Login
The last official census conducted in Cyprus to include all the islanders was dated 11 December 1960.[1] Here, the number of Turkish Cypriots was determined as 104,320. The same census gave a figure of 104,942 for the total Muslim population living on the island. In this case, it is understood that 475 gypsies and other Muslims, who generally lived together with the Turkish Cypriot community and were Muslims, were included in this figure.
Following the inter-communal clashes that began in December 1963 due to constitutional disputes, the Turkish Cypriots were separated from the state machinery and a census could not be conducted in the enclaves where the Turkish Cypriots were living. However, according to information compiled from a study by Canadian researcher Richard A. Patrick, who also served in the UN Peace Force in Cyprus, in early 1971, there were a total of 119,147 Turkish Cypriots living in the Turkish Cypriot settlements spread over the island.[2]
In the 1973 population estimates made by the Greek Cypriot administration in Cyprus, the number of Turkish Cypriots was given as 114,960. [3]
A short while after the island was divided in two in the summer of 1974, a report dated 20 October 1974 prepared by Ahmet Sami, Secretary General of the Ministry of Interior and Justice of the "Autonomous Turkish Cypriot Administration", included the following information:
"A total of 83,719 Turkish Cypriots live in the Autonomous Turkish Cypriot Administration area. A total of 32,039 Turkish Cypriots remained in the south. Of these, approximately 10 thousand were in the British Sovereign Base Area, 4,200 in Limassol and its villages, 12, 000 in the district of Paphos, 2,630 in the district of Larnaca, and 3,209 in the villages of the district of Nicosia. In another part of the same report, it is stated that approximately 12,000 Turkish Cypriots migrated to the north by their own means until 19 October 1974."
In this case, there were 71,719 Turkish Cypriots living in the north and 44,039 Turkish Cypriots living south of the division line, making a total of 115,758 Turkish Cypriots. This figure is essentially close to the number given in Patrick's study.
A report in the Zaman newspaper dated 9 August 1977 stated that Hakkı Atun, the Minister of Settlement and Rehabilitation of the Turkish Federated State of Cyprus (TFSC), announced that 20,934 families, or 83,650 people, were settled in the north in the three-year period between 1974 and 1977. Since the number of Turkish Cypriot immigrants from the south was determined as 44,039 in October 1974, it is understood that the remaining 39,611 people were settlers brought from Turkey.
SETTLERS BROUGHT FROM TURKEY
In October 1974, Turkish immigrants were first brought to the occupied part of the island to work in the gardens and hotels left by the Greek Cypriots. In January 1975, this situation was expanded with the settlement of the families of those who were martyred in the 1974 war. Those who were discharged from the military and wanted to settle in Cyprus were also added to these. After the signing of the “Agricultural Labour Protocol” in February 1975, the first wave of immigration from Turkey began. A secret regulation was published under the title of “Regulation on the Elimination of the Labour Deficit in the Region”, prepared upon the request of the Turkish Federated State of Cyprus. It was stated there that even if all the Turkish Cypriots living south of the division line were to come to the north, there would not be enough labour force and therefore the northern part should be filled with the population brought to the island from Turkey as soon as possible.
Citizenship was granted to all those brought from Anatolia and settled in the part of the island occupied by the Turkish Armed Forces by the decision of the “Council of Ministers” of the Turkish Administration. In addition, the houses and lands of the Greek Cypriots who were forced to leave their ancestral homes were distributed. They were not allowed to leave the places they settled for at least five years. If they left, everything given to them would be taken back from them. Those who could not adapt to the new local conditions later returned to Turkey, but the vast majority remained on the island. According to a study, 82,500 Turkish settlers were settled in the occupied part of Cyprus between 1975 and 1979. However, 20-25% of them could not adapt and returned to Anatolia. [4]
POLITICAL ORGANIZATION OF TURKISH SETTLERS
This group, who were settled in the part of the island occupied by the Turkish military and made citizens of the separatist state, initially participated in general elections with the political parties they founded. The Turkish settlers, who participated in the 1981 elections with the Reformist Welfare Party and the Turkish Unity Party, founded by retired Turkish officers, came together under the single roof of the New Birth Party (YDP) in January 1984 with the help of the Turkish Embassy in Nicosia.
These parties, supported by the votes of the Turkish settlers, took part in coalition governments during the periods when the ruling party lost power, ensuring the continuation of the established order.
Thanks to the 8% vote threshold election system, which was tried in the separatist state in 1985 without being implemented in Turkey, the National Unity Party-UBP- (36.7%), which had 25 deputies instead of 18, joined the coalition with the New Birth Party-YDP- (8.7%), which had 4 deputies, and the ruling party was able to maintain its majority until the end of April 1988.
After Aytaç Beşeşler, the Party Chairman and Minister of Agriculture and Forestry, lost the election at the YDP Congress, three YDP deputies resigned from their party. One of them later returned to the YDP, while the other two joined the UBP. The new leader of the YDP was Orhan Üçok, a member of the Party Assembly of the True Path Party (DYP), who came to the island to participate in the congress and won the election. In other words, he was one of those who maintained both Turkish and TRNC citizenship.
POPULATION OF TURKISH CYPRIOTS IN THE 1990’S
In my study titled “What is the population of Turkish Cypriots?” published in Söz magazine on 31 October1986, I stated that the number of Turkish Cypriots, which was announced as 115,758 on 20 October 1974, had increased to 157,984 by the end of 1984 and that 47,186 Turkish citizens were settled in Northern Cyprus as of 1983. By 1994, it was estimated that this number had reached 100,000.
In an article in which I criticized the fact that the number of immigrants brought from Turkey to Cyprus and made to vote was kept secret and never published before the general census conducted for the preparation of the electoral rolls prior to the Presidential and General Elections held in the spring of 1996, I wrote the following:
“The participation of dual nationals in the elections, who have been preventing the true will of the Turkish Cypriots from being reflected in the election results for years, should be opposed and a definite stance should be taken regarding the elements whose existence prevents the Cyprus problem from being resolved in the interest of the Cypriots. Another issue should be to make a definite decision not to go to the elections with an anti-democratic election law.” [5]
The opposition parties, the Republican Turkish Party (CTP) and the Communal Liberation Party (TKP), which received a total of 57.2% of the votes in the 1985 general elections, participated in the elections under the name of the Democratic Struggle Party (DMP), which was formed by Turkish immigrants together with the New Birth Party, and the three parties could only reach 44.4% of the votes. The entry into Parliament of two MPs of YDP origin from DMP who gambled and lost by saying “the anti-democratic election law may be beneficial for us” and two MPs who won from the TKP list (E. Vehbi and İ. Kotak), caused the party to disintegrate in this election. When the 7 MPs of CTP and the remaining 5 MPs of TKP refused to take office on the grounds that “we will not be extra members in Parliament”, their seats were filled by UBP candidates (except for one) in the by-elections that were held.
The articles I wrote to draw attention to the problem created by the Turkish settler population who moved to the part of the island occupied by Turkey and were made citizens and allowed to vote were not given much importance. [6] On the other hand, CTP officials created a definition that Turkish immigrants were also “labourers with calloused hands” and, moreover, they integrated with the party of TKP and Turkish settlers (YDP) and entered the 1990 elections under the name of “Democratic Struggle Party” (DMP). But when their calculations did not prove right, they decided to boycott the Parliament, which led to the 1991 midterm elections. This increased the number of seats of the UBP in the 50-person Parliament from 34 to 45.
HIDING THE CHANGE IN THE DEMOGRAPHIC STRUCTURE
The Turkish Cypriot population, which was 104,942 in 1960 and 115,758 in 1974, was shown together with immigrants of Turkish origin as of July 1974, and in the census conducted on 26.5.1990 to determine the number of voters, this figure reached 173,224. When asked why the 1990 census results were not announced in detail, Rauf Denktaş, the head of the regime established in the north of Cyprus, said, "If we announced it, it would be clear who came from where." [7]
It is a well-known fact that the population transfers carried out in violation of the Geneva Convention to the territory under Turkish military control in the north of Cyprus since 1974 have disrupted the demographic structure. The legal status of an occupying power over the territory it occupies, as well as its rights and responsibilities, are regulated by international agreements. These were specified one by one in the 4th Geneva Convention for the Protection of Civilian Persons in Time of War, dated 12 August 1949.
A report was prepared by Spanish socialist parliamentarian Alfons Cuco on behalf of the Committee on Migration, Immigration and Population of the Parliamentary Assembly of the Council of Europe regarding the population, transferred to the north of Cyprus by the occupying Turkey after 1974. According to this report, dated 27 April 1992 and titled “Demographic Structure of Cypriot Communities”, between 1974 and 1990, the population in the south of the Republic of Cyprus increased by only 13.70%, while the population in the north increased by 48.5%! The report, referring to UN Representative Camilion, stated that in addition to 30 thousand Turkish military units, a civilian population of 40-45 thousand people was transferred to the occupied northern region, and that 40 thousand Turkish Cypriots left the occupied region for various reasons.
The Parliamentary Assembly of the Council of Europe, which discussed the Cuco Report, in its recommendation numbered 1197, adopted on 7 October 1992, instructed the European Population Committee to determine the population of the island in cooperation with the relevant authorities and to obtain reliable data instead of population estimates. In the meantime, the Republic of Cyprus and the Turkish Cypriot Administration were requested to keep a definitive record of foreigners entering the island and the Turkish Embassy in Cyprus to keep records of Turkish citizens residing in Cyprus and visiting the island. Unfortunately, no census could be carried out in the north of the island under the supervision of international organizations in the intervening period and the number of Turkish Cypriots who were settled in the north or were living illegally could not be determined. The general elections of 12 December 1993, which were decided to be held after Rauf Denktaş was squeezed in the UN peace talks and the CTP was pulled even further to the right after the Democrat Party emerged from the UBP, were held under conditions where the YDP, the party of Turkish immigrants, was dissolved into Denktaş’s new party, the DP.
Before the decision to hold early elections and the amendment of the election law, the opposition parties, who had demanded that a census be held and especially the number of immigrants of Turkish origin be announced, withdrew their demands when the election mood began. For some reason, no political party touched on this issue after the election results were announced. However, in the census conducted on 19 September 1993, it was announced that the population was 155,994 and the number of voters was determined as 106,688, but no information was given about Turkish immigrants. No one even mentioned the headline in the Kıbrıs newspaper published the day after the census, which read “We are approaching 200 thousand.” However, what we heard was that the population had reached 204 thousand.
The data of the first population census, conducted by the Turkish Cypriot authorities on 15 December 1996 and evaluated at the Turkish State Institute of Statistics in Ankara, was only announced two years later. Accordingly, the de facto (actual, not based on residence) population was 200,587 people. Since the question "permanent place of residence" was also included in the questionnaire, the de jure (based on residence) population was reported as 188,662 people. Prime Ministry Planning Organization Undersecretary Ahmet Bulunç, who made the statement, said that the difference of 11,925 people was due to the fact that people who were in the TRNC on the day of the census declared that their permanent place of residence was outside the TRNC. [8]
Total.................. 200,857 100%
TRNC nationals.............. 164,460 82%
TRNC born..................... 137,398
TC born........................... 23,924
3rd country born................ 3,138
TC nationals..................... 30,702 15%
Students.............................. 8,287
Employees........................ 12,922
Unemployed....................... 1,327
Other (employed, income earners,
retired etc.).......................... 8,166
Other nationals.................... 5,425 3%
The number of Greek Cypriots living in the north was 384 and the number of Maronite Cypriots was 173.
As can be seen from the figures above, it was not stated how many children were born in the TRNC to parents born in the TRNC. Furthermore, no mention was made of the families of approximately 35 thousand soldiers and officers of the Turkish Armed Forces on the island. The number of illegal workers, whose number was estimated at 25-30 thousand at the time, also shows that the figure stated as the de facto population was low. In a news report given with reference to some officials who did not want to be named, it was stated that the number of people who were granted citizenship in Northern Cyprus since 1974 was around 46 thousand, and that 20-25 thousand of these people did not permanently reside in the TRNC.[9] Among these were also famous politicians and members of parliament from Turkey.[10] According to the statements of Kenan Akın, who is of Turkish origin and served as Minister of Agriculture and Forestry in the TRNC government, there were 60 thousand Turkish immigrants in the TRNC.[11]
In the elections of 12 December 1993, which took place after the New Birth Party joined the Democrat Party, which was formed by Rauf Denktaş's son in 1992 with those who left the UBP, 4 of the 15 seats won by the DP belonged to Turkish immigrants. It was striking that 76 (22%) of the 351 candidates who ran in the same elections were born in the Republic of Turkey.
After the results of the early general elections of 12 December 1993 were announced, I wrote an article titled “Election Results Do Not Reflect the Will of Turkish Cypriots” and made the following assessment:
“Of the 351 candidates for parliament, 1 of whom was independent and 350 of whom were members of 7 parties, 76 (22%) were born in Turkey. Of the 50 elected MPs, 4 were of Turkish origin and all were elected from the Democrat Party. In the final analysis, it can be said that “Denktaş” won the election.”[12]
IN 1998, “40% OF THE POPULATION WAS OF TURKISH ORIGIN”
In the general elections of December 6, 1998, 61 (17%) of the 352 candidates who were candidates were born in Turkey. Moreover, it was reflected in the press that there were fierce discussions between immigrants of Turkish origin and Turkish Cypriots during the determination of the MP candidates within the DP. The unrest in the DP, which emerged from the loss of votes in the parliamentary elections, brought forward the idea of reviving the New Birth Party of Turkish origin, which merged with the DP in 1992 and became history. In a paid advertisement given to the press by these disgruntled people, they protested "the cunning division of the votes of a large segment of the population, representing 40% [13] or approximately one third of the population, and the prevention of the fair and balanced representation of this segment in the Parliament." [14]
THE EXACT NUMBER OF TURKISH CYPRIOTS CANNOT BE KNOWN
Since the 137,398 TRNC citizens, born in Cyprus given in the 1996 census results above, include those of Turkish origin, this number also prevents reaching an exact figure regarding the Turkish Cypriot population in the TRNC.
Mustafa Miralay, Director of the TRNC Immigration Department, stated that approximately 49 thousand people were granted TRNC citizenship between 1984 and 1999, and that the number of those granted citizenship between 1974 and 1984 is unknown due to "no records being kept", and that the Council of Ministers has so far granted citizenship to many people, including some Turkish ministers, members of parliament and artists. The newspapers reporting Miralay's statement also used the following headlines: "It was reported that some of those who were made citizens by the decision of the Council of Ministers never came to the TRNC... While an average of 3,300 people are made citizens in the TRNC every year, approximately 30% of our new citizens live outside the island." [15]
A day later, in statements made by the Prime Minister and the Minister of the Interior on the subject, it was claimed that "Miralay made a historical error due to a slip of the tongue", and it was claimed that 49 thousand people were made citizens since 1974, not 1984, and it was stated that "it is impossible not to keep records, all citizens are registered". [16]
Although there is no reliable official number of official citizenships granted to settlers from Anatolia, Arif Albayrak (CTP), a member of parliament, stated in the Kıbrıs newspaper on 23 October 2003 that the total number of citizenships granted between 1974 and 14 October 2003 was 53,904.
The Birlik newspaper on 24 October 2003 also gave the following details of citizenships granted after 1994, a total of 17,293 persons: By decision of the “Council of Ministers”: 3,675; with approval of the “Ministry of Interior”: 7,272; as third generation: 2,246; through marriage: 1,971; citizens of a third country: 1,142; Bulgarian Turks: 987.
A total of 10,203 persons were granted citizenship due to marriage in 2004, but the number of those who received citizenship due to “spouse and child” was 4,480.
The CTP was very critical of this practice when the party was in opposition, but during the CTP governments (2013-2016), the granting of “TRNC” citizenship to Turkish settlers continued. 796 people became citizens by the decision of the “TRNC” Council of Ministers. (Including natural means, this number was 3,916 people in total.)
During the UBP-DP coalition governments (2016-2017), 7,200 Turkish citizens were granted “TRNC” citizenship. If each person is multiplied by 4 (spouse and at least 2 children), this number becomes 28,000 new citizens.
According to the 2011 census, the total population living permanently on the island was: 286,257 people. Their breakdown by place of birth was as follows:[17]
Born in TR: 104,641
Born in 3rd country: 14,933
Born in UK: 6,476
RESULTS OF CHANGE IN DEMOGRAPHIC STRUCTURE
The results of various censuses conducted in the Turkish-controlled area in the north of Cyprus since 1974 and the number of voters who voted in the general elections are given below [18]:
DATE POPULATION NUMBER OF VOTERS
11 December 1960 (Census) 104,942
5 July 1970 (Presidential) 110.000 63,500
Early 1971 119,147
1973 (RoC est.) 114,960
20 November 1974 115,758
- (parents born in Cyprus: 98,000)
8 June 1975 (Referandum) 126,949 52,926
20 June 1976 (General) 130,136 75,724
20 July 1976(Pres.) 75,781
28 June 1981(G) 151,233 84,721
28 July 1981(P) 84,721
5 May 1985 (Ref.) 157,984 91,810
23 June 1985 (G) 93,934
9 July1985 (P) 160,287 95,124
22 April 1990 (P) 171,469 101,306
6 May 1990 (G) 173,224 103,218
13 October 1991 (Interim) 173,224 106,303
12 December 1993 (Early) 177,120 108,370
15-22 April 1995 (P) 181,363 113,440
8 February 1998 162,482 122,574
23 June 1998 (Local) 163,610
6 December 1998 163,860 126,675
15 April 2000(P) 170,416 126,675
30 June 2002 (Loc.) 177,416
14 December 2003 (G) 183,604 141,596
24 April 2004 (Annan Ref.) 184,350 143,639
20 February 2005 (P) 188,372 147,249
(both parents born in CY:120,007)
25 June 2006 (L) 191,388 151,635
19 April 2009 (G) 200,466 161,373
18 April 2010 (P) 203,260 164,072
Official 2011 census: de jure: 286,257 -de facto: 294,906 (excluding military)
190,494 TRNC citizens (=only TRNC: 136.362 + dual TRNC+TR: 38.085 + dual TRNC+ other: 16.047)
Results of the 2nd Stage of the 2011 Population and Housing Census (Ali Korhan):
Born in CY: 160,207 (%56) + born in TR: 104,641 (%36.6)= 264,848
Born in UK: 6.476 + born in other countries: 14.933= 21.305+264.848=286.257 total de jure population
May 25, 2014 ROCy EUP Elections 58,642 TC voters
June 29, 2014 (L) 175,258
IN TRNC, NUMBER OF REGISTERED TR VOTERS IN FOR THE PRESIDENTIAL ELECTIONS HELD IN TR ON AUGUST 10, 2014: 92,171
April 30, 2015 (P) 218,609 176,980
2017 230,747 190,551
(Citizens made citizens between 1974 and March 2017: 76,181 people)
January 7, 2018 (eG) 252,497 191,553
IN TRNC, THE NUMBER OF REGISTERED CITIZENS FOR THE GENERAL ELECTIONS HELD IN THE TURKEY ON JUNE 7, 2015: 94,135 PEOPLE
IN TRNC, THE NUMBER OF REGISTERED CITIZENS FOR THE GENERAL ELECTIONS HELD IN THE TURKEY ON NOVEMBER 1, 2015: 95,366 PEOPLE
IN TRNC, THE NUMBER OF REGISTERED TR CITIZENS FOR THE CONSTITUTIONAL AMENDMENT REFERENDUM HELD IN THE TURKEY ON APRIL 16, 2017: 104,509 PEOPLE
IN TRNC, THE NUMBER OF REGISTERED TR CITIZENS FOR JUNE 18, 2018 GENERAL ELECTIONS HELD IN TR: 106,506 PEOPLE
-Population: 343,000 people (Mustafa Akıncı said: “This is the figure the Minister of Interior gave me at the beginning of March 2019. Then the Minister of Interior announced it as 350,000. In this case, the number of our citizens increased by 130 thousand in 3.5 years. While previous governments granted citizenship to approximately a thousand people per month, the current government grants it to 400-500 people per month” (27 March 2019-YD- The Minister of Interior had given Akıncı the population figure of 220,000 before the talks in 2016.)
-351,000 citizens, 61 thousand people outside the country = 290 thousand people TRNC citizens living in the country. (Kudret Özersay, 15 March 2019 – YD)
-372,486 people (State Planning Organization, Cenk Mutluyakalı, 17 March 2019, YD)
- Ayşegül Baybars : Foreigners staying in the country with permission = 62,381 people (53,844 with work permits + 542 with business establishment permits + 4,297 with companion permits + 3,698 with visitor permits) + 90.438 (54.966 TR+35.472 other) students with permission=TOTAL: 152.819 people with permission + 252,497 TRNC citizens = 405.316 people (Bugün newspaper, 26 March 2019 and Gündem Kıbrıs, 9 October 2019)
-2018-19 academic year (14 Universities):
TRNC nationals 12,508 + TR nationals 54,875 + 3rd country nationals 35,318= TOTAL: 102,701 university students (Only 85,000 of 102,701 students were active students (=12,000 TRNC+45,000 TC+28,000 3rd country)
-2019-20 academic year (22 Universities=16 local, 4 foreign-sourced, 2 higher vocational schools):
TRNC nationals (-265) 12,243 + TR nationals (-4,689) 50,286 + 3rd country (+5,901) 41,219 (from 140 countries = 7,916 Nigeria, 3,405 Jordan + Syria, Cameroon, Iran, Iraq, Zimbabwe Pakistan, Congo, Libya, Egypt, Palestine) TOTAL: 103,748 (91,505 foreigner university students)
5,755 lecturers (2,195 from TR and 982 3rd country citizens = 3,177 foreigners) - There were a total of 94,682 foreigners in universities.
May 26, 2019 RoC EUP elections 81,611 TC voters
October 11, 2020 (P) 198,867
TOTAL EMPLOYMENT: Number of people employed in the private sector in 2018 (Kıbrıs, 13 and 16 October 2019): TRNC citizens 11,738 (workers, employers, public workers) + TR citizens 33,255 + 14,657 from 3rd countries (total 47,912 registered foreign workers)= TOTAL: 59,650 people + Number of people employed in the state sector: 82,761= 132,411 people (+6,742 illegal workers (%5) or 8,930 illegal workers (%20-40)
End of 2019 de facto POPULATION ESTIMATE:
TRNC citizens 252,496
Foreigners with permits 62,381
Uni. foreigners 94,682
Illegal workers 8,930 TOTAL: 418,489 people
Soldiers and their families 45,000 people
RESULT: Approximately 465,000 people live in the northern occupation territory of Cyprus.
***
August 3, 2021 (interim) 382,836 199,029 (+ Non-citizen:95,606=478,442 people)
359,692 people are citizens (mother-father Cy. Born: 131,556) (Under 18: 65,219)
198,867
(126,000 CY + 256,000 TR) (75,000 CY + 124,000 TR)
128,512 -CY and EU- citizens)
November 2021 245,869 (+foreigners=382,000 people)
End of 2021 projection: 390,745
January 23, 2022 (eG) 203,792
Before the local elections in Dec’ 22 203.183(= 81.600 CY+121.583 TR)
December 25, 2022 (L) 208,236
May 12, 2023 209,837
June 25, 2023 (By-election) 210,121
On 8 October 2022, the GC press wrote: 105,252 IDs and 92,000 passports were received by the TCs from the RoC. (Evrensel, 20 July 2024, information from Hüseyin Yalyali)
THE NUMBER OF REGISTERED TR VOTERS IN THE TRNC FOR THE 14 MAY 2023 TR GENERAL ELECTIONS: 140,680. (Of the 240 thousand Turkish citizens living in the TRNC, 142 thousand registered as overseas voters. – Özgül Çelik, EMU Business Administration graduate-Dersim/TR)
End of Year Projection Population: (TRNC Statistical Institute)
2019 420,556
2020 419,810
2021 448,268
2022 462,747
2023 476,214
Number of Turkish citizens registered in the TRNC in the 2022 Turkish General Elections: 140,680 people. (In 2014, it was 92,171 people.)
June 9, 2024 ROC AP elections 103,281 TC voters
Number of foreigners staying with a residence permit at the end of 2024: 104,278 people (64,161 student permits + 12,465 family residence permits + 7,652 short-term permits + 1,020 permanent permits (Yenidüzen, 13 December 2024)
-Ayşegül Baybars (Ex-Minister of Interior): Over 30.000 people were granted citizenship in 4 years from 2020 to 2024. (YD, 17 December 2024)
- According to official data, active insured and minimum wage workers: 159,321 people (TRNC nationals: 76,550 + Foreign nationals: 82,771 + TR nationals: 44,172 + Other country nationals: 38,599) (TRNC Central Bank Bulletin, 4th Quarter/2024)
ILLEGALLY LIVING: 82,606 PEOPLE (YD, 28 June 2024) Ürün Solyalı (MP): More than 100 thousand people are illegal or have not made any transactions - Özgür Gazete, 5 July 2024)
- Total number of students who have not made any transactions: 48,517
- Total number of residence permit holders who have not made any transactions: 33,789
- Number of people with illegal status in prison: 300
Illegal workers 10,300 people + 9,500 people whose procedures are not completed + 2,000 people whose residence permits are not renewed
3RD COUNTRY NATIONALITIES WITH WORK PERMITS (Total: 32,948 people, from 109 countries) Vatan Mehmet, Kibris Postasi, 1 December 2024)
The nationalities with the most work permits are as follows: Pakistan: 9,868 people, Bangladesh: 6,720 people, Turkmenistan: 6,241 people. These countries are among the countries known to work intensively, especially in the construction, service and agriculture sectors. Other highlighted data is as follows; Notable in the top 10: Countries such as Iran (1,299 people), Philippines (596 people) and Nigeria (431 people) are also high on the list. European countries such as Ukraine (467 people), Russia (365 people) and Moldova (218 people) also constitute the workforce in the TRNC. Countries with low representation: Only 1 person each from countries such as Switzerland, Japan, Kuwait and Malta is in the TRNC with a work permit. [19]
-Total number of people receiving salaries from the Central Budget in January 2025: 45,758 (YD, February 24, 2025)
-Number of retirees receiving salaries from the Social Insurance Department in January 2022: Nearly 48 thousand.
-Total number of university students in the 2023-24 academic year: 108,180 (65-70 thousand of 110,266 students are active, 32% are missing-illegal (YD, Salih Sarpten, February 26, 2024))
- 14,594 TRNC (14,498)
- 93,586 foreigners - 49,047 TC (44,562)
44,539 3rd country (51,206)
According to the Immigration Department: There are 63,613 foreign students. (Where are 29,973 students?) - Sami Özuslu's speech in the Parliament - Cenk Mutluyakalı, YD, March 14, 2024),
AT THE BEGINNING OF 2025, POPULATION ESTIMATE IN THE OCCUPIED REGION OF CYPRUS: At least 650 thousand people (476,214 Official population projection + 104,278 foreigners with permits (December 13, 2024-YD) + 82,606 unauthorized, unregistered, illegal foreigners (June 28, 2024-YD) = 645,869 people)
There were 210.121 registered voters for the by-election on 25 June 2023. We can estimate that 75.000 of them were TCs and the remaining 135.000 were Turkish settlers!
References:
[1] Census of Population and Agriculture 1960, Government Printing Office, Nicosia
[2] Political Geography and the Cyprus Conflict 1963-1971, Ontario, 1976
[3] George Karouzis, Proposal for a solution to the Cyprus Problem, Nicosia 1976, p.13
[4] The details of this settlement were recorded by two Turkish scientists, Hatice Kurtuluş and Semra Purkis, under the title “The Social Exclusion of Immigrants through Citizenship, Identity and Belonging: Being a Turkish citizen in Northern Cyprus!” A 41-page summary of the 300-page Project studies conducted between 2007-2009: “The Nature of Turkish Migration to Northern Cyprus and the Economic, Socio-Spatial Integration Problems of Migrants”, 2010 Scientific and Technical Research Council (TÜBİTAK) Project Number: 106K330, in the book titled “History, Classes and the City” edited by Besime Şen and Ali Ekber Doğan, Dipnot Publications, Istanbul 2010, 465-506
[5] Demokrat, January 10, 1996
[6] a. What is the population of Turkish Cypriots? Söz Magazine, October 31, 1986
b. The deterioration of the demographic structure in Cyprus and Turkish immigrants, Demokrat, December 28, 1988
c. Towards the census and election, Demokrat, January 10, 1990
d. Election results do not reflect the will of the Turkish Cypriots, Yeni Çağ, 27 December 1993
[7] Yeni Düzen, 23 July 1993
[8] Kıbrıs, 28 November 1997
[9] Avrupa, 31 January 1998
[10] Ortam, 17 October 1996
[11] Avrupa, 6.6.1998
[12] Yeni Çağ, 27 December 1993
[13] Kıbrıs, 15 December 1998
[14] Hürriyet-Kıbrıs, 22 December 1998
[15] Kıbrıs, 2 June 1999
[16] Kıbrıs, 3 June 1999
[17] Kıbrıs Postası, 13 August 2013
[18] “Written Evidence” by Ahmet Djavit An as published in the Second Report (22 February 2005) of the Select Committee on Foreign Affairs of the British Parliament
[19] Vatan Mehmet, Kibris Postasi (1 December 2024) Total list: Pakistan 9,868, Bangladesh 6,720, Turkmenistan 6,241, Iran 1,299, Philippines 596, Kyrgyzstan 516, Nepal 484, Ukraine 467, Nigeria 431, Uzbekistan 416, Sri Lanka 392, Russia 365, Kazakhstan 352, India 286, Indonesia 256, Azerbaijan 256, Moldova 218, Belarus 173, United Kingdom 169, Cameroon 160, Vietnam 103, Georgia 99, Bulgaria 98, Morocco 78, Syria 76, Germany 52, Jordan 51, Zimbabwe 47, Guinea 45, Ireland 37, Czech Republic 37, Tajikistan 36, Afghanistan 35, Sierra Leone 34, Egypt 32, Lebanon 30, Uganda 29, Romania 28, Congo 28, China 28, Palestine 25, Ghana 22, Kenya 22, Uzbekistan 21, Brazil 19, United States 18, Algeria 16, Israel 15, Iraq 14, Thailand 13, Tanzania 12, Senegal 12, Lithuania 12, Democratic Republic of the Congo 11, Gambia 10, Ethiopia 10, Australia 9, Kosovo 9, Sweden 9, Italy 9, South Africa 9, Libya 8, Colombia 8, Macedonia 8, Ivory Coast 8, Slovenia 7, Andorra 7, Liberia 6, Spain 6, Sudan 6, Georgia 6, Yemen 6, Rwanda 5, Hungary 5, Cuba 5, Albania 5, Belgium 5, Finland 5, France 4, Austria 4, Angola 4, Central African Republic 4, Canada 4, Poland 4, Mongolia 4, Monaco 4, Saudi Arabia 4, Tunisia 4, Namibia 3, Central African Republic 3, Greece 3, Togo Republic 3, Serbia 3, Zambia 3, Mali Republic 3, Montenegro 2, Slovakia 2, Latvia 2, Portugal 2, Venezuela 2, Cyprus 2, Netherlands 2, Honduras 2, United Arab Emirates 2, Bosnia & Herzegovina 2, Denmark 2, Ecuador 2, Dominican Republic 1, Bahamas 1, Argentina 1, Hong Kong 1, Croatia 1, Haiti 1, Japan 1, Cambodia 1, Switzerland 1, Kuwait 1, Malta 1, Mexico 1, Uruguay 1, Suriname 1, Somalia 1, Paraguay 1, Mozambique 1, Djibouti 1, Zaire 1, Saudi Arabia 1, Myanmar 1, West African Rep. 1, Burkina Faso 1.
(This research article was read on 8 April 2025 at a seminar, organized by the Department of Turkish and Middle Eastern Studies, University of Cyprus, Nicosia.)
Η ιστοσελίδα της Ομάδας Κύπρος μπορεί να εντοπιστεί στο Wayback Machine πατώντας εδώ.
Διακήρυξη
Μια νέα προσπάθεια για τη λύση του Κυπριακού έχει αρχίσει.
Οι ελπίδες πως μπορεί επιτέλους να υπάρξει μια συμφωνημένη λύση που θα επανενώνει τον τόπο μας στο πλαίσιο μιας Ομόσπονδης Κυπριακής Δημοκρατίας έχουν αναπτερωθεί. Το όραμα αυτό μοιράζονται οι δύο ηγέτες, μεγάλα πολιτικά κόμματα, ενεργοί πολίτες αλλά και η μεγάλη πλειοψηφία στις δύο κοινότητες. Το ενδιαφέρον της διεθνούς κοινότητας είναι δεδομένο και ενισχυμένο. Η τοπική και διεθνής συγκυρία είναι ευνοϊκή.
Η συντριπτική πλειοψηφία των Κυπρίων θέλουμε ειλικρινά να υπάρξει συμφωνημένη λύση και κατανοούμε ότι αυτή θα είναι προϊόν αλληλοκατανόησης και συμβιβασμού. Δεν θεωρούμε το στάτους κβο ως τη λύση του προβλήματος. Κανένας δεν προτείνει τη βία και τη σύγκρουση ως μέσο επίλυσης. Το μοντέλο της Ομοσπονδίας είναι ο μόνος κοινός τρόπος για να υπάρξει συμφωνία. Πέρα από τους φόβους και τις ανησυχίες, που είναι φυσιολογικές λόγω του βεβαρημένου ιστορικού, όλοι οι Κύπριοι θέλουμε να εισέλθει ο τόπος σε μια νέα εποχή μακρόχρονης ειρήνης και να μετατραπεί σε πρότυπο δημοκρατίας, πολύ-πολιτισμικότητας, προόδου και ευημερίας. Αυτή η προοπτική είναι αναγκαίο να στηριχθεί και να ενισχυθεί, ώστε, αναλόγως και της πορείας των διαπραγματεύσεων, να μπορεί να αγκαλιαστεί πλειοψηφικά και να οδηγήσει στην Κύπρο που όλοι ονειρευόμαστε.
Είμαστε μια ομάδα πολιτών με δράση στον ευρύ χώρο της κοινωνίας των πολιτών στην ελληνοκυπριακή κοινότητα, που έχουμε αποφασίσει να συνεργαστούμε για να στηρίξουμε αυτή την προσπάθεια. Δεν έχουμε τις ίδιες πολιτικές ή ιδεολογικές προσεγγίσεις. Μας ενώνει όμως το όραμα για επανένωση της πατρίδας μας. Ανήκουμε ηλικιακά στη νεότερη γενιά - ο μέσος όρος ηλικίας μας είναι κάτω από 40 - που έζησε και μεγάλωσε μετά τα τραγικά γεγονότα που διαίρεσαν το νησί και το λαό μας. Τόσο εμείς, όσο και πολλοί άλλοι, είμαστε ενθαρρυμένοι από τη βούληση και την αποφασιστικότητα των δύο ηγετών να προχωρήσουν με τόλμη και όραμα, και είμαστε πρόθυμοι να συμβάλουμε, ως εθελοντές, στην ευόδωση της προσπάθειας.
Ο δικός μας ρόλος είναι η παραγωγή και εφαρμογή ιδεών για την επικοινωνιακή στήριξη της ειρηνευτικής διαδικασίας και της διαπραγματευτικής προσπάθειας. Επικεντρωνόμαστε σε θέματα ανάλυσης επικαιρότητας, διεξαγωγής ερευνών κοινής γνώμης, διατύπωσης λόγου και χρήσης των νέων τεχνολογιών επικοινωνίας. Στις προτεραιότητές μας είναι η αξιοποίηση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης αλλά και των πιο παραδοσιακών Μέσων Ενημέρωσης, προκειμένου να αναδείξουμε και να στηρίξουμε την εν εξελίξει ειρηνευτική διαδικασία, με ενημερωτικό υλικό, απόψεις και αναλύσεις. Τα συμπεράσματα και οι εισηγήσεις μας θα είναι στη διάθεση όλων όσοι προσβλέπουν και εργάζονται για την επανένωση: πολιτική ηγεσία, οργανωμένοι φορείς, κοινωνία πολιτών. Δεν έχουμε απαντήσεις σε όλα τα πιθανά ερωτήματα, έχουμε όμως τη βούληση να αναζητήσουμε εποικοδομητικές απαντήσεις με σεβασμό σε όλες τις ανησυχίες.
Ξεκαθαρίζουμε ότι δεν είναι στις προθέσεις μας ανάμιξη στις συνομιλίες και στην κομματική πολιτική. Η διαπραγμάτευση του Κυπριακού αποτελεί αρμοδιότητα και ευθύνη των δύο ηγετών και της πολιτικής ηγεσίας. Θεωρούμε, ωστόσο, ότι η ειρηνευτική διαδικασία πρέπει να γίνει πιο κατανοητή στον μέσο πολίτη ως προς τα προσδοκώμενα ευεργετικά της αποτελέσματα, πιο διαφανής, και στο μέτρο του δυνατού να εμπλέκει την κοινωνία η οποία μπορεί και πρέπει να φορτίσει θετικά την ειρηνευτική διαδικασία και τους πρωταγωνιστές της.
Πέραν των ατόμων που απαρτίζουν την Ομάδα, είμαστε ανοιχτοί για συνεργασία με ευρύτερους κύκλους συμπολιτών μας που έχουν γνώσεις και εμπειρίες σε τέτοια θέματα.
Δεν έχουμε ενώπιον μας ένα σχέδιο λύσης. Κατανοούμε και σεβόμαστε ότι ο πολύς κόσμος είναι αμφίθυμος ως προς τη λύση και ότι θα τοποθετηθεί όταν και εφόσον θα έχει μπροστά του ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο. Το ίδιο ισχύει και για εμάς.
Πρόθεσή μας είναι να λειτουργήσουμε νομότυπα και με πλήρη διαφάνεια και λογοδοσία σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση των δράσεων που πρέπει να διεκπεραιωθούν.
Τέλος, ονομάσαμε την προσπάθεια μας Ομάδα Κύπρος- ΟΚ γιατί βλέπουμε την Κύπρο μας σαν μια Ομάδα. Μια Ομάδα που περιλαμβάνει όλους τους Πολίτες της ισότιμους και συμμέτοχους στον αγώνα για ένα μέλλον αντάξιο των προοπτικών που έχει η Πατρίδα μας. Τα αρχικά Ο και Κ δημιουργούν το γνωστό σε όλους μας ΟΚ. Μια έννοια που αναδεικνύει τη θετικότητά μας στην επιχειρούμενη προσπάθεια για λύση. Λέμε τους ηγέτες «ΟΚ, προχωρήστε! Είμαστε εδώ, στηρίζουμε, ενισχύουμε και, ταυτόχρονα ελέγχουμε!»
Ανεπίσημο αρχείο με τις βασικές αρχές και κείμενα του Κινήματος Κυπριωτισμού από το 2021 τα οποία ανακτήθηκαν μέσω του Wayback Machine.
Μπορεί να εντοπιστεί πατώντας εδώ.
Ανεπίσημο αρχείο με τις βασικές αρχές και κείμενα του Κινήματος Κυπριωτισμού από το 2021 τα οποία ανακτήθηκαν μέσω του Wayback Machine.
Μπορεί να εντοπιστεί πατώντας εδώ.
BKP Genel Başkanı İzzet İzcan, Cenevre’de başlayan “ Beş Artı Bir Gayri Resmi Kıbrıs Zirvesinde “ tarafları yapıcı ve sonuç alıcı davranmaya çağırdı.
2017 Crans Montana zirvesinin üzerinden 8 yıl geçtiğini dile getiren İzcan, bunun yeterince uzun bir süre olduğunu, işlerin daha da kötüye gittiğini belirterek, Kıbrıs halkının yeni bir başarısızlığa tahammülü olmadığını vurguladı.
Bu zirveye BM Kıbrıs temsilcisinin atanması, güven yaratıcı önlemler konusunda yeni antlaşmalar ve resmi görüşme sürecinin takviminin belirlenmesi gibi uzlaşılar beklediklerini dile getiren İzzet İzcan, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’ten ısrarcı davranarak, sonuç alınması yönünde kararlılık sergilemesini istedi.
Kıbrıs sorununun BM kararları temelinde çözülmesinin kaçınılmaz olduğunu, iki devletli çözüm gibi taleplerle bunun dışına çıkılmasının mümkün olmadığını dile getiren BKP Genel Başkanı İzzet İzcan, Türkiye ve Kıbrıs Türk tarafının bunda ısrarlarının, Kıbrıs zirvesini başarısızlığa taşıyacağını vurguladı.
“ BKP, Birleşik Federal Kıbrısı savunmaya devam edecektir “ diyen İzzet İzcan, bulunacak çözümün AB muktesebatına uygun olması gerektiğini ve tüm Kıbrıslıların temel insan haklarına saygı göstermesini talep etti.
Kıbrıs’ın asker ve silahlardan arındırılarak, birleşik özgür bir ada olmasının temel hedefleri olduğunu dile getiren İzzet İzcan, bölgede yaşanan savaşlardan dersler çıkarılmasını talep etti.
Birleşik Kıbrıs Partisi Genel Başkanı İzzet İzcan, ülkemiz gece kulüplerinde kadınların yaşadığı dramların, Avrupa basınında manşetlere çıktığını belirterek “ Ülkemizin ünü sınırlarını aşmıştır “ dedi.
İngiltere’deki Daily Mail gazetesinin manşetlerini süsleyen Moldovya’lı Anastasia’nın yaşadıklarının utanç kaynağı olduğunu dile getiren İzzet İzcan, “ Kuzey Kıbrıs’a yöneticilik bahanesiyle getirilen, pasaportuna el konularak seks kölesi olmaya zorlanan ve sonucunda intihar ederek yaşamına son verdiği iddia edilen haberler araştırılmalı ve bu insanlık dışı faaliyetlere son verilmelidir “ dedi.
Benzer iddiaların geçmişte de dile getirildiğini belirten İzzet İzcan, devletin yaşananlara bilerek göz yumduğunu ve eğlence yerlerinin kadın ticaretinin yapıldığı yerlere dönüştürüldüğünü vurguladı.
Anastasia’nın ölümünün sadece intihar olarak değerlendirilmesinin kabul edilemez olduğunu dile getiren İzzet İzcan, onu bu intihara götüren nedenlerin ortaya çıkartılmasını, benzer durumda olan kadınların kurtarılmasını ve kadınları seks köleliğine zorlayan işletmelerin kapatılmasını talep etti.
“ Gözlerimizi kapatarak bu rezaletlerin devamına izin veremeyiz “ diyen BKP Genel Başkanı İzzet İzcan, UBP koalisyon hükümetini devekuşu misali başlarını soktukları kumdan çıkarmaya çağırdı.
Ο κ. Μάριος Χαρτσιώτης, υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης, αντί να ταχθεί υπέρ της ελευθερίας έκφρασης και να καλωσορίσει την κριτική από την κοινωνία των πολιτών για τα κακώς έχοντα στο αστυνομικό σώμα, τα οποία επιβεβαιώθηκαν με τον πλέον επίσημο τρόπο μεταξύ άλλων με την πρόσφατη καταδίκη της Κύπρου από το ΕΔΑΔ στη γνωστή υπόθεση ομαδικού βιασμού της νεαρής Βρετανίδας στην Αγία Νάπα, μας κάλεσε αν έχουμε τα «κότσια … να βγάλουμε τις καρναβαλιστές μάσκες και να αφήσουμε τα πεζοδρόμια έξω από τη Βουλή».
Ο υπουργός παρέλαβε τη σκυτάλη από τον κ. Νίκο Λοϊζίδη, συνδικαλιστή αστυνομικό, ο οποίος για μια ολόκληρη βδομάδα περιφερόταν από μέσο σε μέσο για να προωθήσει την υπερψήφιση των υπέρμετρων εξουσιών περιορισμού του δικαιώματος συνάθροισης / ελευθερίας έκφρασης που προβλέπονται για την Αστυνομία στο νομοσχέδιο που κατέθεσε το Υπουργείο Δικαιοσύνης.
Ο κ. Λοϊζίδης την ίδια ώρα που δήλωνε απλός αστυνομικός χωρίς ακαδημαϊκή μόρφωση, παρουσιαζόταν ως ειδικός για τους κανονισμούς λειτουργίας της Βουλής, για την άρση της ασυλίας των βουλευτών, για την ελευθερία έκφρασης, κ.ά., εκφοβίζοντας και απειλώντας βουλευτές, ακαδημαϊκούς και ακτιβιστές που τόλμησαν να στηλιτεύσουν τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την Αστυνομία και προειδοποιούσαν για τους κινδύνους περιορισμού του δικαιώματος έκφρασης με ποινικές διώξεις και εκδικητικές πράξεις από τους αστυνομικούς.
Επειδή τόσον ο κ. Λοϊζίδης όσο και ο κ. Χαρτζιώτης έκαναν επανειλημμένα αναφορά στην εκδήλωση έξω από τη Βουλή και το πανό «μπάτσοι, φασίστες δολοφόνοι», θα θέλαμε να διευκρινίσουμε τα πιο κάτω:
Οι δηλώσεις που ακολούθησαν τόσο από τον κ. Λοϊζίδη όσο και από τον κ. Χαρτζιώτη έχουν επιβεβαιώσει με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο την ανάγκη προστασίας του δικαιώματος των πολιτών να αποκρύπτουν την ταυτότητά τους όταν εκφράζουν ειρηνικά επικριτικές και καταδικαστικές απόψεις, για τις οποίες εύλογα ανησυχούν για εκδικητικές πράξεις από μέρους των Αρχών και δη της Αστυνομίας.
Η ΚΙΣΑ απαιτεί από τον υπουργό Δικαιοσύνης και τον αρχηγό Αστυνομίας αντί να προπηλακίζουν, να μπουν σε διάλογο και να ακούσουν τις απόψεις και την κριτική της κοινωνίας των πολιτών για τα κακώς έχοντα στο αστυνομικό σώμα και το σύστημα απονομής της δικαιοσύνης γενικότερα στην Κύπρο.
Τέλος, καλεί τα κόμματα και τη Βουλή να προστατεύσουν ως κόρην οφθαλμού το δικαίωμα στη διαμαρτυρία και όλων των άλλων μορφών ελευθερίας έκφρασης και να μην επιτρέψουν το νέο νομοθετικό πλαίσιο να παραχωρήσει τέτοιες εξουσίες και διακριτική ευχέρεια στην Αστυνομία, οι οποίες θα μπορούν να ασκηθούν αυθαίρετα για την υπόσκαψη ή/ και στέρηση αυτών των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων
Διοικητικό Συμβούλιο
Το ΕΔΑΔ στην απόφαση του παρατήρησε ότι η Κύπρος διέθετε μεν νομικό πλαίσιο για την προστασία των δικαιωμάτων των θυμάτων έμφυλης βίας όμως η συγκεκριμένη υπόθεση χαρακτηρίστηκε από μια σειρά ελλείψεων από τις ανακριτικές Αρχές, τις εισαγγελικές Αρχές και το πρωτοβάθμιο δικαστήριο, στη βάση έμφυλων προκαταλήψεων.
Τον Ιούλιο του 2019 η Χ μετά από πίεση της αστυνομίας απέσυρε την καταγγελία της για ομαδικό βιασμό από ομάδα Ισραηλινών με αποτέλεσμα να βρεθεί κατηγορούμενη για «δημόσια βλάβη» με τον αρχικό της δικηγόρο να προσπαθεί να την πείσει για παραδοχή… ως το λιγότερο κακό!
Η ΚΙΣΑ μαζί με το Justice abroad μιλήσαμε τότε με την μητέρα της Χ και την ίδια της Χ η οποία πήρε την γενναία απόφαση να μην υποκύψει στις προτροπές για συμβιβασμό και να πολεμήσει για την δικαίωση της και ενώ ήδη τελούσε υπό κράτηση ως κατηγορούμενη. Στηρίξαμε την Χ στην απόφαση της και την βοηθήσαμε να μετακομίσει σε ένα πιο υποστηρικτικό περιβάλλον στη Λευκωσία.
Συνοδεύσαμε τη μάχη της για δικαίωση τόσο δικαστικά όσο και κινηματικά μαζί με πολλές άλλες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και πρόσωπα που την πίστεψαν και αγωνίστηκαν μαζί της για τη δικαίωση της. Το 2020 χάσαμε την πρώτη δικαστική μάχη σε μια δίκη που όσες την παρακολούθησαν κάθε άλλο παρά δίκαιη ήταν… όμως πετύχαμε μια απόφαση που δεν της στερούσε την ελευθερία της που ήταν και ο δεύτερος στόχος μας σε αυτή τη δίκη.
Υποβάλαμε στη συνέχεια έφεση στο Ανώτατο Δικαστήριο κατά της καταδίκης και η Χ επέστρεψε στη ΜΒ όπου με αρκετή στήριξη στάθηκε στα πόδια της και ξεκίνησε τις σπουδές της. Το 2022 το Ανώτατο ακύρωσε την πρωτόδικη απόφαση και αθώωσε τη Χ όμως ο Γενικός Εισαγγελέας αρνήθηκε να επανανοίξει την υπόθεση βιασμού και να διερευνήσει εκ νέου τους ύποπτους που πανηγυρικά επέστρεψαν με την κάλυψη των κυπριακών αρχών πίσω στο Ισραήλ όπου τους υποδέχτηκαν ως «ήρωες».
Τον ίδιο χρόνο καταχωρήθηκε προσφυγή στο Ευρωπαϊκό́ Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ), το οποίο με την χθεσινή απόφαση του δικαιώνει με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο τη Χ. Το ΕΔΑΔ διαπιστώνει στην ομόφωνη απόφαση του ότι υπήρξε παραβίαση των θετικών υποχρεώσεων που απορρέουν από τα άρθρα 3 και 8 για ορθή και πλήρη διερεύνηση αδικημάτων βίας κατά των γυναικών.
Πέραν από την δικαίωση της Χ και του αγώνα της, η απόφαση αποτελεί μια σημαντική νίκη για όλα τα θύματα βιασμού και εμφυλης βίας στη Κύπρο αφού το ΕΔΑΔ στην απόφαση του παρατηρεί «…ότι η παρούσα υπόθεση αποκαλύπτει ορισμένες προκαταλήψεις σχετικά με τις γυναίκες στην Κύπρο, οι οποίες εμπόδισαν την αποτελεσματική προστασία των δικαιωμάτων της προσφεύγουσας ως θύματος βίας λόγω φύλου και οι οποίες, εάν δεν ανατραπούν, κινδυνεύουν να δημιουργήσουν ένα υπόβαθρο ατιμωρησίας, αποθαρρύνοντας την εμπιστοσύνη των θυμάτων στο σύστημα ποινικής δικαιοσύνης, παρά την ύπαρξη ικανοποιητικού νομοθετικού πλαισίου». Από αυτή την κατάληξη απορρέει και η υποχρέωση πλέον του κράτους να αναλάβει αποτελεσματική δράση και μέτρα για να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις του για προστασία των θυμάτων έμφυλης βίας.
Η ΚΙΣΑ νοιώθει περήφανη που για μια ακόμη φορά έχει διαδραματίσει ένα τόσο ουσιαστικό ρόλο σε αυτό τον αγώνα δικαίωσης της Χ και ανάδειξης των σημαντικών προκαταλήψεων και παθογενειών που επικρατούν και που η πολιτεία οφείλει να ξεπεράσει στο τομέα της καταπολέμησης της έμφυλης βίας στη Κύπρο.
Θέλουμε να εκφράσουμε την αγάπη και σεβασμό μας στη Χ για την τόλμη, επιμονή και συνέπεια που επέδειξε από το 2019 μέχρι σήμερα για την απόφαση της να πολεμήσει για την αλήθεια και την δικαίωση της η οποία τελικά ήρθε με την απόφαση του ΕΔΑΔ.
Επίσης, θέλουμε να ευχαριστήσουμε το τον οργανισμό Justice Abroad, όλους τους επαγγελματίες που ενεπλάκησαν στην υπόθεση και ιδιαίτερα τους δικηγόρους Nicoletta Charalambidou & Michael Polak, όλα τα οργανωμένα σύνολα και ακτιβιστές, ακτιβίστριες καθώς και απλούς πολίτες και πολίτιδες που συστρατεύτηκαν μαζί μας και συνέβαλαν καθοριστικά γι’ αυτό το εξαιρετικά σημαντικό αποτέλεσμα τόσο για την Χ όσο και για τα θύματα έμφυλης βίας γενικότερα.
Ο αγώνας συνεχίζεται!
Διοικητικό Συμβούλιο
Article can be located on archive.is by pressing here.
—
The Cypriot art community has been shaken within the last week amidst reactions against the programming of Jan Fabre at the Cyprus International Theatre Festival.
With the organisers pulling every known move from the gaslighter’s hand book, what started as expression of outrage for the programming of an individual who has been found guilty for abuse and violence against 5 women from his dance company has somehow turned into a discussion on whether “cancel culture has gone too far”, on “whether artists can repent” and on “keeping an open mind and participate in dialogue”. Something very particular seems to have expanded into something “grey” and “complicated”. But is it?
This is not a matter of freedom of speech it is a matter of worker rights within the art industry
We don’t create art in a vacuum. It is an industry with an employer-worker relationship in place. While moral outrage over Jan Fabre’s continued recognition may be subjective, the foundation of this debate lies in objective realities about working conditions in the arts.
Unlike Renaissance times, the vast majority of artists do not enjoy the patronship of a Medici, they can’t just be taken care of and create art in a vacuum (although no art is ever created in a vacuum). The reality of today’s society is that an artist is more often than not also a worker, an employee or in the case of Fabre an employer who also receives money from a larger entity, in this case the Belgian government. With those benefits come responsibilities.
The Cyprus international Theatre Festival has been anything but forthcoming about Fabre’s problematic past. Initially when his participation in the lineup was announced the festival failed to mention any of the context surrounding him, perhaps hoping that no one would notice. Even when members of the Cyprus art community did notice, an orchestrated effort through identical press releases published in virtually every major outlet tried to convince otherwise; that this is about opening dialogue and freedom of expression. It is worth noting that this has been accompanied by jargon that significantly downplays Fabre’s record, shifting the discourse into more grey, “complicated” discussions about feelings and morality, which both can be subjective.
What is objectively a fact, is that his conviction was not a mere civil lawsuit seeking reparations but a criminal trial where guilt had to be proven beyond reasonable doubt. The court ruled that it was. Fabre received an 18-month suspended sentence and a five-year suspension of his civil rights, including voting and assembly, which remains in effect until 2027. Fabre is not just a “provocative personality”, he is a convicted criminal by the dictionary definition of the term. This doesn’t mean that individuals do not deserve a second chance, that is after all the purpose of a suspended sentence. But if CITF truly believes there is nothing reprehensible about its programming, why wasn’t there any transparency on who this individual is from the get go?
This case underscores systemic failures in the arts: blurred boundaries between creative expression and coercion, a culture of silence fostered by industry precariousness, and the lack of structures to protect workers. Unlike doctors or lawyers, artists face no professional oversight body; in the absence of regulatory deterrents, abuses persist under the guise of the “creative process.”
This issue extends beyond Mr Fabre; it is pervasive across artistic communities, including the Cypriot scene. The biblical saying, “Let he who is without sin cast the first stone,” feels particularly relevant. Boundaries in the creative process can sometimes be subjective, and rumors about colleagues—some of whom have spoken out on this case—circulate widely. Even I, as the writer, am not exempt from differing perceptions on my personal and professional integrity. This lack of a clear framework creates a vacuum, enabling behaviors like Fabre’s to take root in the first place.
Rather than debating Mr Fabre’s personal right to artistic expression, we should focus on the impact of his programming post-conviction—while he is still serving his sentence—on the industry as a whole. If a choreographer of his stature is found unfit to safeguard his employees yet continues to receive exposure that sustains his influence and power, effectively facing no real consequences, how can behaviors like his ever be denormalized?
No one can dictate to an Artistic Director, especially of a festival that is privately funded, what they can or cannot programme. Programmers, audiences and authors alike can celebrate and rejoice the privilege to “artistic expression” all they want. But it is the art workers who collectively have to bear the consequences by continuing to survive in an industry that resists any shifting towards sustainable, healthier and attainable expectations.
The lesson for the Cypriot art community
Fabre is just one piece of a larger issue, and while his art—undeniably compelling—is forever marked by the boundaries he repeatedly crossed, culminating in his conviction. The sold-out shows scheduled for next week are caught in the crossfire of debates that extend far beyond him or any single artist or artwork. That is, of course, if one chooses to prioritise the human factor over the final product, whatever that may be.
Whereas Fabre is a problem, the problem for the Cyprus art community is the vacuum that CITF claims to be filling. A vacuum created by the lack of long term, determined and achievable cultural policy on a state level.
A privately funded festival has found access to a municipal theatre with more ease than any other performing arts organisation or individual artist. With the exception of Diastasis and NEA KINISI when was the last time that Pattihio theatre was offered as an accessible venue for the presentation of any state funded dance performance? Almost 40% of Pattihio Municipal Theatre’s programming from now until October is promoted only in Russian, with no English or Greek descriptions.
This reality is deeply revealing—we are witnessing two parallel worlds on the island, especially in Limassol. In one, historically and culturally significant real estate with immense potential for thoughtful cultural development is steadily being acquired by private stakeholders. This was the case with old factories in Limassol, now housing commercial artistic spaces. These spaces, privately managed and accountable to no one, exert control over cultural affairs by monopolising venues, often offering them at “Russian prices.”
It is within this bubble that CITF finds its place—an event organised entirely by non-natives, seemingly indifferent to the withdrawal of the only native Cypriot productions from its lineup. Even their inclusion in the first place could be seen as decorative rather than integral to the festival’s programming. It does make one wonder if appropriating the name “Cyprus” and “International” comes from a point of audacity or from a point of reflecting a new state affairs on the island.
In a parallel reality, Dance House Lemesos remains without a home, struggling against Limassol’s hyperinflated real estate market—despite being one of the oldest and most dedicated organizations for contemporary dance in Cyprus. The city’s municipal theatre, Pattihio, lacks artistic direction, while in cities where municipal theatres do have leadership—like the Nicosia Municipal Theatre—there is little transparency. Questionable practices persist, such as programming young artists at festivals without a fixed payment fee, expecting them to rely solely on box office earnings in exchange for “exposure.” Just this past week, we learned that the Cyprus Youth Symphony Orchestra—one of the island’s most accomplished ensembles, with domestic and international recognition—has no fixed rehearsal space, and its academy’s budget for affordable, high-quality training has been cut.
The problem isn’t that “foreigners come and alter our culture.” It becomes a problem when private interests override collective needs, limiting the majority’s ability to shape its own future. Consider how MidBrain Ltd intervened in the redevelopment of the Limassol Municipal Garden playground without public consultation. If CITF did not carry a name suggesting it represents the collective Cypriot cultural community, perhaps the backlash wouldn’t have been as strong.
The reason private interests have taken over is because we, collectively, have not stepped up. Cyprus is overflowing with native talent, intelligence, and artistic inspiration. We don’t need to be “taught” culture—but we do need direction, not just in the arts but in governance. A recent poll from the Deputy Ministry of Culture identified the artistic community’s top priorities: increased funding and a legal framework for art workers. Both are essential, but as this case demonstrates, money and legality alone are not enough.
I wouldn’t waste more of my time discussing whether another problematic personality can or cannot express himself. I learnt a lot from his past work, but my personal ethics and logic push me to prioritise things that I deem more important than any kinds of art available out there.
But this is a time for reckoning for our community. Where are we heading at? What do we want culture on this island to look like in 10, 15, 20 years from now?
*Marita Anastasi is a Cypriot born and raised arts administrator and movement artist. She is currently Programming Coordinator at the English National Opera based in London.
Κριτική καταγραφή και σχολιασμός της κάλυψης της Ρώσικης εισβολής στην Ουκρανία από τη Δέφτερη Ανάγνωση. Γράφτηκε τον Απρίλιο του 2022 και κυκλοφόρησε σε κλειστό κύκλο. Δημοσιεύθηκε ανοιχτά τον Μάρτη του 2025.
Μπορεί να εντοπιστεί πατώντας εδώ.
Η πυρκαγιά που ξέσπασε τα ξημερώματα του περασμένου Σαββάτου, 15.02.2025 στη Λεμεσό, ξεκλήρισε πενταμελή οικογένεια με μικτή μεταναστευτική βιογραφία η οποία αποτελείτο από τους γονείς και τα τρία παιδιά τους ηλικίας 7, 3 και 2 ετών. Ακόμα μια ανείπωτη τραγωδία έχει συγκλονίσει ολόκληρη την κοινωνία θέτοντας με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο στο τραπέζι μια σειρά από σημαντικά θέματα για ασφαλή και αξιοπρεπή στέγαση, ως ένα από τα βασικότερα κοινωνικά δικαιώματα για το σύνολο του πληθυσμού της χώρας, στη βάση της αρχής της ίσης μεταχείρισης.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Τμήματος Ηλεκτρομηχανολογικών Υπηρεσιών, ενδεχομένως η πυρκαγιά να προκλήθηκε από βραχυκύκλωμα στην ηλεκτρολογική εγκατάσταση ή από βλάβη σε ηλεκτρική συσκευή που υπήρχε στον ενιαίο χώρο του διαμερίσματος, το οποίο μεταξύ άλλων είχε διαχωριστεί για τις ανάγκες της οικογένειας με φτηνά οικοδομικά υλικά.
Από τις προτάσεις και μέτρα της κυβέρνησης αλλά και των πολιτικών κομμάτων για τη στεγαστική πολιτική διαπιστώνουμε ότι για ακόμα μια φορά δεν γίνεται καμιά αναφορά σε μετανάστες και πρόσφυγες, σε αντίθεση με άλλες ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού που αναφέρονται πολύ συγκεκριμένα.
Θεωρούμε ότι οι εκστρατείες που έχουν αναληφθεί το τελευταίο διάστημα από φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης με επίκεντρο την έξωση, αν όχι την εκδίωξη, μεταναστών και άλλων ευάλωτων ομάδων από ακατάλληλα και μη αδειοδοτημένα υποστατικά όχι μόνο δεν επιλύουν αλλά οδηγούν σε μεγαλύτερους κινδύνους και εκμετάλλευση τα επηρεαζόμενα άτομα.
Η ΚΙΣΑ συμφωνεί ότι η μόνη αποτελεσματική απάντηση στο πολύ σοβαρό αυτό θέμα είναι η χάραξη ολοκληρωμένης στεγαστικής πολιτικής που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες όλων των ομάδων του πληθυσμού, διασφαλίζοντας ιδιαίτερα το δικαίωμα των ευάλωτων ομάδων, όπως πολιτών με χαμηλά εισοδήματα, μετανάστες και πρόσφυγες, σε ασφαλή και αξιοπρεπή στέγη προσιτή στα οικονομικά τους δεδομένα.
Η συντριπτική πλειοψηφία των μεταναστών και προσφύγων ζει σήμερα στη χώρα μας στη βάση των πολιτικών της κυβέρνησης με καθορισμένα έσοδα που ανταποκρίνονταν στα δεδομένα της δεκαετίας του 1990, είτε από την εργασία τους (π.χ. οικιακές εργάτριες) είτε από κοινωνικές παροχές, και που δεν υπερβαίνουν τα €400 – €450 τον μήνα. Όσο το κυπριακό κράτος συνεχίζει να κρατά τα έσοδα αυτών των ανθρώπων καθηλωμένα σε αυτά τα ανεπαρκή επίπεδα οφείλει να προσφέρει ασφαλείς και αξιοπρεπείς στεγαστικές λύσεις που να ανταποκρίνονται στη σημερινή πραγματικότητα.
Ιδιαίτερα ευάλωτη είναι και η συντριπτική πλειοψηφία των μονογονεϊκών οικογενειών με μεταναστευτική βιογραφία που είναι αποκλεισμένη από κοινωνικές παροχές και υποστηρικτικές επιδοματικές πολιτικές (π.χ. επίδομα τέκνου), με αποτέλεσμα τα χαμηλά έσοδα από την εργασία τους να τις αποκλείουν από αξιοπρεπή και ασφαλή στέγη.
Θεωρούμε ότι τεχνικές, ηλεκτρολογικές και άλλες αναβαθμίσεις, συμπεριλαμβανομένων και αλλαγών χρήσης των υποστατικών, θα πρέπει στην περίπτωση ευάλωτων ομάδων είτε να διενεργούνται δωρεάν είτε με την ανάλογη επιδότηση, διαφορετικά οι βελτιώσεις και έλεγχοι που θα υιοθετηθούν θα παραμείνουν στα χαρτιά όταν οι επηρεαζόμενοι δεν θα έχουν την οικονομική ευχέρεια να καλύψουν το επιπρόσθετο αυτό κόστος.
Τέλος, θεωρούμε ότι καμιά στεγαστική πολιτική δεν μπορεί να επιφέρει τα αναμενόμενα αποτελέσματα όσο ο συστημικός και κοινωνικός ρατσισμός και οι διακρίσεις συνεχίζουν να υποθάλπονται και να μαστίζουν την κοινωνία αφού στο τέλος της ημέρας τα μέτρα που θα ληφθούν δεν θα βρουν την ανάλογη ανταπόκριση από το κοινωνικό σύνολο ώστε να μπορέσουν να επιφέρουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Διοικητικό Συμβούλιο
Τον Φλεβάρη του 2025 κυκλοφόρησε στη Λευκωσία το βιβλίο της Λέσχης Κινηματικού Αναστοχασμού «Υφαίνοντας το Νήμα: Συγκυρία, Ταξική Σύνθεση και Ανταγωνιστικό Κίνημα στην Κυπριακή Δημοκρατία». Ποιο κάτω ακολουθεί κριτική του βιβλίου. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι δεν πρόκειται για μια τυπική βιβλιοκριτική και, ως εκ τούτου, δεν υπάρχει εκτενής συζήτηση για το περιεχόμενο του βιβλίου, ούτε επαρκής περιγραφή των θετικών συνεισφορών του. Συνεπώς, η παρούσα κριτική προϋποθέτει ότι η αναγνώστρια της έχει διαβάσει το βιβλίο, το οποίο μπορεί να εντοπιστεί προς το παρόν στον κοινωνικό χώρο Καϊμάκκιν. Θα ήθελα επίσης να παροτρύνω τα άτομα που είναι μέρος, ή ασχολούνται με τον κυπριακό ριζοσπαστικό χώρο να διαβάσουν το βιβλίο, τόσο γιατί πρόκειται, τουλάχιστον εξ όσων γνωρίζω, για την πρώτη προσπάθεια προσέγγισης της κυπριακής εμπειρίας με αυτόν τον τρόπο, όσο και γιατί το εκδοτικό εγχείρημα του Faura Books, που έχει εκδώσει το βιβλίο, είναι μια αξιόλογη πρωτοβουλία η οποία καλύπτει ένα ιστορικό κενό και αξίζει της υποστήριξης μας.
Το βιβλίο μπορεί να χωριστεί σε τρία μέρη, αν και αυτά δεν αντικατοπτρίζονται από τα κεφάλαια του με ακρίβεια. Στο πρώτο μέρος παρουσιάζονται βασικά στοιχεία γύρω από την ταξική σύνθεση της κυπριακής εργατικής τάξης στην Κυπριακή Δημοκρατία, αντλώντας στοιχεία κυρίως από τις διαθέσιμες επίσημες στατιστικές και από μέρος της ακαδημαϊκής βιβλιογραφίας. Η παρουσίαση αυτή χωρίζεται γύρω από τις έννοιες της τεχνικής σύνθεσης, της κοινωνικής σύνθεσης και της πολιτικής σύνθεσης, προσφέροντας μια περιγραφή που κυμαίνεται από το μορφωτικό επίπεδο των εργαζομένων, το ρόλο της οικογένειας και το είδος της εργασίας που εκτελείται, μέχρι την ιδιοκατοίκηση, τα μέσα συγκοινωνίας, το πολιτικό τοπίο και τη διάκριση μεταξύ μεταναστευτικής και ντόπιας εργασίας. Αυτό το μέρος του βιβλίου είναι ίσως το ισχυρότερο, συγκεντρώνοντας βασικές πληροφορίες γύρω από την πραγματική, υπάρχουσα εργατική τάξη. Εμπεριέχει, παρόλα αυτά, μια σημαντική αδυναμία, την έλλειψη ιστορικής καταγραφής/ανάλυσης της συγκρότησης και εξέλιξης της κυπριακής εργατικής τάξης. Παρά τις μεμονωμένες ιστορικές αναφορές, έχουμε μια εικόνα του σήμερα χωρίς να ξέρουμε πως ακριβώς φτάσαμε εδώ.
Το δεύτερο μέρος, το οποίο αποτελεί μέσα στο βιβλίο κομμάτι του υποκεφαλαίου σχετικά με την πολιτική σύνθεση, είναι λίγο-πολύ μια καταγραφή διαφόρων πολιτικών δραστηριοτήτων και κοινωνικών αγώνων των τελευταίων ετών, σε συνδυασμό με μια προσπάθεια παρουσίασης των στιγμών, των πτυχών και των διαστάσεων της ταξικής πάλης που εμπεριέχονται μέσα σε αυτούς τους αγώνες. Η καταγραφή είναι από μόνη της αξιοσημείωτη, δεδομένου ότι είναι δυστυχώς σπάνιο για τον κυπριακό ριζοσπαστικό χώρο να διατηρεί τη μνήμη της δικής του πολιτικής δραστηριότητας, πόσο μάλλον της δραστηριότητας άλλων υποκειμένων και οργανώσεων, όπως τα συνδικάτα, οι φοιτητές, οι μετανάστριες κλπ. [15]. Το τρίτο μέρος αποτελείται από το τελευταίο κεφάλαιο, όπου παρουσιάζονται τα βασικά συμπεράσματα του βιβλίου.
Εργατικό Κίνημα & Ταυτότητα
Το βιβλίο αναφέρει την ανάλυση των Endnotes σχετικά με την ιστορία του εργατικού κινήματος (υποσημείωση 46), αλλά δεν φαίνεται να έχει αφομοιώσει όλα τα συμπεράσματα αυτής της ανάλυσης, ακόμη και αν επαναλαμβάνει κάποια από αυτά στα συμπεράσματα του. Όπως αναφέρουν οι Endnotes, το εργατικό κίνημα οργανώθηκε γύρω από τους βιομήχανους εργάτες, φτάνοντας σε ένα εσωτερικό φραγμό στην οργάνωση της υπόλοιπης εργατικής τάξης. Με τη σειρά του, το βιομηχανικό προλεταριάτο δεν αναπτύχθηκε και επεκτάθηκε σε τέτοιο βαθμό που να αποτελεί την πλειοψηφία του πληθυσμού μέσα στον 20ο αιώνα, ενώ μετά τη δεκαετία του ‘70 βλέπουμε την συρρίκνωση του παγκόσμια, και όχι απλώς τη μεταφορά του από τις δυτικές στις ανατολικές χώρες [17]. Η κατάρρευση του εργατικού κινήματος, εν τέλει, συνδέεται με την συρρίκνωση του βιομηχανικού προλεταριάτου, πάνω στο οποίο και κτίστηκε. Όπως επισημάνουν:
«Οι οργανώσεις αυτές δεν θα είχαν πετύχει στα καθήκοντά τους αν δεν στηρίζονταν, την ίδια στιγμή, σε μια επιβεβαιώσιμη ταξική ταυτότητα. Στον βαθμό που έκαναν θυσίες στο όνομα του εργατικού κινήματος, οι εργάτες δεν ενεργούσαν, γενικά, για τα άμεσα συμφέροντά τους. Το να πει κανείς ότι οι εργάτες επιβεβαίωναν μια κοινή ταυτότητα σημαίνει ότι το κίνημα πέτυχε να τους πείσει να αναστείλουν τα συμφέροντά τους, ως μεμονωμένοι πωλητές σε μια ανταγωνιστική αγορά εργασίας και, αντίθετα, να ενεργήσουν κινούμενοι από μια δέσμευση στο συλλογικό πρόταγμα του εργατικού κινήματος» [14 σελ. 26].
«Οι εργάτες μπορούσαν να γεφυρώσουν τα χάσματα, μεταξύ των συντεχνιακών τους συμφερόντων, μόνο στον βαθμό που πίστευαν, και έπειθαν και άλλους να πιστεύουν, σε μια κοινή ταυτότητα: τον συλλογικό εργάτη. Όμως, η ενότητα, που ονομαζόταν έτσι, δεν ήταν μια “πραγματική” ενότητα, δοσμένη άμεσα από την πλήρη άνθηση των καπιταλιστικών κοινωνικών σχέσεων. Ήταν ένας μύθος που τον προϋπέθετε, και τον έθετε, το ίδιο το κίνημα» (έμφαση δική μου) [14 σελ. 79].
Είναι ακριβώς αυτή η αναγνώριση πως η εργατική ταυτότητα (ή ο συλλογικός εργάτης) δεν ήταν ένα φαινόμενο έξω από το εργατικό κίνημα, αλλά παράγωγο του ίδιου του κινήματος – δεν υπήρξε ούτε υπάρχει ανεξάρτητα από αυτό. Η κατάρρευση τόσο του εργατικού κινήματος, όσο και των συνθηκών που το ανέδειξαν, σημαίνει και την κατάρρευση της οργάνωσης της εργατικής τάξης γύρω από την εργατική ταυτότητα καθαυτή. Η ταξική πάλη συνεχίζει, και ενίοτε οι εργάτες εμφανίζονται σαν υποκείμενα μέσα από διάφορες μορφές αγώνα αλλά:
«Δεν μπορούμε, πλέον, να προσφεύγουμε στην έννοια της ταξικής συνείδησης, με ό,τι αυτή συνεπάγεται. Είμαστε αναγκασμένοι να αντιμετωπίσουμε το γεγονός ότι η εργατική τάξη είναι μια τάξη αυτού του τρόπου παραγωγής, που ενοποιείται μόνο στον διαχωρισμό. Φυσικά, υπάρχουν, ακόμα, στιγμές στους αγώνες τους, που οι εργάτες συναντιούνται με έναν τρόπο που διακόπτει την ενότητά τους για το κεφάλαιο, επιτρέποντάς τους να οργανωθούν τόσο εντός, όσο και κατά μήκος, των γραμμών που τους διαχωρίζουν. Όμως, όταν συναντιούνται, σήμερα, αυτό δεν το κάνουν ως τάξη, γιατί το ταξικό ανήκειν είναι αυτό, ακριβώς, που τους χωρίζει» [14 σελ. 82].
Παρόλα αυτά, σε διάφορα σημεία το βιβλίο φαίνεται να υποχωρεί σε παραδοσιακές αναγνώσεις, όπως στη χρήση του όρου της ψευδής συνείδησης, η οποία με τη σειρά του προϋποθέτει μια αυθεντική ταξική συνείδηση η οποία καταπιέζεται:
«[Τ]ο κενό που δημιουργείται από τη συρρίκνωση του κράτους προνοίας καλύπτεται από…την ψευδή συνείδηση και την υλική πραγματικότητα που αυτή δημιουργεί» (σελ. 40).
Σε άλλα σημεία, υπάρχει μια επιστροφή πίσω στη γνώριμη ανάγνωση περί λανθασμένων επιλογών του εργατικού κινήματος, παρά στην καθοριστική επίδραση της εξέλιξης του καπιταλισμού πάνω στο ίδιο το κίνημα:
«Το εργατικό κίνημα πέτυχε μια πύρρειο νίκη στις δυτικές χώρες…έκανε το εργατικό υποκείμενο συνομιλητή των κυβερνήσεων με σημαντικά οφέλη…και με αντάλλαγμα την ενσωμάτωση του στις διαδικασίες της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Το εργατικό κίνημα ξεδόντιασε τον εαυτό του. Στην πορεία, συνέλαβε στην κατάρρευση της εργατικής ταυτότητας που ήταν η κεντρική προϋπόθεση του…» (σελ. 58).
Τέλος, σε διάφορα σημεία του κειμένου διαφαίνεται μια δυσαρέσκεια συνδυασμένη με αμηχανία για τη δραστηριότητα της τοπικής εργατικής τάξης - μια δυσαρέσκεια που μάλλον κρύβει εκνευρισμό και απογοήτευση για ένα κομμάτι της τάξης που δεν ενεργεί όπως θα έπρεπε, όπου αντί «να επιδιώκεται η συλλογική δράση, συχνά προκρίνεται η οδός της προσωπικής ή οικογενειακής αρπαχτής, η οποία φαίνεται να είναι ποιο ελκυστική» (σελ. 92). Η ουσία εδώ είναι πως δεν φαίνεται ποιο ελκυστική. Είναι ποιο ελκυστική σε σχέση με τα άμεσα συμφέροντά. Είναι σε τέτοια σημεία που μπορούμε να διακρίνουμε στο βιβλίο την παρασκηνιακή διατήρηση ενός μεταφυσικού κοινού ταξικού συμφέροντος ως το σημείο αναφοράς γύρω από το οποίο κινείται η ανάλυση.
Τα Άμεσα Συμφέροντα
Βασική αδυναμία στην ανάλυσή του βιβλίου σχετίζεται με τα αντιφατικά συμφέροντα στο εσωτερικό της εργατικής τάξης. Στο βιβλίο γίνεται μια βασική, αλλά σημαντική καταγραφή των διαιρέσεων στο εσωτερικό της κυπριακής εργατικής τάξης σε σχέση με το φύλο, την εθνικότητα, το καθεστώς εργοδοσίας κτλ. Η συγκέντρωση αυτών των στοιχείων στο βιβλίο και η οργάνωση τους μέσα από το πρίσμα της ταξικής σύνθεσης είναι αδιαμφησβήτητα χρήσιμη. Αυτές οι διαιρέσεις είναι παρόλα αυτά γνωστές. Αυτό που απουσιάζει είναι η ανάλυση του διαχωρισμού των άμεσων συμφερόντων διαφόρων τμημάτων της εργατικής τάξης σε σχέση με άλλα τμήματα της ίδιας τάξης. Υπάρχει η αναγνώριση αυτής της εσωτερικής διαίρεσης, αλλά αντί να μπει στο επίκεντρο της ανάλυσης, η διαίρεση συχνά παρουσιάζεται ως μεταγενέστερη σκέψη.
Για παράδειγμα αναφέρεται πως «παρόλο που περίπου τα δύο τρίτα του πληθυσμού της ΚΔ ανήκουν στην εργατική τάξη, υπάρχουν και στο εσωτερικό της διαστρωματώσεις και αντικρουόμενα συμφέροντα» (σελ. 78), αναφέροντας μετέπειτα πως κομμάτι της εργατικής τάξης εκμεταλλεύονται την μεταναστευτική εργασία, μέσα από φτηνό εργατικό δυναμικό στους τομείς της φροντίδας και της οικιακής εργασίας. Σε άλλο σημείο αναφέρεται πως η ιδιοκατοίκηση στην Κύπρο ανέρχεται στο 70% (σελ. 32), αλλά μετέπειτα αναφέρεται πως ενώ «η μεγάλη πλειοψηφία …της εργατικής τάξης τάσσεται κατά των ψηλών ενοικίων…υπάρχει ένα ποσοστό ντόπιων εργαζόμενων που, ενοικιάζοντας παράλληλα διάφορα διαμερίσματα…επιλέγουν να επωφεληθούν από την κερδοσκοπική αγορά ακινήτων» (σελ. 92). Παρόλα αυτά, δεν ακολουθείται μια ανάλυση που να εστιάζει στις επιπτώσεις αυτών των δεδομένων.
Σχετικά με το επίπεδο της ιδιοκατοίκησης μπορούμε να συμπεράνουμε τα ακόλουθα: α) Η πλειοψηφία του πληθυσμού έχει συμφέρον από τη συνεχιζόμενη αύξηση της αξίας των ακινήτων β) η ενοικίαση ακινήτων παραμένει σημαντικό κομμάτι των εισοδημάτων αρκετών εργαζομένων γ) καθώς οι μισθοί μειώθηκαν μετά το 2009, θα πρέπει να υποθέσουμε ότι η εισοδηματική αναλογία που προέρχεται από τα ενοίκια έχει αυξηθεί για αυτό το τμήμα της εργατικής τάξης. Τα άμεσα συμφέροντα αυτού του κομματιού της εργατικής τάξης είναι αντίθετα με τα άμεσα συμφέροντα εργατών οι οποίοι νοικιάζουν. To παράδοξο θα ήταν να υπήρχε μαζική προσέλευση σε διαμαρτυρίες για τα ψηλά νοίκια, όχι το αντίθετο.
Η απασχόληση μεταναστριών οικιακών εργατριών τόσο την οικιακή εργασία, όσο και για την ιδιωτική φροντίδα του ηλικιωμένου πληθυσμού, είναι καθοριστική για την κοινωνική αναπαραγωγή των ντόπιων εργαζομένων. Σημαντικό κομμάτι της εκμετάλλευσης αυτή της εργασίας συμβαίνει επίσης στη μαύρη αγορά, καθώς οι μετανάστριες εργάτριες επισκέπτονται επιπλέον σπίτια στο ρεπό τους (συνήθως τις Κυριακές), και πληρώνονται για την κάθε επίσκεψη. Είναι μέσα από τη μαύρη αγορά που οι περισσότεροι ντόπιοι εργάτες και εργάτριες επωφελούνται από τα φτηνά εργατικά χέρια των μεταναστριών εργατριών. Υπάρχει επίσης η πρακτική του «διαμοιρασμού» των οικιακών εργαζομένων σε πολλά οικογενειακά νοικοκυριά, μέσω της παράνομης υπερεργασίας τους [16]. Αυτές οι δύο πρακτικές είναι τόσο συχνές που δεν χρειαζόμαστε στατιστικά στοιχεία για να τις θεωρήσουμε διάχυτες μέσα στην ελληνοκυπριακή κοινωνία. Τα άμεσα συμφέροντα όσων εργοδοτούν οικιακές εργάτριες, τόσο επίσημα όσο και περιστασιακά, είναι αντίθετα με τα συμφέροντα των ίδιων των εργατριών, από το μισθό μέχρι και το καθεστώς περιορισμού πρόσβασης στην αγορά εργασίας.
Τα ποιό πάνω καταδεικνύουν μόνο δυο διαστάσεις αντιφατικών άμεσων συμφερόντων στο εσωτερικό της κυπριακής εργατικής τάξης, συμφερόντων που παραμένουν αγεφύρωτα. Χρειαζόμαστε μια εκτεταμένη ανάλυση αυτών ακριβώς των άμεσων συμφερόντων εάν θέλουμε να κατανοήσουμε πραγματικά την πολυπλοκότητα της εμπειρίας της εργατικής τάξης στο νησί. Είμαι επίσης πεπεισμένος πως μόνο μέσα από μια τέτοια ανάλυση θα μπορέσουμε να εξηγήσουμε και να κατανοήσουμε «τις αδυναμίες των κινημάτων επανένωσης τα τελευταία 20 χρόνια στην ΚΔ, σε αντίθεση με την ΤΔΒΚ» (σελ. 69).
Θεωρητικές Ασάφειες
Ο ορισμός που προτάσσεται για τον καπιταλισμό ως «ένα παγκόσμιο μοντέλο κοινωνικής οργάνωσης που παράγει δομικές ανισότητες και ιεραρχίες, με κύριο σκοπό την παραγωγή κέρδους για τα αφεντικά μέσω της εκμετάλλευσης της εργασίας» (σελ. 15), χωρίς αναφορά σε μέσα παραγωγής, την παραγωγή εμπορεύματος για ανταλλαγή και την αξιακή μορφή του προϊόντος, παραμένει εξαιρετικά ανεπαρκής, ενώ συγχύζει αποτελέσματα του καπιταλισμού (διεθνοποίηση) με τον ίδιο τον ορισμό του [9]. Το βιβλίο επίσης χρησιμοποιεί αρκετούς όρους, επεξηγώντας όμως ελάχιστους. Όροι όπως «προλεταριάτο», «εργατική τάξη», «μικροαστοί», «μεσοαστοί», «αστοί», «μικροαστική ιδεολογία», «ψευδή συνείδηση», «ταξική πάλη», «έθνος-κράτος» και «μεσαία τάξη» δεν είναι αυτονόητοι, αφού έχουν χρησιμοποιηθεί με διάφορους τρόπους μέσα στις ριζοσπαστικές θεωρητικές παραδόσεις, και σίγουρα δεν είναι αυτονόητοι για κάθε αναγνώστρια που δεν είναι εξοικειωμένη με τις πολύ συγκεκριμένες ριζοσπαστικές θεωρητικές τάσεις από τις οποίες είναι επηρεασμένο το κείμενο.
Η ανάγνωση του κειμένου ασυνείδητα φέρνει έτσι ένα θεωρητικό-ιδεολογικό γέμισμα από τον αναγνώστη με βάση τις δικές του γνώσεις σχετικά με τους όρους που χρησιμοποιούνται, με το νόημα του κειμένου καθαυτού να παραμένει σε διάφορα σημεία θολό. Είναι κάπως παράδοξο να επιχειρείται ταξική ανάλυση χωρίς διευκρινίσεις σχετικά με τους όρους που χρησιμοποιούνται. Αυτή η θεωρητική ασάφεια έρχεται και δένει με μια γενικότερη θεωρητική έλλειψή που χαρακτηρίζει το βιβλίο – γίνεται π.χ. αναφορές σε ιδεολογία αλλά δεν αναφέρεται ή προτάσσεται θεωρία της ιδεολογίας, αναφέρεται ο εθνικισμός αλλά δεν επιχειρείται ή παρουσιάζεται κάποια θεωρητική ανάγνωση σχετικά με το έθνος, δεν παρουσιάζεται κάποια ιδιαίτερη θεωρία του κράτους κτλ.
Το αποτέλεσμα είναι μια εκτεταμένη απόκλιση μεταξύ του αντικειμένου που επιχειρεί να αναλύσει το βιβλίο και των εργαλείων που χρησιμοποιεί για να το κάνει, καταλήγοντας σε μια περιγραφικού χαρακτήρα καταγραφή, παρά σε αναλυτική εμβάθυνση. Το αναφέρω αυτό γιατί εάν συμφωνήσουμε με τους Endnotes πως οι εργάτες σήμερα όταν «συναντιούνται…δεν το κάνουν ως τάξη», αυτό σημαίνει πως συναντιούνται και οργανώνονται κάτω από άλλες κατηγορίες, ως άλλου τύπου υποκείμενα – ως πολίτες, ως έθνος/λαός, ως γυναίκες, ως η «πλειοψηφία» κτλ. Όπως αναφέρει ο Etienne Balibar σε σχέση με το έθνος:
«Κάθε κοινωνική κοινότητα που αναπαράγεται από τη λειτουργία των θεσμών είναι φαντασιακή, δηλαδή βασίζεται στην προβολή της ατομικής ύπαρξης στο νήμα μιας συλλογικής αφήγησης, στην αναγνώριση ενός κοινού ονόματος και στις παραδόσεις που ζουν ως ίχνη ενός πανάρχαιου παρελθόντος (ακόμη και όταν έχουν κατασκευαστεί και ενσταλαχθεί στο πρόσφατο παρελθόν). Αλλά αυτό καταλήγει στην αποδοχή ότι, υπό ορισμένες συνθήκες, μόνο οι φαντασιακές κοινότητες είναι πραγματικές (μετάφραση δική μου) [18 σελ. 346].»
Αυτές οι κατηγορίες διαμεσολαβούν μεταξύ τάξεων, κοινωνικών σχέσεων και πολιτικής και δεν μπορούν να θεωρηθούν ούτε ως αυτονόητες, ούτε ως απλές ιδεολογικές διαστρεβλώσεις που τυφλώνουν τους εργαζόμενους από κάποια πραγματική, ουσιώδη ταυτότητά τους. Εμπεριέχουν την δική τους ιστορικότητα, κοινωνική δυναμική και εξελικτική πορεία. Η ανάλυση λοιπόν πρέπει να αρχίζει από τη θεωρητική ανάκριση των ίδιων των κατηγοριών, αντί να τις βλέπουμε ως απλές ανορθολογικές εκφράσεις των παθολογιών του καπιταλισμού, εξίσου εύκολες στο να εξηγηθούν και να απορριφθούν. Είναι εδώ που συναντάμε την εργατική τάξη ως πολιτικό υποκείμενο στον 21ο αιώνα, όχι όπως εμείς τη θέλουμε, αλλά όπως αυτή συγκροτείται.
Υπάρχει επίσης η τάση μέσα στο βιβλίο να περιγράφεται η ταξική σύνθεση κινημάτων/πολιτικών χώρων χωρίς να παρατίθεται έστω και μια παραπομπή ή στοιχείο που να δίνει βάση στους ισχυρισμούς. Ενδεικτικά, αυτό γίνεται για τον ριζοσπαστικό χώρο (σελ. 66), για το ΕΛΑΜ (σελ. 72) και για το περιβαλλοντικό κίνημα (σελ. 94). Τέτοιου τύπου περιγραφές απλώς δεν μπορούν να θεωρηθούν αξιόπιστες. Η όποια επίκληση σε «εμπειρική γνώση από τη συμμετοχή…στα κινήματα» (σελ. 19) που αναφέρεται στην εισαγωγή του βιβλίου έχει με τη σειρά της τα όρια της.
Δευτερεύοντα Σχόλια
Σελίδα 31: Αναφέρεται ότι η «στατιστική είναι η επιστήμη του κράτους», με ένα απολογητικό ύφος για τη χρήση στατιστικών στοιχείων που προέρχονται από επίσημους θεσμούς. Εάν τα δεδομένα είναι ανεπαρκή ή προβληματικά, αυτό δεν οφείλεται στην ίδια τη στατιστική ως επιστήμη, αλλά στα στοιχεία που επιλέγει να συλλέξει ο εκάστοτε κρατικός θεσμός, καθώς και για τους λόγους που αποφασίζει να το κάνει. Για παράδειγμα, υπάρχει η παράδοση της κριτικής εγκληματολογίας, όπου τα δεδομένα που συλλέγει το κράτος αμφισβητούνται τόσο θεωρητικά όσο και εμπειρικά, μέσω της συλλογής, καταγραφής και ανάλυσης νέων δεδομένων που εξέρχονται από τη λογική της αστυνόμευσης. Αν συνεχίσουμε να αξιολογούμε μεθόδους και μεθοδολογίες έρευνας με τόσο απλοϊκό τρόπο, στο τέλος θα πρέπει να απορρίψουμε και άλλες επιστημονικές προσεγγίσεις, όπως η εθνογραφία και η αρχειοθέτηση (ως επιστήμες της αποικιοκρατίας), οι συνεντεύξεις και τα focus groups (ως μέθοδοι του marketing), καθώς και την ιστοριογραφία (ως επιστήμη του έθνους-κράτους), για να καταλήξουμε τελικά στη μόνη «αντικειμενική» μέθοδο: την προσωπική εμπειρία. Όσο δεν υπάρχει κατανόηση των διάφορων μεθόδων συλλογής στοιχείων και μεθοδολογιών ανάλυσης, τόσο ο ριζοσπαστικός χώρος θα παραμένει ανίκανος να παράγει τη δική του γνώση, μένοντας εξαρτημένος στην παραγωγή γνώσης από τους υφιστάμενους θεσμούς.
Σελίδα 62: Αναφέρεται πως η ΕΔΕΚ «πάντα είχε κάποιες εθνικές αναφορές αλλά σήμερα έχει μετατραπεί σε συντηρητικό, εθνικιστικό κόμμα με λαϊκές αναφορές». Είναι μια παράδοξη τοποθέτηση για ένα κόμμα του οποίοι οι παραστρατιωτικοί πήραν μέρος στη δικοινοτική βία του 1963-64 με σημαντική συμβολή υπέρ της ελληνοκυπριακής πλευράς στις μάχες του Πενταδάκτυλου. Το ότι πήραν επίσης μέρος στη αντίσταση κατά του πραξικοπήματος δεν σημαίνει πως τα μέλη της λειτουργούσαν πέραν της εθνικής φαντασίωσης – η ΕΔΕΚ στήριζε την κυρίαρχη εθνική γραμμή των Μακαριακών ενάντια στην Γριβική και χουντική γραμμή. Η ΕΔΕΚ ήταν εκ γενετής της ένα εθνικιστικό πολιτικό κόμμα, το οποίο ενίοτε χρησιμοποιούσε τη ρητορική του σοσιαλισμού του τρίτου κόσμου, που χαρακτηριζόταν από έναν αριστερού τύπου εθνικισμό, για να αντλήσει εκλογική στήριξη μεσώ της πολιτικής υπεραξίας που απέκτησε μετά την ήττα του πραξικοπήματος. Το ότι στέγασε για μια δεκαετία μια αριστερή νεολαία (η οποία εκδιώχθηκε αρχικά το 1978 [6] και τελειωτικά το 1981 [7]) δεν αλλοίωσε σε καμία περίπτωση τον πολιτικό και ιδεολογικό της προσανατολισμό. Αν μη τι άλλο καταδεικνύει την ιστορική αποτυχία του ισοδισμού στην Κύπρο.
Σελίδα 72: Αναφέρεται πως η πρώτη διαδήλωση του ΕΛΑΜ στη Λευκωσία το 2009 ακυρώθηκε. Αυτό δεν στέκει. H διαδήλωση διοργανώθηκε κανονικά, αλλά το ΕΛΑΜ σταμάτησε λόγο της αντιπορείας στα φώτα του Debenhams. Η αστυνομία κράτησε τις δύο πορείες χωριστά σε αρκετή απόσταση [1].
Σελίδα 80: Δεν καταγράφεται πως η απεργία στη Wolt κατέληξε σε συλλογική σύμβαση, που παρόλες τις αδυναμίες της είναι σημαντικό κατόρθωμα για ένα κλάδο που χαρακτηρίζεται από επισφαλή εργασία, μεταναστευτικό πληθυσμό και τεράστιες δυσκολίες οργάνωσης [2, 3].
Σελίδα 83: Αναφέρεται πως ο Αλέκος Μοδινός «καταδικάστηκε, και αργότερα στο ΕΔΑΔ…δικαιώθηκε». Ο Μοδινός δεν καταδικάστηκε από Κυπριακό δικαστήριο. Έκανε απευθείας προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων επιχειρηματολογώντας πως η διατήρηση του νόμου κατά της ομοφυλοφιλίας «συνιστά αδικαιολόγητη παρέμβαση στην δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής ζωής» [4, 5]. Μάλιστα, βασικό επιχείρημα της Κυπριακής Δημοκρατίας ήταν πως ο νόμος κατά της ομοφυλοφιλίας σταμάτησε να εφαρμόζεται, επιχείρημα που δεν έγινε αποδεκτό από το ΕΔΑΔ [5].
Σελίδες 84-85: Σχετικά με την ιστορική απουσία ενός φεμινιστικού κινήματος στο νησί, πιθανόν ο ίδιος ο τρόπος προσέγγισης του ζητήματος να αξίζει αναθεώρησης. Παρόλο που δεν υπήρξε φεμινιστικό κίνημα με τον ορισμό που μπορεί να του προσδίδει ο χώρος σήμερα, υπήρξε ιστορικά πολιτική δράση από τις γυναίκες της Κύπρου και από τους διάφορους οργανισμούς, πρωτοβουλίες και ομάδες γυναικών μέσα από τις οποίες οργανώθηκαν. Όπως μιλάμε λοιπόν για το εργατικό κίνημα από τη μια, και την ταξική πάλη από την άλλη, έτσι μπορούμε να μιλήσουμε για το γυναικείο/φεμινιστικό κίνημα από τη μια και για τις έμφυλες σχέσεις και την εξέλιξη τους από την άλλη.
Η ιστορία της πολιτικής δράσης γύρω από τις έμφυλες σχέσεις στην Κύπρο δεν έχει ακόμη καταγραφεί, αλλά μπορούμε να αναφέρουμε ενδεικτικά εδώ, τουλάχιστον σε σχέση με τις πρώτες δεκαετίες της μεταπολεμικής περιόδου, τη μάχη για τη νομική κατοχύρωση του συναινετικού πολιτικού διαζυγίου και του πολιτικού γάμου [11], και την πρωτοβουλία «Γυναίκες Επιστρέφουν», η οποία παραμένει η μεγαλύτερη κινητοποίηση γυναικών σε δημόσιο χώρο στην Κυπριακή Δημοκρατία [12]. Υπήρχε επίσης τουλάχιστον μια γυναικεία οργάνωση μέσα στο ριζοσπαστικό χώρο τη δεκαετία του ‘80 (Ομάδα Γυναικών Λευκωσίας, 1979-81) [13], ενώ υπήρξε επίσης κάποια πρωτοβουλία για την ενδοοικογενειακή βία μέσα στη δεκαετία του ‘90. Είμαι βέβαιος πως εάν γίνει μια μεθοδική έρευνα, θα εντοπιστούν όλο και περισσότερες πρωτοβουλίες και δράσεις του παρελθόντος που μας είναι άγνωστες. Μια κριτική ιστορική καταγραφή της πραγματικής εξέλιξης των έµφυλων σχέσεων, αν και δύσκολη, είναι ο μόνος τρόπος μέσα από τον οποίο θα μπορέσουμε να κατανοήσουμε τόσο την ιστορική εξέλιξη αυτών των σχέσεων, όσο και τη γυναίκα ως πολιτικό και κοινωνικό υποκείμενο μέσα στο κυπριακό πλαίσιο.
Σελίδα 105: Η απόρριψη από τον ριζοσπαστικό χώρο πως η βόρεια Κύπρος βρίσκεται υπό κατοχή δεν έχει προσφέρει κάποια ιδιαίτερη εναλλακτική ανάγνωση όλα αυτά τα χρόνια, πέραν από μια καταδίκη των δύο εθνικισμών και μια γενικότερη αδιαφορία κατανόησης της ιστορικής εμπειρίας και εξέλιξης της Τουρκοκυπριακής κοινότητας μετά το 1974, καθώς και των κοινωνικών σχέσεων στο βόρειο τμήμα του νησιού. Το ότι το Τούρκικό κράτος ασκεί αποτελεσματικό συνολικό έλεγχο της βόρειας Κύπρου δεν είναι απλώς κάποιο νομικίστικο σόφισμα, αλλά η υλική πραγματικότητα όσων κατοικούν και ζουν στην περιφέρεια της ΤΔΒΚ, ενός αυτοανακηρυγμένου κράτους του οποίου το σύνταγμα ορίζει πως η εσωτερική και εξωτερική άμυνα ελέγχεται από τις Τούρκικές δυνάμεις [19], με την αστυνομία, τις τουρκοκυπριακές ένοπλες δυνάμεις και την πυροσβεστική υπηρεσία να υπάγονται στον Τούρκικο στρατό [20]. Το ελάχιστο για την ύπαρξη ενός κράτους είναι να μπορεί να ασκεί αποκλειστική νόμιμη βία εντός της επικράτειας που διεκδικεί [21]. Η ΤΔΒΚ δεν πληροί αυτό το κριτήριο. Μαίνεται σε όσους/όσες επιμένουν στην απόρριψη της κατανόησης της βόρειας Κύπρου ως μια διοίκηση ενός γεωγραφικού χώρου υπό τον έλεγχο του Τούρκικού κράτους, να προσφέρουν μια ανάλυση που παρουσιάζει κάποιο αξιόλογο ορισμό του κράτους και εξηγεί τι σχηματισμός είναι εν τέλει η ΤΔΒΚ.
Υποσημείωση 77, σελίδα 105: Αδυνατώ να κατανοήσω με ποια λογική ή ορισμό μπορεί να αναφέρεται η Δυτική Όχθη ως κράτος. Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αποδοθεί ο όρος «κράτος» στην Παλαιστινιακή Αρχή, καθώς οι στρατιωτικές δυνάμεις του Ισραήλ δρουν ανεξέλεγκτα μέσα στη Ζώνη A (οι επιθέσεις μέσα στην Τζενίν μιλούν από μόνες τους [8]). Οι Ζώνες B & C βρίσκονται υπό επίσημο στρατιωτικό έλεγχο του Ισραήλ.
Delirium
Αναφορές
[1] Charalambous C. (2009) ‘We’ll come at night and find you, traitor’. Cyprus Mail, 29 Δεκέμβρη. Σελίδα 123 στο ‘Φασισμός, Ξενοφοβία, Εκμετάλλευση και Ρατσιστική Βία στην Κύπρο (Έβδομη Έκδοση)’. Διαθέσιμο στο: https://movementsarchive.org/doku.php?id=el:magazines:antifaarchive:no_7 [18/02/25].
[2] IWW Cyprus (2024) Victory(?) in the struggle of delivery drivers! Διαθέσιμο στο: https://www.iww.cy/articles/victory-struggle-delivery-drivers/ [18/02/25].
[3] Karakondylou C. (2024) First collective agreement covering delivery workers to come into force. In-Cyprus, 5 Ιούλη, Διαθέσιμο στο https://in-cyprus.philenews.com/insider/first-collective-agreement-covering-delivery-workers-to-come-into-force/ [18/02/25].
[4] Kamenou N. (2011) ‘Cyprus is the Country of Heroes, Not of Homosexuals’: Sexuality, Gender and Nationhood in Cyprus. Διδακτορική Διατριβή. Λονδίνο: King's College London, σελίδα 153.
[5] European Court of Human Rights (1993) Case of Modinos v. Cyprus (Application no. 15070/89). 22 Απριλίου, σελίδες 6-7.
[6] Θεοδόρου Φ. (1978) Σ.Ν. ΕΔΕΝ: Κρίση - Μια Σύντομη Αναφορά. Δελτίο Συζήτησης, Τεύχος 3, σελίδες 19-22.
[7] Αριστερή Πτέρυγα (1981) Διακήρυξη της Αριστερής Πτέρυγας του Σ.Κ. ΕΔΕΚ. Σοσιαλιστική Έκφραση, Φύλλο 100, σελίδες 2-3.
[8] Al Jazeera (2025) Israeli army’s Jenin raid enters 2nd month; mass displacement in West Bank. Al Jazeera, 19 Φλεβάρη, Διαθέσιμο στο https://www.aljazeera.com/news/2025/2/19/israeli-armys-jenin-raid-enters-2nd-month-mass-displacement-in-west-bank [20/02/25].
[9] Με βάση τη λογική του ορισμού που προτάσσεται, δεν υπήρχε καπιταλισμός π.χ. τον 16ο-18ο αιώνα στην Αγγλία [10] επειδή δεν αποτελούσε ακόμη «παγκόσμιο μοντέλο κοινωνικής οργάνωσης». Προφανώς και δεν υποστηρίζεται τέτοια θέση μέσα στο βιβλίο, αλλά αυτό είναι το λογικό επακόλουθο με βάση τον ορισμό που παρουσιάζεται.
[10] Wood E. M. (2002) The Origin of Capitalism: A Longer View. Verso: Λονδίνο, σελίδες 125-129.
[11] ΙστοριΚων (2023) Κύπρος: Ο πόλεμος για το πολιτικό διαζύγιο. Podcast. Διαθέσιμο στο https://www.listennotes.com/podcasts/ ιστορικων-historicon/112-κύπρος-ο-πόλεμος-για-το-8DCdQq-Yy5a/ [19/02/25].
[12] Hadjipavlou M. & Mertan B. (2010) Cypriot Feminism: An Opportunity to Challenge Gender Inequalities and Promote Women’s Rights and a Different Voice. The Cyprus Review, 22(2), σελ. 247-268, σελίδα 250.
[13] Κυπριακό Κινηματικό Αρχείο (2024) Ομάδα Γυναικών Λευκωσίας. Διαθέσιμο στο https://movementsarchive.org/doku.php?id=el:groups:omadaginekon [19/02/25].
[14] Endnotes (2015) A History of Separation. In: Endnotes Volume 4, Unity in Separation. Διαθέσιμο στο https://endnotes.org.uk/issues/4 [20/02/25]. Ελληνική μετάφραση από qutopic. Διαθέσιμη στο: https://inmediasres.espivblogs.net/files/2016/06/a_history_of_separation_root.pdf [20/02/25].
[15] Κυπριακές Υποσημειώσεις (2022) The Extra-Parliamentary Radical Milieu of Cyprus: Available Sources. Διαθέσιμο στο https://cyfootnotes.blogspot.com/2022/11/the-extra-parliamentary-radical-milieu.html [20/02/25].
[16] Hadjigeorgiou N. (2020) Report on the Status of Foreign Domestic Workers in Cyprus. Σελίδα 22. Διαθέσιμο στο https://ssrn.com/abstract=4396345 [20/02/25].
[17] Benanav A. (2020) Automation and the Future of Work. Λονδίνο: Verso, σελίδα 22.
[18] Balibar E. (1990) The Nation Form: History and Ideology. Review (Fernand Braudel Center), 13(3), σελ. 329-361.
[19] Σύνταγμα ΤΔΒΚ (1985) Transitional Article 10. Διαθέσιμο στο https://ombudsman.gov.ct.tr/Portals/20/Constitution%20of%20TRNC.pdf [20/02/25].
[20] Moudouros N. (2021) State of Exception in the Mediterranean: Turkey and the Turkish Cypriot Community. Λονδίνο: Palgrave Macmillan, σελίδα 21.
[21] Weber M. (2004) Politics as a Vocation. Στο: David Owen & Tracy B. Strong (eds.), The Vocation Lectures. Cambridge: Hackett, σελ. 32-94, σελίδα 33.
Despite the significant challenges posed by the ongoing criminalisation and attacks, KISA played a pivotal role in disseminating information and raising awareness about the importance of safeguarding the right to asylum, protecting the rights of migrants and refugees, and upholding the rule of law in Cyprus.
Έχουν περάσει δύο βδομάδες από την επιχείρηση-φιάσκο στη Ποταμιά, η οποία οδήγησε στη δολοφονία από αστυνομική σφαίρα του Shoaib Khan, μετανάστη από το Πακιστάν και η κοινωνία παραμένει στο σκοτάδι όσον αφορά τα πραγματικά γεγονότα και τις ευθύνες των εμπλεκόμενων αστυνομικών και της ηγεσίας της αστυνομίας. Μετα την σύλληψη του οδηγού του οχήματος στις 15 Ιανουάριου, στην ουσία η επιλεκτική πληροφόρηση από πλευράς της αστυνομίας επικεντρώνεται σχεδόν αποκλειστικά σε θέματα που σχετίζονται με την διακίνηση ανθρώπων προς τις ελεγχόμενες από την κυβέρνηση περιοχές.
Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε, μεταξύ άλλων, ο ανακριτής της υπόθεσης στο δικαστήριο στις 16.01.2025:
Δύο βδομάδες μετά από το φιάσκο της επιχείρησης στην Ποταμιά, η αστυνομία οφείλει να τερματίσει τη συσκότιση και να ενημερώσει με πλήρη διαφάνεια την κοινωνία με πειστικές και τεκμηριωμένες απαντήσεις μεταξύ άλλων για τα ακόλουθα:
Τα γεγονότα που έχουν δει το φως της δημοσιότητας δημιουργούν εύλογα ερωτήματα και αμφιβολίες και για τον λόγο που οι αστυνομικοί είχαν μεταβεί τη συγκεκριμένη μέρα στην Ποταμιά. Καλούμε την Αστυνομία να ενημερώσει την κοινωνία κατά πόσον οι αστυνομικοί είχαν μεταβεί εκεί για σκοπούς περιπολίας, όπως αρχικά είχε δηλωθεί, ή για κάποια συγκεκριμένη επιχείρηση και αν ναι ποια ήταν η αποστολή τους και με ποιες οδηγίες;
Διοικητικό Συμβούλιο
According to Sigmalive, “On January 6, 2025, members of the Anti-Poaching Unit of the MAD attempted to intercept around 8.00 p.m. 3 vehicles in the Potamia Area, a rental saloon car with E/C plates, a saloon car with T/C plates and a black double cab with no plates.
According to the reports, the double cab escaped to the buffer zone, the T/C picked up speed and the policeman tried to shoot the tyres unsuccessfully, resulting in the double cab also escaping to the buffer zone. The third vehicle, with E/C plates attempted to move towards the officers and struck the service vehicle. A second officer also unsuccessfully used a pistol, resulting in this vehicle also moving into the buffer zone.
According to the Alpha TV correspondent, around 8.40 pm a large police force was combing the area and citizens had asked whether they had seen anyone running towards the community.
On the same day, about an hour after the events in Potamia, a former asylum seeker from Pakistan was found dead by a citizen in a parking lot on Kalypso street in Acropolis. According to reports, the man was naked from the waist up, had no blood on his body and had several documents next to him, including his own, his watch and the sum of 500 euros.
On 10.01.2025, the police announced after the necropsy that this man was finally killed by a bullet of a police officer’s service weapon during the chase that took place in Potamia village on 06.01.2025. It may be noted that the police on 06.01.2025, after the conclusion of the Medical Examiner, ruled out the possibility that the death was caused by a criminal act. In fact, a small hole in his body which was caused by a bullet was considered on 06.01.2025 to have been caused by an injury from a small stone during his fall.
Following the above developments, the Attorney General, as a prosecuting authority and at the same time legal advisor to the State, decided “to appoint the Senior Attorney of the Republic, Mr. Ninos Kekkos, as an independent Criminal Investigator, to head the investigations conducted by the Police”.
Following questions raised by reports that the deceased had been shot in the right side of his back, which ended up near the spine, the police claimed, according to reports, that the third vehicle, a rental vehicle with E/C plates, moved backwards towards them in a threatening manner and possibly the migrant was locked in the hood when he was accidentally hit by the police bullet.
KISA believes that the government and the prosecuting authorities must answer the serious questions raised by this new police fiasco with transparency:
KISA Steering Committee
Σύμφωνα με το Sigmalive, “στις 6 Ιανουαρίου 2025 μέλη του Ουλαμού Πάταξης Λαθροθηρίας της ΜΑΑΔ επιχείρησαν να ανακόψουν γύρω στις 8.00 μ.μ. 3 οχήματα στην Περιοχή Ποταμιάς, ένα αυτοκίνητο ενοικιάσεως σαλούν με Ε/Κ πινακίδες, ένα σαλούν με Τ/Κ πινακίδες και ένα μαύρο διπλοκάμπινο χωρίς πινακίδες.
Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, το διπλοκάμπινο διέφυγε προς τη νεκρή ζώνη, το Τ/Κ ανέπτυξε ταχύτητα και o αστυνομικός προσπάθησε να πυροβολήσει ανεπιτυχώς τα ελαστικά με αποτέλεσμα να διαφύγει και αυτό στη νεκρή ζώνη. Το τρίτο όχημα, με τις Ε/Κ πινακίδες προσπάθησε να κινηθεί προς τους αστυνομικούς και κτύπησε στο υπηρεσιακό όχημα. Ένας δεύτερος αστυνομικός έκανε επίσης χωρίς επιτυχία χρήση πιστολιού με αποτέλεσμα και αυτό το όχημα να κινηθεί στη νεκρή ζώνη.
Σύμφωνα με την ανταποκρίτρια του Άλφα TV, γύρω στις 8.40 μ.μ. μεγάλη αστυνομική δύναμη χτένιζε την περιοχή και πολίτες είχαν ρωτηθεί κατά πόσον είδαν κάποιον να τρέχει προς την κοινότητα.
Την ίδια μέρα, περίπου μια ώρα μετά τα γεγονότα στην Ποταμιά, εντοπίστηκε από πολίτη νεκρός σε χώρο στάθμευσης στην οδό Καλυψούς στην Ακρόπολη πρώην αιτητής ασύλου από το Πακιστάν. Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, ο άντρας ήταν γυμνός από τη μέση και πάνω, δεν είχε αίματα στο σώμα και είχε δίπλα του διάφορα έγγραφα μεταξύ των οποίων και τα δικά του, το ρολόι του καθώς και το ποσό των 500 ευρώ.
Στις 10.01.2025, η αστυνομία ανακοίνωσε μετά τη νενομισμένη νεκροτομή ότι τελικά ο συγκεκριμένος άντρας σκοτώθηκε από σφαίρα υπηρεσιακού όπλου αστυνομικού κατά την καταδίωξη που έγινε στο χωριό Ποταμιά στις 06.01.2025. Να σημειωθεί ότι η αστυνομία στις 06.01.2025, μετά και από το πόρισμα του Ιατροδικαστή, απέκλεισε το ενδεχόμενο ο θάνατος να προκλήθηκε από εγκληματική πράξη. Μάλιστα, μικρή τρύπα στο σώμα του η οποία προκλήθηκε από σφαίρα, θεωρήθηκε στις 06.01.2025 ότι προκλήθηκε από τραυματισμό του από μικρή πέτρα κατά την πτώση του.
Μετά τις πιο πάνω εξελίξεις ο Γενικός Εισαγγελέας, ως διωκτική αρχή και ταυτόχρονα νομικός σύμβουλος του κράτους, αποφάσισε να διορίσει τον κ. Νίνο Κέκκο, Ανώτερο Εισαγγελέα της Νομικής Υπηρεσίας ως «ανεξάρτητο» ανακριτή για τον συντονισμό των αστυνομικών ερευνών για την υπόθεση.
Μετά από ερωτήματα που προέκυψαν από πληροφορίες ότι ο νεκρός δέχτηκε σφαίρα στη δεξιά πλευρά της πλάτης του, η οποία κατέληξε κοντά στη σπονδυλική στήλη η αστυνομία ισχυρίστηκε, σύμφωνα με δημοσιεύματα, ότι το τρίτο όχημα, ενοικιάσεως με Ε/Κ πινακίδες, κινήθηκε προς τα πίσω απειλητικά προς το μέρος τους και ενδεχομένως ο μετανάστης να ήταν στο καπό κλειδωμένος όταν κτυπήθηκε κατά λάθος από την αστυνομική σφαίρα.
Η ΚΙΣΑ θεωρεί ότι οι κυβέρνηση και οι διωκτικές αρχές οφείλουν να απαντήσουν με διαφάνεια τα σοβαρά ερωτήματα που προκύπτουν από το νέο αυτό φιάσκο της αστυνομίας:
Διοικητικό Συμβούλιο ΚΙΣΑ
One Radical Planet 