutch General Commanders that would have prevented him to be with the wounded Muslims on the 10th and the 11th of July. Exactly when the murders were already starting.
Being ordered to sit in the UN bunker until the military operations are over, and knowing a group of 40 seriously wounded just came to ask for help in the base, his answer was clear: "No. I won't. I will do what I came here for. You can stuff your order…" And off he went, alone. Taking care of the wounded…"
The Balkan Investigative Journalists' Network BIRN interviewed him and wrote about the work of Fabrice Dekoninck… BIRN, publishing an article about his work says:
"Photographer Fabrice Dekoninck visited sites of massacres, torture, imprisonment and mass burials as part of his project to visually document people's memories of suffering during the war in Bosnia and Herzegovina.
"I am interested in memory and I am interested in knowing how people live their lives today with the weight and the burden of the memory of the recent conflict," said Fabrice Dekoninck, a French documentary photographer whose latest project focuses on people's memories of the war in Bosnia and Herzegovina and the Srebrenica genocide.
"I did my first project about the 'dead' memory of the First World War - there were no longer witnesses, and so this is a kind of a new project in the sense that this is only the first generation to grow up since the Bosnian war, so how is memory transmitted, what is its impact on the way people live and how might it evolve over time from generation to generation?" Dekoninck said in an interview with BIRN.
Part of Dekoninck's project consists of portraits of people who shared their memories of the siege of Sarajevo. The two other parts consist of photographs and stories from Srebrenica, where genocide was committed in 1995, and Prijedor, where there was widespread violence and ethnic cleansing in 1992.
"My personal goal is that people will not look at the genocide in Bosnia and Herzegovina as just a statistic, which is what usually happens," he said.
"I want to show part of what happened, and what it's like today, in order to raise people's awareness about what happened in Europe. We're all hearing the noise of nationalism in a lot of European countries and maybe people will say: 'Well this could happen anywhere.' And it could happen anywhere."
We must learn the whole truth about our past as well as honouring those who tried to save each other… There are many hidden examples among both communities in Cyprus, as well as in other conflict areas… We must do all we can to bring out the truth – the bad and the good memories, so that we can learn what actually happened in the past and who did what…

26.1.2022

Picture: Rene Magritte – The blow to the heart, 1952…

(Article published in the POLITIS newspaper on the 6th of March 2022, Sunday).





BİR KIBRISLIRUM OKURUMUZDAN...

"Kitap yazmakta olan arkadaşım, hayatı kurtarılmış olan bir Kıbrıslıtürk'ü arıyor..."

Bir Kıbrıslırum okurumuz, bize yazarak bir arkadaşının bir kitap yazmakta olduğunu ve hayatı kurtarılmış olan bir Kıbrıslıtürk'ü aramakta olduğunu belirterek yardım istedi.Sözkonusu Kıbrıslıtürk'e ilişkin bilgileri daha önce bu sayfalarda paylaşmış, bir araştırma da yapmış ancak somut herhangi bir sonuca ulaşamamıştık...
Kıbrıslırum okurumuz V...'nin (adı yanımızda mahfuz) yazdıklarını okurlarımızla paylaşmak istiyoruz. Özetle şöyle diyor:
"Sevgili Sevgül,
26 Aralık 1963'ten birkaç gün önce, Lefkoşa Genel Hastanesi'nde bir Kıbrıslıtürk kadın, - büyük olasılıkla adı Cemaliye Hüseyin idi, 29 yaşında ve Kaymaklılı idi bu kadın – bu bilgilere doğum kayıtlarından ulaşıldı – bir bebek dünyaya getirmişti, büyük olasılık bir kız bebekti bu... Eşi odasında saklanıyordu, bebeği korumak için böyle yapıyordu çünkü o günlerde başlayan çatışmalardan dolayı endişeli idi.Aynı odada bir de Kıbrıslırum hanım vardı, o da bir kız bebek dünyaya getirmişti. Sözkonusu Kıbrıslırum kadın, Kıbrıslıtürk bebeği emzirmişti çünkü Kıbrıslıtürk bebeğin annesinin südü yoktu...
Kıbrıslırum kadının eşinin adı George Olimpios idi – o günlerde Kıbrıs Ordusu'nda Teğmen idi... O da 26 Aralık tarihinde hastaneye ilk kez eşinin ve kızını görmeye gitmişti. George Olimpios, sözkonusu Kıbrıslıtürk adamı gördüğünde onu tanımıştı, bu Kıbrıslıtük, Londra-Zürih Anlaşmaları çerçevesinde oluşturulacak olan Kıbrıs Orudusu'nda subay olmak üzere kendisiyle birlikte BMH'te eğitim gören bir kişiydi. Ancak adını hatırlamıyor, yalnızca lakabını hatırlıyor bu adamın. Adamın lakabı "Karaolos" imiş.
George Olimpios hastanedeyken, eşinin odasının dışında çığlıklar ve bağırmalar işitmişti. Dışarıya çıkıp ne olduğuna baktığında, nörslerin dört silahlı Kıbrıslırum milisi, odaya girmekten alıkoymaya çalıştığını görmüştü... Anlaşıldığına göre bu Kıbrıslıtürk adamı onu "tutuklamak" üzere aramaktaydılar. Bir gün önce bazı Kıbrıslıtürkler tarafından kaçırılmış olan bir Kıbrıslırum'la takas etmek üzere istiyorlardı onu.
George Olimpios tabancasını çıkarıp dört erkeğe doğru doğrulttu ve onlara derhal hastaneyi terketmeleri emrini verdi. Onun kim olduğunu tanımışlar ve derhal oradan ayrılmışlardı.
Eğer sözkonusu Kıbrıslıtürk hanımın adının doğru olduğunu varsayarsak, o zaman Kıbrıs Ordusu'nda subay olmak üzere eğitim gören üç isim vardır, bunlardan birisi olabilir (hayatı kurtarılan Kıbrıslıtürk şahıs).
Bunlar:
a) İket Hüseyin (2344),
b)Hasan Hüseyin (2004),
c) Suel Hüseyin (2304)'dir.
Benim çok iyi bir arkadaşım 1963 Kaymaklı çarpışmaları hakkında bir kitap yazıyor, bu çatışmalarda George Olimpios da bulunmuştu ve onu, hastanede hayatını kurtarmış olduğu Kıbrıslıtürk'le bir araya getirmek istiyor.Eğer yardımcı olabilirseniz, çok müteşekkir olacağız.
Sizden iyi haberler bekliyoruz,
İyi günler,
V..."
Bu Kıbrıslırum okurumuza, paylaştığı bu bilgiler için teşekkür ederiz.Konuyla ilgili olarak daha ayrıntılı bilgi sahibi olan okurlarımı, isimli veya isimsiz olarak 0542 853 8436 numaralı telefondan beni aramaya davet ediyorum.

Kaynak: "Kitap yazmakta olan arkadaşım, hayatı kurtarılmış olan bir Kıbrıslıtürk'ü arıyor..." - Sevgül Uludağ

https://www.yeniduzen.com/kitap-yazmakta-olan-arkadasim-hayati-kurtarilmis-olan-bir-kibrisliturku-ariyor-18563yy.htm

(YENİDÜZEN – Kıbrıs: Anlatılmamış Öyküler… Sevgül Uludağ – 19.1.2022)



*** GEÇMİŞLE YÜZLEŞME KONUSUNDA DÜNYADA NELER YAPILIYOR?

"Bosna'nın savaş dönemi yaralarını resimleyerek insanları bilinçlendirmeye çalışıyorum..."

Fotoğrafçı Fabriçe Dekonink, Bosna'nın savaş dönemi yaralarını resimleyerek geçmişle yüzleşmeye katkıda bulunuyor.
Balkan Araştırmacı Gazeteciler Ağı BİRN'de yer alan konuya ilişkin yazıyı, okurlarımız için derleyip özetle Türkçeleştirdik. Lamiya Grebo imzasıyla 13 Ocak 2022'de yer alan yazıda özetle şöyle deniliyor:
*** Fotoğrafçı Fabriçe Dekonink, toplu mezarları, işkence yapılan alanları, hapishaneleri ve katliam bölgelerini ziyaret ederek, Bosna-Hersek'te savaş esnasında insanların çektiği acıyı kayda almaya çalıştı.
*** "Ben belleğe ilgi duyuyorum, yakın geçmişteki bu çatışmanın ağırlığı ve anısıyla günümüzde insanların nasıl başedip yaşadıklarını öğrenmeye ilgi duyuyorum..." diyor. Bir Fransız belgesel fotoğrafçı olan Fabriçe'nin son çalışmaları, Bosna-Hersek'teki savaş ve Srebrenika'daki soykırıma ilişkin insanların hatırladıkları üstünde duruyor.
*** "Ölülerin hatıralarına ilişkin ilk projem, Birinci Dünya Savaşı'yla ilgiliydi – artık hayatta herhangi bir görgü tanığı kalmamıştı... Ancak şimdiki projemde Bosna savaşından bu yana yetişen ilk kuşak vardır – bellek onlara nasıl aktarılıyor, insanların hayatında bu nasıl bir etki yapıyor ve kuşaktan kuşağa bu nasıl evrilebilir?" diyor Fabriçe, BİRN'le röportajında.
*** Her zaman Balkanlar'a ilgi duyduğunu, genç bir adamken 1990'lı yılların başlarında Bosna savaşına ilişkin gelişmeleri takip ettiğini anlatan Fabriçe, "Saraybosna kuşatması esnasında yaşanan herşeyi hatırlıyorum fakat gözlerimin önünde yaşanmakta olan bu olayları tam olarak anlayamıyordum... Çocukların öldürüldüğünü okuyordum, böylece üzülüyor ve öfkeleniyordum" diyor.
*** 54 yaşındaki bu fotoğrafçının projesi, Saraybosna kuşatmasına ilişkin hatıraları olan insanların portrelerinden oluşuyor. Projesinin diğer iki bölümü ise 1995'teki Srebrenika soykırımı ile 1992 yılında Priyedor'daki yaygın şiddet ve etnik temizleme harekatları...
*** Dekonink Priyedor yakınlarındaki Tomasika toplu mezarını bulmak için iki gün harcadığını anlatıyor, bu Bosna-Hersek savaşındaki en büyük toplu mezar ancak şu ana kadar bulunmuş en büyük toplu mezar bu... Yerel ormancılarla konuşmuş ve onlar da kendisine orada toplu mezar olmadığını söylemişler...
*** "Tomasika mezarı yok mu diyorsunuz? Bunu nasıl söylersiniz? Google'da aratın" diye yanıt vermiş ormancılara... "Daha korkunç bir yer bulacağımı sanıyordum, sanki gördüğümde tüylerim diken diken olacaktı ancak orada bütün gün kalabileceğim bir yer buldum. Sanki de doğa insanların şiddetini temizleyip orayı küçük bir cennete dönüştürmeye karar vermiş gibiydi... Son derece huzur verici bir yere dönüşmüştü bu toplu mezar" diye konuşuyor.
*** Dekonink, özellikle Zvornik yakınlarındaki Piliça ile Bratunak yakınlarındaki Kraviça'ya ziyaretlerinden çok etkilenmiş – buralarda Srebrenika'dan Boşnaklar, Boşnak Sırp kuvvetler tarafından 1995 yılında öldürülmüşler – burada insanların tutulduğu veya öldürüldüğü okul binalarını görmüş. "Bir okulda insanlara nasıl işkence yapabilirsiniz? Bir okulda insanları nasıl öldürebilirsiniz?" diye soruyor hayretle...
*** Bosna-Hersek'teki çeşitli ziyaretlerinin yanısıra savaş esnasında Boşnak Sırplar'ın askeri yetkilisi olan Ratko Mladiç'in BM savaş suçları mahkemesinde geçen Haziran ayında yargılanması esnasında Lahay'e giderek burada da gerek savaş kurbanlarının, gerekse tutukluları savunan örgütlerin portrelerini çekmiş.
*** Fabriçe, bu sene Bosna-Hersek'teki projesini tamamlayıp bir kitap yayımlamayı umuyor, böylece 1992-95 yıllarındaki savaşa ilişkin gerçekliklere dikkat çekmeyi umuyor, tam da soykırım inkarcılarının giderek yüksek sesle bağırmakta oldukları bu dönemde...
*** "Benim kişisel hedefim insanların Bosna-Hersek'teki soykırıma bir istatistik gibi bakmaktan vazgeçmeleridir – genelde böyle oluyor çünkü" diye konuşuyor.
*** "Neler yaşandığının en azından bir bölümünü yanıstmak istiyorum ve bugünün nasıl olduğunu – böylece insanların Avrupa'da neler yaşandığına ilişkin duyarlılıklarını arttırmayı umuyorum. Hepimiz de pek çok Avrupa ülkesinde milliyetçi seslerin artmakta olduğunu duyuyoruz, belki insanlar "Ama bu her yerde olabilir" diyebilirler... Ve gerçekten de her yerde olabilir bu..."
*** Fabriçe Dekonink'in kendi internet sitesinin adresi şöyle:
https://www.fabricedekoninck.com/bosnia

(BİRN'den özetle derleyip Türkçeleştiren: Sevgül Uludağ/YENİDÜZEN).

"Korkular ve umut arasında..."

Fabriçe Dekonink, kendi internet sayfasında, "Korkular ve umut arasında" başlıklı yazısında özetle şöyle diyor:
*** Srebrenika katliamlarının üstünden neredeyse 26 sene geçmiştir. Kent, şimdilerde Sırp Cumhuriyeti'nin parçasıdır, Dayton anlaşmaları uyarınca... Ancak soykırımın yaraları, günümüz manzarasına hala damgasını vuruyor... Srebrenika'ya ilk kez Şubat 2020'de gittim, soykırımın hatıralarını ve günümüz Boşnak toplumu üzerindeki sonuçlarını belgelemek için yapıyorum bunu...
*** Zaman içerisinde Müslüman aileler, Srebrenika'ya geri dönüp orada yaşamaya karar verdiler. Genellikle soykırımın inkarıyla karşı karşıya kalıyorlar, zaman zaman da ayırımcılığa uğruyorlar ve provokasyonlarla karşılaşıyorlar...
*** Ahmet Hrustanoviç'le ahbap oldum, kendisi caminin genç bir imamı. Soykırım'da hayatta kalmış fakat babasını, dedelerini ve tüm amcalarını, dayılarını kaybetmiş. Ahmet, ailesinin günlük yaşamını benimle paylaşmayı kabul ediyor ve soykırımdan hayatta kalanlarla tanışmama izin veriyor. Belediyede Sırp yetkililere doğrudan karşı çıkan Srebrenika'nın Müslüman toplumuyla birliktedir.
*** Her gece, saatlerce konuşuyoruz. Bana travmalarını, kaygılarını ve geleceğe baktığında içini tırmalayan kuşkuları aktarıyor. Kendi belleğinin, özellikle babasının yüzüne ilişkin hatıralarının da kendisini ürküttüğünü aktarıyor. Bir gece bana hayatının korku ve umut arasında sallandığını anlatıyor. "Korkular ve umut arasında..."
*** Ve tüm bu tanıklıklardan, travma sonrası stres bozukluğunun somut olarak ne manaya geldiğini anlıyorum, hiç görünmeyen ama gerçek savaş yaralarının kuşaktan kuşağa nasıl aktarıldığını kavrıyorum...
*** İki sene boyunca, ders kitaplarında aktarılan tarihi görünür kılmaya çalışıyorum... Yüzlere, manzaralara, boşluğun damgasını vurduğu evlere ve herşeyin üstünde yokluğa ilgi duyuyorum... Aniden ortadan kaybolmuş olan insanların sevdiklerinin yokluğuna... Bedenlerinin yokluğuna, bilinçli olarak parçalanıp farklı toplu mezarlara dağıtılmış o bedenlerin yokluğuna... Böylece ailelerin yas tutması tümüyle imkansız kılınmış... Fotoğraf aracılığıyla Soykırım'a somut bir gerçeklik kazandırmaya çalışıyorum, böylece basit bir istatistik olmaktan çıksın ve sonsuza kadar yok edilmek üzere kınansın diye...

Kaynak: "Bosna'nın savaş dönemi yaralarını resimleyerek insanları bilinçlendirmeye çalışıyorum..." - Sevgül Uludağ

https://www.yeniduzen.com/bosnanin-savas-donemi-yaralarini-resimleyerek-insanlari-bilinclendirmeye-calisiyorum-18554yy.htm

(YENİDÜZEN – Kıbrıs: Anlatılmamış Öyküler… Sevgül Uludağ – 17.1.2022)


Sessiz kahraman: Gerry Kremer...

Srebrenika'da emirlere uymayan ender Hollandalı Birleşmiş Milletler Barış Gücü askeri görevlilerinden Gerry Kremer'in portresini, Fransız belgesel fotoğrafçısı Fabriçe Dekonink çekmiş...
Fabriçe Deknonink, halen Bosna'da yaşanmış savaşa ilişkin "Korkular ve umut arasında" başlıklı bir belgesel fotoğraf projesi yürütüyor...
12 yaşında fotoğraf çekmeye başlayan ve ilk fotoğraf makinesi o yaşta kendisine hediye edilen Fabriçe Dekonink, halen Brüksel'de sürüdürüyor hayatını ve günümüzde çatışmaların hatırasının bireyler ve toplumsal örgütlenme üzerindeki etkilerini uzun vadeli biçimde, derinlemesine fotoğraflamayı seviyor...
EMİRLERE KARŞI GELMİŞ...
Fabriçe Dekonink, kendi sosyal medya sayfasında Gerry Kremer'in fotoğraflarını paylaşırken, şöyle yazıyor:
"... Gerry Kremer, Srebrenika'daki BM üssünde Hollanda'dan askeri bir cerrahtı – bu fotoğraf 27 Mayıs 2021'de Groningen'de çekildi...Gerry, Srebrenika'nın düşüşünde bilinmeyen kahramanlardan birisidir... Hollandalı geneneral komutanların emirlerini dinlemeyen tek kişidir – 10 ve 11 Temmuz 1995'te, bu emirlere uymuş olsaydı, o zaman yaralı Müslümanlar'la birlikte olamayacaktı... Bu, tam da katliamların başlamakta olduğu dönemdi...Gerry Kremer'e, askeri operasyonlar sona erinceye kadar Birleşmiş Milletler kampında kalması emredilmişti – ancak 40 kadar ciddi yaralıya ilişkin birisi kampa gelerek yardım istemişti... Gerry Kremer, "Hayır, burada kalmayacağım. Buraya ne için gelmişsem, onu yapacağım... Emrinizi alıp bir yerinize sokabilirsiniz" demişti... Ve tek başına gitti ve yaralılara yardım etti..."

"SOYKIRIM ÖNCESİ EN BÜYÜK TOPLAMA KAMPI, SREBRENİKA'YDI..."
Dr. Gerry Kremer'e ilişkin bir diğer yazıyı da Balkan Araştırmacı Gazeteciler Ağı'nda bulduk... Admir Müslimoviç ile Haris Rovkanin imzasıyla 20 Temmuz 2019'da yayımlanmış olan ve içinde Dr. Gerry Kremer'den de söz edilen bu yazıyı, okurlarımız için özetle derleyip Türkçeleştirdik. "Soykırım öncesi dünyanın en büyük toplama kampı Srebrenika'ydı" başlıklı bu yazıda özetle şöyle deniliyor:
*** Srebrenika, üç sene boyunca kuşatma altında kalmıştı, ta ki Temmuz 1995'te Boşnak Sırp kuvvetler tarafından ele geçirilinceye kadar... Kuşatma altındayken insanlar gıda, su ve enerji yoksunluğuyla boğuşarak, mümkün olduğunca normal bir hayat yaşamaya çalışıyorlardı...
*** Emir Sulyagiç de ilk kez 1992 yılının yaz aylarında aşık olmuştu – kuşatma altındaki Srebrenika'da yaşıyordu... "Her iki günde bir, yaya olarak Srebrenika'dan yakındaki köy olan Potoçari'ye yürüyerek gidip onu görüyordum ve birlikte zaman geçiriyorduk... Savaş esnasında geceyarısı ya da sabahın birinde eve dönmekten gocunmuyordum" diyor.
*** 1992 yılında yakın çevredeki kentlerden – örneğin Vlasenika, Visegrad, Brtaunak ve Zvornik gibi – binlerce Boşnak göçmen gelmişti Srebrenika'ya çünkü kendi kentleri Boşnak Sırp kuvvetler tarafından ele geçirilmişti. Sulyagiç de bu göçmenlerden biriydi işte...
*** Boşnak Sırp kuvvetler, Srebrenika'yı Mayıs 1992'de kuşatma altına almışlardı, bu da sözümona BM koruması altında bulunan enklavın üç sene boyunca kuşatma altında yaşaması anlamına gelmişti – ardından Temmuz 1995'te bu kent düştüğü zaman, kentte yaşayan Boşnakların kitlesel biçimde öldürülmesine başlanmıştı...
*** "O günlerde Srebrenika'yı tarif etmenin mümkünatı yok, bir getto olarak tarif edebilirim burayı, gökyüzü alında en büyük toplama kampıydı ama içinde hayat yoktur anlamına gelmiyordu bu... Kuşatma altında yeni bir toplum oluşturulmuştu" diye hatırlıyor Sulyagiç.
*** Sulyagiç'e göre, savaşın ilk iki senesi, "Yalnızca hayatta kalmak için bir mücadele" idi çünkü gıda sıkıntısı vardı. 60 binden fazla Boşnak (Boşnak Müslüman) Srebrenika'da yaşıyorlardı ve çevre köylerde o günlerde... "Ancak ilk yıldan sonra insanlar yaşamaya karar vermişlerdi... Ve böylece pek çok şey olmaya başlamıştı – mesela futbol oynuyorduk... İnsanın zihin sağlığı için futbolun ne kadar önemli olduğu çok ilginçtir. Bulduğumuz her bir düz alanda futbol oynuyorduk... Özellikle de okulun önünde... İşte oradaydı ki Mart 1993'te 70-80 kişi bir saldırıda öldürülmüştü... Ya futbol oynuyorlardı ya da oyunu izlemeye gitmişlerdi..." diye anlatıyor Sulyagiç.
*** Kendisi de hem futbol, hem de basketbol oynuyordu... Sulyagiç, yazlık bir sinemada kültürel ve sanatsal bir topluluğun 1993 ve 1994'te örgütlendiğini, gazeteci Nihad Nino Katiç'in de bir gazete çıkarmaya başladığını ve bu gazetede Nino'nun kendi yazdığı şarkı sözlerini de yayımladığını hatırlıyor.
*** "Kağıt yoktu fakat bulduğumuz kağıtları kullanıyorduk... Savaş öncesi Yugoslavyası'nda bu gazeteyi 20-30 kopya halinde, belediyeye ait formaların üstüne basıyorduk... Bir tarafında Nino'nun şarkı sözlerini okuyordunuz veya bir metin... Sayfayı çevirince, 1982 veya 1983'ten kalma İstihdam Bürosu'nun bir formasını görüyordunuz" diye anlatıyor. Gazeteci Katiç Temmuz 1995'te öldürüldü ve ondan geride kalanlar hiç bulunamadı...
*** Katiç'in annesi Hayra Katiç o günlerde Srebrenika'da belediye başkanlığında çalışmaktaydı, savaş boyunca da orada çalışmıştı, "Glas Srebreniçe" adlı gazetenin ("Srebrenika'nın Sesi") heyecanlı bir okur kitlesi olduğunu anlatıyor...
*** "Bu gazeteler, daktiloda diziliyordu, o günlerin belediyesinden onlara kağıt getiriyordum, bunların üstüne diziyorlardı gazeteyi. Yalnızca 20 kopya basılıyordu ancak çok daha fazla sayıda insan okuyordu bunları. Elden ele dolaşıyordu Srebrenika'da insanlar arasında, okumayı seven ve neler olup bittiğini öğrenmek isteyenler okuyordu bu gazeteyi" diye anlatıyor Katiç.
*** Osman Avdiç de gençliğini Srebrenika enklavında geçirmişti, şimdi de Facebook'ta bir grup açmış ve Srebrenika'da savaş döneminde çekilmiş fotoğrafların paylaşılmasını fasilite ediyor.
*** Avdiç'e göre, enklavdaki en büyük sorun yiyecek sorunuydu çünkü insani yardımlar ancak her iki ayda bir geliyordu... "Yeterince yiyecek yoktu, elektrik yoktu... İnsanlar duruma göre çareler üretmeye çalışıyordu, küçük elektrik istasyonları kurmaya başlamışlardı" diye anlatıyor.
*** "Su durumu da çok kötüydü... Bazı borular döşenmeye başlanmıştı ancak bu su sadece yıkanmak için kullanılabiliyordu. İçme suyu her gün taşınması gereken birşeydi... Temizlik malzemeleri yoksunluğu da yaşanıyordu" diye anlatıyor Avdiç.
*** Gıda sıkıntısıyla başetmek maksadıyla Srebrenika'da yaşayan bazı insanlar, kendi yiyeceklerini yetiştirmeye başlamışlardı... Avdiç, "1994'te benim ailem de darı yetiştirmeye başlamıştı çünkü insani yardımlar yetersizdi. Neredeyse yiyecek yoktu, çok az fasulye türü birşeyler bulunabiliyordu... İnsancıl yardım olarak ne zaman tohum dağıtmaya başladıklarını tam olarak kestiremiyordum. Bazıları gıda değiş tokuşu yapmaya başlamıştı..."
*** Nisan 1993'te Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Srebrenika enklavını "güvenli bir alan" ilan etmiş ve buraya Kanadalı ve Hollandalı Birleşmiş Milletler Barış Gücü askerleri gönderilmişti. Onların rolü, Srebrenika'yı silahsızlandırmak ve enklava insancıl yardımların ulaşmasını sağlamaktı – Srebrenika bir taraftan Boşnak Sırp kuvvetler tarafından kuşatılmıştı, öteki tarafta ise Sırbistan sınırı bulunmaktaydı...
*** Adviç, BM Barış Gücü askerlerinin aynı zamanda sosyal etkinlikler düzenlediklerini, futbol turnuvaları da düzenlediklerini hatırlıyor... Balkan Araştırmacı Gazeteciler Ağı BIRN'e konuşan BM Hollanda Kontenjanı'ndan o günlerde asker olan Martin Bakker Srebrenika'ya vardığında burasının "Yeryüzünde bir cehennem olduğunu" hissetmiş... "İlk gıda konvoyunu gördüğümü hatırlıyorum... Bin kadar göçmen, gıda yardımını beklemekteydi. Bu, asla unutmayacağım birşeydir" diye konuşuyor Bakker.
*** Ancak Bakker'in hoş hatıraları da bulunuyor... BM askerlerinin bulunduğu Potoçari'ye gelen bir çocuğu hatırlıyor... "Bir gün benden fotoğraf makinemi istedi, ailesinin fotoğraflarını çekmek istiyordu. Ona kamerayı verdim... Sonra Hollanda'ya tatile gittim, fotoğrafları bastırdım fakat o çocuk artık orada yoktu..." diyor. "1995'ten sonra o çocuğu çok düşündüm, çok üzgündüm, hiçbir zaman fotoğraflarını alamamıştı çünkü. Geçen sene, Avdiç'in Facebook grubunda bu fotoğrafları yayımladık. Bir gün sonra bir adamdan mesaj aldım. Tam 25 sene sonra onu bulmuştum! Ve bu sene buluştuk Potoçari'de ve ona fotoğraflarını verdim" diye anlatıyor...
*** Hollanda kontenjanından Bakker'in arkadaşı Gerry Kremer ise "yıkılmış evler, yangın kokusu ve hiçbir şeyi olmayan insanların sokaklarda dolaşmasına" tanık olduğunu anlatıyor, Şubat 1995'te Srebrenika'ya geldiği günlerde gördükleri bunlardı çünkü... "Gördüğüm en korkunç şey, Srebrenika'nın Sırp kuvvetleri tarafından bombalanmasıydı, aslında o bombalamanın sonuçlarıydı..." diyor.
*** Kremer, Srebrenika'da yerel hekimler İliyaz Pilav ve Fatima Klempiç'le birlikte hekimlik yapmaktaydı... "Dokuz yaşındaki Hüseyin Memiseviç adlı çocuğua yardım edebil'dğim için mutluyum, böylesi bir bombalı saldırıda yaralanmıştı. Kolundan yaralanmıştı... O koşullarda onu ameliyat edip ona yardım etmeye çalışmıştım" diye anlatıyor Kremer.
*** Emir Sulyagiç de, hekimlerin mümkün olduğunca çok sayıda insanı kurtarmak için gösterdikleri büyük çabayı hatırlıyor... "Hastanede temel ilaçlar bile yoktu... Kuşatmanın ikinci senesinde benim kahramanlarım, İliyaz Pilav eve Fatima Klempiç gibi hekimlerdi – anestezi olmaksızın ampütasyon yapmak zorunda kalıyorlar ancak yine de insanların hayatta kalmasını sağlıyorlardı" diye anlatıyor.
*** Avdiç, üç sene boyunca liseye gidememiş Srebrenika kuşatma altında olduğu için ancak enklavdaki gençlerin, kuşatmaya karşın bir tür sosyal hayatı idame ettirmeye devam ettiklerini anlatıyor. "Kutlamalar vardı, danslar organize ediyorduk, o günlerde bir araya geliyorduk. Her ay bir şey organize ediliyordu, bu belki at yarışları veya onun gibi şeyler oluyordu" diyor.
*** "1994 yılında kendi ürettikleri elektrikle televizyonlarını çalıştırıp Amerika'daki dünya futbol şampiyonasını izleyen insanlar hatırlıyorum... Ben de üç veya dört oyun izlemiştim böylece, her birini 20 dakika kadar izleyebiliyorduk çünkü TV sinyali çok düşük kalitedeydi" diye hatırlıyor.
*** Ancak insanlar yine de Srebrenika gettosunda bir araya gelmekten korkuyorlarmış o günlerde, olası bir saldırıdan korkuyorlarmış... Stresten kaçmanın bir diğer yolu da alkol tüketmek imiş o günlerde...*** Avdiç, "İnsanlar çok içki içiyorlardı, kötü kaliteli rakiya içiyorlardı (Balkan konyağı)... Bazılarının buna canı sıkılacak söylediğim için ama gerçek budur... Srebrenika'da içki içmek için özel bir neden gerekmiyordu..." diyor. Ancak Srebrenika'daki Müslümanlar, aynı zamanda çok da dua ediyorlarmış... "İnsanlar aynı zamanda hem çok içiyor, hem de çok inanıyorlardı" diye anlatıyor...Gerry Kremer...
Foto Fabriçe Dekonink...
(Fabriçe Deknonink'in sosyal medya sayfasından kendi izniyle ve BIRN'deki haberden özetle derleyip Türkçeleştiren: Sevgül Uludağ/YENİDÜZEN).

https://www.yeniduzen.com/sessiz-kahraman-gerry-kremer-18588yy.htm

(YENİDÜZEN – Kıbrıs: Anlatılmamış Öyküler… Sevgül Uludağ – 24.1.2022)



«Ανάμεσα στους φόβους και την ελπίδα…»

Sevgul Uludag
caramel_cy@yahoo.com
Τηλ: 99 966518

Ένας από τους Ελληνοκύπριους αναγνώστες μου που ονομάζεται Β… μου στέλνει το ακόλουθο email για να μάθει αν μπορώ να βοηθήσω να βρούμε τον Τουρκοκύπριο του οποίου τη ζωή έσωσε ένας Ελληνοκύπριος… Λέει:
«Λίγες μέρες πριν από την 26η Δεκεμβρίου 1963, στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, μια Τουρκοκύπρια, που πιθανώς ονομαζόταν Djemaliye Husseyin, (το όνομα βρέθηκε μελετώντας το Μητρώο Γεννήσεων), 29 ετών από το Καϊμακλί, γέννησε ένα μωρό, πιθανώς ένα κορίτσι.
Ο άντρας της κρυβόταν στο δωμάτιο, για να προστατέψει εκείνη και το μωρό, φοβούμενος από τα δεινά που άρχισαν εκείνες τις μέρες.
Στο ίδιο δωμάτιο βρισκόταν μια Ελληνοκύπρια κυρία που επίσης γέννησε ένα κοριτσάκι. Αυτή η Ελληνοκύπρια θήλασε το Τουρκοκύπριο μωρό επειδή η μητέρα της δεν είχε γάλα.
Ο σύζυγος της Ελληνοκύπριας, Γιώργος Ολύμπιος, τότε Ανθυπολοχαγός στο Στρατό, πήγε στο νοσοκομείο στις 26 Δεκεμβρίου για να επισκεφθεί για πρώτη φορά τη σύζυγο και την κόρη του. Όταν ο Γιώργος Ολύμπιος είδε τον Τουρκοκύπριο, τον αναγνώρισε ως έναν από τους Τουρκοκύπριους που εκπαιδεύτηκαν μαζί του στο BMH, για να γίνουν αξιωματικοί του Κυπριακού Στρατού που επρόκειτο να σχηματιστεί σύμφωνα με τη Συμφωνία Λονδίνου-Ζυρίχης. Ωστόσο, δεν θυμάται το όνομα του, παρά μόνο το παρατσούκλι του «Καράολος».
Κάποια στιγμή, κατά την παραμονή του Γιώργου Ολύμπιου στο νοσοκομείο, άκουσε ουρλιαχτά και φωνές έξω από το δωμάτιο της συζύγου του. Όταν πήγε να δει τι συνέβαινε, βρήκε τις νοσοκόμες να προσπαθούν να εμποδίσουν 4 ένοπλους Ελληνοκύπριους πολιτοφύλακες να μπουν στο δωμάτιο. Προφανώς έψαχναν τον Τουρκοκύπριο για να τον «συλλάβουν». Ήθελαν να τον ανταλλάξουν με έναν Ελληνοκύπριο που απήχθη από Τουρκοκύπριους την προηγούμενη μέρα. Ο Γιώργος Ολύμπιος τράβηξε το πιστόλι του, το έστρεψε στους 4 άντρες και τους διέταξε να φύγουν από το νοσοκομείο. Αναγνώρισαν ποιος ήταν και έφυγαν αμέσως.
Αν υποθέσουμε ότι το όνομα της Τουρκοκύπριας κυρίας είναι σωστό, τότε ο Τουρκοκύπριος θα πρέπει να είναι ένας από τους παρακάτω που εκπαιδεύτηκαν για να γίνουν αξιωματικοί του Κυπριακού Στρατού:
α) Iket Husseyin (2344) β) Hasan Husseyin (2004) γ) Suel Husseyin (2304)
Ένας πολύ καλός μου φίλος, γράφει ένα βιβλίο για τη μάχη στην Ομορφίτα το 1963, στην οποία πολέμησε ο Γιώργος Ολύμπιος και θέλει να τον φέρει ξανά μαζί με τον Τουρκοκύπριο που έσωσε στο νοσοκομείο.
Θα το εκτιμούσαμε αν μπορείτε να βοηθήσετε.
Περιμένω να ακούσω από εσάς καλά νέα,
Ελπίζω να έχετε μια όμορφη μέρα,
Β…»
Πράγματι, πριν επικοινωνήσει μαζί μου αυτός ο Ελληνοκύπριος αναγνώστης, ο φίλος του είχε επικοινωνήσει μαζί μου και είχα κάνει κάποιες έρευνες, αλλά δεν κατέληξα σε συγκεκριμένα αποτελέσματα: δεν μπόρεσα να βρω τον Τουρκοκύπριο που ήθελε να βρει… Είχα επίσης δημοσιεύσει την ιστορία στις σελίδες μου στην εφημερίδα YENIDUZEN με τίτλο «Κύπρος: Οι Ανείπωτες Ιστορίες» αλλά κανένας δεν επικοινώνησε μαζί μου για να δώσει οποιαδήποτε σχετική πληροφορία…
Όμως όταν ο Ελληνοκύπριος αυτός μου έγραψε ξανά για το ίδιο θέμα, δημοσίευσα ξανά αυτά που έγραψε και πάλι δεν κατέληξα σε κανένα αποτέλεσμα…
Αν υπάρχουν Ελληνοκύπριοι αναγνώστες μου που γνωρίζουν αυτήν την ιστορία ή ποιος ήταν ο Τουρκοκύπριος, παρακαλώ επικοινωνήστε μαζί μου – μπορείτε να μου στείλετε SMS στο τηλέφωνό μου στη CYTA 99 966518 ή στο email μου caramel_cy@yahoo.com για να μπορέσω να επικοινωνήσω μαζί σας… Ας δούμε αν μπορούμε να βοηθήσουμε μαζί, μιας και δεν βρήκα καμία σχετική πληροφορία, ίσως με τη βοήθεια σας να μπορέσουμε να βοηθήσουμε αυτόν τον Ελληνοκύπριο αναγνώστη…
Πρόσφατα ανακάλυψα το έργο ενός Γάλλου φωτογράφου ντοκιμαντέρ, του Fabrice Dekoninck και την ιστορία του για έναν ήσυχο ήρωα, έναν Ολλανδό γιατρό που υπηρετούσε στη Srebrenica και που ήταν σχεδόν ο μόνος που δεν υπάκουγε τις εντολές και προσπαθούσε να βοηθήσει τους τραυματίες, αντί να μείνει στην κουκέτα του όπως ήταν οι διαταγές… Όπως παντού, δεν γνωρίζουν πολλοί άνθρωποι αυτόν τον ήσυχο ήρωα που έσωσε ζωές ανθρώπων…
Ο Fabrice Dekoninck, γράφοντας για το έργο του με τίτλο «Ανάμεσα στους φόβους και την ελπίδα» λέει:
«Τα τελευταία δύο χρόνια, που συμπίπτουν με την 25η επέτειο από το τέλος του πολέμου, οι πολιτικές και κοινωνικές εντάσεις στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη αυξάνονται προοδευτικά μέχρι σήμερα.
Αυτές οι εντάσεις κορυφώθηκαν με την πρόσφατη έγκριση του νομοσχεδίου με το οποίο το Κοινοβούλιο της Δημοκρατίας Srpska, της οντότητας που προέκυψε μετά τις Ειρηνευτικές Συμφωνίες του Dayton του 1995 και κατοικείται κυρίως από Σερβοβόσνιους, σκοπεύει να εγκαταλείψει τους θεσμούς και να αποχωριστεί από τη Β-Ε. Μια απόσχιση που θα έβαζε ξανά τη χώρα στο χείλος της αβύσσου.
Αυτή η σοβαρή απειλή για την ειρήνη επικρατεί καθώς εξαφανίζεται μια γενιά ανθρώπων που πολέμησαν για τον πολυεθνικό και πλουραλιστικό χαρακτήρα της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης και μια άλλη γενιά νεαρών επιζώντων και θυμάτων της προηγούμενης σύγκρουσης αποφάσισε να επιστρέψει για να ζήσει σε αυτό που κάποτε ήταν το σπίτι τους – ένα σπίτι που είναι σημαδεμένο για πάντα από τη φρίκη του πολέμου και την απώλεια των περισσοτέρων αγαπημένων τους προσώπων. Αυτοί οι άνθρωποι συχνά αντιμετωπίζουν την άρνηση της γενοκτονίας και άλλου είδους προκλητικών επεισοδίων, που, εκτός από το ότι δυσκολεύουν τη συνύπαρξη, εμποδίζουν την ανάπτυξη μιας πόλης που πάγωσε στο χρόνο. Καθώς παλεύουν με το βάρος των αναμνήσεων και των αγιάτρευτων πληγών τους, αντιμετωπίζουν τώρα ένα αβέβαιο μέλλον. Η οικογένεια του νεαρού ιμάμη του τζαμιού, Ahmed Hrustanović, συμφώνησε να μοιραστεί μαζί μου την οικειότητα της καθημερινής ζωής των «επιστρεφόντων».
Μέσα από φωτογραφίες και συνεντεύξεις, προσπαθώ να δώσω μια συγκεκριμένη πραγματικότητα στη γενοκτονία, για να τη βγάλω από τις απλές στατιστικές που την καταδικάζουν αδυσώπητα στη λήθη…»
Και για τον Gerry Kremer, λέει:
«Το 1995, ο Gerry Kremer ήταν ο Ολλανδός χειρούργος της βάσης του ΟΗΕ στο Potocari. Στις 10 Ιουλίου, αρνήθηκε την εντολή να κλειδωθεί με την ομάδα του στο καταφύγιο της βάσης και να περιμένει μέχρι να τελειώσουν όλα. Αντίθετα, δεν υπάκουσε και έφυγε μόνος του για να περιθάλψει τους τραυματίες, σώζοντας πολλές ζωές στο γύρω χάος. Ακόμα και σήμερα, παραμένει βαθιά θυμωμένος με την ίδια του την κυβέρνηση…»
Έχοντας φωτογραφίσει στο Groningen στις 27 Μαΐου 2021, τον Gerry Kremer, τον Ολλανδό στρατιωτικό χειρουργό της βάσης του ΟΗΕ στη Srebrenica, λέει:
«Ο Gerry είναι ένας άγνωστος ήρωας της πτώσης της Srebrenica. Ο μόνος που αρνήθηκε τις εντολές των Ολλανδών Γενικών Διοικητών που θα τον εμπόδιζαν να είναι μαζί με τους τραυματίες μουσουλμάνους στις 10 και 11 Ιουλίου. Ακριβώς όταν είχαν ήδη ξεκινήσει οι δολοφονίες.
Έχοντας λάβει την διαταγή να παραμείνει στο καταφύγιο του ΟΗΕ μέχρι να τελειώσουν οι στρατιωτικές επιχειρήσεις και γνωρίζοντας ότι μια ομάδα 40 βαριά τραυματιών ήρθε να ζητήσει βοήθεια στη βάση, η απάντηση του ήταν σαφής: «Όχι. δεν θα το κάνω. Θα κάνω αυτό για το οποίο ήρθα εδώ. Μπορείτε να ξεχάσετε την διαταγή σας…» Και έφυγε, μόνος. Φροντίζοντας τους τραυματίες…»
Το Βαλκανικό Δίκτυο Ερευνητικών Δημοσιογράφων BIRN πήρε συνέντευξη και έγραψε για το έργο του Fabrice Dekoninck… Το BIRN, δημοσιεύοντας ένα άρθρο για τη δουλειά του, λέει:
«Ο φωτογράφος Fabrice Dekoninck επισκέφτηκε τοποθεσίες σφαγών, βασανιστηρίων, φυλακίσεων και μαζικών ταφών ως μέρος του έργου του για να καταγράψει οπτικά τις αναμνήσεις των ανθρώπων από τα βάσανα κατά τη διάρκεια του πολέμου στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη.
«Με ενδιαφέρει η μνήμη και με ενδιαφέρει να μάθω πως οι άνθρωποι ζουν τη ζωή τους σήμερα με το βάρος της μνήμης της πρόσφατης σύγκρουσης», είπε ο Fabrice Dekoninck, ένας Γάλλος φωτογράφος ντοκιμαντέρ του οποίου το τελευταίο έργο επικεντρώνεται στις αναμνήσεις των ανθρώπων από τον πόλεμο στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και τη γενοκτονία της Srebrenica.
«Έκανα το πρώτο μου έργο σχετικά με τη «νεκρή» μνήμη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου – δεν υπήρχαν πλέον μάρτυρες, και έτσι αυτό είναι ένα νέο είδος έργου με την έννοια ότι αυτή είναι μόνο η πρώτη γενιά που μεγάλωσε μετά τον πόλεμο στη Βοσνία, πως μεταδίδεται λοιπόν η μνήμη, ποιος είναι ο αντίκτυπος της στον τρόπο ζωής των ανθρώπων και πως μπορεί να εξελιχθεί με την πάροδο του χρόνου από γενιά σε γενιά;». είπε ο Dekoninck σε συνέντευξη του στο BIRN.
Μέρος του έργου του Dekoninck αποτελείται από πορτρέτα ανθρώπων που μοιράστηκαν τις αναμνήσεις τους από την πολιορκία του Sarajevo. Τα δύο άλλα μέρη αποτελούνται από φωτογραφίες και ιστορίες από τη Srebrenica, όπου διαπράχθηκε γενοκτονία το 1995, και το Prijedor, όπου σημειώθηκε εκτεταμένη βία και εθνοκάθαρση το 1992.
«Ο προσωπικός μου στόχος είναι οι άνθρωποι να μην βλέπουν τη γενοκτονία στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη απλά σαν μια στατιστική, κάτι που συμβαίνει συνήθως», είπε.
«Θέλω να δείξω μέρος αυτού που συνέβη και πως είναι σήμερα, προκειμένου να ευαισθητοποιήσω τον κόσμο για το τι συνέβη στην Ευρώπη. Όλοι ακούμε τον θόρυβο του εθνικισμού σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες και ίσως οι άνθρωποι να πουν: «Λοιπόν, αυτό θα μπορούσε να συμβεί οπουδήποτε.» Και όντως μπορεί να συμβεί οπουδήποτε».
Πρέπει να μάθουμε όλη την αλήθεια για το παρελθόν μας καθώς και να τιμούμε όσους προσπάθησαν να σώσουν ο ένας τον άλλον… Υπάρχουν πολλά κρυφά παραδείγματα και στις δύο κοινότητες στην Κύπρο, καθώς και σε άλλες περιοχές συγκρούσεων… Πρέπει να κάνουμε ότι μπορούμε για να αναδείξουμε την αλήθεια – τις κακές και τις καλές αναμνήσεις, για να μάθουμε τι πραγματικά συνέβη στο παρελθόν και ποιος έκανε τι…

(Article published in the POLITIS newspaper on the 6th of March 2022, Sunday).