Login
Πενήντα έξι χρόνια συμπληρώνονται φέτος από το στρατιωτικό πραξικόπημα των Συνταγματαρχών στην Ελλάδα, την 21η Απριλίου 1967. Έχει περάσει περισσότερο από μισός αιώνας από εκείνη τη μέρα που ξημέρωσε Παρασκευή, τη μέρα που «τοξότες, φάλαγγες και λεγεώνες πήραν και έβαλαν την Ελλάδα σε κλουβί». Ο στρατός κατέλαβε καίρια σημεία της Αθήνας με τη βία, βασικά άρθρα του συντάγματος αναστάλθηκαν αμέσως και η χώρα κηρύχθηκε σε κατάσταση πολιορκίας. Την ίδια στιγμή χιλιάδες πολίτες μέλη του ΚΚΕ, της ΕΔΑ και άλλων δημοκρατικών δυνάμεων της χώρας συνελήφθησαν σε μια προληπτική ενέργεια αποτροπής οποιασδήποτε προσπάθειας αντίστασης. Μέσα σε αυτό το καθεστώς φόβου ξεκίνησε η επταετής δικτατορία των Συνταγματαρχών στην Ελλάδα, με όλα τα τραγικά γεγονότα που ακολούθησαν.
Η επιβολή της δικτατορίας από τη Χούντα των Συνταγματαρχών δεν ήρθε ως κεραυνός εν αιθρία, ούτε ξεπήδησε σαν κάποιο γεγονός έξω από την ιστορία και το πλαίσιο της εποχής. Η Χούντα των Συνταγματαρχών δεν ήταν τίποτα άλλο παρά η ακραία έκφραση της κρίσης του μετεμφυλιακού αστικού κράτους και των εξωτερικών εξαρτήσεων του. Παράλληλα, ήταν αποτέλεσμα των ενδοαστικών συγκρούσεων για τον εκσυγχρονισμό και έλεγχο του καθώς και τη στάση του απέναντι στο Κυπριακό.
Το μετεμφυλιακό κράτος της Ελλάδας όταν είχε ανασυγκροτηθεί, ειδικότερα τη δεκαετία του 1950, με υπερατλαντικούς σπόνσορες, επένδυσε στην αντικομμουνιστική υστερία της εποχής, χρησιμοποίησε ακραίες κατασταλτικές μεθόδους (ξερονήσια, εξορίες, βασανισμοί, κτλ.) και άφησε τις διάφορες δεξιές παρακρατικές ομάδες να δρουν ανενόχλητες. Αποκορύφωμα αυτών, ήταν δολοφονία του βουλευτή της ΕΔΑ, Γρηγόρη Λαμπράκη. Από την άλλη, ο παρεμβατικός ρόλος εξωθεσμικών δυνάμενων όπως η μοναρχία και ο στρατός, οι συγκρούσεις μεταξύ των αστικών πολιτικών δυνάμεων της Ένωσης Κέντρου, της ΕΡΕ, κ.α., οδήγησαν το 1965 σε μια έντονη κοινοβουλευτική κρίση. Αυτή η κρίση οδήγησε σε συνεχή αδιέξοδα, αστάθεια και ένα πολιτικό κενό που οι πραξικοπηματίες συνταγματάρχες εκμεταλλεύτηκαν με πρόφαση την αποκατάσταση της τάξης και της εθνικής ασφάλειας.
Η Χούντα των Συνταγματαρχών στην επταετή διάρκεια της δικτατορίας άφησε ανεξίτηλο το ιδεολογικό της στίγμα στην ελληνική κοινωνία και ιστορία. Χρησιμοποιώντας και εκσυγχρονίζοντας/αναβαθμίζοντας το οπλοστάσιο του μετεμφυλιακού κράτους συνέχισε σε μεγαλύτερο βαθμό τις πολιτικές διώξεις, τις εξορίες, τις δολοφονίες κομμουνιστών και δημοκρατικών πολιτών. Έθεσε σε παρανομία πρώτα την ΕΔΑ και το ΚΚΕ και σε κατοπινό στάδιο και τα υπόλοιπα κόμματα. Αυτό που χαρακτήριζε τη Χούντα ήταν μια έντονη και εθνικιστική προγονοπληξία, ηθικολογικά και αντιεπιστημονικά κηρύγματα, λογοκρισία στις τέχνες και στα γράμματα. Όλα αυτά συνοψίζονταν κυρίως στο σύνθημα της Χούντας το «Ελλάς, Ελλήνων Χριστιανών». Όσο για το οικονομικό θαύμα της Χούντας, μόνο θαύμα δεν μπορεί να χαρακτηρίζεται η αφαίμαξη των κρατικών ταμείων σε σκάνδαλα και μίζες αλλά και σε εθνικιστικά, κιτς πανηγύρια που έστηναν οι Συνταγματάρχες εις βάρος του ελληνικού λαού.
Το δολοφονικό έργο της χούντας ξεκινά άμεσα από την πρώτη μέρα. Σε συγκέντρωση διαμαρτυρίας που γίνεται στην Αθήνα, έχουμε τα πρώτα θύματα της δικτατορίας από πυροβολισμούς, η 24χρονη Μαρία Καλαβρού κι ο 15χρονος Βασίλης Πεσλής. Από τις πιο δυναμικές ενέργειες αντίστασης πριν την εξέγερση του Πολυτεχνείου τον Νοέμβρη του 1973, ήταν η απόπειρα δολοφονίας του Παπαδόπουλου με βόμβα από τον Αλέκο Παναγούλη τον Αύγουστο του 1968 και η απόπειρα ανατίναξης της αμερικανικής πρεσβείας τον Σεπτέμβριο του 1970, που καταλήγει στον θάνατο του Κύπριου Γιώργου Τσικουρή και της Ιταλίδας Μαρία-Έλενα Αντζελόνι.
Όσοι, σήμερα, εξακολουθούν να λιγουρεύονται ένταξη στο ΝΑΤΟ και περαιτέρω υποθήκευση της ανεξαρτησίας της χώρας μας είναι καλά να ανατρέξουν στην περίοδο αυτή. Οι χουντικοί, όπως και οι ΕΟΚΑβητατζήδες στην Κύπρο είχαν όνομα, διεύθυνση και ταυτότητα. Δεν ξενοιάζουμε με μια αναφορά σε χούντα, όπως στην Κύπρο με μια αναφορά σε πραξικόπημα γενικά και αόριστα. Ήταν ακροδεξιοί, υποτελείς σε ξένα συμφέροντα και με οργανικές σχέσεις με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ στο εξωτερικό και με μέρος του μεγάλου κεφαλαίου και των κρατικών μηχανισμών στο εσωτερικό. Η ΝΑΤΟδουλεία και ο αντικομμουνισμός τους οδήγησαν σε έξαρση της κρίσης στα ελληνοτουρκικά, σε συνεχείς παρεμβάσεις στα εσωτερικά ζητήματα της Κυπριακής Δημοκρατίας με αποκορύφωμα το πραξικόπημα τον Ιούλιο του 1974 που έδωσε την ευκαιρία στον Τουρκικό Αττίλα να ολοκληρώσει πέντε μέρες αργότερα το δίδυμο έγκλημα εναντίον της Κύπρου.
Η Χούντα των Συνταγματαρχών αποτελεί μια από τις πιο μαύρες σελίδες στην σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας και όσο και να προσπαθούν οι σύγχρονοι απόγονοι και νοσταλγοί τους να παραγράψουν την ιστορία, η λαϊκή πάλη και η λαϊκή μνήμη δεν θα το επιτρέψουν αυτό δεύτερη φορά.
Σαν σήμερα στις 29 Ιουλίου 1962, ο γνωστός φασίστας Oswald Mosley (ιδρυτής της Βρετανικής Φασιστικής Ένωσης το 1932) προσπάθησε να πορευθεί μέσα στους δρόμους του Μάντσεστερ, γνωστής εργατούπολης. Η προσπάθεια του αυτή κατέληξε άδοξα, αφού ένα πλήθος πέραν των 5000 αντιφασιστών μπλόκαραν την πορεία αυτού και των υποστηρικτών του, του επιτέθηκαν και τον έριξαν στο έδαφος. Για να γλυτώσει, φυγαδεύτηκε από 250 περίπου αστυνομικούς, οι οποίοι, όμως, δεν κατάφεραν να αποτρέψουν το πλήθος από το να τους εκσφενδονίσει ντομάτες, αυγά, κέρματα και πέτρες.
Στη συνέχεια προσπάθησε να εκφωνήσει ομιλία στους υποστηρικτές του, αλλά το αντιφασιστικό πλήθος ανάγκασε τόσο τον ίδιο όσο και την αστυνομία να ακυρώσουν την εκδήλωση μόλις 7 λεπτά μετά την επίσημη έναρξη της. Ακολούθησαν συγκρούσεις μεταξύ ντόπιων αντιφασιστών και μελανοχίτωνων του Mosley με αποτέλεσμα να συλληφθούν 47 άτομα. Όπως συνήθως συμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις, και που μας υπενθυμίζει συνεχώς την ταξική φύση του αστικού κράτους, οι περισσότεροι συλληφθέντες ήταν αντιφασίστες
Σαν σήμερα, με την τουρκική εισβολή το 1974, ολοκληρώνεται το δίδυμο νατοϊκό έγκλημα που ξεκίνησε με το φασιστικό πραξικόπημα της ελληνικής χούντας και της ΕΟΚΑ Β.
48 χρόνια από τότε που η Κύπρος και ο λαός της μαυροφόρεσαν. Νεκροί, αγνοούμενοι, τραυματίες, προσφυγιά.
48 χρόνια μετά, ζούμε ακόμα τις συνέπειες της συνεχιζόμενης κατοχής, της διχοτόμησης και του βίαιου διαχωρισμού των δύο κοινοτήτων, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Η κατοχική σημαία στον Πενταδάκτυλο μας τα θυμίζει όλα καθημερινά…
Η ιστορική εμπειρία δείχνει πως η τραγωδία της Κύπρου και του λαού μας, πέρα από την άμεση εμπλοκή των δυτικών ιμπεριαλιστών και των νατοϊκών κύκλων, έχουν επίσης τη σφραγίδα του τουρκικού και του ελληνικού εθνικισμού, αλλά και των νοσταλγών της χούντας. Γι’ αυτό και ο μεγαλύτερος εχθρός των εθνικιστών που έδρασαν ως όργανα των ιμπεριαλιστικών μεθοδεύσεων, ήταν η Αριστερά και οι αγωνιστές του λαϊκού κινήματος που πάλευαν για ελευθερία, ανεξαρτησία και κοινωνικά δικαιώματα.
Η ιστορία και τα επίσημα έγγραφα ακόμα και των δικών τους υπηρεσιών, καταδεικνύουν, επίσης, τις ΗΠΑ-Βρετανία-ΝΑΤΟ ως συνένοχους στον σχεδιασμό και εκτέλεση της τουρκικής εισβολής, ενώ με τη σημερινή τους πολιτική, επί της ουσίας, απαλλάσσουν την Τουρκία από τις ευθύνες της, επιτρέπουν τη διαιώνιση της παραμονής της στην Κύπρο και επιδιώκουν την εσαεί παραμονή των βρετανικών βάσεων που καταπατούν το 5% του κυπριακού εδάφους.
Σήμερα είμαστε ακόμα μια φορά μπροστά σε αδιέξοδο σε ότι αφορά στις συνομιλίες με κύρια ευθύνη της Τουρκίας και των δυτικών της συμμάχων. Η επίλυση του κυπριακού όμως δεν εξαρτάται μόνο από τις συνομιλίες και ότι εκεί συζητείται, τα οποία βέβαια έχουν σημασία ως προς το περιεχόμενο της λύσης. Εξίσου, αν όχι και πιο σημαντικό, είναι η μαζική εμπλοκή του λαϊκού παράγοντα. Η ανάπτυξη κοινών αγώνων Ε/Κ και Τ/Κ. Η αντικατοχική πάλη για να έχει προοπτική και αποτελεσματικότητα, πρέπει να είναι κοινή με τους Τουρκοκύπριους που στην άλλη πλευρά του οδοφράγματος δίνουν την δική τους μάχη, ενάντια στο κατοχικό καθεστώς, τον εθνικισμό και την διχοτόμηση. Για να δημιουργηθεί έτσι ένα δικοινοτικό στη μορφή και ταξικό στη βάση, παλλαϊκό κίνημα που να παλέψει τόσο για την επανένωση της Κύπρου, όσο και για μια άλλη κοινωνία.
Βασικά στοιχεία του κοινού αντικατοχικού αγώνα πρέπει να είναι ο αγώνας για μια Κύπρο ελεύθερη, ανεξάρτητη, απαλλαγμένη από ξένους στρατούς, βάσεις και «εγγυήτριες δυνάμεις». Αυτή η στοχοθεσία προϋποθέτει την ρήξη και σύγκρουση με τις αντιλήψεις καθεστωτικών πολιτικών δυνάμεων που πασχίζουν να μας πείσουν, πως η συμμετοχή σε ιμπεριαλιστικές συμμαχίες όπως το ΝΑΤΟ, θα μπορούσαν να μας φέρουν δήθεν σε ευνοϊκότερη θέση για την επίλυση του Κυπριακού.
Καλούμε τον κόσμο να συμμετάσχει στην εκδήλωση που διοργανώνει το Πολιτιστικό Ίδρυμα 1948 με αφορμή τις επετείους για το δίδυμο έγκλημα του πραξικοπήματος και της εισβολής, αύριο Πέμπτη 21 Ιουλίου, η ώρα 19:00 στο Αμφιθέατρο Newton του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, με θέμα Το μαύρο καλοκαίρι του 1974: Η Κύπρος στη μέγγενη του ιμπεριαλισμού και του σοβινισμού.
Αντί άλλων ανακοινώσεων για την σημερινή 48η επέτειο του εγκληματικού/προδοτικού πραξικοπήματος της χούντας των Αθηνών και της ΕΟΚΑ Β’, υπό την υψηλή εποπτεία των γνωστών αμερικανονατοικών κύκλων, το Πολιτιστικό Ίδρυμα 1948 συνεχίζει την πρωτοβουλία που ξεκίνησε πριν 6 περίπου μήνες.
Στην 48η επέτειο θανάτου του Γ. Γρίβα, στις 27 Ιανουαρίου 2022, είχαμε αναγγείλει πρωτοβουλία για μετονομασία των οδών που φέρουν το όνομα του σε ολόκληρη την Κύπρο. Είχαμε πραγματοποιήσει και εκστρατεία συλλογής υπογραφών ως ένα πρώτο βήμα.
Τώρα, η πρωτοβουλία αυτή παίρνει ένα πιο επίσημο και θεσμικό δρόμο. Χτες, αποστείλαμε ανοικτή επιστολή προς όλους τους Δήμους της ελεύθερης Κύπρου και στα κοινοβουλευτικά κόμματα πλην ΕΛΑΜ, και ζητούμε να μετονομάσουν τις οδούς και λεωφόρους που φέρουν το όνομα του, σε οδούς: «Δημοκρατίας», «Αντίστασης», «Δημοκρατικής Αντίστασης», «Πολυτεχνείου», «Κερύνειας», «Αμμοχώστου».
Θεωρούμε την πρωτοβουλία αυτή μια έμπρακτη δικαίωση των αγώνων όλων όσων έπεσαν υπερασπιζόμενοι την πατρίδα και τη δημοκρατία.
Καλούμε όλους τους δημοκρατικούς και προοδευτικούς ανθρώπους της Κύπρου να συμμετάσχουν στην προσπάθεια αυτή για μετονομασία των οδών που φέρουν το όνομα του Γρίβα.
Στις 19 Ιουλίου 2021 το Πολιτιστικό Ίδρυμα 1948 πραγματοποίησε εκδήλωση μνήμης και τιμής στο μνημείο πεσόντων αντιστασιακών στον Άγιο Νικόλαο στην Λεμεσό.
Χαιρετισμό απεύθυνε ο Γιάννος Κατσουρίδης. Ομιλητές ήταν η Μαρίνα Αρμεύτη, εκπαιδευτικός και θυγατέρα δολοφονηθέντα από την ΕΟΚΑ Β’ και ο Πολύδωρος Πολυδώρου, στρατιώτης του 361 ΤΠ τραυματίας κι αιχμάλωτος πολέμου 1974.
Πιο κάτω παρατίθεται το κείμενο του Γιάννου Κατσουρίδη και της Μαρίνας Αρμεύτη.
Δεν μας τους έφερε η θάλασσα της Κερύνειας
Με αυτά τα λόγια ο ποιητής Κώστας Μόντης αποτύπωσε την τραγωδία της Κύπρου τον μαύρο εκείνο Ιούλη του 1974 αδυνατώντας να πιστέψει ότι η πανέμορφη θάλασσα της Κερύνειας ξέρασε εκείνη την μέρα φωτιά και θάνατο. Και έχει δίκιο να είναι δύσπιστος ο ποιητής. Διότι δεν αποφάσισαν μια καλή πρωία οι Αττίλες να πλευρίσουν τις καταγάλανες ακρογιαλιές και να αποβιβάσουν τις ορδές τους. Μόνο αφελείς και συνειδητά παραπληροφορούντες, προσπαθώντας να αποσείσουν τις δικές τους ευθύνες ακολουθούν αυτή την οδό.
Το πραξικόπημα και η εισβολή του μαύρου εκείνου Ιούλη μόνο απρόσμενη δεν ήταν. Το πραξικόπημα και η εισβολή, (οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος όπως λέγαμε κάποτε) σχεδιάστηκαν υπερατλαντικά και εκτελέστηκαν από την Τουρκία, την ελλαδική χούντα, αλλά και τους εντός Κύπρου επίορκους και προδότες. Έστω και αν σήμερα μέσω λήθης και παραχάραξης αυτά αμφισβητούνται.
Το ζήτημα των ευθυνών για το δίδυμο έγκλημα κατά της Κύπρου, για την μεγάλη μάζα του κυπριακού λαού, είχε λυθεί από την ίδια στιγμή που αυτό εκτελείτο. Η λαϊκή σοφία αλάθητη και αδέκαστη έβγαλε την δική της ετυμηγορία και δεν χρειάστηκε ποτέ δικαστήρια, εφετεία και ιστορικούς του μέλλοντος. Ο λαός μας από τότε βροντοφώναξε και δαχτυλόδειξε τους ενόχους της προδοσίας και της καταστροφής.
ΕΟΚΑ Β’ δολοφόνοι!
Δώστε την χούντα στο λαό!
Κίσινγκερ (και στο πρόσωπο του ο αμερικάνικος και νατοϊκός ιμπεριαλισμός), καταζητούμενος για φόνο εκ προμελέτης ενός ολόκληρου λαού!
Έξω ο Αττίλας από την Κύπρο!
Άμεσα, υπεύθυνα και ανεπηρέαστα ο λαός έκρινε, δίκασε και καταδίκασε στη συνείδηση του τους ενόχους. Ούτε φάκελοι χρειάστηκαν, ούτε δίκες, ούτε λεπτομέρειες, ούτε ιστορικοί του μέλλοντος. Το ντοκουμέντα, βέβαια, απέδειξαν έκτοτε και κατηγορηματικά την ορθότητα, της άμεσης λαϊκής σοφίας. Όπως δεν χρειάστηκαν πολλά λόγια και υπολογισμοί για να ορθώσουν το ανάστημα τους, ήρωες συμπατριώτες μας που έδωσαν το πολυτιμότερο αγαθό για τον άνθρωπο, την ίδια τους τη ζωή, για τον λαό και την πατρίδα.
Ήρωες που τα παιδιά τους δεν πρόλαβαν να τους γνωρίσουν.
Ήρωες που μνημονεύουμε καθεχρονικά και που αρκετούς εξ’ αυτών ακόμα δεν γνωρίζουμε την τύχη τους 47 χρόνια μετά.
Ήρωες, που απάντησαν αμέσως παρόν στο κάλεσμα της πατρίδας, πολέμησαν, αιχμαλωτίστηκαν και στιγματίστηκαν εφ’ όρου ζωής από τις μνήμες των βιωμάτων.
Οι στιγμές των μεγάλων επιλογών και η ποιότητα των ανθρώπων
Στη ζωή μας, οι στιγμές που αναλογούν στον καθένα μας να κάνει τις μεγάλες επιλογές είναι πολύ λίγες. Ιδιαίτερα όταν αυτές οι επιλογές αφορούν σε συνειδητές αποφάσεις με το διακύβευμα να είναι το πολυτιμότερο και συγκλονιστικότερο αγαθό: η ίδια η ζωή. Οι πεσόντες στο πραξικόπημα και την εισβολή έδωσαν συνειδητά τη ζωή τους στον αγώνα για ιδανικά και αξίες που οι ίδιοι έκριναν και κατέταξαν παραπάνω από την ίδια τη ζωή: για ελευθερία, για δημοκρατία, για την γλυκιά πατρίδα Κύπρο, το χρυσοπράσινο φύλλο ριγμένο στο πέλαγο.
Η πράξη τους αυτή καταδεικνύει το μεγαλείο της ψυχής του ενσυνείδητου ανθρώπου, του ενσυνείδητου αγωνιστή και πατριώτη. Σε ένα περιβάλλον, προδοσίας και ανοργανωσιάς, με τους πρωταίτιους να κρύβονται, θα μπορούσαν να μείνουν και αυτοί πίσω. Δεν θα ταίριαζε όμως με τον χαρακτήρα τους. Οι νεκροί του πραξικοπήματος και της εισβολής, παιδιά του κυπριακού λαού, παιδιά της μάνας Κύπρου, έτρεξαν άμεσα να σώσουν το οτιδήποτε σωζόταν. Πολέμησαν σε ένα αγώνα άνισο και προδομένο. Στημένο από έξω και προδομένο από μέσα.
Δεν μπορώ καν να προσποιηθώ ότι γνωρίζω τι σημαίνει για μια μάνα και ένα πατέρα να έχουν θάψει παιδί. Δεν μπορώ καν να προσποιηθώ ότι μπορώ να μπω στη θέση της μάνας και του πατέρα που έφυγαν από τη ζωή χωρίς να ξέρουν την τύχη του παιδιού τους. Στη θέση του παιδιού που μεγάλωσε χωρίς τον γονιό του, ή που δεν τον γνώρισε ποτέ. Ούτε στη θέση του αδελφού και της αδελφής μπορώ να μπω. Μπορώ μόνο να μετρήσω τον πόνο τους και να σεβαστώ.
Η μοίρα των νεκρών της μάνας Κύπρου, στην μεγάλη πλειοψηφία τους νέων, ήταν τραγικά συγκλονιστική: πριν προλάβουν να γνωρίσουν τη ζωή και τις χαρές της, την θυσίασαν. Σε μικρογραφία είναι η μοίρα της Κύπρου.
Μπορούν να κλείσουν οι πληγές;
Λένε ότι ο χρόνος κλείνει πληγές, ότι μαλακώνει τον πόνο. Είναι όμως πληγές που μένουν ανοιχτές και αιμορραγούν για χρόνια. Μια τέτοια πληγή προκλήθηκε από το πραξικόπημα και την εισβολή. Και έχει όνομα. Ονομάζεται ΚΑΤΟΧΗ. Και θα επουλωθεί μόνο όταν το κυπριακό λυθεί με τρόπο που θα ικανοποιεί τον κυπριακό λαό στο σύνολο του, Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους και όχι τους Νατοϊκούς δήθεν φίλους και συμμάχους και τις εγγυήτριες δυνάμεις. Αλήθεια, τόσο εύκολα ξεχάσαμε το ΝΑΤΟ – CIA – ΠΡΟΔΟΣΙΑ ώστε ορισμένοι να ζητούν νατοϊκές εγγυήσεις σε μια πιθανή λύση;
Ο αγώνας του κυπριακού λαού στο σύνολο του (Εκ και Τκ) ήταν και είναι δισυπόστατος: αντιιμπεριαλιστικός/αντικατοχικός αφενός και αντιεθνικιστικός αφετέρου. Όποιος το εγκλωβίζει/περιορίζει στο ένα πλαίσιο δεν προσφέρει καλή υπηρεσία. Η κατοχή είναι κατοχή. Το να αποφεύγεις να την ονοματίζεις δεν είναι κάτι προοδευτικό. Αν η κατοχή δεν είναι κατοχή και αν τα κατεχόμενα είναι ένας απλός γεωγραφικός προσδιορισμός, τότε και το πραξικόπημα είναι εμφύλιος σπαραγμός ή άφρων και όχι προδοτικό; Διότι δεν μπορεί να είναι επιχείρημα το αν η αναφορά σε κατοχή ενοχλεί ορισμένους. Το θέμα είναι αν απεικονίζει την πραγματικότητα.
Η μαχαιριά του δίδυμου εγκλήματος έντυσε στα μαύρα τον κυπριακό λαό και άφησε αιμάσσουσες τις πληγές στο σώμα της πατρίδας μας και στις καρδιές του λαού μας. Πληγές, που αρμυρίζονται κάθε φορά που ερχόμαστε προσκυνητές στη θυσία των ηρώων μας ανήμερα των μαύρων επετείων. Πληγές που έχουμε το χρέος να κλείσουμε.
Η ενότητα ως συστατικό αγώνα για απαλλαγή από την κατοχή και επανένωση
Στον αγώνα για απαλλαγή από τα τετελεσμένα της εισβολής απαιτείται συλλογικότητα, ομοψυχία και ενότητα. Τα έχουμε ακούσει πολλές φορές αυτά τα λόγια και είναι όντως απαραίτητα συστατικά του αντικατοχικού αγώνα. Οι λέξεις, όμως, πολλές φορές σημαίνουν διαφορετικά πράγματα για τον καθένα. Αποκτούν νόημα αναλόγως ποιος και με ποια σκοπιμότητα τις χρησιμοποιεί.
Η ενότητα για παράδειγμα. Μια λέξη, μια έννοια, που δεν είναι φιλολογική και αφηρημένη ειδικά στο πλαίσιο του αγώνα για απαλλαγή από την κατοχή και επανένωση. Η ενότητα για να είναι στέρεη πρέπει να οικοδομηθεί στη βάση της γνώσης της ιστορικής αλήθειας και του σεβασμού της. Της μεταμέλειας και της συγγνώμης. Οτιδήποτε άλλο θα είναι εφήμερο και χωρίς διάρκεια. Διότι σε τελική ανάλυση η μόνη που δεν ευθύνεται για την κάθοδο του Αττίλα, τους σκοτωμούς, την κατοχή και την προσφυγιά, είναι η θάλασσα της Κερύνειας.
Η ιστορία αυτού του τόπου είναι γραμμένη με αίμα.
Δόξα και τιμή σε όλους όσοι πότισαν με το αίμα τους το δέντρο της κυπριακής ελευθερίας.
Δόξα και τιμή στους ήρωες της αντίστασης στο προδοτικό πραξικόπημα και στην τουρκική εισβολή.
Αιώνια ας είναι η μνήμη όσων έχασαν τη ζωή τους κατά το πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή του 1974.
Αιώνια και τιμημένη.
Γιάννος Κατσουρίδης
Να αντιστεκόμαστε στη λήθη και το φασισμό
Παρόλο που σκόπευα να ξεκινήσω αλλιώς αυτή μου την παρέμβαση, άλλαξα γνώμη. Πρέπει να σας εξηγήσω απλά γιατί γράφω εδώ. Γράφω εδώ γιατί έχω να επιτελέσω ένα χρέος. Το καλύτερο μνημόσυνο στους νεκρούς μας είναι να τους θυμόμαστε και αντιστεκόμενοι στη λήθη να αντιστεκόμαστε στην παραχάραξη της ιστορίας, να αντιστεκόμαστε στον φασισμό.
Εδώ διαβάζουν νεαρά παιδιά που διψούν για γνώση. Σε εσάς απευθύνομαι, γιατί την ιστορία αυτών των ηρώων δεν σας την είπαν στα σχολεία. Άλλους τους βολεύει και άλλοι έχουν την φωλιά τους λερωμένη. Έτσι συνήθως προσπερνούν όλοι με ταχύτητα το πραξικόπημα. Η τουρκική εισβολή όμως δεν έγινε ως κεραυνός αν αιθρία.
47 χρόνια πέρασαν και ακόμα δεν λέμε την αλήθεια στα παιδιά.
Παρόλο που κάθε φορά που ξεστομίζω τις λέξεις η καρδιά μου σπαράζει, θα σας πω. Έχω χρέος να σας πω!
Η ΕΟΚΑ Β΄ ήταν μια τρομοκρατική οργάνωση. Την ίδρυσε ο Γρίβας το 1971. Από τότε ξεκίνησαν οι κλοπές όπλων από στρατόπεδα, οι ανατινάξεις αστυνομικών σταθμών, οι απόπειρες δολοφονίας του Μακαρίου. Από το 1972 άρχισαν οι δολοφονίες αθώων πολιτών για τα πιστεύω τους, για την υποστήριξη τους στον νόμιμα εκλελεγμένο πρόεδρό μας Αρχιεπίσκοπο Μακάριο. Το αποκορύφωμα της προδοτικής δράσης τους ήταν η διενέργεια του πραξικοπήματος με την Χούντα των Αθηνών που έλεγχε τις δυνάμεις του στρατού. 67 δολοφονίες αθώων πολιτών μετρά η δράση των ΕΟΚΑΒητατζήδων. Γίνονταν συνήθως νύχτα, με κουκούλες και σκότωναν όποιον βάφτιζαν προδότη.
Προδότες έλεγαν όσους αντιτάσσονταν στο αίτημα της Ένωσης, προδότες έλεγαν όσους είχαν το μυαλό και το θάρρος να αποκαλύπτουν πως το αίτημα της Ένωσης ήταν απλά ένα εύηχο σύνθημα ενώ ταυτόχρονα σήμαινε τη διχοτόμηση της Κύπρου, αφού μετά το 1960 είχαμε δικό μας Ανεξάρτητο κράτος.
Το πραξικόπημα ομολογουμένως άνοιξε την κερκόπορτα στην Τουρκία να εισβάλει. Πολλοί το προέβλεπαν. Γι’ αυτό και αγωνίστηκαν μαζί με τον πρόεδρο Μακάριο για να παραμείνει η Κύπρος αφοσιωμένη στην δημοκρατική τάξη και νομιμότητα. Ήταν ο μόνος δρόμος για να κρατήσουμε την Κύπρο ενωμένη και να μην γίνει η τουρκική εισβολή.
Ναι οι δολοφόνοι ήταν πολίτες αυτού του τόπου. Κάποιοι ζουν, κάποιοι έχουν πεθάνει. Κρυμμένοι πίσω από τον κλάδο ελαίας του Μακαρίου νομίζουν πως τα εγκλήματά τους παραγράφηκαν. Κάποιοι μέχρι σήμερα παραμένουν αμετανόητοι. Δίκες δεν έγιναν. Στοιχεία καταστράφηκαν. Η Τουρκική εισβολή βόλεψε έτσι ώστε να έχουν προτεραιότητα οι χιλιάδες πρόσφυγες και νεκροί της εισβολής. Όταν οι μανάδες μας διεκδικούσαν δίκες για τους δικούς μας νεκρούς τις χλεύαζαν λέγοντάς τους «Και τους χιλιάδες της εισβολής ποιος θα τους δικαιώσει».
Έτσι πέρασαν 47 ολόκληρα χρόνια αποσιώπησης των εγκλήμάτων.
Εμείς όμως θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε κατά του φασισμού.
Εμείς θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε ενάντια στην παραχάραξη της ιστορίας.
Εμείς διεκδικούμε την αλήθεια: ποιος, που πότε, γιατί;
Μόνο η ιστορική αυτογνωσία θα συμβάλλει σε μια ουσιαστική συμφιλίωση. Με μισόλογα δεν διδάσκουμε ιστορία. Με μισόλογα δεν διατηρούμε την μνήμη. Με μισόλογα είμαστε καταδικασμένοι να ξαναπάθουμε τα ίδια.
Έχουμε ανάγκη να καλλιεργήσουμε μια διαφορετική κουλτούρα στο σχολείο και το εκπαιδευτικό μας σύστημα. Το χρωστάμε στα παιδιά μας. Θέλουμε να έχουν γνώση και αντίληψη της εξέλιξης της νεότερης ιστορίας μας. Να μπορούν να κρίνουν και να μην παρασύρονται από τα συνθήματα του κάθε λαοπλάνου. Αυτή είναι η ευθύνη μας. Να γνωρίζουμε το παρελθόν. Να ξέρουμε πώς θα βαδίσουμε στο μέλλον. Με μια Κύπρο της ελευθερίας, της ειρήνης και της δημιουργίας!
Λοιπόν, να λέτε όχι στον φανατισμό. Όχι στο τυφλό μίσος. Να διεκδικείτε τις αξίες σας και να μην κάνετε βήμα πίσω όταν πρόκειται για το κοινό καλό και το συμφέρον των πολλών. Τον όμορφο αγώνα της δημοκρατίας θα τον συνεχίσετε εσείς.
Μαρίνα Αρμεύτη
Σαν σήμερα πριν από 78 χρόνια το ΑΚΕΛ πήρε μια ιστορική απόφαση, καλώντας τα μέλη του να συστρατευτούν στον ένοπλο αγώνα κατά του χιτλεροφασισμού.Ήταν μια απόφαση με τεράστια πολιτική σημασία καθώς έστελνε μήνυμα προς ολόκληρο τον κυπριακό λαό για ενωτική αντιφασιστική δράση και έμπρακτη διεθνιστική αλληλεγγύη προς τους λαούς που υπέφεραν από την επέλαση των ναζιστών και ιδιαίτερα στον δοκιμαζόμενο ελληνικό λαό που αγωνιζόταν ενάντια στην ναζιστική κατοχή. Επίσης, συνέδεε τον αντιιμπεριαλιστικό-αντιφασιστικό αγώνα για απελευθέρωση από τον ναζισμό, με την πάλη για αυτοδιάθεση της Κύπρου και απαλλαγή από την αγγλική αποικιοκρατία.Ο νικηφόρος αγώνας των λαών και η συντριβή του ναζισμού-φασισμού στον Β’ παγκόσμιο πόλεμο, έδωσε τεράστια ώθηση στον κυπριακό λαό για να εντείνει τον δικό του αγώνα για απελευθέρωση από τον αγγλικό αποικιακό ζυγό.
Η απόφαση του ΑΚΕΛ για μαζική κατάταξη, οι εμπειρίες χιλιάδων κυπρίων εθελοντών και από τις δύο κοινότητες στα πολεμικά μέτωπα και οι θυσίες στα πεδία των μαχών, ήταν μια συνειδητή πολιτική ενέργεια για να διεκδικήσει και η Κύπρος την ελευθερία της.
Μετά τον πόλεμο, η Αριστερά, πρωτοστάτησε στο κίνημα αποστράτευσης ενάντια στα σχέδια των Άγγλων να στείλουν τους Κύπριους εθελοντές σε πολεμικές εκστρατείες, εντός της βρετανικής αυτοκρατορίας, για καταστολή απελευθερωτικών και αντιαποικιακών κινημάτων άλλων λαών. Σε μια τέτοια διαδήλωση, έπεσε νεκρός ο Τάσος Κυθραιώτης από πυρά Βρετανού αξιωματικού, στις 8 Οκτωβρίου 1945.
Η ιστορική μνήμη είναι ιδιαίτερα σημαντική για μας κι αυτοί οι ένδοξοι αγώνες αποτελούν πηγή έμπνευσης και διδαγμάτων, αλλά και μια υπενθύμιση ότι ο αγώνας σήμερα ενάντια στην κατοχή και τη διχοτόμηση, ενάντια στον ιμπεριαλισμό και το φασισμό, ενάντια στον εθνικισμό, είναι αναγκαίος όσο ποτέ άλλοτε.
Το 1948 στην Κύπρο είναι χρονιά ορόσημο που άλλαξε τον ρου της ιστορίας στον κυπριακό αθλητισμό, μα και γενικότερα στο κοινωνικό-πολιτικό γίγνεσθαι. Η ίδρυση των λαϊκών προοδευτικών σωματείων και ειδικότερα της ΟΜΟΝΟΙΑΣ σαν σήμερα 4 Ιουνίου του 1948, δεν προέκυψε ξαφνικά ως απότοκο των επιδράσεων του εμφυλίου πολέμου στην Ελλάδα, όπως παρουσιάζεται συχνά στην κυρίαρχη ιστοριογραφία.
Ήταν αποτέλεσμα της ιδεολογικής και ταξικής σύγκρουσης που έφτασε στο απόγειο της εκείνη την χρονιά, μέσα από τις έντονες κοινωνικές διεργασίες που βρίσκονταν σε εξέλιξη από τις αρχές της δεκαετίας του 1940. Δεν ήταν τυχαίο ότι το 1948 είχαμε την κορύφωση της ταξικής πάλης, καθώς είναι η χρονιά με τους μεγαλύτερους εργατικούς αγώνες, τις πιο μαζικές και μαχητικές απεργίες στις οποίες συμμετέχουν εργαζόμενοι κι από τις δύο κοινότητες, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι. Ειδικότερα οι απεργίες των μεταλλωρύχων ξεκίνησαν στις 13 Γενάρη 1948 και κράτησαν πάνω από τέσσερις μήνες, συνολικά 125 μέρες! Συμμετείχαν δύο χιλιάδες μεταλλεργάτες, εκ των οποίων οι 700 ήταν Τουρκοκύπριοι.
Ενωμένη η κυπριακή εργατική τάξη υπό την ηγεσία της αριστεράς, πάλεψε απέναντι στους αποικιοκράτες , την ξένη και ντόπια εργοδοσία, αλλά και τους απεργοσπάστες που ενισχύονταν από την ακροδεξιά και την εκκλησία. Τότε γίνονταν καθημερινά συλλήψεις, δίκες και φυλακίσεις απεργών, μέσα σε πρωτόγνωρες συνθήκες καταστολής, όπου η αστυνομία πυροβολούσε απεργούς μεταλλωρύχους στις κινητοποιήσεις. Ταυτόχρονα, ένα τεράστιο κίνημα αλληλεγγύης και κινητοποίησης αναπτύχθηκε σε παγκύπρια κλίμακα.
Συνολικά κατά την διάρκεια του 1948 έγιναν 3 μεγάλες απεργίες: Των μεταλλωρύχων, των αμιαντωρύχων και των οικοδόμων. Συμμετείχαν 4.330 εργάτες και κράτησαν 266 μέρες. Απεργίες που απέφεραν σημαντικά κεκτημένα για την εργατική τάξη, αφού ικανοποιήθηκαν τα πιο πολλά αιτήματα των απεργών.
Η ιδεολογική και πολιτική αντιπαράθεση επεκτάθηκε σε κάθε κοινωνικό χώρο, ακόμα και στον χώρο της κατανάλωσης, όταν η δεξιά προσπάθησε μέσω οικονομικού πολέμου να εξοντώσει τους συλλόγους της αριστεράς. Ουσιαστικά, η δεξιά παράταξη προσπαθούσε με κάθε τρόπο να επιβληθεί και να αναχαιτίσει την δυναμική της αριστεράς που κέρδιζε συνεχώς έδαφος ως μια μαζική και μαχητική πολιτική δύναμη που πρωταγωνιστούσε στους κοινωνικούς, ταξικούς και αντιαποικιακούς αγώνες.
Στον χώρο του αθλητισμού, η δεξιά, προσπάθησε να επικρατήσει ολοκληρωτικά, λειτουργώντας αυταρχικά μέσα στους γυμναστικούς συλλόγους όπου ήταν πανίσχυρη. Ήταν και εδώ ένα κοινωνικό πεδίο που ένιωθε σταδιακά να χάνει την ηγεμονία, καθώς οι αθλητικοί-μορφωτικοί σύλλογοι που άρχισαν να ιδρύονται από την δεκαετία του 1930 στις πόλεις, τα προάστια και την ύπαιθρο με πρωτοβουλία του ΚΚΚ και στην συνέχεια του ΑΚΕΛ την δεκαετία του 1940, γίνονταν ιδιαίτερα δραστήριοι και μαζικοί στον χώρο της νεολαίας. Η δημιουργία αυτών των συλλόγων είχε μια ιδιαίτερη σημασία μέσα στο γενικότερο πλαίσιο της αντιπαράθεσης, αφού την ώρα που η δεξιά προσπαθούσε να αποκλείσει την αριστερά από κάθε μηχανισμό εξουσίας, αυτή οικοδομούσε από τα κάτω θεσμούς λαϊκού χαρακτήρα με έμφαση στον τομέα του πολιτισμού ευρύτερα.
Εδώ είναι που προσπάθησε η δεξιά να μεταφέρει το εμφυλιοπολεμικό κλίμα, ιδιαίτερα στον χώρο του αθλητισμού για να επιβάλει την μονοκαθεδρία της. Απαίτησαν από τους αθλητές των Γυμναστικών Συλλόγων να υπογράψουν δημόσια δήλωση «εθνικοφρόνων φρονημάτων», καταδίκης των ανταρτών του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ) και αφοσίωσης στο Βασιλιά των Ελλήνων. Στη συνέχεια προχώρησαν σε αποκλεισμούς και διαγραφές όσων δεν συμμορφώνονταν. Είναι μέσα σε αυτές τις συνθήκες που άρχισαν να ιδρύονται προοδευτικά σωματεία από αθλητές που είχαν εκδιωχθεί για τα φρονήματα τους.
Στην περίπτωση του ΑΠΟΕΛ αυτό έγινε με το γνωστό τηλεγράφημα που απέστειλε το διοικητικό του συμβούλιο στον ΣΕΓΑΣ με την ευκαιρία των Πανελλήνιων Αγώνων Στίβου, στο οποίο εύχονταν «όπως τερματισθεί η εθνοκτόνος ανταρσία». Ήταν μια ξεκάθαρη πολιτική τοποθέτηση με έντονο αντικομμουνιστικό χαρακτήρα, που παραβίαζε το καταστατικό του συλλόγου το οποίο απαγόρευε την ανάμιξη του συλλόγου στα πολιτικά. Όταν δικαιολογημένα αθλητές του συλλόγου αντέδρασαν σε αυτή την προκλητική ενέργεια, η διοίκηση ισχυρίστηκε πως έπραξε με βάση το «εθνικό καθήκον» και κάλεσε τους αθλητές σε απολογία και δήλωση αποκήρυξης φρονημάτων. Όσοι αρνήθηκαν να το πράξουν, διαγράφηκαν.
Αυτοί οι αθλητές πρωτοστάτησαν μαζί με άλλους στην συνέχεια στην ίδρυση της ΟΜΟΝΟΙΑΣ που έμελλε να εξελιχθεί στο δημοφιλέστερο και ισχυρότερο ποδοσφαιρικό (κι όχι μόνο) σωματείο στην Κύπρο. Στις 17 του ίδιου μήνα έγινε η καταστατική συνέλευση, κατά την οποία εγκρίθηκε το καταστατικό και δόθηκε το όνομα: «ΑΘΛΗΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΟΜΟΝΟΙΑ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ».
Η ίδρυση αυτών των σωματείων και ιδιαίτερα της ΟΜΟΝΟΙΑΣ με την δυναμική και απήχηση που απέκτησε, ήταν ένας θρίαμβος των δημοκρατικών και προοδευτικών αθλητών ενάντια στον αυταρχισμό, την φίμωση και τον αποκλεισμό που προσπάθησε να επιβάλει το πολιτικό και εκκλησιαστικό κατεστημένο.
Είναι χαρακτηριστικό, ότι μετά την απαγόρευση ένταξης τους στην ΚΟΠ (κυπριακή ομοσπονδία ποδοσφαίρου) και την ίδρυση της ΚΕΠΟ (Κυπριακή Ερασιτεχνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία) με τη διοργάνωση για μία πενταετία ανεξάρτητου πρωταθλήματος, οι φίλαθλοι που το παρακολουθούσαν ήταν πολύ περισσότεροι από αυτούς που παρακολουθούσαν αγώνες της ΚΟΠ. Αυτή η μαζικότητα ήταν που ανάγκασε την ΚΟΠ να μπει σε συζητήσεις για την ενοποίηση, κάτι που έγινε τελικά το 1953.
Η ΟΜΟΝΟΙΑ ήταν δημιούργημα των πιο πάνω συνθηκών, γι αυτό αγκαλιάστηκε αμέσως από αυτούς που έδιναν την ζωή τους κυριολεκτικά για ένα μεροκάματο, στα ορυχεία, στις στοές, στα μεταλλεία, αυτούς που πρωταγωνίστησαν στους μεγαλύτερους εργατικούς αγώνες στην κυπριακή ιστορία που έμειναν γνωστοί ως οι απεργίες του 1948.
Γι αυτό η γέννηση της ΟΜΟΝΟΙΑΣ δεν ήταν σπορά της τύχης όπως λέει ο ποιητής, μα τέκνο της Ανάγκης κι ώριμο τέκνο της Οργής. Η ΟΜΟΝΟΙΑ γεννήθηκε από τον ΛΑΟ, για τον ΛΑΟ, ως ένα σωματείο που έσπασε τα δεσμά και προασπίστηκε τις ιδέες του γνήσιου, λαϊκού αθλητισμού. Σε αυτό τον δρόμο που χάραξαν οι πρωτοπόροι αγωνιστές το ένδοξο 1948, συνεχίζουμε σήμερα τον δικό μας αγώνα για λαϊκό αθλητισμό, ένα άλλο ποδόσφαιρο και μια άλλη κοινωνία.
Σήμερα, 9 του Μάη, οι λαοί της Ευρώπης αλλά και όλου το κόσμου γιορτάζουν την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών. Γιορτάζουν τη νίκη του ανθρώπου πάνω στο τέρας που γέννησε ο καπιταλισμός και το ανώτατο του στάδιο ο ιμπεριαλισμός: τον φασισμό. Η κόκκινη σημαία ήδη ανέμιζε στο Ράιχσταγκ από τις 30 Απριλίου στοιχειώνοντας τους φασίστες σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης (μέχρι σήμερα), όμως η συνθηκολόγηση της 9ης Μαΐου σηματοδοτούσε τη νίκη των λαών ενάντια στον ναζισμό-φασισμό, με την παράδοση άνευ όρων στον σοβιετικό στρατό. Η εικόνα της κόκκινης σημαίας στο Ράιχσταγκ είναι τόσο εμβληματική, διότι συμβολίζει και την μεγάλη προσφορά της Σοβιετικής Ένωσης σε αυτό το πόλεμο για τη ζωή, ενάντια στον φασιστικό συνασπισμό των δυνάμεων του «Άξονα».
Τη σημασία αυτού του γεγονότος και της καθοριστικής συμβολής της ΕΣΣΔ και των όπου γης κομμουνιστών που αποτέλεσαν τη ραχοκοκαλιά των κινημάτων αντίστασης, είναι που προσπαθεί να σβήσει από τη συνείδηση των λαών η άρχουσα τάξη ανά το παγκόσμιο και ειδικά στον χώρο της Ευρώπης, πρωτοστατούντως της Ε.Ε. Στα πλαίσια της αναθεώρησης της ιστορίας και πατώντας στη λήθη και την απόσταση από τα γεγονότα γίνεται μια συνειδητή προσπάθεια παραχάραξης της ιστορίας. Γι’ αυτό και η Ε.Ε. αποφάσισε να ανακηρύξει την 9η του Μάη, ως «Μέρα της ΕΕ». ΟΜΩΣ…
ΟΤΙ ΓΡΑΦΗΚΕ ΜΕ ΑΙΜΑ ΔΕΝ ΣΒΗΝΕΤΑΙ ΜΕ ΜΕΛΑΝΙ
Χωρίς να μειώνεται η προσφορά όλων των λαών στη μεγάλη Νίκη, οι λαοί της Σοβιετικής Ένωσης δεν είχαν απλά τις μεγαλύτερες απώλειες, αλλά ήταν και ο βασικός στόχος της ναζιστικής πολεμικής μηχανής. Η ΕΣΣΔ έχασε σε αυτό τον πόλεμο πέραν των 20 εκατομμυρίων ανθρώπων, με 2 περίπου εκατομμύρια εξ’ αυτών μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος (τα μισά σχεδόν μέλη του κόμματος τότε). Μαζί με τους βαριά κτυπημένους και άλλους τραυματίες, οι ανθρώπινες θυσίες έφτασαν περίπου τα 30 εκατομμύρια! Συγκριτικά, οι νεκροί της Μεγάλης Βρετανίας ανήλθαν στις 375 χιλιάδες και των ΗΠΑ στις 405 χιλιάδες, οι οποίες άνοιξαν πολύ αργοπορημένα το δυτικό μέτωπο στην Ευρώπη, και όταν η έκβαση του πολέμου είχε δρομολογηθεί.
Σημαντική συμμετοχή στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο είχε και η μικρή Κύπρος με το Κυπριακό σύνταγμα (Cyprus Regiment) στα πλαίσια του Βρετανικού στρατού. Το Σύνταγμα, αριθμούσε περίπου 12 χιλιάδες στρατιώτες, Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους, αρκετοί εκ των οποίων άφησαν την τελευταία τους πνοή στα πεδία των μαχών. Ο συνολικός αριθμός των Κυπρίων που υπηρέτησαν υπό διάφορα λάβαρα και τρόπους στον πόλεμο ανέρχεται περίπου στις 35 χιλιάδες! Σημαντικές στιγμές της κυπριακής συμμετοχής, η μαζική έκκληση του ΑΚΕΛ στα μέλη του να στρατολογηθούν μαζικά στον αντιφασιστικό αγώνα και ο αγώνας για την αποστράτευση μετά το τέλος του πολέμου όταν οι Βρετανοί αποικιοκράτες προσπάθησαν να χρησιμοποιήσουν τους Κύπριους στρατιώτες για καταστολή αντιαποικιακών κινημάτων σε άλλα μέρη της γης.
Σήμερα, και ενώ το τέρας του φασισμού δείχνει εδώ και χρόνια τα δόντια του, με την ανοχή βασικών πυλώνων του συστήματος, δεν πρέπει να επιτρέψουμε ποτέ να ξεθωριάσει η μνήμη ώστε να φτάσει να εξισώνει το δίκαιο με το άδικο, τον αγωνιστή/πατριώτη με τον δωσίλογο, τον κομμουνισμό με τον φασισμό.
Να μην επιτρέψουμε ποτέ να ξεχαστεί ότι ο φασισμός υπήρξε για ένα διάστημα, μια εναλλακτική επιλογή του ίδιου του καπιταλιστικού συστήματος. Δεν ήταν μόνο Γερμανικό ή Ιταλικό φαινόμενο, αλλά μια σειρά από χώρες (όπως και η Ελλάδα του Μεταξά) είχαν υιοθετήσει αντίστοιχες επιλογές, στηριζόμενες οικονομικά και πολιτικά στο μεγάλο κεφάλαιο.
Να μην επιτρέψουμε ποτέ να ξεχαστεί ότι ο φασισμός χρηματοδοτήθηκε από πολυεθνικές εταιρίες κολοσσούς που δραστηριοποιούνται μέχρι σήμερα απομυζώντας τη δουλειά του εργαζόμενου και των λαϊκών στρωμάτων.
Η 9η του Μάη έχει καθιερωθεί στη συνείδηση κάθε δημοκρατικά σκεπτόμενου ανθρώπου ως η μέρα των χιλιάδων ανθρώπινων θυσιών ενάντια στην θηριωδία του ναζισμού-φασισμού. Είναι η μέρα των ανθρώπων που αγωνίστηκαν στα μέτωπα, που τραυματίστηκαν, που δούλεψαν στα εργοστάσια παραγωγής για εφόδια στον πόλεμο, που πήραν μέρος με τον ένα ή άλλο τρόπο ενάντια στον πόλεμο απαξίωσης της ίδιας της ανθρώπινης ζωής. Αυτό δεν μπορεί κανένας, της ΕΕ περιλαμβανομένης, να αλλάξει, όσες ιστορικές πλαστογραφίες και αν επιχειρήσει.
Η 9η του Μάη ήταν, είναι και θα είναι η μέρα της αντιφασιστικής νίκης των λαών απέναντι στο τέρας του ναζισμού/φασισμού.
Εβδομήντα έξι χρόνια από την «Αντιφασιστική Νίκη των Λαών» τιμάμε και διδασκόμαστε από τον αγώνα και τη θυσία των όπου γης αντιφασιστών, της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων, για να χτίσουν τους αγώνες του μέλλοντος.
ΑΙΩΝΙΑ ΜΝΗΜΗ ΚΑΙ ΤΙΜΗ
Το Πολιτιστικό Ίδρυμα 1948 και το ΑΛΣ ΟΜΟΝΟΙΑ 29Μ τιμώντας τη μνήμη των θυμάτων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου κατάθεσαν σήμερα ένα στεφάνι και λίγα λουλούδια στο μνημείο των Κυπρίων πεσόντων αντιφασιστών στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο στην Λευκωσία.
21 Απριλίου 1967. 54 χρόνια από τη μέρα που η Ελλάδα και η δημοκρατία μπήκαν στον γύψο. Για το “καλό τους”…
54 χρόνια από τη μέρα που ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση για την κυπριακή τραγωδία. Αφού ο κυπριακός λαός δεν συνεμορφώθην με τις δυτικές, ιμπεριαλιστικές επιταγές. Που φυσικά είχαν εκδοθεί για το “καλό μας”…
21 Απριλίου 1967. Η μέρα που το μετεμφυλιακό καθεστώς της ελληνικής δεξιάς αφαιρεί και το τελευταίο φύλο δημοκρατικής συκής. Αν είχε ποτέ βέβαια. Με την ανοχή και την στήριξη του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ εγκαθιδρύεται ένα καθεστώς διώξεων και ανελευθερίας. Όπως σε τόσα άλλα μέρη του πλανήτη.
Η απριλιανή δικτατορία δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Εκκολάφθηκε πάνω στις αντιθέσεις του μετεμφυλιακού κράτους και με άξονα τις συγκρούσεις για το ρόλο του παλατιού και του στρατού. Βέβαια όλες οι συνιστώσες του μετεμφυλιακού κράτους συμφωνούσαν σε ένα. Στη χρήση όλων των ιδεολογικών, πολιτικών και κατασταλτικών μηχανισμών του κράτους αυτού ενάντια στην δημοκρατία και την αριστερά. Ειδικά τους κομμουνιστές.
Η οικονομική πολιτική της χούντας, όπως έχει αποδείξει πλέον η ιστορική έρευνα, βοήθησε και στήριξε το μεγάλο ντόπιο και ξένο κεφάλαιο εις βάρος των λαϊκών στρωμάτων και μάλιστα πολλές φορές προς όφελος των ίδιων των πρωτεργατών της.
54 Απρίληδες την πλάτη μας βαραίνουν και στοιχειώνουν τα όνειρα μας.
Το Πολιτιστικό Ίδρυμα 1948 τιμά τη μνήμη των θυμάτων της χούντας, όλων όσων έδωσαν τη ζωή τους, δολοφονήθηκαν, φυλακίστηκαν, εξορίστηκαν, υπέστησαν βασανιστήρια, συνεισφέροντας με τον δικό τους τρόπο στην ανάπτυξη της αντιδικτατορικής πάλης.
Συμπληρώνονται σήμερα 56 ακριβώς χρόνια από την 11η Απριλίου 1965 όταν τα φασιστικά βόλια της TMT δολοφόνησαν τους κομμουνιστές Ντερβίς Αλί Καβάζογλου και Κώστα Μισιαούλη, συνδικαλιστικά στελέχη της ΠΕΟ και μέλη του ΑΚΕΛ. Η δολοφονία τους έγινε σε ενέδρα που στήθηκε από σοβινιστές της τουρκοκυπριακής κοινότητας κατά τη μετάβαση τους από τη Λευκωσία στη Λάρνακα για να συναντήσουν Τουρκοκύπριους συντρόφους.
Ο Καβάζογλου είχε τεθεί στο στόχαστρο της τουρκοκυπριακής δεξιάς/ακροδεξιάς και του τουρκικού βαθέως κράτους διότι με την ποικιλόμορφη ταξική του δράση αγωνιζόταν ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς, διχοτομικούς σχεδιασμούς που προωθούσαν κύκλοι εντός και εκτός της Κύπρου, ενώ παράλληλα διαδραμάτιζε σημαντικό ρόλο στην πολιτική οργάνωση των προοδευτικών-δημοκρατικών Τουρκοκυπρίων. Συνεπής στην κομμουνιστική ιδεολογία του εναντιωνόταν και κατάγγελε τις προσπάθειες της ΤΜΤ εντός της τουρκοκυπριακής κοινότητα για την προώθηση του εθνοτικού και γεωγραφικού διαχωρισμού των δύο κοινοτήτων, καθώς και τις προβοκατόρικες ενέργειες των εκατέρωθεν εθνικιστών για διακοπή κάθε επαφής μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.
Μετά το ξέσπασμα των διακοινοτικών ταραχών και λίγο πριν την δολοφονία του, εντόπιζε ως κύρια αιτία του κυπριακού προβλήματος, τους σχεδιασμούς των αμερικανατοϊκών κύκλων που στόχευαν την κυπριακή ανεξαρτησία δηλώνοντας:
«Oι ιμπεριαλιστές τα κατάφεραν να οδηγήσουν τους νέους της Κύπρου -Έλληνες και Τούρκους- να πολεμούν ο ένας τον άλλο με όπλα και να σκοτώνονται. Αυτοί οι νέοι που ως τα χτες ακόμα δούλευαν μαζί στα ίδια μεταλλεία, αυτοί που πότιζαν με τον ιδρώτα τους την ίδια γη για να τους δώσει ψωμί για τα παιδιά τους».
Οι Καβάζογλου-Μισιαούλης αποτελούν άσβηστο φάρο για τους αγώνες της εργατικής τάξης της Κύπρου. Σφράγισαν με τη θυσία και πότισαν με το αίμα τους το δέντρο της ελληνοτουρκικής φιλίας και αποτελούν την πυξίδα που δείχνει την ανάγκη συγκρότησης κοινού, ενιαίου, ταξικού μετώπου στις δύο κοινότητες και πάλης για την επανένωση τη πατρίδας μας. Για τη μάχη ενάντια στον εθνικισμό-σοβινισμό, τις ξένες επεμβάσεις και τον ιμπεριαλισμό, και με στόχο να καταστεί το νησί μας κοινή, πραγματικά ανεξάρτητη πατρίδα όλων των παιδιών της απαλλαγμένη από το δηλητήριο του φασισμού και τους ξένους κηδεμόνες.
Σαν χτες συμπληρώθηκαν επίσης 33 χρόνια από το θάνατο του Εζεκία Παπαιώαννου, γνήσιου τέκνου της εργατικής τάξης και ιστορικού ηγέτη του ΑΚΕΛ, αφού υπηρέτησε το κίνημα από τη θέση του Γενικού Γραμματέα του κόμματος για τέσσερις σχεδόν δεκαετίες. Με την αταλάντευτη αγωνιστική του πορεία συνέβαλε στην ανάπτυξη προλεταριακής ταξικής συνείδησης, τις κοινωνικές κατακτήσεις των εργαζομένων, και την απόκρουση των σχεδίων των ξένων ιμπεριαλιστών και των ντόπιων οργάνων τους που επιβουλεύονταν την κυριαρχία και ακεραιότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Τιμούμε τους Καβάζογλου, Μισιαούλη και Παπαιωάννου ως αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας της Κύπρου και του λαϊκού κινήματος που ρίχθηκαν στο καμίνι της ταξικής πάλης για τη ζωή, το ψωμί του λαού και την ανεξαρτησία του τόπου μας.
Συμπληρώνονται σήμερα 66 χρόνια από την έναρξη του αγώνα της ΕΟΚΑ. Ενός αγώνα που διεξάχθηκε στα πλαίσια της αντιαποικιακής πάλης του λαού μας, για αυτοδιάθεση και ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, αλλά παράλληλα διαμορφώθηκε από τις δυναμικές της εποχής εντός της Κύπρου και περιφερειακά, τον διεθνή αγώνα της αποαποικιοποίησης και τους συσχετισμούς δυνάμεων μεταξύ του σοσιαλιστικού και του καπιταλιστικού μπλοκ.
Βέβαια, καθώς η ιστορία είναι μια δυναμική διαδικασία, πέρασαν αρκετές δεκαετίες πολιτικών ζυμώσεων πριν αποφασίσει η εθνικιστική παράταξη και η εθναρχία να ξεφύγουν, μερικώς τουλάχιστον, από το σχήμα της ελληνοβρετανικής φιλίας ως το κυρίαρχο πλαίσιο επίλυσης του κυπριακού και να υιοθετήσουν τον ένοπλο αγώνα ως μορφή πάλης προς επίτευξη του στόχου της ένωσης, εμπιστευόμενοι στον Γρίβα την ηγεσία του ένοπλου αγώνα. Η ανάληψη ένοπλης δράσης υπό την ηγεσία της δεξιάς, αποτέλεσε βέβαια και μια κίνηση ηγεμονικής τακτικής για να ανακοπεί και η δυναμική παρέμβαση της αριστεράς στο αντιαποικιακό-εθνικό ζήτημα.
Ο ένοπλος αγώνας βασίστηκε στο παλλαϊκό αίτημα των ελληνοκυπρίων για ένωση με την Ελλάδα, με την υποστήριξη πλέον και της αριστεράς, και το οποίο εκφράστηκε και το 1950 με τη διεξαγωγή από την εκκλησία της συλλογής υπογραφών υπέρ της ένωσης, που έμεινε γνωστό στην ιστορία ως το ενωτικό δημοψήφισμα (αν και ξεκίνησε με πρωτοβουλία της αριστεράς). Πολλοί αγνοί πατριώτες ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα της ΕΟΚΑ για να αγωνιστούν για το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση του κυπριακού λαού και ένωση με την Ελλάδα γράφοντας σελίδες ηρωισμού.
Είναι, όμως, γνωστό πως ο αρχηγός της ΕΟΚΑ δεν ήταν ένας άνθρωπος που ήθελε ή μπορούσε να ηγηθεί συναινετικά του ένοπλου αγώνα. Είναι ο ίδιος άνθρωπος που ηγήθηκε της αντικομμουνιστικής, φιλοβασιλικής οργάνωσης ‘Χ’ στην Ελλάδα, η οποία συνεργαζόταν με τις κατοχικές ναζιστικές δυνάμεις και έπειτα έδρασε τρομοκρατικά κατά των ηρώων αγωνιστών του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Έτσι, με την ανάληψη της ηγεσίας της οργάνωσης ο Γρίβας έκανε ξεκάθαρο πως αντιμετώπιζε τους κομμουνιστές ως ένα κίνδυνο τον οποίο θα έπρεπε να εξουδετερώσει μη αποδεχόμενος τη συμμετοχή τους στον αγώνα. Το 1958 αποτέλεσε το έτος κορύφωσης της αντικομμουνιστικής δράσης της ΕΟΚΑ, καθώς σημαδεύτηκε με τις πολιτικές δολοφονίες στελεχών του ΑΚΕΛ και της ΠΕΟ. Οι δολοφονίες αυτές συνδέονταν, όπως ο ίδιος ο Γρίβας κατέγραψε στο ημερολόγιο του, με τον αγώνα της επόμενης μέρας, μετά την αποαποικιοποίηση, αφού ο ένοπλος αγώνας της ΕΟΚΑ είχε φτάσει σε αδιέξοδο και συζητούνταν ήδη πολιτικές λύσεις. Παράλληλα, τον ίδιο χρόνο ιδρύθηκε και η ΤΜΤ, τουρκοκυπριακή εθνικιστική παραστρατιωτική οργάνωση, η οποία σε συνδυασμό με την δράση στελεχών της ΕΟΚΑ προεξάρχοντος του αρχηγού της, συνέδραμε στην αποξένωση των δύο κοινοτήτων του νησιού.
Μετά από 4 χρόνια ένοπλης δράσης της ΕΟΚΑ και την θυσία πολλών αγνών αγωνιστών, αποφασίστηκε μεταξύ της Ελλάδας, της Τουρκίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, πλέον όλες χώρες μέλη του ΝΑΤΟ, η δημιουργία ανεξάρτητου, δικοινοτικού κράτους στη Κύπρο με την παραχώρηση δύο κυρίαρχων στρατιωτικών βάσεων στο Ηνωμένο Βασίλειο, κάτι με το οποίο συμφώνησε η πλειοψηφία των εκπροσώπων της ελληνοκυπριακής και τουρκοκυπριακής κοινότητας (η αριστερά και λίγοι μεμονωμένοι πολιτευτές της δεξιάς διαφώνησαν). Ήταν ουσιαστικά μια κολοβωμένη ανεξαρτησία, όπως αποδόθηκε από πολλούς ιστορικούς και αναλυτές, αλλά και όπως εγγράφηκε στη λαϊκή μνήμη, χωρίς επικύρωση από τον λαό και πρόκριμα των δεινών που ακολούθησαν.
Ο αγώνας της ΕΟΚΑ ήταν ένας σταθμός στην ιστορία του νησιού μας, ο οποίος, όμως, απέτυχε ως προς τη πραγμάτωση του κύριου στόχου που ήταν η ένωση με την Ελλάδα. Η αποδοχή ή μη, της αποτυχίας επίτευξης της ένωσης συνιστά και το πολιτικό δίπολο που χαρακτήριζε και την στάση των ελληνοκυπρίων μέχρι και το προδοτικό πραξικόπημα του 1974.
Η πρόσληψη της ΕΟΚΑ από την κυρίαρχη ιστοριογραφία αποτελεί συνήθως αγιογράφημα. Αντικρίζεται πάντα αποσπασμένη από τον συνολικό αγώνα του κυπριακού λαού για αποαποικιοποίηση διότι με αυτό τον τρόπο «κρύβεται» η συνεισφορά άλλων πολιτικών και ιδεολογικών δυνάμεων και ειδικότερα της αριστεράς. Η ΕΟΚΑ εργαλειοποιήθηκε από τους κυρίαρχους κύκλους της δεξιάς άρχουσας τάξης ως το αφήγημα πάνω στο οποίο οικοδομήθηκε ο μετααποικιακός κρατικός μηχανισμός.
Σε κάθε περίπτωση, δεν μπορούμε να αφήσουμε τα πιο πάνω να υποβαθμίσουν τον αγώνα εκατοντάδων αγνών ιδεολόγων, όπως ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης, ο Γρηγόρης Αυξεντίου, ο Κυριάκος Μάτσης, που πάλεψαν για ελευθερία και αποτίναξη του αποικιακού ζυγού, χωρίς να νοιάζονται αν τη γη της Κύπρου «τη ζουν Τούρκοι για Έλληνες» καθώς το πιο σημαντικό είναι «να την ζουν αυτοί που την ποτίζουν με τον ιδρώτα τους και να περπατούν ελεύθεροι πάνω της, διαφεντευτές της, κυρίαρχοί της».
Η ελληνική επανάσταση, όπως και κάθε μεγάλο ιστορικό γεγονός, «φιλτράρεται» μέσα από συγκεκριμένους ιδεολογικούς, θεωρητικούς και πολιτικούς φακούς. Μπορεί τα γεγονότα να είναι αντικειμενικά, οι προσλήψεις και οι ερμηνείες τους όμως δεν είναι. «Ουδέτερες» και «αντικειμενικές» ιστοριογραφίες δεν υπάρχουν. Υπάρχει τρόπος θέασης ανάλογα με τη θέση του καθενός στον κοινωνικό σχηματισμό. Σε μια διαφορετικού χαρακτήρα συζήτηση για την ελληνική επανάσταση και αφορμούμενοι από τα 200 χρόνια της που συμπληρώνονται φέτος, το Πολιτιστικό Ίδρυμα 1948 διοργανώνει την ερχόμενη Δευτέρα 29 Μαρτίου μια συζήτηση όπου θέτει στο επίκεντρο την επανάσταση του 1821 μέσα από τον φακό της ελληνικής αριστεράς. Πως δηλαδή η ελληνική αριστερά «διάβασε» σε διαφορετικές χρονικές περιόδους την ελληνική επανάσταση. Η εκδήλωση θα προβληθεί διαδικτυακά στη σελίδα μας στο facebook και στο κανάλι μας στο youtube.
Η ιστορία είναι θεματοφύλακας μεγάλων πράξεων, μάρτυρας του παρελθόντος, παράδειγμα και δάσκαλος για το παρόν και μεγάλος σύμβουλος για το μέλλον.
Μιγκέλ Ντε Θερβάντες
Η κοινωνική πραγματικότητα αποτελεί μια μακρόχρονη ιστορική διαδικασία. Κοινωνικά, οικονομικά και πολιτικά συστήματα δεν έπεσαν από τον ουρανό, ούτε κοινωνικές τάξεις και στρώματα δημιουργήθηκαν εν μία νυχτί. Συνεπώς, η μελέτη της ιστορίας είναι απαραίτητη για να καταλάβουμε τον κόσμο μας.
Η ιστορική μελέτη μας βοηθά να κατανοήσουμε τον σύγχρονο κοινωνικοπολιτικό βίο, το πως διαμορφώθηκαν χώρες και λαοί και πως καθορίστηκε η εξέλιξή τους μέσα στο χρόνο.
Παράλληλα, η μελέτη της ιστορίας επιτρέπει την πληρέστερη κατανόηση του παρόντος, των διεθνών πολιτικών ισορροπιών, του ισοζυγίου δυνάμεων, του πολέμου και της ειρήνης, των σχέσεων με τις γειτονικές χώρες αλλά και των παγκοσμίων φαινομένων όπως οι μεταναστευτικές ροές, οι εθνοτικές διαμάχες, οι οικονομικές κρίσεις και οι κοινωνικές ανισότητες.
Κατ’ επέκταση, αντικείμενο της μελέτης της ιστορίας δεν είναι απλώς τα γεγονότα του παρελθόντος αλλά και η ίδια η ανάλυση των αιτιών πίσω από αυτά, με σκοπό την εξαγωγή συμπερασμάτων που να φωτίζουν το παρόν. Η ιστορική ανάλυση είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τα ερωτήματα «από ποιόν;» και «για ποιο σκοπό;». Βασική μέριμνα της ιστορίας που σέβεται τον εαυτό της είναι η αναζήτηση των αιτίων και των κινητήριων δυνάμεων που τροχοδρόμησαν τα γεγονότα.
Και εδώ υπεισέρχεται ο ρόλος του αφηγήματος, ή αν θέλετε της σκοπιμότητας. Δηλαδή, ανάλογα με τα συμφέροντα και το αφήγημα που θέλει ο καθένας να εξυπηρετήσει, η ιστορική ανάλυση εστιάζει σε διαφορετικά γεγονότα ή τα παρουσιάζει από συγκεκριμένη σκοπιά.
Είναι γεγονός πως κάθε ιστορικό γεγονός μπορεί να έχει πολλές όψεις ως προς την ερμηνεία. Εντούτοις, στα σχολικά και γενικότερα στα «επίσημα» εγχειρίδια ιστορίας, κατά κανόνα, αποσιωπάται η ιστορία από τα κάτω, δηλαδή, η ιστορία των λαϊκών μαζών, των λαϊκών στρωμάτων. Στη προσπάθεια κατασκευής ιστορίας που να εξυπηρετεί το κυρίαρχο αφήγημα, αποκρύπτεται ο ταξικός ρόλος και τα βιώματα της εργατικής τάξης, των χαμηλών κοινωνικών στρωμάτων, των ιθαγενών, των γυναικών, των μειονοτήτων, των περιθωριοποιημένων της κάθε ιστορικής εποχής. Σε αυτή τη προσπάθεια κατασκευής του κυρίαρχου αφηγήματος, που είναι παράλληλα και προσπάθεια εξασφάλισης της συναίνεσης των χαμηλότερων κοινωνικών τάξεων, τα ιστορικά γεγονότα όπως παρουσιάζονται στην ιστοριογραφία της άρχουσας τάξης μπορεί να εξιδανικευτούν και οι πρωταγωνιστές τους να ηρωοποιηθούν, ως αποτέλεσμα της απόκρυψης μέρους της ιστορίας, ή ακόμα και διαστρέβλωσης της.
Τα γεγονότα παράγονται από κοινωνικές διεργασίες οι οποίες συνήθως δεν φωτίζονται (μόνο) από τη στρατιωτική και πολιτική ιστορία ή την ιστορία των ηγετών και των μεγάλων προσωπικοτήτων. Απαιτείται η μελέτη των αφανών ηρώων της επίσημης ιστορίας, των λαϊκών στρωμάτων της εκάστοτε εποχής. Απαιτείται μια μελέτη της ιστορίας «από τα κάτω προς τα πάνω».
Οφείλουμε, λοιπόν, να μελετούμε την ιστορία με προσοχή καθώς ελλοχεύει ο κίνδυνος η ιστορία να χρησιμοποιείται ως μέσο ιδεολογικής χειραγώγησης. Άλλωστε, έχει παρατηρηθεί πολλές φορές μια φαινομενικά πατριωτική ρητορική να αποδεικνύεται ουσιαστικά συγκεκαλυμμένος εθνικισμός που εξυπηρετεί το εγχώριο και διεθνές κεφάλαιο. Ανάλογος κίνδυνος προκύπτει και από τις καινοφανείς κοσμοπολίτικες προσεγγίσεις της ιστορίας που αφαιρούν κάθε ταξικό πρόσημο στην ανάλυση.
Η ιστορική διαδικασία χαρακτηρίζεται από ένα σύνολο πολύπλοκων κοινωνικών σχέσεων, φαινομένων και πρωταγωνιστών και της αλληλεπίδρασης τους. Εντούτοις, ο ιστορικός δρόμος χαράσσεται από τα θεμελιώδη προβλήματα της κάθε κοινωνίας και της κάθε εποχής. Από τα προβλήματα της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο και της ανάγκης αντίστασης σε αυτή την εκμετάλλευση. Είναι, δηλαδή, η ανάγκη που σπάει τον πάγο, ανοίγει δρόμους και γίνεται ιστορία. Ο κινητήριος μοχλός ήταν και θα είναι η πάλη των αντιτιθέμενων, η πάλη των τάξεων.
Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, οφείλουμε να μελετάμε συστηματικά και με κριτική διάθεση, καθώς μόνο με την εις βάθος κατανόησης της ιστορικής διαδικασίας θα μπορέσουμε να παρέμβουμε ενεργά στη διαμόρφωσή της. Τα εργαλεία είναι εκεί μέσα από την μεγάλη παράδοση της μαρξιστικής σκέψης.
One Radical Planet