Η έκθεση αυτή θα εκδοθεί ως έγγραφο του Συμβουλίου Ασφαλείας με το σύμβολο S/2024/526.
3 Ιουλίου 2024
Έκθεση του Γενικού Γραμματέα για την αποστολή καλών υπηρεσιών του στην Κύπρο
I. Εισαγωγή
1. Το Συμβούλιο Ασφαλείας, με το ψήφισμά του 2723 (2024), ζήτησε από τον Γενικό Γραμματέα να υποβάλει έκθεση για τις καλές του υπηρεσίες έως τις 4 Ιουλίου 2024, ιδίως για την πρόοδο προς την κατεύθυνση της επίτευξης ενός συναινετικού σημείου εκκίνησης για ουσιαστικές, προσανατολισμένες στα αποτελέσματα διαπραγματεύσεις που θα οδηγήσουν σε διευθέτηση. Στο ψήφισμα, το Συμβούλιο ενθάρρυνε τους ηγέτες της ελληνοκυπριακής και της τουρκοκυπριακής κοινότητας να παράσχουν γραπτές ενημερώσεις στην αποστολή καλών υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα σχετικά με τις ενέργειες στις οποίες έχουν προβεί για την υποστήριξη των σχετικών μερών του ψηφίσματος από την έκδοσή του, ιδίως όσον αφορά τις παραγράφους 7, 8, 9 και 10, με σκοπό την επίτευξη μιας βιώσιμης και συνολικής διευθέτησης και ζήτησε από τον Γενικό Γραμματέα να συμπεριλάβει το περιεχόμενο αυτών των ενημερώσεων στην έκθεση. Οι επικαιροποιήσεις που υπέβαλαν οι δύο ηγέτες περιέχονται στα παραρτήματα Ι και ΙΙ της παρούσας έκθεσης.
2. Η έκθεση καλύπτει τις εξελίξεις από τις 13 Δεκεμβρίου 2023 έως τις 12 Ιουνίου 2024. Παρέχει ενημέρωση σχετικά με τις δραστηριότητες που διεξήγαγε η αποστολή καλών υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα υπό την ηγεσία του Αναπληρωτή Ειδικού Συμβούλου για την Κύπρο, Colin Stewart.
II. Ιστορικό και πλαίσιο
3. Στις 5 Ιανουαρίου 2024, ο Γενικός Γραμματέας ανακοίνωσε τον διορισμό της κας María Ángela Holguín Cuéllar ως προσωπικής του απεσταλμένης για την Κύπρο, προκειμένου να αναλάβει ρόλο καλών υπηρεσιών εκ μέρους του για την αναζήτηση κοινού εδάφους για την πορεία προς τα εμπρός και να τον συμβουλεύει σχετικά με το Κυπριακό. Ο Γενικός Γραμματέας συνέχισε επίσης τις επαφές του με τους δύο ηγέτες και συναντήθηκε με τον Νίκο Χριστοδουλίδη και τον Ερσίν Τατάρ, αντίστοιχα, κατά την περίοδο αναφοράς.
4. Συνεχής δέσμευση διατηρήθηκε μεταξύ της αποστολής καλών υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα και των δύο κοινοτήτων καθ' όλη τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς, μεταξύ άλλων μέσω διμερών δεσμεύσεων με τους δύο ηγέτες και τους εκπροσώπους τους. Υπήρξαν προκλήσεις όσον αφορά τη σύγκληση των τακτικών τριμερών συναντήσεων μεταξύ των εκπροσώπων των δύο ηγετών και του Αναπληρωτή Ειδικού Συμβούλου για την Κύπρο (με κενό από τα τέλη Μαρτίου έως τα τέλη Μαΐου). Ταυτόχρονα, οι εκπρόσωποι ήταν συνεπείς καθ' όλη τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς στην έγκριση έργων και στην αντιμετώπιση θεμάτων αμοιβαίου ενδιαφέροντος στο πλαίσιο των τεχνικών επιτροπών.
5. Εν τω μεταξύ, οι στρατιωτικές παραβιάσεις εντός και γύρω από τη νεκρή ζώνη από τις δύο πλευρές συνεχίστηκαν αμείωτες και οι δύο πλευρές προσπάθησαν επίσης να αυξήσουν την αμυντική τους στάση, με την εξουσία της ΟΥΝΦΙΚΥΠ στη νεκρή ζώνη να αμφισβητείται όλο και περισσότερο. Η εφαρμογή της συμφωνίας Πύλας/Πυλώνα παρέμεινε σε αναστολή, καθώς το επίπεδο δυσπιστίας μεταξύ των δύο πλευρών παρέμεινε υψηλό, όπως περιγράφεται λεπτομερέστερα στην έκθεση του Γενικού Γραμματέα για την Ειρηνευτική Δύναμη των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο (ΟΥΝΦΙΚΥΠ) (S/2024/xxx).
6. Στις αρχές Μαρτίου, η Κυπριακή Δημοκρατία, με την υποστήριξη της Γερμανίας, της Ελλάδας, της Ιταλίας, των Κάτω Χωρών, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, του Ηνωμένου Βασιλείου, των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ξεκίνησε τη δημιουργία ενός ανθρωπιστικού διαδρόμου για την παράδοση ανθρωπιστικών προμηθειών στη Λωρίδα της Γάζας. Το νησί κατέγραψε επίσης αύξηση των αφίξεων αιτούντων άσυλο και παράτυπων μεταναστών με βάρκες από την ευρύτερη περιοχή, σε
1
ιδίως από τον Λίβανο και τη Συρία. Για περισσότερες λεπτομέρειες, βλ. την έκθεση του Γενικού Γραμματέα για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ (S/2024/XXX).
7. Η Ελλάδα και η Τουρκική Δημοκρατία συνέχισαν να οικοδομούν την προσέγγισή τους μέσω διαφόρων τρόπων. Μετά από μια ακόμη συνάντηση μεταξύ του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις 14 Μαΐου 2024, επαναβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους να εδραιώσουν το θετικό κλίμα που επικρατεί στις σχέσεις τους. Στο πλαίσιο του Κυπριακού, η σχέση μεταξύ των εγγυητριών δυνάμεων της Ελλάδας, της Τουρκίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, και ειδικότερα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, παραμένει κρίσιμη.
8. Στο πλαίσιο της Θρησκευτικής Κατεύθυνσης της Ειρηνευτικής Διαδικασίας για την Κύπρο υπό την αιγίδα της Πρεσβείας της Σουηδίας, συνεχίστηκαν οι προσπάθειες για την περαιτέρω ανάπτυξη της συνεργασίας μεταξύ των κληρικών διαφόρων θρησκευτικών κοινοτήτων και των ιδρυμάτων πίστης που ζουν και στις δύο πλευρές του νησιού, ιδιαίτερα των χριστιανών και μουσουλμάνων ηγετών. Οι θρησκευτικοί ηγέτες συνεργάστηκαν επίσης για την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε τομείς όπως το θεμελιώδες δικαίωμα στη θρησκευτική ελευθερία ή πίστη. Η θρησκευτική διαδρομή συνέχισε επίσης να υποστηρίζει την πρόσβαση των θρησκευτικών κοινοτήτων στους αντίστοιχους τόπους λατρείας τους και τη φροντίδα τους, συμπεριλαμβανομένων των νεκροταφείων. Στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Συμφώνου για τους Πρόσφυγες, η Θρησκευτική Πίστα συνεργάστηκε με το Γραφείο της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες στην Κύπρο, τον Ερυθρό Σταυρό καθώς και με οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών. Για πρώτη φορά μετά από πέντε χρόνια, πραγματοποιήθηκε προσκύνημα στο τζαμί Hala Sultan Tekke στη Λάρνακα. Για περισσότερες λεπτομέρειες, βλέπε την έκθεση του Γενικού Γραμματέα για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ (S/2024/XXX).
9. Οι συναντήσεις των εκπροσώπων των ελληνοκυπριακών και τουρκοκυπριακών πολιτικών κομμάτων υπό την αιγίδα της Πρεσβείας της Σλοβακικής Δημοκρατίας συνέχισαν να πραγματοποιούνται τακτικά με τη συμμετοχή 17 κομμάτων σε όλο το νησί. Στα κοινά τους ανακοινωθέντα, τα πολιτικά κόμματα τόνισαν την ανάγκη βελτίωσης της πολιτικής ατμόσφαιρας, αποκλιμάκωσης των εντάσεων και επιστροφής στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Τον Μάιο του 2024, τα πολιτικά κόμματα τίμησαν τα 35 χρόνια του διαλόγου τους, συμμετέχοντας σε συμβολική τελετή φύτευσης του "Δέντρου της Ειρήνης" παρουσία του Υπουργού Εξωτερικών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Σλοβακικής Δημοκρατίας, Εξοχότατου κ. Juraj Blanár, εκπροσώπων των Ηνωμένων Εθνών και της διπλωματικής κοινότητας του νησιού.
10. Συνολικά, παρά τις απογοητεύσεις και την απογοήτευση για την πιθανότητα επιτυχών διαπραγματεύσεων που θα οδηγήσουν σε μια συνολική διευθέτηση στην Κύπρο, υπήρξε αύξηση των ομάδων και των πρωτοβουλιών της κοινωνίας των πολιτών που οργανώνονται και ζητούν αλλαγή. Σε αυτές περιλαμβάνονταν η Δικοινοτική Πρωτοβουλία Ειρήνης Ενωμένη Κύπρος, το Κυπριακό Κέντρο Ειρήνης και Διαλόγου και η Αποφασιστικότητα για την Ειρήνη (Apofasi Irinis) και μια πρωτοβουλία πολιτών για έναν επικαιροποιημένο σχεδιασμό της διαδικασίας ("C-Up"). Επιπλέον, ο Δικοινοτικός Συνασπισμός Γυναικών Κύπρου, μια ομάδα που υποστηρίζεται από την Ιρλανδική Πρεσβεία, ξεκίνησε επίσημα τον Απρίλιο του 2024, με στόχο να "υπερασπιστεί την κρίσιμη συμμετοχή των γυναικών και την ενσωμάτωση της προοπτικής του φύλου στην ειρηνευτική διαδικασία της Κύπρου".
III. Κατάσταση της διαδικασίας: δραστηριότητες της αποστολής καλών υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα
11. Η αποστολή καλών υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα συνέχισε να προωθεί τις ενδονησιωτικές επαφές, τη συνεργασία και την οικοδόμηση εμπιστοσύνης και να συνεργάζεται με διεθνείς εταίρους με
2
σε σχέση με τις δραστηριότητες της αποστολής. Κατά την περίοδο αναφοράς, ο αναπληρωτής ειδικός σύμβουλος συναντήθηκε με κάθε ηγέτη μία φορά και πραγματοποίησε 35 συναντήσεις με εκπροσώπους τους, πολιτικά κόμματα, θρησκευτικούς ηγέτες, οργανώσεις και φορείς της κοινωνίας των πολιτών, την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Παγκόσμια Τράπεζα και τη διπλωματική κοινότητα, καθώς και με επισκέπτες ανώτερους αξιωματούχους από τις πρωτεύουσες των κρατών μελών. Η αποστολή υποστήριξε επίσης τις επισκέψεις του Προσωπικού Απεσταλμένου στο νησί.
12. Μετά από ένα δίμηνο κενό στις τακτικές τριμερείς συναντήσεις σε επίπεδο Αναπληρωτή Ειδικού Συμβούλου, Ελληνοκύπριου Διαπραγματευτή και Τουρκοκύπριου Ειδικού Αντιπροσώπου, ο διάλογος επαναλήφθηκε στις 30 Μαΐου, όπου εξετάστηκε το έργο των 12 τεχνικών επιτροπών, συμπεριλαμβανομένων των επιτευγμάτων που επιτεύχθηκαν, για παράδειγμα στις Τεχνικές Επιτροπές Περιβάλλοντος και Υγείας. Αυτές οι τακτικές συναντήσεις, που οργανώθηκαν και διευκολύνθηκαν από την αποστολή καλών υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα, παρείχαν στις πλευρές τη δυνατότητα να συζητήσουν τις δραστηριότητες των τεχνικών επιτροπών και να παράσχουν καθοδήγηση, να αντιμετωπίσουν ζητήματα που τους απασχολούν και να συμβάλουν στην αύξηση της δυναμικής των δραστηριοτήτων και στην προώθηση της συνεχούς υλοποίησης έργων και πρωτοβουλιών.
13. Οι τεχνικές επιτροπές που συγκροτήθηκαν από τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων συνέχισαν να συνεδριάζουν και να εργάζονται υπό την αιγίδα της αποστολής καλών υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα, αν και με μικτά αποτελέσματα. Με την υποστήριξη της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, η αποστολή καλών υπηρεσιών συντόνισε και διευκόλυνε τις εργασίες των επιτροπών, με σκοπό τη διατήρηση του διαλόγου και της συνεργασίας μεταξύ των δύο κοινοτήτων και την αντιμετώπιση των προκλήσεων και των κοινών θεμάτων που έχουν σημασία. Ενώ ορισμένες από τις τεχνικές επιτροπές συνέχισαν να επιτυγχάνουν πρόοδο, άλλες αντιμετώπισαν προκλήσεις είτε στην εξεύρεση έργων και πρωτοβουλιών προς υλοποίηση είτε στην υλοποίηση των συμφωνηθέντων.
14. Μετά από επανειλημμένες εκκλήσεις της αποστολής καλών υπηρεσιών προς τις δύο πλευρές να προχωρήσουν σε νέους διορισμούς στις τεχνικές επιτροπές, η τουρκοκυπριακή πλευρά στις 7 Μαρτίου παρέδωσε στην αποστολή επικαιροποιημένο κατάλογο νέων τουρκοκυπρίων μελών των τεχνικών επιτροπών, με αυξημένη εκπροσώπηση των γυναικών και των νέων (55% και 8,5%, αντίστοιχα). Ένα παρόμοιο βήμα αναμένεται από την ελληνοκυπριακή πλευρά στο εγγύς μέλλον, με τα σημερινά ελληνοκυπριακά μέλη να είναι 45% γυναίκες και 10% νέοι. Συνολικά, η εκπροσώπηση των γυναικών στις τεχνικές επιτροπές έχει αυξηθεί την τελευταία περίοδο και είναι τώρα λίγο πάνω από το 50% και από τις δύο κοινότητες, ενώ η συμμετοχή των νέων είναι λίγο κάτω από το 10%. Ελπίζεται ότι η αυξημένη συμμετοχικότητα θα δώσει νέα ώθηση στο έργο των επιτροπών.
15. Οι Τεχνικές Επιτροπές Περιβάλλοντος, Πολιτιστικής Κληρονομιάς, Οικονομικών και Εμπορικών Θεμάτων, Πολιτισμού, Εγκλήματος και Ποινικών Θεμάτων, Ραδιοτηλεόρασης και Τηλεπικοινωνιών και Υγείας παρέμειναν ιδιαίτερα δραστήριες με τακτικές συνεδριάσεις και δραστηριότητες, συνεχή υλοποίηση συμφωνημένων έργων και ανάπτυξη νέων προτάσεων. Οι Τεχνικές Επιτροπές για τις διαβάσεις και τις ανθρωπιστικές υποθέσεις ήταν μέτρια ενεργές. Η Τεχνική Επιτροπή για την Ισότητα των Φύλων αδρανοποιήθηκε σε μεγάλο βαθμό μέχρι τον Μάιο, οπότε και επανέλαβε τις δραστηριότητές της. Εν τω μεταξύ, η Τεχνική Επιτροπή για την Εκπαίδευση πραγματοποίησε την πρώτη της συνεδρίαση στις 18 Δεκεμβρίου 2023 μετά από δύο χρόνια αδράνειας- και στη συνέχεια η Επιτροπή ξεκίνησε εκ νέου μηνιαίες συνεδριάσεις.
16. Η Τεχνική Επιτροπή Ραδιοφωνίας και Τηλεπικοινωνιών συνέχισε το έργο της για την αντιμετώπιση των παρεμβολών συχνότητας και τη διασφάλιση ότι οι συμφωνίες που επιτυγχάνονται είναι
3
επικαιροποιούνται και καθίστανται βιώσιμες. Τα τελικά στοιχεία του έργου "Συμφωνία για τη μετάβαση στο 5G" ολοκληρώθηκαν το 2024 και επέτρεψαν μέχρι στιγμής την εφαρμογή του 5G στο νότο, ενώ μελλοντική εφαρμογή έχει προγραμματιστεί και στο βορρά. Το εγκεκριμένο έργο "Μετάβαση στην πράσινη ενέργεια: Το μέλλον των ηλεκτρονικών τηλεπικοινωνιών" σταμάτησε προσωρινά λόγω ευρύτερων πολιτικών διαφωνιών μεταξύ των δύο πλευρών, αλλά συνεχίστηκε τον Ιούνιο του 2024.
17. Η Τεχνική Επιτροπή για το έγκλημα και τα ποινικά θέματα διατήρησε την αλληλεπίδραση μεταξύ των δύο πλευρών σε ποινικά θέματα, συμπεριλαμβανομένων των θεμάτων που σχετίζονται με την παράνομη μετανάστευση. Ομοίως, τα Κοινά Δωμάτια Επαφής της Επιτροπής (στη Λευκωσία και στην Πύλα/Πυλώνα) συνέχισαν τη συνεργασία και την ανταλλαγή πληροφοριών, καθώς και την παράδοση πέντε υπόπτων κατά την περίοδο αναφοράς. Στις 5 Ιουνίου, η Επιτροπή διοργάνωσε δικοινοτικό σεμινάριο για τα οικονομικά εγκλήματα στον κυβερνοχώρο με επίκεντρο τις ευάλωτες ομάδες (παιδιά και ηλικιωμένους), μετά τις ανησυχίες που εξέφρασαν και οι δύο πλευρές σχετικά με την αυξανόμενη αυτή απειλή στο νησί.
18. Η Τεχνική Επιτροπή Διαχείρισης Κρίσεων κατά το δεύτερο εξάμηνο της υπό εξέταση περιόδου ξεκίνησε εκ νέου τη συζήτησή της με στόχο την εξεύρεση συμφωνίας για έναν επίσημο μηχανισμό συντονισμού κρίσεων, ο οποίος θα χρησιμεύσει ως αποτελεσματική απάντηση σε φυσικές και ανθρωπογενείς καταστροφές.
19. Η Τεχνική Επιτροπή για τις διαβάσεις συμφώνησε για το σχέδιο διεύρυνσης του σημείου διέλευσης Αγίου Δομετίου/Μετεχάν. Αναμένεται ότι οι εργασίες θα ξεκινήσουν κατά την επόμενη περίοδο αναφοράς. Η Επιτροπή συζήτησε επίσης διάφορα θέματα σε επιμέρους σημεία διέλευσης και διατήρησε σαφή ροή πληροφοριών μεταξύ των δύο πλευρών.
20. Η υλοποίηση των έργων από την Τεχνική Επιτροπή Πολιτιστικής Κληρονομιάς συνεχίστηκε πλήρως μετά από άτυπες διαβουλεύσεις και η Επιτροπή ολοκλήρωσε τις εργασίες συντήρησης διαφόρων σημαντικών χώρων, συμπεριλαμβανομένου του ενετικού υδραγωγείου στη Λεύκη/Λεύκα, του τζαμιού Hamidiye στα Λεύκαρα, της εκκλησίας του Αγίου Σεργίου και του Βάχου στη Νέτα/Τάσλιτσα και του υδραγωγείου Arif Bey στην Αφάντεια/Γαζικόι. Οι συμπρόεδροι της Τεχνικής Επιτροπής συναντήθηκαν με τους ομολόγους τους στην Τεχνική Επιτροπή Περιβάλλοντος για να συζητήσουν τη συνεργασία και τα μελλοντικά κοινά έργα (βλ. παρακάτω).
21. Η Τεχνική Επιτροπή Πολιτισμού ξεκίνησε την υλοποίηση του έργου της "Δίαυλοι Πολιτισμού και Συνεργασίας", ενός δικτυακού τόπου που θα διευκολύνει την ανταλλαγή εμπειριών και πληροφοριών για πολιτιστικά θέματα σε όλο το νησί και τη δεύτερη φάση του έργου connecting arts. Στις 25 Μαΐου πραγματοποιήθηκε εκδήλωση με τίτλο "Συνδέοντας τις τέχνες ΙΙ". Πάνω από 60 Τουρκοκύπριοι και Ελληνοκύπριοι καλλιτέχνες, ακαδημαϊκοί και εμπειρογνώμονες συναντήθηκαν στην εκδήλωση και συμμετείχαν σε εμπνευσμένες συζητήσεις στους θεματικούς τομείς της μουσικής, του κινηματογράφου, της λογοτεχνίας, των λαϊκών τεχνών, των παραστατικών τεχνών και των καλών τεχνών.
22. Η Τεχνική Επιτροπή Οικονομικών και Εμπορικών Θεμάτων συνέχισε να συζητά τρόπους για την υποστήριξη των επιχειρηματικών αλληλεπιδράσεων και την ενίσχυση του εμπορίου σε όλο το νησί. Οι προσπάθειες αυτές επικεντρώθηκαν στις τραπεζικές συναλλαγές μεταξύ των δύο κοινοτήτων και στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι Τουρκοκύπριοι στο άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών στο νότο. Οι συνεχιζόμενες συζητήσεις επικεντρώθηκαν επίσης στην προώθηση της πιλοτικής εφαρμογής του προγράμματος ανταλλαγής νέων επαγγελματιών/πρακτικής άσκησης, παράλληλα με τη διερεύνηση τρόπων ενίσχυσης του ενδονησιωτικού εμπορίου.
23. Μετά τον διορισμό ενός νέου Τουρκοκύπριου συμπροέδρου και ενός νέου Τούρκου
4
Κυπρίων μελών για την Τεχνική Επιτροπή Εκπαίδευσης, οι τακτικές μηνιαίες συνεδριάσεις συνεχίστηκαν με σκοπό την ανάπτυξη κοινών εκπαιδευτικών έργων, συμπεριλαμβανομένης μιας προγραμματισμένης αναθεώρησης του εκπαιδευτικού υλικού. Ωστόσο, δεν σημειώθηκε καμία πρόοδος όσον αφορά την επανεκκίνηση του έργου Imagine υπό την αιγίδα της Επιτροπής στο βορρά ή την εφαρμογή των συστάσεων που περιέχονται στην κοινή έκθεση του 2017, μεταξύ άλλων όσον αφορά τα σχολικά εγχειρίδια, όπως ζήτησε το Συμβούλιο Ασφαλείας.
24. Η Τεχνική Επιτροπή Περιβάλλοντος ξεκίνησε την υλοποίηση των έργων που εγκρίθηκαν το τελευταίο τρίμηνο του 2023: "Διατήρηση της βιοποικιλότητας - Ανάλυση της χρήσης δηλητηρίων σε απομακρυσμένους βιότοπους άγριας ζωής", "Περιβαλλοντικοί φροντιστές - Ενίσχυση της νεολαίας σε θέματα περιβάλλοντος" και "Εξερεύνηση της γεωλογικής κληρονομιάς της νήσου Κύπρου". Εκτός από τη συμμετοχή σε επιτόπιες επισκέψεις, μεταξύ άλλων στην περιοχή γύρω από το Μαμάρι για να δούμε ένα μικρο-προστατευόμενο χώρο για τα ενδημικά είδη φυτών, πραγματοποιήθηκαν σημαντικές συζητήσεις για την ανταλλαγή πληροφοριών και τον συντονισμό σχετικά με τους τρόπους αντιμετώπισης της προσβολής από παράσιτα που πλήττουν τα εσπεριδοειδή και τα πεύκα στο νησί. Τέλος, εγκρίθηκε η πρόταση για ένα έργο καθαρισμού ορισμένων πηγών νερού στη νεκρή ζώνη.
25. Η Τεχνική Επιτροπή για την Ισότητα των Φύλων άρχισε να συνεδριάζει και πάλι στα τέλη Μαΐου, αλλά σημειώθηκε μικρή πρόοδος όσον αφορά την περαιτέρω εφαρμογή του "Σχεδίου δράσης για τον τρόπο διασφάλισης της πλήρους, ισότιμης και ουσιαστικής συμμετοχής των γυναικών στη διαδικασία διευθέτησης/μια ενδεχόμενη διαδικασία διευθέτησης".
26. Η Τεχνική Επιτροπή για την Υγεία συνέχισε να διευκολύνει την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των δύο πλευρών για διάφορα θέματα υγείας, συμπεριλαμβανομένης της ιλαράς και της φυματίωσης. Σύμφωνα με τη συμφωνία που επιτεύχθηκε για την αντιμετώπιση της διακοπής των γραμμών εφοδιασμού μέσω της Τουρκίας μετά τους σεισμούς του Φεβρουαρίου 2023, οι Ελληνοκύπριοι - μέσω της Επιτροπής - συνέχισαν να αντιμετωπίζουν τις ανάγκες των Τουρκοκυπρίων σε εμβόλια και φάρμακα με βάση την προτεραιότητα και τη διαθεσιμότητα. Κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς, η Επιτροπή διοργάνωσε δύο εκπαιδευτικά σεμινάρια στις 29 Φεβρουαρίου και στις 24 Απριλίου σχετικά με την καταπολέμηση των εισβολέων κουνουπιών Aedes και την αύξηση της ευαισθητοποίησης του κοινού σχετικά με τη σημασία της καταπολέμησης των κουνουπιών.
27. Δεδομένου ότι η ανανεωμένη δραστηριότητά της ξεκίνησε το τελευταίο τρίμηνο του 2023 μετά από μακρά παύση, η Τεχνική Επιτροπή Ανθρωπιστικών Υποθέσεων συζητά πιθανά σχέδια για την ένταξη των ατόμων με αναπηρία και άλλα ανθρωπιστικά θέματα που απασχολούν τους Κύπριους σε όλο το νησί.
28. Η δεύτερη φάση της διευκόλυνσης στήριξης, που διαχειρίζεται το Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο (UNDP), συνέχισε να στηρίζει το έργο των τεχνικών επιτροπών. Στις 23 Φεβρουαρίου και την 1η Μαρτίου, η αποστολή των καλών υπηρεσιών και το UNDP διοργάνωσαν ενημερωτικές συνεδρίες επανεκπαίδευσης για όλους τους συμπροέδρους των τεχνικών επιτροπών σχετικά με τις λεπτομέρειες της δεύτερης φάσης της Διευκόλυνσης Στήριξης των τεχνικών επιτροπών. Οι συζητήσεις αποδείχθηκαν γόνιμες και επέτρεψαν στους συμμετέχοντες να μοιραστούν τις εμπειρίες τους και να ενθαρρύνουν ο ένας τον άλλον να διαμορφώσουν νέες πρωτοβουλίες και προτάσεις. Μέχρι τον Μάιο του 2024, το συνολικό ποσό που δαπανήθηκε και δεσμεύτηκε ανέρχεται στο 41%, δηλαδή περίπου 410.000 ευρώ του συνολικού ποσού του 1 εκατ. ευρώ που διατέθηκε για τη στήριξη των τεχνικών επιτροπών. Από τον Δεκέμβριο του 2023, οκτώ νέα έργα βρίσκονται σε φάση υλοποίησης και δύο νέες προτάσεις από τις τεχνικές επιτροπές περιβάλλοντος και πολιτισμού έχουν εγκριθεί - η πρώτη για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας των υδάτων για την άγρια πανίδα με τον καθαρισμό των υδάτινων πηγών και η δεύτερη στον τομέα της σύνδεσης καλλιτεχνών από όλο το νησί. Επιπλέον, οκτώ ακόμη έργα και πρωτοβουλίες που εγκρίθηκαν το 2023 εξακολουθούν να βρίσκονται σε
5
φάση υλοποίησης. Αυτή η φάση της διευκόλυνσης στήριξης έχει επί του παρόντος προγραμματιστεί να λήξει στις 15 Δεκεμβρίου 2024.
29. Όσον αφορά τις συγκεκριμένες πρωτοβουλίες που αποσκοπούν στο να φέρουν τις δύο κοινότητες να επωφεληθούν αμοιβαία από τους φυσικούς πόρους του νησιού, διεξήχθη προμελέτη σκοπιμότητας για τη δημιουργία ενός δικοινοτικού σταθμού παραγωγής ηλιακής ενέργειας στη νεκρή ζώνη. Το έργο προβλέπει την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάνελ και μπαταριών αποθήκευσης για ισχύ έως 37 MW. Η μελέτη προ-σκοπιμότητας ολοκληρώθηκε τον Φεβρουάριο του 2024 και τα αποτελέσματα παρουσιάστηκαν στον Ελληνοκύπριο διαπραγματευτή και στον Τουρκοκύπριο ειδικό αντιπρόσωπο. Οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων έχουν κληθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συμφωνήσουν σχετικά με τις παραμέτρους του δικοινοτικού ηλιακού σταθμού καθώς και την πιθανή τοποθεσία του μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2024.
30. Εκτός των τεχνικών επιτροπών, τα βήματα και τα μέτρα που θα μπορούσαν να οικοδομήσουν τη συνεργασία και την εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο κοινοτήτων δεν προχώρησαν με ουσιαστικό τρόπο κατά την περίοδο αναφοράς και οι πλευρές δεν έχουν συμφωνήσει σε ποιο φόρουμ θα συζητήσουν μεγαλύτερα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, συμπεριλαμβανομένων των προτάσεων συνεργασίας του Τουρκοκύπριου ηγέτη της 1ης και 8ης Ιουλίου 2022. Ο Ελληνοκύπριος ηγέτης ανακοίνωσε δέσμη 14 μονομερών μέτρων στις 26 Ιανουαρίου 2024 και έκτοτε εργάζεται για την εφαρμογή των μέτρων.
31. Η αποστολή των καλών υπηρεσιών και οι δύο πλευρές, συμπεριλαμβανομένων των εκπροσώπων των δύο δήμων της Λευκωσίας, διατηρούν τη φιλοδοξία τους να επεκτείνουν το γραμμικό ποτάμιο πάρκο Pedieos/Kanlı Dere που βρίσκεται σήμερα στο νότο και να το συνδέσουν με αυτό στο βορρά. Παρόλο που οι δύο πλευρές συμφώνησαν να κάνουν προσωρινή χρήση της διάβασης του Λήδρα Πάλας για να μπορέσει να προχωρήσει το έργο, δεν σημειώθηκε πρόοδος κατά την περίοδο αναφοράς.
32. Στον τομέα της νεολαίας, της ειρήνης και της ασφάλειας, στις 24 Φεβρουαρίου, ο Αναπληρωτής Ειδικός Σύμβουλος συμμετείχε σε εκδήλωση με τίτλο "Ολυμπισμός για την ειρήνη", με την οποία γιορτάστηκε ο ιστορικός περίπλους του νησιού από δικοινοτικό πλήρωμα νέων ιστιοπλόων. Καθ' όλη τη διάρκεια της περιόδου, συνεχίστηκε η συνηγορία για τη σύσταση ειδικής τεχνικής επιτροπής για θέματα που αφορούν τη νεολαία ή για την αύξηση των νέων μελών στις υπάρχουσες επιτροπές, ώστε να διασφαλιστεί ότι η φωνή των νέων ακούγεται σε διάφορα θέματα, συμπεριλαμβανομένης της ειρηνευτικής διαδικασίας. Η ιδέα της συνεργασίας μέσω του αθλητισμού για να έρθουν κοντά οι νέοι και να προωθηθεί η αλληλεπίδραση μεταξύ των δύο κοινοτήτων μέσω αθλητικών δραστηριοτήτων, μεταξύ άλλων μέσω της σύστασης τεχνικής επιτροπής για το θέμα, συνεχίζει να τίθεται στις δύο πλευρές από την αποστολή καλών υπηρεσιών.
33. Η αποστολή των καλών υπηρεσιών συνέχισε να τονίζει την ανάγκη διατήρησης των υφιστάμενων οικονομικών δεσμών σε όλο το νησί, ενώ παράλληλα σφυρηλατεί νέους, μέσω μιας διευρυμένης προσέγγισης νέων ομάδων, όπως οι βιομήχανοι και οι ενώσεις εργοδοτών σε όλο το νησί, καθώς και οι ιδιωτικές επιχειρήσεις. Ο Αναπληρωτής Ειδικός Σύμβουλος συμμετείχε σε εκδήλωση που διοργάνωσε η Γερμανική Πρεσβεία στις 13 Μαΐου, η οποία πραγματοποιήθηκε για να διευκολύνει τις διασυνδέσεις μεταξύ ατόμων που μπορεί αρχικά να μην σκέφτονται να συναλλάσσονται μεταξύ τους ή με την άλλη κοινότητα. Κατά την υπό εξέταση περίοδο, η αποστολή καλών υπηρεσιών διατήρησε επίσης τακτικές επαφές με την Παγκόσμια Τράπεζα για θέματα κοινού ενδιαφέροντος, συμπεριλαμβανομένων πρακτικών τρόπων αξιοποίησης του ενδονησιωτικού εμπορίου για τη δημιουργία κοινής ευημερίας, σύμφωνα με τον τίτλο της εκδήλωσής τους που παρουσίασε το Μακροοικονομικό Σημείωμα Παρακολούθησης του 2024 για την τουρκοκυπριακή οικονομία στις 16 Μαΐου 2024.
6
34. Οι δύο ομάδες εργασίας - για την περιβαλλοντική οικοδόμηση της ειρήνης και για την επιχειρηματικότητα, τις επιχειρήσεις και την καινοτομία - υπό την κοινή καθοδήγηση της αποστολής καλών υπηρεσιών και της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, συνέχισαν να συνεδριάζουν τακτικά. Η ομάδα εργασίας για την περιβαλλοντική οικοδόμηση της ειρήνης διοργάνωσε μια υβριδική εκδήλωση σχετικά με τον ρόλο των νέων στην κλιματική αλλαγή, η οποία εδράζεται στην εφαρμογή του θεματολογίου για τη νεολαία, την ειρήνη και την ασφάλεια, με έμφαση στη δράση για το κλίμα. Οι συζητήσεις διερεύνησαν τους δεσμούς μεταξύ περιβάλλοντος, ειρήνης και συγκρούσεων και τον τρόπο με τον οποίο οι νέοι πρέπει να βρίσκονται στο επίκεντρο της διπλωματίας για το κλίμα και της οικοδόμησης της ειρήνης. Για τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος, πραγματοποιήθηκε εκδήλωση σχετικά με τις περιβαλλοντικές εκστρατείες πέρα από το χάσμα και τη δημιουργία συνασπισμών. Η ομάδα εργασίας για την επιχειρηματικότητα, τις επιχειρήσεις και την καινοτομία πραγματοποίησε την τέταρτη έκδοση της Έκθεσης Επιχειρήσεων και Δικτύωσης με έμφαση στους Κύπριους σχεδιαστές μόδας και από τις δύο κοινότητες.
V. Παρατηρήσεις
35. Η περίοδος αναφοράς σηματοδότησε την εξηκοστή επέτειο της εντεταλμένης παρουσίας των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο μετά τα γεγονότα των αρχών της δεκαετίας του 1960. Υπενθυμίζεται ότι πέρυσι συμπληρώθηκαν επίσης 20 χρόνια από το άνοιγμα των διαβάσεων και 40 χρόνια από το ψήφισμα 541 (1983) του Συμβουλίου Ασφαλείας. Το 2024, η αυξανόμενη απογοήτευση για τη συνέχιση του status quo γίνεται αισθητή από πολλούς σε όλο το νησί και οι φωνές ζητούν όλο και περισσότερο από τις δύο πλευρές να εργαστούν εποικοδομητικά για μια αμοιβαία αποδεκτή πορεία προς τα εμπρός. Τα Ηνωμένα Έθνη θα συνεχίσουν να στέκονται στο πλευρό όλων των Κυπρίων για να τους στηρίξουν στο διάλογο προκειμένου να χαράξουν μια κοινή πορεία προς τα εμπρός.
36. Επικροτώ την επανέναρξη των συναντήσεων και των συζητήσεων στις τεχνικές επιτροπές, ιδιαίτερα σε εκείνες που είχαν αδρανήσει, τις δραστηριότητες που έλαβαν χώρα και την έγκριση ορισμένων έργων και την ολοκλήρωση άλλων, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο των Τεχνικών Επιτροπών για τη Ραδιοτηλεόραση, το Έγκλημα και τα Ποινικά Θέματα, τις Διαβάσεις, τον Πολιτισμό, το Περιβάλλον και την Υγεία. Η επανέναρξη των τακτικών συνεδριάσεων της Τεχνικής Επιτροπής για την Εκπαίδευση παρέχει λόγους να ελπίζουμε ότι οι συστάσεις που περιέχονται στην κοινή έκθεσή της για το 2017 θα εξεταστούν δεόντως και τα σχετικά έργα θα υλοποιηθούν όπως ζητά το Συμβούλιο Ασφαλείας. Ενθαρρύνεται η περαιτέρω ενδυνάμωση αυτής της Τεχνικής Επιτροπής και του σημαντικού έργου της.
37. Συνεχίζω να καλώ τις δύο πλευρές να παρέχουν στις τεχνικές επιτροπές την απαραίτητη υποστήριξη και τα απαραίτητα περιθώρια ώστε να διατηρήσουν την ικανότητά τους να λειτουργούν, να παράγουν αποτελέσματα και να αντιμετωπίζουν θέματα με επιπτώσεις σε ολόκληρο το νησί. Η αυξημένη εκπροσώπηση των γυναικών και των νέων θα μπορούσε να δώσει νέα ώθηση στο έργο των επιτροπών. Τα όργανα αυτά, όπου και οι δύο κοινότητες μπορούν να συζητούν και να αντιμετωπίζουν θέματα κοινού ενδιαφέροντος, θα πρέπει να προστατεύονται και να απομονώνονται από ευρύτερες πολιτικές συζητήσεις και προβλήματα εντός και δίπλα στη νεκρή ζώνη.
38. Η συνεχής υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς τις τεχνικές επιτροπές, μέσω της Διευκόλυνσης Υποστήριξης που διαχειρίζεται το UNDP, είναι ευπρόσδεκτη και εκτιμώ τη δέσμευση για τη διατήρηση των δραστηριοτήτων αυτών των σημαντικών οργάνων στο νησί. Καλώ τους ηγέτες και τους εκπροσώπους τους να διασφαλίσουν ότι η στήριξη αυτή αξιοποιείται σωστά προς όφελος της καθημερινότητας όλων των Κυπρίων και καλώ την Ευρωπαϊκή Ένωση να εξετάσει το ενδεχόμενο επέκτασης της διαθεσιμότητας των πόρων στο μέλλον.
7
39. Η στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε άλλα έργα που συζητούνται, όπως ο σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμη ηλιακή ενέργεια που ενδεχομένως θα εγκατασταθεί στη νεκρή ζώνη, ενέχει σημαντικές δυνατότητες να φέρει τις δύο πλευρές πιο κοντά με απτά οφέλη για όλους, εάν συμφωνηθεί μια αμοιβαία αποδεκτή πορεία προς τα εμπρός. Το έργο της επέκτασης του ποτάμιου μονοπατιού Pedieos/Kanlı Dere στη βόρεια Λευκωσία έχει ομοίως σημαντικές δυνατότητες να φέρει τους ανθρώπους και από τις δύο πλευρές πιο κοντά και να οικοδομήσει εμπιστοσύνη. Υπό το πρίσμα της συμφωνίας των δύο πλευρών να προχωρήσει το έργο, καλώ τους υφιστάμενους και τους δυνητικούς μελλοντικούς χρηματοδότες να προχωρήσουν και να υποστηρίξουν το έργο με την αίσθηση του επείγοντος.
40. Ενθαρρύνω τους δύο ηγέτες και τους εκπροσώπους τους να συζητήσουν, να συμφωνήσουν και να εφαρμόσουν αμοιβαία αποδεκτά μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης που μπορούν να συμβάλουν στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης και να συμβάλουν σε ένα περιβάλλον που θα ευνοεί περισσότερο τη διευθέτηση. Θα πρέπει να συμμετάσχουν ενεργά σε συζητήσεις σχετικά με υφιστάμενες προτάσεις συνεργασίας ή νέες ιδέες- να συνεργαστούν για την από κοινού εκμετάλλευση και αξιοποίηση των κοινών φυσικών πόρων, να προωθήσουν τις επαφές μεταξύ των ανθρώπων, τη συνεργασία και το εμπόριο, να διασφαλίσουν την αποτελεσματική λειτουργία των υφιστάμενων σημείων διέλευσης και να ανοίξουν νέα. Σημαντικές χειρονομίες θα πρέπει επίσης να τύχουν σοβαρής προσοχής προς όφελος των κοινοτήτων και ως κρίσιμη επένδυση προς μια αμοιβαία αποδεκτή διευθέτηση.
41. Επαναλαμβάνω για άλλη μια φορά την έκκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας για μεγαλύτερη εμπλοκή με την κοινωνία των πολιτών και καλώ τους δύο ηγέτες να ενθαρρύνουν την επαφή και τη συνεργασία μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Καλώ επίσης τους ηγέτες να στοχεύσουν σε μια πιο περιεκτική συνεργασία και δεσμούς μεταξύ των δύο κοινοτήτων τώρα, και τελικά στην ειρηνευτική διαδικασία, και να εμπλέξουν και να εμπλέξουν αποτελεσματικά τις γυναίκες, τις μειονότητες, τη νεολαία και τα άτομα με αναπηρίες στις συζητήσεις που σχετίζονται με ένα κοινό μέλλον στο νησί και να ενσωματώσουν τις απόψεις τους αναλόγως. Οι συμμετέχοντες στις δραστηριότητες προσέγγισης που ανέλαβε η αποστολή των καλών μου υπηρεσιών έδειξαν σταθερά μεγάλο ενδιαφέρον να συνεργαστούν με τις πολιτικές τους ηγεσίες για σημαντικά θέματα και απέδειξαν την αξία της μεγαλύτερης συμμετοχικότητας.
42. Καθώς η ουσιαστική συμμετοχή των γυναικών αυξάνει τις πιθανότητες επίτευξης και διατήρησης πολιτικών λύσεων, οι ηγέτες θα πρέπει, κατά προτεραιότητα, να εφαρμόσουν τις σχετικές συστάσεις του "Σχεδίου δράσης σχετικά με τον τρόπο διασφάλισης της πλήρους, ισότιμης και ουσιαστικής συμμετοχής των γυναικών στη διαδικασία διευθέτησης/μια ενδεχόμενη διαδικασία διευθέτησης", μεταξύ άλλων διασφαλίζοντας ότι οι αντιπροσωπείες τους που συμμετέχουν σε συνομιλίες για πιθανές μελλοντικές διαπραγματεύσεις δεν περιλαμβάνουν περισσότερα από τα δύο τρίτα οποιουδήποτε φύλου. Η αύξηση του ποσοστού των γυναικών που συμμετέχουν ως μέλη στις 12 τεχνικές επιτροπές σε ποσοστό άνω του 50% είναι επαινετή. Η σύσταση του σχεδίου δράσης για τους ηγέτες να προβούν σε δημόσια ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τα οφέλη μιας διευθέτησης, να ενισχύσουν τις επαφές και να οικοδομήσουν εμπιστοσύνη μεταξύ Τουρκοκυπρίων και Ελληνοκυπρίων θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα χωρίς καθυστέρηση, μεταξύ άλλων με τον προσδιορισμό μιας αποτελεσματικής πλατφόρμας για συνεχή, τακτική ενημέρωση της κοινωνίας των πολιτών. Είναι σαφές, στην Κύπρο αλλά και παγκοσμίως, ότι μόνο όταν οι γυναίκες συμμετέχουν στην ανάπτυξη πολιτικών λύσεων στις συγκρούσεις με ισότιμο τρόπο μπορεί να επιτευχθεί βιώσιμη ειρήνη.
43. Προτρέπω τις δύο πλευρές να διερευνήσουν την έννοια της αθλητικής συνεργασίας για να φέρουν κοντά τους νέους και να προωθήσουν την αλληλεπίδραση μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Ο σχηματισμός μιας τεχνικής επιτροπής στο πλαίσιο αυτό παραμένει μια βιώσιμη πορεία δράσης.
8
44. Η εστίαση στο ενδονησιωτικό εμπόριο και η αύξηση των οικονομικών δεσμών συνέχισε να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των προσπαθειών προβολής και συνηγορίας της αποστολής. Η επέκταση των εμπορικών και επιχειρηματικών δεσμών μπορεί όχι μόνο να αντιμετωπίσει ορισμένες από τις πιο πιεστικές ανησυχίες των Κυπρίων σε όλο το νησί, αλλά και να συμβάλει στη βελτίωση του συνολικού πολιτικού κλίματος. Η υπό εξέταση περίοδος συνέχισε μια τάση που παρατηρήθηκε στην τελευταία μου έκθεση με αύξηση των δημόσιων εκδηλώσεων και των επίσημων αλληλεπιδράσεων που σχεδιάστηκαν για να χρησιμοποιηθούν ως καταλύτες για τη διάδοση του μηνύματος ότι η επέκταση των εμπορικών και επιχειρηματικών δεσμών, και η εξασφάλιση των υποδομών και των ευνοϊκών συνθηκών για την υποστήριξή τους, είναι ένας τρόπος για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης σε μια διευθέτηση. Η σφυρηλάτηση μεγαλύτερης οικονομικής δραστηριότητας μεταξύ των κοινοτήτων στο νησί δεν έχει μόνο καλό επιχειρηματικό νόημα, αλλά μπορεί επίσης να έχει σημαντικές θετικές επιπτώσεις στη ζωή των Κυπρίων και μπορεί να ανοίξει το δρόμο προς μια μεγαλύτερη δημόσια αποδοχή μιας αμοιβαία αποδεκτής διευθέτησης στο μέλλον.
45. Οι ενέργειες και των δύο μερών εντός και δίπλα στη νεκρή ζώνη συνέβαλαν στην αύξηση της δυσπιστίας και δεν είναι χρήσιμες στο σημερινό πλαίσιο. Η αυξανόμενη στρατιωτικοποίηση και των δύο πλευρών έρχεται σε αντίθεση με τους πολιτικούς λόγους των ηγετών που ισχυρίζονται ότι επιθυμούν μια διέξοδο στο Κυπριακό. Επαναλαμβάνω την έκκλησή μου προς τις δύο πλευρές να απέχουν από τέτοιες μονομερείς ενέργειες. Επαναλαμβάνω επίσης την ανησυχία μου για την κατάσταση στην περιφραγμένη περιοχή των Βαρωσίων και σημειώνω ότι η θέση των Ηνωμένων Εθνών για τα Βαρώσια παραμένει αμετάβλητη. Υπενθυμίζω τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας για το θέμα, ιδίως τις αποφάσεις 550 (1984) και 789 (1992), και υπογραμμίζω τη σημασία της πλήρους συμμόρφωσης με τις αποφάσεις αυτές.
46. Συγχαίρω τις Κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας για τη σταθερή δέσμευσή τους στην προώθηση ειρηνικών σχέσεων γειτονίας. Η δέσμευση για την επιδίωξη διαύλων επικοινωνίας, παρά τις επικρατούσες διαφωνίες, αποτελεί παράδειγμα και για το Κυπριακό. Λαμβάνοντας υπόψη τον σημαντικό ρόλο και την ευθύνη που έχουν οι εγγυήτριες δυνάμεις Ελλάδα, Τουρκική Δημοκρατία και Ηνωμένο Βασίλειο στο πλαίσιο της Κύπρου, ενθαρρύνω όλους αυτούς να συνεχίσουν να παροτρύνουν τους δύο ηγέτες στην Κύπρο να εμπλακούν σε διάλογο και να αναζητήσουν μια αμοιβαία αποδεκτή πορεία προς τα εμπρός με την απαιτούμενη πολιτική βούληση, δημιουργικότητα και ανοικτότητα σε συμβιβασμούς.
47. Υπογραμμίζοντας τη σημασία του έργου των τεχνικών επιτροπών και τον θετικό αντίκτυπο που θα μπορούσαν να έχουν τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, πιστεύω ότι μόνο η πραγματική πρόοδος προς την επίτευξη ενός συναινετικού σημείου εκκίνησης για διαπραγματεύσεις που θα οδηγήσουν σε μια αμοιβαία αποδεκτή διευθέτηση θα καθησυχάσει τους Κύπριους καθώς και τη διεθνή κοινότητα ότι ένα ειρηνικό και κοινό μέλλον στο νησί παραμένει πραγματικά εφικτό. Διατήρησα επαφή και διάλογο με τα μέρη, όπως και ο Προσωπικός μου Απεσταλμένος, οι ανώτεροι σύμβουλοί μου στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών και ο Αναπληρωτής Ειδικός Σύμβουλος μου. Σε αυτές τις προσπάθειες, παραμένω καθοδηγούμενος από τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας που έχουν καθορίσει τις παραμέτρους των Ηνωμένων Εθνών.
48. Θα ήθελα να ευχαριστήσω για άλλη μια φορά τους εταίρους, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Παγκόσμιας Τράπεζας, που συνέχισαν να παρέχουν υποστήριξη στο έργο των δύο αποστολών των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο, του UNDP και της Επιτροπής για τους Αγνοούμενους στην Κύπρο και συνέβαλαν στην εφαρμογή των μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Τέλος, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Αναπληρωτή Ειδικό Σύμβουλο Colin Stewart και το προσωπικό που υπηρετεί στην αποστολή καλών υπηρεσιών μου στην Κύπρο για την αφοσίωση και τη δέσμευση που επέδειξαν στο έργο τους.
9
Παράρτημα Ι
Γραπτή ενημέρωση του Ελληνοκύπριου ηγέτη προς την Αποστολή Καλών Υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα, σύμφωνα και κατ' εφαρμογή της απόφασης 2723 (2024) του ΣΑΗΕ
Η παρούσα εισήγηση υποβάλλεται σε απάντηση της ενθάρρυνσης του ψηφίσματος 2723 (2024) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, προς "τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων να παρέχουν γραπτές ενημερώσεις κάθε έξι μήνες στην Αποστολή Καλών Υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα σχετικά με τις ενέργειες στις οποίες έχουν προβεί για την υποστήριξη των σχετικών μερών του παρόντος ψηφίσματος από την υιοθέτησή του, ιδίως όσον αφορά τις παραγράφους 7, 8, 9 και 10, με σκοπό την επίτευξη βιώσιμης και συνολικής διευθέτησης...".
Η παρούσα ενημέρωση περιλαμβάνει όλες τις εξελίξεις που σχετίζονται με την προσπάθεια επανέναρξης της ειρηνευτικής διαδικασίας στο πλαίσιο της Αποστολής Καλών Υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών. Οι αναφορές στις κοινότητες γίνονται με την επιφύλαξη της Κυπριακής Δημοκρατίας ως κράτους μέλους των Ηνωμένων Εθνών και οι αναφορές στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ γίνονται με την επιφύλαξη της Κυπριακής Δημοκρατίας ως χώρας υποδοχής της Δύναμης.
I. Προσπάθειες για επανέναρξη της ειρηνευτικής διαδικασίας
Από την αρχή, επαναλαμβάνω την ακλόνητη δέσμευσή μου για την ειρηνική επίλυση του Κυπριακού προβλήματος στη βάση που προβλέπεται από τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και τις Συμφωνίες Υψηλού Επιπέδου. Επιθυμώ επίσης να επαναβεβαιώσω, την ετοιμότητά μου να διατηρήσω και να υποστηρίξω πλήρως το κεκτημένο των διαπραγματεύσεων και το σύνολο του έργου που έχει επιτευχθεί μέχρι το κλείσιμο της Διάσκεψης για την Κύπρο στο Κραν Μοντάνα, τον Ιούλιο του 2017, το οποίο περιλαμβάνει τη συμφωνηθείσα βάση της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, όπως προβλέπεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, τις συγκλίσεις που επιτεύχθηκαν σε όλα τα διαπραγματευτικά κεφάλαια και τα έξι σημεία που παρουσίασε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ στο Κραν Μοντάνα.
Διατηρώ την ακλόνητη πεποίθησή μου ότι η λύση του Κυπριακού προβλήματος στην αμοιβαία συμφωνημένη βάση που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ αποτελεί τη μόνη βιώσιμη και αειφόρο πορεία προς τα εμπρός, η οποία μπορεί να διασφαλίσει τα ζωτικά συμφέροντα της Κύπρου και όλων των Κυπρίων, καθώς και όλων των εμπλεκομένων στο Κυπριακό. Είναι ταυτόχρονα ο μόνος δρόμος προς την κατεύθυνση της εξασφάλισης και διαφύλαξης της ασφάλειας και της σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Η παράμετρος αυτή αποκτά θεμελιώδη σημασία υπό το φως των συνεχιζόμενων περιφερειακών και διεθνών γεωπολιτικών εξελίξεων.
Από την πλευρά μου, έχω προβεί σε τολμηρά βήματα στήριξης των προσπαθειών του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για το διορισμό Προσωπικού Απεσταλμένου - στο πλαίσιο της Αποστολής Καλών Υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα. Έδωσα τη συγκατάθεσή μου σχετικά με το θέμα αυτό στον ΓΓ του ΟΗΕ κατά τη συνάντησή μας στη Νέα Υόρκη τον Σεπτέμβριο του 2023 και λυπάμαι για το γεγονός ότι η ανακοίνωση του διορισμού δεν κατέστη δυνατή μέχρι τον Ιανουάριο του 2024, λόγω της παρελκυστικής τακτικής της άλλης πλευράς.
Εκφράζω την εκτίμησή μου για το ξεκάθαρο μήνυμα που αναδεικνύεται από τον διορισμό της κας María Angela Holguín Cuéllar, ότι ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ παραμένει σταθερά προσηλωμένος στην παροχή των καλών του υπηρεσιών για την υποστήριξη της προσπάθειας δημιουργίας συνθηκών που ευνοούν την αναζωογόνηση των διαπραγματεύσεων και την επίτευξη συνολικής λύσης. Εκφράζω επίσης την εκτίμησή μου στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για τη σταθερή υποστήριξή του.
Είχα την ευκαιρία να συναντηθώ με την κα Holguin στις 30 Ιανουαρίου, 2 Φεβρουαρίου, 11 Μαρτίου, 16 Μαρτίου, 8 Μαΐου και 13 Μαΐου κατά τη διάρκεια των τριών επισκέψεών της στην Κύπρο. Της εξέφρασα τη δέσμευσή μου να συμβάλω στη δημιουργία των προϋποθέσεων για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων και στο πλαίσιο αυτό, εγώ δήλωσα την ετοιμότητά μου να συναντηθώ με τον ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας υπό την αιγίδα του Προσωπικού Απεσταλμένου με σκοπό την έναρξη μιας συζήτησης.
Στο ίδιο πνεύμα, συνέχισα να επαναλαμβάνω την ετοιμότητά μου, να εργαστώ για win-win λύσεις και να διερευνήσω παράγοντες που μπορούν να δημιουργήσουν μια θετική ατζέντα για όλους τους εμπλεκόμενους. Αυτό επιδίωξα, μεταξύ άλλων, επιδιώκοντας έναν ενισχυμένο ρόλο εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι η ΕΕ μπορεί να παράσχει απτά κίνητρα για την Τουρκική Δημοκρατία, ενισχύοντας έτσι τα Ηνωμένα Έθνη στις προσπάθειες για την υπέρβαση του αδιεξόδου και την αναζωογόνηση της προοπτικής λύσης.
Ως αποτέλεσμα της επίμονης προσπάθειάς μας, το πρόσφατο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Απριλίου 2024 έστειλε ένα σαφές θετικό μήνυμα προς την Τουρκία όσον αφορά την προώθηση της ατζέντας ΕΕ - Τουρκίας παράλληλα με την απτή ανταπόκριση εκ μέρους της Τουρκίας στο Κυπριακό. Η εποικοδομητική δέσμευση της ίδιας της Τουρκίας θα συμβάλει καθοριστικά στην προώθηση των διαφόρων τομέων συνεργασίας.
Ταυτόχρονα, είμαι έτοιμος να διερευνήσω και άλλους παράγοντες που μπορούν να έχουν θετικό αποτέλεσμα.
Η κυβέρνησή μου εφαρμόζει τα δεκατέσσερα μονομερή μέτρα που ανακοινώθηκαν στις 26 Ιανουαρίου 2024, για την υποστήριξη των Τουρκοκυπρίων στους τομείς του εμπορίου, της διευκόλυνσης της πρόσβασης σε περισσότερες κρατικές υπηρεσίες και παροχές, των αιτήσεων για υπηκοότητα, της ανταπόκρισης στις φαρμακευτικές ανάγκες και τις ιατρικές υπηρεσίες, της διευκόλυνσης της διέλευσης προσώπων μέσω των εγκεκριμένων σημείων διέλευσης, της κάλυψης του λειτουργικού κόστους του δικοινοτικού αποχετευτικού σταθμού, της διευκόλυνσης της ενισχυμένης πρόσβασης σε θρησκευτικά μνημεία. Τα μέτρα αυτά αποτελούν μια ακόμη εκδήλωση της συγκεκριμένης αποφασιστικότητάς μας να εργαστούμε για ένα ευνοϊκό περιβάλλον προς την επίτευξη μιας τομής και είναι επιπρόσθετα σε μια σειρά από οφέλη και προγράμματα που είναι ήδη διαθέσιμα στους Τουρκοκύπριους πολίτες της Δημοκρατίας.
Όσον αφορά το θέμα του εμπορίου, από την τελευταία έκθεση, έξι επιπλέον προϊόντα έχουν προστεθεί στον κατάλογο των μεταποιημένων τροφίμων μη ζωικής προέλευσης, τα οποία μπορούν να διακινούνται στο πλαίσιο του Κανονισμού για την Πράσινη Γραμμή. Η αξία του εμπορίου της Πράσινης Γραμμής έφθασε σε νέο ρεκόρ ύψους 16,046 εκατ. ευρώ το 2023 (14,6 εκατ. ευρώ το 2022) δείχνοντας σταθερή αύξηση και ανάπτυξη
Λυπάμαι που πρέπει να σημειώσω ότι, μέχρι σήμερα, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης έχει αρνηθεί να συμμετάσχει ακόμη και σε συνάντηση υπό τον Προσωπικό Απεσταλμένο του ΓΓ του ΟΗΕ. Αυτό αποτελεί συνέχεια της συμπεριφοράς της παρατεταμένης αναβλητικότητας της τουρκικής πλευράς, όπως εκδηλώθηκε, μεταξύ άλλων, με τις καθυστερήσεις και τις τακτικές εκτροχιασμού στο θέμα του διορισμού του Προσωπικού Απεσταλμένου και την άρνηση του κ. Τατάρ να συμμετάσχει σε συνάντηση μαζί μου υπό την αιγίδα του ΓΓ του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη τον Σεπτέμβριο του 2023.
Σε πλήρη αντίθεση με την επιτακτική ανάγκη να διασφαλιστεί ένα θετικό περιβάλλον που να ευνοεί την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, η Τουρκική Δημοκρατία όχι μόνο αυξάνει τις εντάσεις, αλλά επιδιώκει να δημιουργήσει νέα τετελεσμένα επί του πεδίου που επιδιώκουν να υπονομεύσουν και να προκαταλάβουν την αποστολή καλών υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ.
Η προσέγγιση αυτή εκδηλώνεται, μεταξύ άλλων, με τα ακόλουθα:
i. Τη συνέχιση της άρνησής της να τηρήσει τη δέσμευση για τη συμφωνημένη βάση της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα και το γεγονός ότι συνεχίζει να υποστηρίζει την "κυρίαρχη ισότητα" και το "ίσο διεθνές καθεστώς" που ουσιαστικά ισοδυναμεί με αίτημα για λύση "δύο κρατών".
ii. Μέσω της συστηματικής και σκόπιμης προκλητικής δημόσιας ρητορικής που προφανώς αποσκοπεί στη δηλητηρίαση της ατμόσφαιρας και στην υπονόμευση της προσπάθειας για τη δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών για την επανέναρξη της ειρηνευτικής διαδικασίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι ως απάντηση στη δημόσια κριτική που εκφράστηκε από το εσωτερικό της τουρκοκυπριακής κοινότητας προς την πολιτική αυτή, η τουρκοκυπριακή ηγεσία δήλωσε δημοσίως ότι όλες οι αποφάσεις έχουν την πλήρη υποστήριξη της Τουρκίας.
iii. Η συνεχιζόμενη ασέβεια και έλλειψη συμμόρφωσης με τα σχετικά ψηφίσματα του ΣΑ του ΟΗΕ που ζητούν την επιστροφή των Βαρωσίων στους νόμιμους κατοίκους τους και η συνέχιση των προσπαθειών για "άνοιγμα της πόλης ως μέρος της 'τρνκ'", μαζί με τον συνεχή αναφερόμενο περιορισμό της ΟΥΝΦΙΚΥΠ από το να κινηθεί εκεί.
iv. Συνέχιση των "κινήσεων προς τα εμπρός" στη νεκρή ζώνη νότια της γραμμής κατάπαυσης του πυρός των τουρκικών δυνάμεων. Συνεχίζονται οι παραβιάσεις που αναφέρονται στην έκθεση του ΓΓ σχετικά με τη λειτουργία της ΟΥΝΦΙΚΥΠ τον Ιανουάριο του 2024.
v. Συνεχείς απειλές για να προχωρήσει η κατασκευή δρόμου στη νεκρή ζώνη, που θα συνδέει τις κατεχόμενες περιοχές με τη θέση TK 15 των Τουρκικών Δυνάμεων, κατά παράβαση του status quo και της συμφωνίας που επιτεύχθηκε τον Οκτώβριο του 2023. Θέλω να υπενθυμίσω την επίθεση εναντίον των Ειρηνοφυλάκων του ΟΗΕ στην περιοχή τον Αύγουστο του 2023, η οποία καταδικάστηκε στην ανακοίνωση Τύπου του ΣΑ του ΟΗΕ της 21ης Αυγούστου 2023.
vi. Τη συνέχιση των προσπαθειών για την επιδίωξη της διεθνούς αναβάθμισης της παράνομης αποσχιστικής οντότητας, κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου και των σχετικών Αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, ιδίως των 541 (1983) και 550 (1984), οι οποίες προβλέπουν ότι η ανακήρυξη της λεγόμενης "τρνκ" είναι νομικά άκυρη και καλούν όλα τα κράτη να μην αναγνωρίζουν ούτε να διευκολύνουν ή να βοηθούν με οποιονδήποτε τρόπο την προαναφερόμενη αποσχιστική οντότητα.
vii. Η επιμονή της τουρκοκυπριακής πλευράς να απαιτεί τη σύναψη "Συμφωνίας Καθεστώτος Δυνάμεων (SOFA)" με τον ΟΗΕ, απειλώντας να περιορίσει τις δραστηριότητες της Ειρηνευτικής Δύναμης του ΟΗΕ στην Κύπρο, σε αντίθεση με τη νομικά δεσμευτική αρχή ότι τέτοιες συμφωνίες συνάπτονται μόνο μεταξύ του ΟΗΕ και των κυβερνήσεων των κρατών μελών του ΟΗΕ που φιλοξενούν ειρηνευτικές επιχειρήσεις- στην προκειμένη περίπτωση της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως κατοχυρώνεται στο Ψήφισμα 186 (1964) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και επαναβεβαιώνεται σε μεταγενέστερα Ψηφίσματα.
viii. Η παράνομη εκμετάλλευση περιουσιών στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου που ανήκουν σε Ελληνοκύπριους εκτοπισμένους, συνεχίζεται επίσης με αμείωτη ένταση και φαίνεται να έχει αποκτήσει νέες διαστάσεις μέσω της συστηματικής προώθησης "ξένων επενδύσεων σε ακίνητα", κατά παράβαση θεμελιωδών αρχών του Διεθνούς Δικαίου και σχετικών αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σε πληθώρα υποθέσεων. Εκτός από την κατάφωρη παρανομία των ενεργειών αυτών, αυτό αποτελεί μια ακόμη προσπάθεια παγίωσης του παράνομου τετελεσμένου γεγονότος και περαιτέρω περιορισμού των προοπτικών λύσης.
ix. Η συνέχιση της αναβάθμισης των στρατιωτικών δυνατοτήτων και υποδομών της Τουρκίας στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου, που δεν επηρεάζει μόνο την κατάσταση στην Κύπρο, αλλά τη στρατιωτική ισορροπία και την ασφάλεια στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Σε αυτό το πλαίσιο, επιθυμώ να τονίσω την κρίσιμη σημασία, ιδιαίτερα σε αυτή την ευαίσθητη συγκυρία, να καλέσει το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ την Τουρκία και την τουρκοκυπριακή ηγεσία να σεβαστούν τη βάση για λύση, όπως αυτή προδιαγράφεται στα σχετικά ψηφίσματα και να σταματήσουν να παρεμποδίζουν τις προσπάθειες για τη δημιουργία μιας θετικής προοπτικής.
Εξίσου σημαντική είναι η ανάγκη και η αποχή από επιπρόσθετες προκλήσεις και παραβιάσεις, τόσο επί του εδάφους στη νεκρή ζώνη και στα Βαρώσια και στα κατεχόμενα αλλά και στις θαλάσσιες ζώνες της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Έχοντας κατά νου τις σοβαρές προκλήσεις για την ειρήνη και την ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή και σε ολόκληρο τον κόσμο, επαναλαμβάνω την ισχυρή μου αποφασιστικότητα να μη φεισθώ προσπαθειών για την επίτευξη μιας τομής που θα μας οδηγήσει στην επανέναρξη των διαπραγματεύσεων και στην επίτευξη μιας λύσης στη βάση που προβλέπεται από τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Ελπίζω ειλικρινά ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι θα εμπλακούν με πνεύμα καλής θέλησης προς αυτή την κατεύθυνση, επιδιώκοντας λύσεις που θα εγγυώνται τα νόμιμα συμφέροντα όλων των Κυπρίων και θα εξυπηρετούν την απαραίτητη ανάγκη για μια εποχή ειρήνης, ευημερίας, ασφάλειας και σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο.
II. Αποτελεσματικός μηχανισμός για στρατιωτικές επαφές
Δεδομένης της ανάγκης εκτόνωσης των εντάσεων, διατηρώ την ετοιμότητά μου να συζητήσω τη δημιουργία ενός μηχανισμού για στρατιωτικές επαφές, μεταξύ των αντιμαχόμενων δυνάμεων στην Κύπρο, με τη διευκόλυνση της ΟΥΝΦΙΚΥΠ.
Ένας τέτοιος μηχανισμός θα περιλαμβάνει την Εθνική Φρουρά και τις τουρκικές κατοχικές δυνάμεις, σε επίπεδο Διοικητών τους ή του εξουσιοδοτημένου εκπροσώπου τους, με τη διευκόλυνση της ΟΥΝΦΙΚΥΠ σε αντίστοιχο επίπεδο, σύμφωνα με την εντολή της, όπως προβλέπεται από το ψήφισμα 186 (1964) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Η καθιέρωση του μηχανισμού μπορεί να είναι χρήσιμη, λαμβάνοντας υπόψη τις συνεχείς παραβιάσεις των σχετικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, στα Βαρώσια, τις παραβιάσεις και τις προκλητικές ενέργειες κατά μήκος της νεκρής ζώνης, τα εμπόδια και τις παρεμβάσεις εκ μέρους των τουρκικών κατοχικών δυνάμεων στην ικανότητα της ΟΥΝΦΙΚΥΠ να εκτελεί τα καθήκοντά της και τη συνεχή αναβάθμιση της στρατιωτικής υποδομής της Τουρκίας στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου.
III. Επιτροπή Αγνοουμένων
Το έργο της Επιτροπής για τους Αγνοούμενους στην Κύπρο (ΕΑΚ) παραμένει θεμελιώδης πτυχή της ειρηνευτικής διαδικασίας και η υποστήριξη όλων των μερών είναι πράγματι επιτακτική. Για να επιστήσω την προσοχή και να εκφράσω την υποστήριξή μου στο ζωτικής σημασίας ανθρωπιστικό έργο της ΔΕΑ, με πρωτοβουλία μου, πραγματοποιήθηκε στις 28 Ιουλίου 2023 κοινή επίσκεψη από εμένα και τον κ. Tatar στο ανθρωπολογικό εργαστήριο της ΔΕΑ και εκδόθηκε κοινή έκκληση για επιτάχυνση της διαδικασίας εντοπισμού, εκταφής και ταυτοποίησης των λειψάνων των αγνοουμένων.
Η Τουρκία έχει νομική και ηθική υποχρέωση να παράσχει πληροφορίες από τα αρχεία της με καλή πίστη, για να βοηθήσει στον καθορισμό της τύχης των αγνοουμένων στην Κύπρο, συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών σχετικά με τις κύριες τοποθεσίες ταφής των αγνοουμένων, καθώς και δευτερεύουσες τοποθεσίες δεδομένου ότι μεγάλος αριθμός λειψάνων μεταφέρθηκε και να παράσχει στη ΔΕΑ πρόσβαση σε αυτές τις περιοχές. Η Τουρκία έχει επίσης υποχρέωση να προστατεύσει αυτούς τους χώρους ταφής, από την οικοδόμηση και την αποκατάσταση του εδάφους. Αυτό θα ήταν ένα πολύ σημαντικό Μέτρο Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.
Δεδομένης της κρίσιμης παρέλευσης του χρόνου και της απροθυμίας της Τουρκίας να συμμορφωθεί, επιθυμώ να επαναλάβω την έκκλησή μου για πληροφορίες από όλες τις χώρες και τους οργανισμούς που είχαν στρατιωτική ή αστυνομική παρουσία στην Κύπρο το 1963, 1964 και 1974 και μπορεί να έχουν στην κατοχή τους σχετικά αρχεία.
Είναι επίσης επιτακτική ανάγκη για την τουρκοκυπριακή πλευρά να εμπλακεί πιο εποικοδομητικά και να συμβάλει στην αντιμετώπιση της υφιστάμενης ανισορροπίας στην αναλογία των ταυτοποιήσεων των αγνοουμένων που είναι σήμερα 49,8% για τους Ελληνοκύπριους αγνοούμενους και 59,9% για τους Τουρκοκύπριους αγνοούμενους.
IV. Τεχνικές επιτροπές
Οι Τεχνικές Επιτροπές συνεχίζουν το έργο τους, με στόχο την ανακούφιση της καθημερινής ζωής των ανθρώπων από τις δυσμενείς επιπτώσεις του status quo, στο πλαίσιο των όρων εντολής τους, όπως συμφωνήθηκαν μεταξύ των ηγετών των δύο κοινοτήτων από τις 8 Ιουλίου 2006, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ. Το έργο τους αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ειρηνευτικής διαδικασίας και στη συνέχεια της συνολικής προσπάθειας για λύση.
Έχοντας πλήρη επίγνωση της σημασίας που αποδίδει το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ στην πτυχή της πλήρους, ισότιμης και ουσιαστικής συμμετοχής των γυναικών στην ειρηνευτική διαδικασία, με ικανοποίηση σημειώνω ότι το ποσοστό των Ελληνοκυπρίων γυναικών μελών στις Τεχνικές Επιτροπές έχει φθάσει το 45%, ενώ το ποσοστό των νέων μελών είναι 10%. Από την άποψη αυτή, επαναβεβαιώνω την πρόθεσή μου να διασφαλίσω -μέσω πρόσθετων διορισμών- ότι τα Ελληνοκυπριακά μέλη των Τεχνικών Επιτροπών θα αποτελούνται από ίσο αριθμό ανδρών και γυναικών και ότι η συμμετοχή των νέων θα αυξηθεί περαιτέρω.
Κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς, οι Τεχνικές Επιτροπές συνέχισαν να αναλαμβάνουν μια σειρά πρωτοβουλιών, αξιοποιώντας περαιτέρω το σημαντικό τους έργο και συνέχισαν να επωφελούνται από την κρίσιμη υποστήριξη που παρέχεται μέσω της ανανεωμένης χρηματοδοτικής διευκόλυνσης στήριξης που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, για την οποία θα ήθελα να επαναλάβω την εκτίμησή μου.
Δυστυχώς, υπήρξαν περιπτώσεις παρεμπόδισης του έργου τους, ως αποτέλεσμα των προσπαθειών της τουρκοκυπριακής πλευράς να μετατρέψει τις Τεχνικές Επιτροπές σε οχήματα για την προώθηση της συνεργασίας μεταξύ "χωριστών διοικήσεων" στο γενικότερο πλαίσιο της πολιτικής των "δύο κρατών".
Η προσέγγιση αυτή έχει οδηγήσει σε καθυστερήσεις, οπισθοδρομήσεις, ακόμη και στην ακύρωση ορισμένων έργων, ιδίως εκείνων που έχουν μεγαλύτερες δυνατότητες να συμβάλουν σε ένα πιο ευνοϊκό περιβάλλον και να έχουν ευρύτερη απήχηση και αντίκτυπο στην κοινωνία και στη συνέχεια στην ενίσχυση της προοπτικής λύσης και επανένωσης.
Το πιο ενδεικτικό παράδειγμα παραμένει η Τεχνική Επιτροπή για την Εκπαίδευση, όπου παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις από την πλευρά μας, τα Ηνωμένα Έθνη και τους διεθνείς εταίρους, η τουρκοκυπριακή πλευρά δεν έχει ακόμη ανακαλέσει την απόφαση που έλαβε τον Οκτώβριο του 2022 να αναστείλει, τη συμμετοχή της στο βραβευμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης για την ειρήνη "Imagine" και συνεχίζει να παρεμποδίζει την υλοποίηση ενός άλλου έργου που στοχεύει στην ανάπτυξη ενοτήτων μαθημάτων που προωθούν την ειρήνη και τη συμφιλίωση μέσω της εκπαίδευσης.
Από την πρώτη του έναρξη τον Οκτώβριο του 2017, το "Imagine" έχει δώσει την ευκαιρία σε χιλιάδες μαθητές και εκατοντάδες εκπαιδευτικούς και στις δύο κοινότητες να συμμετάσχουν σε αυτή την προσπάθεια εκπαίδευσης για την ειρήνη και αναγνωρίζεται ευρέως ότι έχει συμβάλει πολύ σημαντικά στην προώθηση μιας κουλτούρας ειρήνης και συμφιλίωσης.
Η Τεχνική Επιτροπή για τον Πολιτισμό συνεχίζει το έργο της και πρόσφατα διοργάνωσε μια εκδήλωση δικτύωσης σε συνέχεια του προγράμματος, στην οποία συμμετείχαν Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι καλλιτέχνες. Προχωρά επίσης η δημιουργία ενός δικτυακού τόπου για την προβολή του έργου της Τεχνικής Επιτροπής.
Η Τεχνική Επιτροπή για τις διαβάσεις συνεχίζει το έργο της προς την κατεύθυνση της βελτίωσης της λειτουργίας των υφιστάμενων σημείων διέλευσης. Το ενδεχόμενο άνοιγμα νέων σημείων διέλευσης δεν έχει ακόμη προχωρήσει λόγω της θέσης της τουρκοκυπριακής πλευράς ότι η συζήτηση θα πρέπει να περιοριστεί μόνο στο ένα σημείο διέλευσης που προτάθηκε από αυτούς και την άρνησή τους να συζητήσουν τις προτάσεις που υποβλήθηκαν από εμάς.
Η Τεχνική Επιτροπή για την Ισότητα των Φύλων συνέχισε τις εργασίες της για την εφαρμογή των συστάσεων που περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Δράσης για την πλήρη, ισότιμη και ουσιαστική συμμετοχή των γυναικών στην ειρηνευτική διαδικασία.
Η Τεχνική Επιτροπή για Οικονομικά και Εμπορικά Θέματα συνεχίζει τη συζήτηση για τους τρόπους περαιτέρω προώθησης του εμπορίου μέσω του "Κανονισμού για την Πράσινη Γραμμή".
Η Τεχνική Επιτροπή για το Έγκλημα και τα Ποινικά Θέματα διατήρησε έναν καλά λειτουργικό δίαυλο επαφής και επικοινωνίας μέσω των Κοινών Χώρων Επαφής (ΚΧΕ), στην προσπάθεια αποτελεσματικής αντιμετώπισης της εγκληματικής δραστηριότητας.
Η Τεχνική Επιτροπή για την Υγεία συνέχισε περαιτέρω την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τις μολυσματικές ασθένειες, συμπεριλαμβανομένης της παρακολούθησης επιδημιών και επικίνδυνων ειδών κουνουπιών. Συνέχισε επίσης να διευκολύνει την ανταπόκρισή μας σε τουρκοκυπριακά αιτήματα για την παροχή ορισμένων φαρμάκων.
Η Τεχνική Επιτροπή Διαχείρισης Κρίσεων διεξήγαγε συζητήσεις σχετικά με μια απλουστευμένη πρόταση που υποβλήθηκε από τα ελληνοκυπριακά μέλη για μια διαδικασία αντιμετώπισης κρίσεων που προβλέπει τα βήματα που πρέπει να αναληφθούν για την αποτελεσματική αντιμετώπιση σε περίπτωση φυσικών ή ανθρωπογενών καταστροφών ή άλλων κρίσεων.
Η Τεχνική Επιτροπή για το Περιβάλλον συνέχισε την ενασχόλησή της με διάφορα θέματα, όπως η ανταλλαγή πληροφοριών για την αντιμετώπιση των απειλών για τα δέντρα και τις καλλιέργειες που προέρχονται από διάφορα παράσιτα. Διατήρησε σταθερή παραγωγή εργασιών, ενώ πραγματοποίησε τακτικές επισκέψεις σε περιοχές περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος, κατέγραψε ανάγκες και διατύπωσε προτάσεις, μεταξύ άλλων για τον καθαρισμό πηγών νερού για την άγρια ζωή.
Η Τεχνική Επιτροπή Ανθρωπιστικών Θεμάτων επανέλαβε τις συνεδριάσεις της και αναμένεται σύντομα να είναι σε θέση να παρουσιάσει απτή πρόοδο στις εργασίες της.
Η Τεχνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ραδιοτηλεόρασης εργάστηκε για την υλοποίηση μιας πρότασης έργου με τίτλο "Μετάβαση στην πράσινη ενέργεια: Το μέλλον των ηλεκτρονικών τηλεπικοινωνιών".
Η Τεχνική Επιτροπή Πολιτιστικής Κληρονομιάς συνεχίζει το εξαιρετικό έργο της για την αποκατάσταση των μνημείων της πολιτιστικής κληρονομιάς της Κύπρου. Η Επιτροπή έχει δικαίως λάβει ευρεία αναγνώριση και αναγνώριση όλα αυτά τα χρόνια και θα πρέπει να υποστηριχθεί περαιτέρω για να συνεχίσει και να ενισχύσει το σημαντικό της έργο.
Τέλος, θα ήθελα να συμφωνήσω με την εκτίμηση του Γενικού Γραμματέα στην Έκθεση για την Αποστολή Καλών Υπηρεσιών του τον Ιανουάριο του 2024, ότι "Ενώ το έργο των τεχνικών επιτροπών και ο θετικός αντίκτυπος των μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης είναι σημαντικός... η πραγματική πρόοδος προς την επίτευξη μιας συναινετικής αφετηρίας για ουσιαστικές, προσανατολισμένες στα αποτελέσματα διαπραγματεύσεις που θα οδηγήσουν σε μια αμοιβαία αποδεκτή διευθέτηση παραμένει κρίσιμη".
Παράρτημα ΙΙ
Ενέργειες της τουρκοκυπριακής πλευράς για την υποστήριξη των σχετικών μερών του ψηφίσματος 2723 (2024) του Συμβουλίου Ασφαλείας
Ως Πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου, δεσμεύομαι για τη λύση του 61χρονου Κυπριακού ζητήματος με διαπραγματεύσεις.
Μετά από καθυστέρηση δύο ετών λόγω της υπαναχώρησης του Ελληνοκύπριου ηγέτη από τη συμφωνία, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Α.Ε. António Guterres διόρισε στις 5 Ιανουαρίου 2024 την κα María Angela Holguín Cuéllar ως Προσωπική του Απεσταλμένη. Συμφωνήσαμε σε αυτόν τον διορισμό υπό τον όρο ότι η εντολή δεν θα ξεπερνούσε τους έξι μήνες και ότι θα συνίστατο αποκλειστικά στη διερεύνηση της ύπαρξης ή μη κοινού εδάφους μεταξύ των δύο πλευρών για την έναρξη μιας νέας και επίσημης διαπραγματευτικής διαδικασίας. Αυτό το καταστήσαμε σαφές στον Γενικό Γραμματέα και μέσω των δημόσιων δηλώσεών μας. Από τότε, συνεργάζομαι στενά με την κα Holguín.
Η πρώτη μου συνάντηση με την Προσωπική Απεσταλμένη ήταν στις 30 Ιανουαρίου 2024, όταν πραγματοποίησε την πρώτη της επίσκεψη στο Νησί. Κατά τη διάρκεια της συνάντησής μας, είχα την ευκαιρία να της εξηγήσω λεπτομερώς το ιστορικό πλαίσιο του Κυπριακού ζητήματος, ξεκινώντας από το 1963 με την κατάρρευση και τη μετατροπή του εταιρικού κράτους της Κυπριακής Δημοκρατίας του 1960 σε ελληνοκυπριακή διοίκηση, τη συνεχιζόμενη αδικία που προέκυψε από τη στέρηση των εγγενών δικαιωμάτων του Λαού μου και την αποτυχία των 56ετών διαπραγματεύσεων για την εξασφάλιση λύσης στη βάση της εξαντλημένης πλέον διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, η οποία τελικά μας οδήγησε στη διαμόρφωση του νέου μας οράματος για λύση.
Ενημέρωσα τον Προσωπικό Απεσταλμένο για το νέο μας όραμα, το οποίο μοιραστήκαμε στη Γενεύη τον Απρίλιο του 2021 στην άτυπη συνάντηση 5+ΟΗΕ, δηλαδή μια διευθέτηση με βάση την κυρίαρχη ισότητα και το ισότιμο διεθνές καθεστώς και τη συνεργασία των δύο υφιστάμενων κρατών στο νησί. Επανέλαβα στην κα Holguín την ετοιμότητά μου να συμμετάσχω σε μια νέα και επίσημη διαδικασία διαπραγμάτευσης μετά την επαναβεβαίωση των εγγενών δικαιωμάτων μας, υπογραμμίζοντας ότι η εξίσωση του καθεστώτος εκ των προτέρων είναι απαραίτητη για ένα βιώσιμο μέλλον στο Νησί. Είχα άλλη μια ευκαιρία να βρεθώ μαζί της σε ένα δείπνο για να συνεχίσουμε την ανταλλαγή απόψεων.
Η δεύτερη επίσκεψη της Προσωπικής Απεσταλμένης που πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο του 2024 συνέπεσε με τον εορτασμό της 60ης επετείου από την ανάπτυξη της δύναμης του ΟΗΕ στην Κύπρο το 1964. Το ψήφισμα 186 υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για την ανάπτυξη ειρηνευτικής δύναμης στην Κύπρο (ΟΥΝΦΙΚΥΠ) για να σταματήσουν οι στοχευμένες επιθέσεις και η αιματοχυσία κατά των Τουρκοκυπρίων αμάχων. Το Ψήφισμα 186 περιλάμβανε επίσης στοιχεία που απέδιδαν στον Ελληνοκύπριο θύτη ως νόμιμη κυβέρνηση, δημιουργώντας έτσι το συνεχιζόμενο απαράδεκτο και μη βιώσιμο status quo στο νησί.
Ανταποκρινόμενος στο αίτημα της κας Holguín, και ως ένδειξη της υποστήριξής μου στην αποστολή της, εξήγησα συγκεκριμένα τα αρχικά βήματα προς την επαναβεβαίωση της κυριαρχικής ισότητας και του ισότιμου διεθνούς καθεστώτος του Τουρκοκυπριακού Λαού. Στο πλαίσιο αυτό, της εξήγησα αναλυτικά τα 3Ds, δηλαδή την έναρξη απευθείας πτήσεων, απευθείας εμπορικών συναλλαγών, καθώς και τις απευθείας επαφές της τουρκοκυπριακής ηγεσίας με διεθνείς ομολόγους της (3Ds). Τόνισα ότι η υλοποίηση αυτών των 3Ds πρέπει να είναι μη αναστρέψιμη, να μην εξαρτάται από την έγκριση ή την απόρριψη της ελληνοκυπριακής πλευράς και να μην συνδέεται
με μια ενδεχόμενη τελική διευθέτηση. Εξέφρασα την ετοιμότητά μου να εξετάσω το ενδεχόμενο να συνομιλήσω με τον Ελληνοκύπριο ομόλογό μου για το πώς θα διασφαλιστεί ένα δίκαιο και βιώσιμο μέλλον για το νησί μας μετά την υλοποίηση των 3Ds. Εκτίμησα τη δεκτική προσέγγιση της Προσωπικής Απεσταλμένης όταν της ζήτησα να ασχοληθεί με τα 3Ds κατά τη διάρκεια των συζητήσεών της στις αρμόδιες πρωτεύουσες, καθώς το βάρος βαραίνει τη διεθνή κοινότητα να ενεργήσει προς την κατεύθυνση της άρσης της απομόνωσης του Τουρκοκυπριακού Λαού. Της εξήγησα ότι η απομόνωση που στερεί από το Λαό μου την απόλαυση των βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων του συνεχίζεται λόγω των ανεκπλήρωτων δεσμεύσεων της διεθνούς κοινότητας.
Μετά τη συνάντηση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ με τον Ελληνοκύπριο ηγέτη στις Βρυξέλλες, ζήτησα συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ σύμφωνα με την αρχή της αμοιβαιότητας. Εκτίμησα να έχω την ευκαιρία να συναντηθώ με τον Α.Ε. Γκουτέρες στις 5 Απριλίου 2024 στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη. Ενημέρωσα τον Γενικό Γραμματέα για τις συναντήσεις μας με την κα Holguín και μοιράστηκα τις προσδοκίες μας σχετικά με την εφαρμογή των 3D. Έθεσα επίσης την ανάγκη να δοθεί ένα ξεκάθαρο μήνυμα στην ελληνοκυπριακή ηγεσία για να τερματίσει την κωλυσιεργία και την απομονωτική πολιτική της. Μετέφερα επίσης στην Εξοχότητά του την ετοιμότητά μου να εξετάσω το ενδεχόμενο να συνομιλήσω με τον Ελληνοκύπριο ομόλογό μου για το πώς θα διασφαλιστεί μια δίκαιη και βιώσιμη διευθέτηση του Κυπριακού μετά την εφαρμογή αυτών των πρώτων βημάτων.
Στις 8 Μαΐου 2024, συναντήθηκα με την κα Holguín κατά την τρίτη επίσκεψή της στο νησί. Μοιράστηκα μαζί της την ανησυχία μου σχετικά με την κλιμακούμενη ελληνοκυπριακή καταπίεση εναντίον του Λαού μου, όπως καταδεικνύεται από τα πρόσφατα περιστατικά. Τόνισα στην Προσωπική Απεσταλμένη ότι η ελληνοκυπριακή ηγεσία ακολουθεί αυτές τις πολιτικές παράνομα και άδικα με το πρόσχημα ότι είναι η νόμιμη Κυβέρνηση της καταργηθείσας Κυπριακής Δημοκρατίας του 1960, με την υποστήριξη της διεθνούς κοινότητας. Από την Ειρηνευτική Επιχείρηση του 1974, υπάρχει στο νησί ένα modus vivendi το οποίο η ελληνοκυπριακή πλευρά προσπαθεί να καταστήσει αόρατο στη διεθνή σκηνή. Έχω επίσης εξηγήσει ότι η παρουσία των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων ήταν ο κύριος αποτρεπτικός παράγοντας, διασφαλίζοντας τη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας στο νησί.
Όταν ζήτησα από την Προσωπική Απεσταλμένη να μοιραστεί μαζί μου τις εντυπώσεις της από τις επισκέψεις της στις σχετικές πρωτεύουσες, ανέφερε απλώς τη γενική υποστήριξη που εξέφρασαν τα σχετικά μέρη για μια συζήτηση και πρότεινε μια τριμερή συνάντηση με τον Ειδικό Αντιπρόσωπο και τον Διαπραγματευτή για να τεθεί το θέμα αυτό. Δεν έδωσε καμία πληροφορία σχετικά με τη δυνατότητα παράδοσης των 3D.
Είπα στον Προσωπικό Απεσταλμένο ότι τα 3D δεν υπόκεινται σε δούναι και λαβείν και ότι δεν θα διαπραγματευτούμε την αναγνώριση των εγγενών δικαιωμάτων μας με κανέναν. Επιπλέον, διευκρίνισα ότι η συζήτηση των 3D με την ελληνοκυπριακή πλευρά θα τους έδινε την ευκαιρία να δημιουργήσουν την εντύπωση ότι τα 3D είναι κάτι που μπορεί να παραδοθεί μόνο με τη συγκατάθεσή τους. Επανέλαβα στον Προσωπικό Απεσταλμένο ότι η αποτυχία της διεθνούς κοινότητας να αναλάβει δράση για την άρση της απομόνωσης θα εξυπηρετούσε μόνο τη διαχείριση του μη βιώσιμου και απαράδεκτου status quo. Τόνισα ότι αν η διεθνής κοινότητα ήταν ειλικρινής στην υποστήριξή της για μια διευθέτηση, τότε έπρεπε να σταματήσει την ελληνοκυπριακή ηγεσία να κακοποιεί τον τουρκοκυπριακό λαό και να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για την άρση της απομόνωσης. Εξήγησα επίσης στην κ. Holguín τα στοιχεία που θεωρούσα ότι ήταν καθοριστικά για να αντιμετωπιστούν στην έκθεσή της προς τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ στο τέλος της θητείας της, έτσι ώστε να αφήσει χώρο για αλλαγή των κανόνων του παιχνιδιού.
Συναντήθηκα εκ νέου με την κα Holguín στις 13 Μαΐου 2024 και εξέφρασα την απογοήτευσή μου σχετικά με τις παρατηρήσεις της στα μέσα ενημέρωσης, ακόμη και πριν από την προγραμματισμένη αρχική μας συνάντηση. Της υπενθύμισα την αμοιβαία κατανόηση στην οποία καταλήξαμε κατόπιν αιτήματός της σχετικά με την αποχή από την επικοινωνία μέσω των μέσων ενημέρωσης. Σε αυτό το πλαίσιο, της επέστησα την προσοχή στην εντολή της που αφορά τους ηγέτες και ότι οι δημοκρατικά εκλεγμένοι ηγέτες είναι αυτοί που έχουν την ικανότητα να εκπροσωπούν τις απόψεις των αντίστοιχων Λαών τους. Της ζήτησα επίσης να επιδιώξει τις προσδοκίες μας σχετικά με τα 3Ds.
Δεσμεύομαι να συνεχίσω να υποστηρίζω την Προσωπική Απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ μέχρι τη λήξη της θητείας της τον Ιούλιο του 2024. Περιμένω να αναφέρει ότι δεν υπάρχει κοινό έδαφος για την έναρξη μιας νέας και επίσημης διαδικασίας διαπραγμάτευσης. Δυστυχώς, η κλιμάκωση της καταπίεσης, της παρεμπόδισης και της απομόνωσης του Λαού μου μετά τον διορισμό της Προσωπικής Απεσταλμένης δεν αφήνει πολλές προοπτικές για ελπίδα.
Οι διαδικασίες διαπραγμάτευσης στην ίδια εξαντλημένη βάση έχουν δώσει στην ελληνοκυπριακή πλευρά το πρόσχημα για να συνεχίσει να παραμένει στη ζώνη άνεσής της, την οποία προτιμά από οποιαδήποτε διευθέτηση στην οποία θα πρέπει να μοιραστεί την εξουσία και την ευημερία με την τουρκοκυπριακή πλευρά. Η άρνησή τους να μοιραστούν την εξουσία και την ευημερία με τους Τουρκοκύπριους επιβεβαιώθηκε και από τον αείμνηστο Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Κόφι Ανάν στην έκθεσή του προς το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ με ημερομηνία 28 Μαΐου 2004 μετά την απόρριψη της συνολικής διευθέτησης από τους Ελληνοκύπριους στα ξεχωριστά και ταυτόχρονα δημοψηφίσματα που διεξήχθησαν στις 24 Απριλίου 2004.
Μια διαδικασία προσανατολισμένη στο αποτέλεσμα που θα οδηγήσει σε μια οριστική διευθέτηση του Κυπριακού μια για πάντα μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω της εξίσωσης του καθεστώτος.
Αναμένω από την Προσωπική Απεσταλμένη να λάβει μια εικόνα της κατάστασης και να αποτυπώσει αντικειμενικά στην έκθεσή της προς τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ τα γεγονότα επί τόπου, έτσι ώστε να δοθεί μια ευκαιρία για μια δίκαιη, δίκαιη και βιώσιμη διευθέτηση του Κυπριακού ζητήματος.
Τεχνικές επιτροπές
Οι Τεχνικές Επιτροπές είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για τη συνεργασία και την οικοδόμηση εμπιστοσύνης στο νησί. Αποτελούν ένα μέσο για επίσημη επικοινωνία, καθώς και τον τόπο για εστιασμένο διάλογο σε θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος που διαφορετικά δεν θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν μονομερώς, ελλείψει κοινής και συντονισμένης δράσης των δύο πλευρών.
Υποστηρίζω το έργο των Τεχνικών Επιτροπών και είμαι πεπεισμένος ότι η αποτελεσματική και ομαλή λειτουργία τους θα βελτιωθεί σημαντικά με το διορισμό αρμόδιων αξιωματούχων με ικανότητες λήψης αποφάσεων που θα τους επιτρέπουν να ανταποκρίνονται έγκαιρα σε θέματα που απαιτούν την επείγουσα προσοχή μας. Καλώ για άλλη μια φορά τον Ελληνοκύπριο ομόλογό μου να το πράξει ως ένδειξη της καλής του θέλησης και προθυμίας να καταστήσει τις Επιτροπές λειτουργικές.
Κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς, καθώς προχώρησα στην αναθεώρηση των Τουρκοκυπρίων μελών των Τεχνικών Επιτροπών, είχα αυτό κατά νου μαζί με τη σημασία της
της διασφάλισης, στο μέτρο του δυνατού, της αποτελεσματικής συμμετοχής των γυναικών και της νεολαίας σύμφωνα με το ψήφισμα 1325 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Ο Ελληνοκύπριος ηγέτης δεν έχει ακόμη ανταποκριθεί.
Η Τεχνική Επιτροπή Περιβάλλοντος ολοκλήρωσε το εκπαιδευτικό της πρόγραμμα για το κλάδεμα των χαρουπιών στη νεκρή ζώνη. Τα ήδη συμφωνηθέντα τρία έργα που αναφέρθηκαν στην προηγούμενη περίοδο αναφοράς βρίσκονται στο στάδιο της υλοποίησης. Συμφωνήθηκε ένα νέο ταχύρρυθμο έργο που αποσκοπεί στη διασφάλιση της βιωσιμότητας των υδάτων για την άγρια ζωή στη νεκρή ζώνη. Σημαντικό επίτευγμα της επιτροπής κατά την περίοδο αυτή ήταν η έναρξη διαλόγου για το ζωύφιο των εσπεριδοειδών μεταξύ των αρμόδιων υπηρεσιών των δύο πλευρών. Χρειάστηκε, ωστόσο, η ελληνοκυπριακή πλευρά δύο μήνες για να διορίσει τον εμπειρογνώμονα της. Ως αποτέλεσμα αυτής της καθυστέρησης, η Επιτροπή δεν μπόρεσε να εργαστεί εγκαίρως για τον σκώρο της πομπής, ο οποίος προκάλεσε ανεπανόρθωτη ζημιά στα πεύκα και στις δύο πλευρές του νησιού.
Η Τεχνική Επιτροπή Οικονομικών και Εμπορικών Θεμάτων συνέχισε τις συζητήσεις για την ανταλλαγή φθαρμένων τραπεζογραμματίων ευρώ, οι οποίες δεν έχουν ακόμη επιλυθεί λόγω της μη συνεργάσιμης προσέγγισης της ελληνοκυπριακής πλευράς.
Το ήδη συμφωνηθέν έργο με τίτλο Πρόγραμμα Πρακτικής Άσκησης Νέων Επαγγελματιών βρίσκεται πλέον σε εφαρμογή. Τρεις Τουρκοκύπριοι έχουν ήδη ξεκινήσει την πρακτική τους άσκηση στη Νότια Κύπρο, αλλά κανένας Ελληνοκύπριος δεν έχει υποβάλει μέχρι στιγμής αίτηση σε εταιρεία στη Βόρεια Κύπρο.
Η Επιτροπή συνέχισε να συζητά τρόπους αύξησης των οικονομικών και εμπορικών δραστηριοτήτων μεταξύ των δύο πλευρών.
Καμία πρόοδος δεν μπόρεσε να επιτευχθεί όσον αφορά το άνοιγμα του σημείου διέλευσης Χασπολάτ αποκλειστικά για οικονομικές και εμπορικές δραστηριότητες λόγω της αδιάλλακτης στάσης της ελληνοκυπριακής πλευράς.
Η Τεχνική Επιτροπή Πολιτισμού, ως συνέχεια της πρώτης, διοργάνωσε την εκδήλωση Connecting Arts-2 στις 25 Μαΐου 2024 που επέτρεψε την αλληλεπίδραση μεταξύ των Τουρκοκυπρίων και Ελληνοκυπρίων καλλιτεχνών.
Η Τεχνική Επιτροπή Ραδιοτηλεόρασης κατέληξε σε συμφωνία, μετά από πρωτοβουλία της τουρκοκυπριακής πλευράς, να αυξήσει την ευαισθητοποίηση σχετικά με τον αντίκτυπο της κατανάλωσης ενέργειας στις τηλεπικοινωνίες στο περιβάλλον για να ενθαρρύνει τους ενδιαφερόμενους να υιοθετήσουν λύσεις πράσινης ενέργειας για το σκοπό αυτό και αποφάσισε να διοργανώσει ένα σεμινάριο για το σκοπό αυτό. Ωστόσο, η ελληνοκυπριακή πλευρά επέμεινε ότι οι εκπρόσωποι του τομέα θα παρευρίσκονταν με την προσωπική τους ιδιότητα χωρίς να αποκαλύπτουν τις εταιρείες τους με αποτέλεσμα οι λεπτομέρειες σχετικά με το διαδικτυακό σεμινάριο να οδηγήσουν σε καθυστερήσεις.
Η Τεχνική Επιτροπή για την Υγεία βρίσκεται σήμερα στην τρίτη φάση του έργου της για τις ασθένειες που μεταδίδονται με διαβιβαστές, γνωστό και ως έργο για τα κουνούπια, και ασχολείται με τον ιό του Δυτικού Νείλου, ο οποίος απαιτεί επείγουσα προσοχή. Η επί μακρόν ανενεργή ad-hoc Κτηνιατρική Επιτροπή επανέλαβε τις εργασίες της με πρωτοβουλία της τουρκοκυπριακής πλευράς. Η ad-hoc Επιτροπή εργάζεται επί του παρόντος για να καταστεί δυνατή η διέλευση γατών και σκύλων που συνοδεύονται από τους ιδιοκτήτες τους από τα σημεία διέλευσης.
Η Τεχνική Επιτροπή Διαχείρισης Κρίσεων συνέχισε τις εργασίες της για το Πρωτόκολλο για την Αποτελεσματική Επικοινωνία σε ανθρωπογενείς και φυσικές καταστροφές. Ωστόσο, η απροθυμία της ελληνοκυπριακής πλευράς να προχωρήσει σε αυτό το εξαιρετικά σημαντικό θέμα εμπόδισε την Επιτροπή να καταλήξει σε συμφωνία ενόψει της αντιπυρικής περιόδου.
Η Τεχνική Επιτροπή για το Έγκλημα και τα Ποινικά Θέματα διατήρησε τη συνεργασία για την παράδοση εγκληματιών και την έγκαιρη ανταλλαγή πληροφοριών για εγκλήματα και εγκληματίες. Η Επιτροπή διοργάνωσε σεμινάριο για τα εγκλήματα στον κυβερνοχώρο με τη συμμετοχή εμπειρογνωμόνων και από τις δύο πλευρές στις 5 Ιουνίου 2024.
Η Τεχνική Επιτροπή Πολιτιστικής Κληρονομιάς συνεχίζει τις εργασίες της σε πολυάριθμα έργα με στόχο τη διατήρηση αρχαιολογικών, θρησκευτικών και κοσμικών μνημείων και χώρων πολιτιστικής κληρονομιάς και στις δύο Πλευρές. Επιτεύχθηκε συμφωνία για την έναρξη της συντήρησης οκτώ νεκροταφείων, τεσσάρων σε κάθε πλευρά. Επιπλέον, η Επιτροπή σε συνεργασία με την Τεχνική Επιτροπή Περιβάλλοντος αποφάσισε να εργαστεί για τη διαμόρφωση του τοπίου γύρω από ορισμένα από τα έργα της.
Ενισχυμένη από τα νεοδιορισθέντα Τουρκοκύπρια Μέλη, η Τεχνική Επιτροπή Ανθρωπιστικών Υποθέσεων συνεχίζει να εργάζεται για την ένταξη της αναπηρίας, τα δικαιώματα των ηλικιωμένων και πρόσφατα για τις ανθρωπιστικές πτυχές της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Η Τεχνική Επιτροπή για την Ισότητα των Φύλων επεξεργάζεται συστάσεις για την καταπολέμηση των στερεοτύπων όσον αφορά τα επαγγέλματα που αποδίδονται στις γυναίκες και στις δύο πλευρές στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης.
Η Τουρκοκυπριακή Πλευρά ενίσχυσε την Τεχνική Επιτροπή για την Εκπαίδευση και διόρισε επιπλέον Τουρκοκύπρια Μέλη, συμπεριλαμβανομένου ενός νέου συμπροέδρου. Η Επιτροπή επικεντρώνεται στη δημιουργία νέων σχεδίων.
Η Τεχνική Επιτροπή για τις Διαβάσεις συνέχισε τις εργασίες της για τη βελτίωση της υποδομής στο σημείο διέλευσης του Μετεχάν και στις δύο Πλευρές, η οποία θα περιλαμβάνει μια ειδική λωρίδα πεζών μέσω της νεκρής ζώνης.
Επιπλέον, είναι απογοητευτική η έλλειψη θετικής ανταπόκρισης στην πρότασή μας για το άνοιγμα του σημείου διέλευσης Haspolat, το οποίο θα συνέβαλε σημαντικά στην αποσυμφόρηση του σημείου διέλευσης Metehan. Αναμένουμε ότι το σημείο διέλευσης Haspolat, το οποίο υποστηρίζεται από τις επιχειρηματικές κοινότητες και στις δύο πλευρές του νησιού, θα ανοίξει το συντομότερο δυνατό, ώστε να δοθεί νέα ώθηση στην οικονομική συνεργασία.
Διαλυτική επίδραση του ελληνοκυπριακού εκπαιδευτικού συστήματος
Το ελληνοκυπριακό εκπαιδευτικό σύστημα συνεχίζει να προωθεί τον ρατσισμό και τη μισαλλοδοξία απέναντι στους Τουρκοκύπριους και να διαπαιδαγωγεί τα νεαρά μυαλά με εχθρότητα, προκατάληψη και ξενοφοβία, μέσω εκπαιδευτικού υλικού, συμπεριλαμβανομένων των σχολικών βιβλίων. Αυτή η μεγάλη πρόκληση πρέπει να αντιμετωπιστεί επειγόντως, αν θέλουμε να οικοδομήσουμε εμπιστοσύνη μεταξύ των Τουρκοκυπρίων και των Ελληνοκυπρίων νέων.
Η πιο πρόσφατη απόδειξη αυτής της μακροχρόνιας πολιτικής είναι μια εγκύκλιος που εκδόθηκε από το ελληνοκυπριακό "υπουργείο παιδείας" στις 3 Ιανουαρίου 2024. Επιτρέψτε μου να μοιραστώ μαζί σας το ακόλουθο απόσπασμα από ένα ποίημα από το οποίο καλούνται οι Ελληνοκύπριοι μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης να αντλήσουν έμπνευση στο πλαίσιο διαγωνισμού:
Στο παράθυρο του κατεστραμμένου σπιτιού, κρέμεται ένα μωρό του οποίου το χέρι είναι κομμένο, Μήπως αυτό το παιδί ήθελε να πει αντίο;
Το μόνο του/της έγκλημα ήταν να χαιρετήσει από το παράθυρο, Και του έκοψαν το χέρι!
Επιπρόσθετα, η ενσωμάτωση μιας ακόμη "μνημονιακής" ημερομηνίας στο ακαδημαϊκό ημερολόγιο καλλιεργεί περαιτέρω εχθρότητα μεταξύ της ελληνοκυπριακής νεολαίας προς τους Τουρκοκύπριους.
Παρεμποδιστικές και απομονωτικές πολιτικές της ελληνοκυπριακής ηγεσίας
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου αναφοράς, γίναμε μάρτυρες μιας δραματικής αύξησης των παρεμποδιστικών και απομονωτικών πολιτικών της ελληνοκυπριακής ηγεσίας έναντι του τουρκοκυπριακού λαού, καθώς και της τουρκοκυπριακής ηγεσίας.
Η ελληνοκυπριακή ηγεσία έχει ξεσηκωθεί για να εμποδίσει την εμπλοκή της ΤΔΒΚ με τον τουρκικό κόσμο. Επιπλέον, προσπάθησαν να αποτρέψουν τη συμμετοχή μου στη 15η Σύνοδο Κορυφής των Αρχηγών Κρατών και Κυβερνήσεων του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας (ΟΙC) εκβιάζοντας τα κράτη μέλη του ΟΙC μονομερώς καθώς και, μέσω συντονισμένων διπλωματικών διαβημάτων με την ΕΕ.
Αυτά τα εμπόδια συνοδεύονταν από μια δημόσια ανακοινωθείσα εκστρατεία εκφοβισμού κατά του Λαού μου, με τη χρήση μέσων της ΕΕ.
Η ελληνοκυπριακή πλευρά καταχράστηκε την ιδιότητα του μέλους της ΕΕ για να προωθήσει τις πολιτικές της παρεμπόδισης, αφού η ΕΕ εισήγαγε το Κυπριακό ζήτημα στο μπλοκ πριν από 20 χρόνια, παραβιάζοντας τις διεθνείς συνθήκες του 1960 για την Κύπρο, καθώς και τα δικά της κριτήρια ένταξης, αποδεχόμενη μονομερώς τους Ελληνοκύπριους ως πλήρες μέλος.
Επιπλέον, παρεμποδίστηκε και η συμμετοχή τουρκοκυπριακών εταιρειών σε τουριστική έκθεση που πραγματοποιήθηκε στο Ελσίνκι, καθώς η Ελλάδα και η ελληνοκυπριακή πλευρά παρενέβησαν και εκβίασαν τη διοργάνωση με την απόσυρσή της από την εκδήλωση.
Ο Τουρκοκυπριακός Λαός, ιδιαίτερα η νεολαία μας, πρέπει να πάρει ανάσα και να του επιτραπεί να πάρει τη θέση που του αξίζει στα διεθνή φόρα. Η ευθύνη πέφτει στη διεθνή κοινότητα να σταματήσει αυτή την καταχρηστική σχέση που διαπράττει η ελληνοκυπριακή ηγεσία και η οποία συνεχίζεται τα τελευταία 61 χρόνια.
Η Επιτροπή Αγνοουμένων
Η Επιτροπή Αγνοουμένων (ΕΑΠ) συνέχισε το αποτελεσματικό της έργο κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου αναφοράς.
Η ΔΕΑ ολοκλήρωσε τις εκταφές 37 αθώων Τουρκοκυπρίων γυναικών και παιδιών που δολοφονήθηκαν βάναυσα και θάφτηκαν στον ομαδικό τάφο στο Atlılar, μετά από καθυστερήσεις που προκλήθηκαν από ελληνοκυπριακές πολιτικές σκοπιμότητες. Η διαδικασία ταυτοποίησης βρίσκεται σε εξέλιξη.
Κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς, συνεχίσαμε να υποστηρίζουμε τη ΔΕΑ παρέχοντάς της τις πληροφορίες που ζήτησε. Σε αυτό το πλαίσιο, το Γραφείο του Τουρκοκύπριου Μέλους συνέχισε να έχει πρόσβαση στις αεροφωτογραφίες που χρονολογούνται από το 1974, γεγονός που το βοηθά να αξιολογήσει την αξιοπιστία των πληροφοριών που έχει στα χέρια του πριν λάβει μια αιτιολογημένη απόφαση για την εκταφή. Το Γραφείο του Τουρκοκύπριου Μέλους έχει ελέγξει συνολικά 45 διαφορετικές συντεταγμένες σε 32 διαφορετικές περιοχές κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.
Η ΔΕΑ πραγματοποίησε ανασκαφές σε 30 ύποπτους χώρους ταφής στην ΤΔΒΚ κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς- ολοκλήρωσε ανασκαφές σε 3 στρατιωτικές περιοχές και βρίσκεται σε εξέλιξη μια επιπλέον ανασκαφή σε μια άλλη στρατιωτική περιοχή, η οποία ξεκίνησε στις 27 Μαΐου 2024.
Για τη συνέχιση του αποτελεσματικού έργου της ΔΕΑ, η ΤΔΒΚ συνεισφέρει οικονομικά. Εκτός από τη στήριξη που παρέχεται στο Γραφείο του Τουρκοκύπριου Μέλους από τον προϋπολογισμό, οι συνολικές πρόσθετες συνεισφορές στη ΔΕΑ μέχρι σήμερα ανήλθαν σε 583.000 ευρώ.
Η ΔΕΑ εντόπισε 11 αγνοούμενους που περιλαμβάνονταν στον επίσημο κατάλογο της ΔΕΑ κατά την περίοδο αναφοράς, 2 Τουρκοκύπριους και 9 Ελληνοκύπριους.
Κατάσταση των επιχειρήσεων της ΟΥΝΦΙΚΥΠ στην ΤΔΒΚ
Οι συζητήσεις σχετικά με το νομικό πλαίσιο για τις επιχειρήσεις της ΟΥΝΦΙΚΥΠ μεταξύ της ΤΔΒΚ και του ΟΗΕ συνεχίστηκαν κατά την περίοδο αναφοράς. Κατόπιν αιτήματος του ΟΗΕ, το Υπουργείο Εξωτερικών της ΤΔΒΚ κοινοποίησε στον ΟΗΕ επίσημη πρόταση στις 29 Μαρτίου 2024 για τον καθορισμό σε νομικό πλαίσιο της σχέσης και των λεπτομερειών λειτουργίας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ εντός της ΤΔΒΚ και της νεκρής ζώνης.
Η αξιολόγηση από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΗΕ βρίσκεται σε εξέλιξη. Η προσδοκία μας είναι να οριστικοποιηθεί αυτό το νομικό πλαίσιο το συντομότερο δυνατό.
Hellim/Halloumi
Παρά την υιοθέτηση της εξουσιοδοτικής νομοθεσίας της ΕΕ πριν από τρία χρόνια, το Χελλίμι/Χαλλούμι που παράγεται από Τουρκοκύπριους και είναι σύμφωνο με την Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ) εξακολουθεί να μην μπορεί να διακινηθεί μέσω της Πράσινης Γραμμής.
Όλα τα εκκρεμή ζητήματα που εντοπίστηκαν κατά την προηγούμενη περίοδο αναφοράς παραμένουν άλυτα. Δεν έχει ακόμη διοριστεί φορέας για τη διενέργεια υγειονομικών και φυτοϋγειονομικών (SPS) ελέγχων και οι Τουρκοκύπριοι παραγωγοί που κατάφεραν να υποβληθούν επιτυχώς σε ελέγχους για τη συμμόρφωση με την ΠΟΠ αντιμετωπίζουν νέες προκλήσεις λόγω μονομερών αλλαγών από την ελληνοκυπριακή πλευρά.
Οι διακρίσεις εις βάρος των Τουρκοκυπρίων παραγωγών ακόμη και σε ένα κοινό, καταγεγραμμένο προϊόν, το οποίο εισήχθη ως εργαλείο για τη μείωση της οικονομικής ανισότητας μεταξύ των δύο οικονομιών του νησιού, πρέπει να σταματήσουν επειγόντως.
Υδρογονάνθρακες
Οι πόροι υδρογονανθράκων, οι οποίοι είναι συνιδιοκτησία, θα πρέπει να μετατραπούν από πεδίο διαμάχης σε πεδίο συνεργασίας. Η πρόταση που υπέβαλα την 1η Ιουλίου 2022 παραμένει στο τραπέζι και θα πρέπει να αξιοποιηθεί για την προώθηση της αναγκαίας συνεργασίας στο Νησί. Είμαι έτοιμος να ασχοληθώ με το θέμα αυτό όποτε ο Ελληνοκύπριος ομόλογός μου είναι έτοιμος.
Maraş
Οι αιτήσεις πρώην Ελληνοκυπρίων κατοίκων στην Επιτροπή Ακίνητης Περιουσίας (ΕΑΠ) σχετικά με τις περιουσίες που βρίσκονται στο κλειστό τμήμα του Maraş έχουν αυξηθεί. Ο αριθμός των αιτήσεων αυξήθηκε σε 513 κατά την περίοδο αυτή. Οι διαδικασίες ενώπιον της IPC για τις αιτήσεις αυτές συνεχίζονται.
Εκλογές στη Βρετανία – ποιο είναι όμως το διακύβευμα με την κατάρρευση των Συντηρητικών;
Ο ηγέτης των Συντηρητικών Σούνακ προκηρύσσει γενικές εκλογές όταν το κόμμα του βρίσκεται 25 μονάδες πίσω από τους Εργατικούς – προφανώς θεωρεί ότι αν καθυστερήσει άλλο, το αποτέλεσμα θα είναι ακόμα χειρότερο. Εδώ και μήνες, οι δημοσκοπήσεις τοποθετούν το Συντηρητικό Κόμμα του Σουνάκ πολύ πίσω από το αντιπολιτευόμενο Εργατικό Κόμμα και, όπως δείχνουν τα πράγματα, ο ηγέτης των Εργατικών Sir Keir Starmer πρόκειται όχι μόνο να κερδίσει την εξουσία αλλά και να έχει μια τεράστια κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
Σχεδόν ό,τι επιχειρεί ο Σουνάκ φαίνεται να γυρίζει μπούμερανγκ και δεν είναι απίθανο η εύνοιά του στο κοινό να χειροτερέψει ακόμη περισσότερο πριν από το τέλος του έτους. Αφότου ανέλαβε πρωθυπουργός είχε να αντιμετωπίσει μια σειρά από βασικές προκλήσεις που αδυνατεί με κάθε τρόπο να αντιμετωπίσει: πληθωρισμός, απουσία ανάπτυξης, καθήλωση των μισθών, επισφάλεια, φτώχεια και ένα τεράστιο στεγαστικό πρόβλημα με εκατοντάδες χιλιάδες άστεγους: Σύμφωνα με έρευνα του Shelter δείχνει ότι τουλάχιστον 309.000 άνθρωποι στην Αγγλία θα περάσουν τα Χριστούγεννα χωρίς σπίτι, συμπεριλαμβανομένων σχεδόν 140.000 παιδιών («At least 309,000 people homeless in England today», Shelter, 14 Dec 2023).
Κι όμως σε αυτή τη συγκυρία με μαζικές εργατικές κινητοποιήσεις, απεργίες και εργατική αντίσταση με πρωτοφανή στήριξη από το κοινό, έχουμε τον πιο δεξιό ηγέτη των Εργατικών που όχι μόνο αρνείται να στηρίξει του εργάτες, αλλά τιμωρεί όποιον του στηρίξει. Μοναδική έγνοια του Στάρμερ είναι να διαβεβαιώσει το Βρετανικό κεφάλαιο ότι θα το εξυπηρετήσει, καθώς θέλει να «έτοιμος» για το πρωθυπουργικό αξίωμα. Σε συγκεντρώσεις επιχειρηματιών και του σκιώδους υπουργικού συμβουλίου έχει αναπτύξει ένα ένθερμο φλερτ βρίσκεται σε εξέλιξη μεταξύ του Εργατικού Κόμματος και των μεγαλύτερων επιχειρήσεων της Βρετανίας, όπου η Ρέιτσελ Ριβς, η σκιώδης καγκελάριος, έχει ξεκινήσει μια επίθεση γοητείας που περιλαμβάνει 250 συναντήσεις με διευθύνοντες συμβούλους, προέδρους και ιδρυτές, σύμφωνα με έναν εσωτερικό απολογισμό.
Ο Στάρμερ φαίνεται να έχει αποκαταστήσει τον καπιταλιστικό χαρακτήρα των Εργατικών που καθιερώθηκε από τη μετατροπή του κόμματος από τον Blair τη δεκαετία του 1990 σε Νέους Εργατικούς, ένα άλλο «κανονικό» καπιταλιστικό κόμμα στο πρότυπο των Δημοκρατικών των ΗΠΑ ή τη της Ιταλίας. Ο Μπλερ ανασυγκρότησε αυτό που ήταν από την ίδρυσή του ένα «αστικό εργατικό κόμμα» - μια ηγεσία στην κορυφή που αντανακλούσε τις απαιτήσεις του Βρετανικού καπιταλισμού, αλλά με μια ευρεία και χλιαρή ιδεολογική βάση που περιείχε σοσιαλιστικά στοιχεία και μια δομή μέσω της οποίας οι εργαζόμενοι θα μπορούσαν να κινηθούν για να διεκδικήσουν τα συμφέροντά τους. Το «σχέδιο» των Νέων Εργατικών για τον τερματισμό της ταξικής πολιτικής χαιρετίστηκε από καμία άλλη εκτός από την πρώην πρωθυπουργό των Τόρις Μάργκαρετ Θάτσερ, η οποία το χαρακτήρισε ως «το μεγαλύτερο επίτευγμά της».
Η απροσδόκητη εκλογική νίκη του Τζέρεμι Κόρμπιν στις εκλογές για την ηγεσία των Εργατικών μετά τις βουλευτικές εκλογές του 2015 βασίστηκε σε όσους βρίσκονταν εκτός κόμματος και όχι εντός- στους εγγεγραμμένους υποστηρικτές των 3 λιρών και στα μεμονωμένα μέλη που συνδέονται με το συνδικάτο που του έδωσαν την αρχική του πλειοψηφία το 2015, σε μια εκλογική καινοτομία για τις εσωτερικές κομματικές επιλογές που έκτοτε εγκαταλείφθηκε υπό τον Στάρμερ. Η νίκη του Κόρμπιν απείλησε να ανατρέψει την επί δύο δεκαετίες μιας δεξιόστροφης «πολιτικής διευθέτησης» που είχε καθιερωθεί. Φαίνεται ότι η άρχουσα τάξη να τρομοκρατήθηκε από το ενδεχόμενο ότι το στοιχείο της ανεξάρτητης πολιτικής εκπροσώπησης της εργατικής τάξης που υπήρχε στο Εργατικό Κόμμα στο παρελθόν θα μπορούσε τώρα να αποκατασταθεί. Όμως ο Κόρμπιν και η ηγετική του ομάδα αμφιταλαντεύτηκαν, επιδιώκοντας να συμφιλιώσουν τους δεξιούς παράγοντες που θέλουν σαφή του καπιταλιστικό προσανατολισμό μέσα στο Εργατικό Κόμμα αντί να ολοκληρώσουν τη μετατροπή του σε ένα δημοκρατικό εργατικό κόμμα. Σήμερα, εννέα χρόνια αργότερα, με τις πολιτικές και το προσωπικό μιας επανάστασης από τα κάτω μέσα στο Εργατικό Κόμμα, όπως το εξέφρασε ο Κόρμπιν να έχουν εξαλειφθεί παντελώς, ο Sir Στάρμερ μπορεί να πει με σιγουριά ότι το κόμμα μου έχει αλλάξει κι επέστρεψε στον Μπλερισμό. Ωστόσο, αυτό κάθε άλλο παρά υπάρχει εγγύηση για μια σταθερή περίοδο καπιταλιστικής ανάπτυξης και ηγεμονίας σε μια χώρα που κλυδωνίζεται τεράστιες αντιφάσεις, όσο μεγάλη και αν είναι η κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
Η πλειοψηφία των Κυπρίων στη Βρετανία υποστηρίζει Εργατικούς κι αυτό είναι αποτέλεσμα των δεσμών που υπάρχουν με τον προοδευτικό χώρο που αναπτύχθηκε στην Βρετανική Αριστερά. Αυτό θα συνεχίσει ασφαλώς – εξάλλου υπάρχουν και Κύπριοι βουλευτές στςι γραμμές του Εργατικού κόμματος. Ωστόσο, το ζήτημα του τέως ηγέτη του κόμματος απασχολεί πολλούς προοδευτικούς Κυπρίους, εφόσον αυτός ήτα πάντα στο πλευρό των Κυπρίων.
Είναι εκλογές με ανακούφισης γιατί φεύγουν επιτέλους οι Τόρηδες, αλλά με λίγες προσδοκίες από τους εργατικούς Στάρμερ που είναι σήμερα πιο δεξιός κι από τον Μπλερ.
Για τον Κόρμπιν, τον μόνο σοσιαλιστή ηγέτη των Εργατικών που σήμερα είναι ανεξάρτητος υποψήφιος
Ο τέως ηγέτης των Εργατικών, Τζέρεμι Κόρμπιν σήμερα είναι εκτός κόμματος και αποφάσισε να βάλει υποψηφιότητα ως ανεξάρτητος στη περιφέρεια που είναι βουλευτής με τεράστια κοινοβουλευτική πλειοψηφία από το 1983. Ο Κόρμπιν είχε πάντα την υποστήριξη των μεταναστευτικών κοινοτήτων από τότε που εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής το 1983. Οι δεσμοί του όμως με τους Κύπριους ξεκινούν από τη δεκαετία του 1970, όταν υπηρέτησε ως δημοτικός σύμβουλος στο Συμβούλιο του Haringey: Πάντα υποστήριζε τους Κύπριους, τόσο τους Ελληνοκύπριους όσο και τους Τουρκοκύπριους που είχαν έρθει μετά τον πόλεμο και αντιμετώπιζαν πολλά προβλήματα στην εγκατάσταση και την εργασία τους εκεί. Υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής της επανένωσης, της ειρήνης και της συμφιλίωσης με την επίλυση του κυπριακού προβλήματος με τρόπο που να εξυπηρετεί τον κυπριακό λαό, δηλαδή μια διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία που να εφαρμόζει όλα τα ανθρώπινα και κοινοτικά δικαιώματα των Κυπρίων. Είναι έντονος επικριτής της βρετανικής αποικιοκρατίας, των διχαστικών στρατηγικών που εφάρμοσαν και του ρόλου των βρετανικών βάσεων στο νησί που χρησιμοποιούνται για επιδρομές εναντίον γειτονικών λαών. Ο Κόρμπιν ήταν πάντα κοντά σε όλες τις κοινότητες των μεταναστών, καθώς και στους εργαζόμενους από όλα τα υπόβαθρα. Οι Εργατικοί είχαν μια τεράστια πλειοψηφία όταν ήταν βουλευτής των Εργατικών και οι περισσότεροι άνθρωποι που γνωρίζουν τον Κόρμπιν δεν καταλαβαίνουν γιατί δεν είναι πλέον υποψήφιος για τους Εργατικούς.
Το 2015 ο αγαπημένος φίλος που δεν είναι πια μαζί μας, Ιωσήφ Παγιάτας, μου έγραψε:
«Μου άρεσε το γραφτό σου. ‘Hμουν θιασώτης του Tony Benn,του οποίου έχω δυο από τα βιβλία και φαίνεται ότι ο Corbyn μπορεί να διορθώσει ότι χάλασε ο Blair.
όλα όσα γράφεις και άλλα ακόμα…Θα δούμε…Σίγουρα για κάποιους από μας είναι μια ευχάριστη αλλαγή.»
Από το 2015 μέχρι το 2020 το Εργατικό κόμμα υπό την ηγεσία του Κόρμπιν έδωσε το όραμα και το σχέδιο για μια άλλη Βρετανία κι αυτό βρήκε τεράστιο αντίκρισμα στον Βρετανικό λαό. Ο Κόρμπιν εξελέγη ηγέτης του κόμματος με σαρωτική νίκη στις 12 Σεπτεμβρίου 2015 με 59,5% των ψήφων στον πρώτο γύρο της ψηφοφορίας. Αυτό προέκυψε μετά την παραίτηση του Εντ Μίλιμπαντ μετά την ήττα των Εργατικών στις γενικές εκλογές του 2015. Απογοητευμένος από την έλλειψη μιας αριστερής φωνής στον διαγωνισμό ηγεσίας του 2015, ο Κόρμπιν αποφάσισέ να κατεβεί υποψήφιος στη βάση της πλατφόρμας κατά της λιτότητας. Από τους υποψηφίους, ο Κόρμπιν έλαβε τις λιγότερες κοινοβουλευτικές υπογραφές. Πολλοί που τον πρότειναν δήλωσαν ότι το έκαναν όχι για να υποστηρίξουν την υποψηφιότητά του, αλλά για να διευρύνουν τη συζήτηση συμπεριλαμβάνοντας μια σοσιαλιστική φωνή. Ο Κόρμπιν διόρισε τον Τζον ΜακΝτόνελ ως σκιώδη καγκελάριο και προώθησε αρκετές γυναίκες βουλευτές, σχηματίζοντας ένα σκιώδες υπουργικό συμβούλιο που για πρώτη φορά είχε περισσότερες γυναίκες από άνδρες. Υπό την ηγεσία του Κόρμπιν, οι Εργατικοί μετατοπίστηκαν προς τα αριστερά: Το 2015 ψήφισε κατά της βρετανικής στρατιωτικής εμπλοκής στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας. Αντιτάχθηκε επίσης στην ανανέωση του συστήματος πυρηνικών όπλων Trident και ζήτησε συγγνώμη για το υπουργείο του Τόνι Μπλερ που οδήγησε το Ηνωμένο Βασίλειο στον πόλεμο του Ιράκ. Παρά τη νίκη του, ο Κόρμπιν απολάμβανε μικρή υποστήριξη από τους βουλευτές του Εργατικού Κόμματος, αν και η υποστήριξή του παρέμεινε ισχυρή μεταξύ των μελών του Εργατικού Κόμματος.
Το 2016, οι Εργατικοί δέχθηκαν ευρεία κριτική από τα μέσα ενημέρωσης για τις προφανώς κακές επιδόσεις τους στις τοπικές εκλογές- παρά ταύτα, είχαν κερδίσει το 34,1% των ψήφων στα PCC έναντι 30% των Συντηρητικών, έχασαν 18 δημοτικούς συμβούλους έναντι 48 των Συντηρητικών, ο έλεγχος της κυβέρνησης των Εργατικών διατηρήθηκε στην Ουαλία και οι Εργατικοί πέτυχαν καθαρή επικράτηση στους δημαρχιακούς θώκους του Λονδίνου, του Μπρίστολ, του Λίβερπουλ και του Σάλφορντ. Μετά το δημοψήφισμα για την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στο οποίο η Βρετανία ψήφισε υπέρ της αποχώρησης από την ΕΕ, οι αντίπαλοι του κόμματος κατηγόρησαν τον Κόρμπιν ότι διεξήγαγε μια χλιαρή εκστρατεία υπέρ της παραμονής- μια σημαντική αντίπαλός του, η Άντζελα Ιγκλ, αναφέρθηκε στην έλλειψη αφοσίωσής του στην υπόθεση της παραμονής, ενώ ταυτόχρονα παρατήρησε τα ενεργητικά και περιπλανώμενα μέσα με τα οποία διεξήγαγε την εκστρατεία του. Αρκετοί παραιτήθηκαν από το σκιώδες υπουργικό συμβούλιο και ο Κόρμπιν έχασε μια πρόταση δυσπιστίας με 197-40. Η Άντζελα Ιγκλ και ο Όουεν Σμιθ ξεκίνησαν επίσημη αμφισβήτηση, αν και η Ιγκλ αργότερα αποσύρθηκε και υποστήριξε τον Σμιθ. Ο Κόρμπιν επανεξελέγη με μεγαλύτερη πλειοψηφία 61%, τη μεγαλύτερη πλειοψηφία στις εκλογές για την ανάδειξη ηγεσίας από οποιονδήποτε ηγέτη των Εργατικών στην ιστορία.
Στις δε εκλογές του Ιουνίου του 2017, ενάντια σε κάθε πρόβλεψη και σαμποτάζ από την δεξιά που ήταν εδραιωμένη στο κοινοβουλευτικό κομμάτι του Εργατικού Κόμματος και τα ΜΜΕ, κέρδισε το εκπληκτικό 40% των ψήφων, σε σχέση με το 42,3% των Συντηρητικών υπό την Τερέζα Μέι. Κι όμως βίωνε η Βρετανία την διχαστική μετα-Brexit εποχή – όπου η έξοδος από την ΕΕ αποτέλεσε αντικείμενο πόλωσης, σύγχυσης και τελικά απόβηκε ιδιαίτερα προβληματική για τη Βρετανική κοινωνία, κι όχι μόνο από οικονομικής άποψης από την οπτική του κεφαλαίου: Ας μην ξεχνούμε ότι αφενός ένα ισχυρότατο κομμάτι της κεφαλαιοκρατικής τάξης στο λεγόμενο City του Λονδίνου διαφωνούσε με την έξοδο από την ΕΕ, αφετέρου όμως ένα άλλο μέρος του κεφαλαίου με ισχυρά ερείσματα στην κοινωνία ουδέποτε χώνεψε την ένταξε στην ΕΕ και δεν ξεπέρασε την προσκόλληση στο αυτοκρατορικό-ιμπεριαλιστικό παρελθόν της Βρετανίας που έβλεπε ως προοπτική για οικονομικό και πολιτικό σχεδιασμό για ισχυρότερο ρόλο της Βρετανίας εκτός ΕΕ. Το ιδεολογικό τους αφήγημα τους περιλάμβανε τα εξής:
(α) Ακόμα πιο σκληρή αντεργατική πολιτική και γενικά πολιτικές ενάντια σε κάθε δικαίωμα και κεκτημένο των υποτελών τάξεων, αλλά κι ενάντια στη παρουσία μεταναστών Κοινοτικών και από τρίτες χώρες που θεωρούσαν ότι η δήθεν επέβαλλε «σοσιαλιστική Ευρώπη των Βρυξελλών».
(β) Σε μια αυτόνομη διεθνή (ιμπεριαλιστική) παρουσία της Βρετανίας δίπλα στις ΗΠΑ. Σε αυτό το παιγνίδι οι εργατικές μάζες διασπάστηκαν μέσα από ένα έντονο αντι-ευρωπαϊσμό που είχε καθαρά ρατσιστική κι αντι-μεταναστευτική χροιά.
Οριακά επικράτησε το Brexit με τον Κόρμπιν να έχει μια χλιαρή θέση υπέρ της παραμονής στην ΕΕ, αλλά με έντονα στοιχεία αντι-νεοφιλελεύθερης κριτικής στην ΕΕ που καθιστούσε στόχο, τόσο από του δεξιούς υπέρ της παραμονής στην ΕΕ (ανάμεσα στους οποίους ήταν και ο μετέπειτα ηγέτης κόμματος που τον διέγραψε ο Κίερ Στάρμερ), όσο από όλους τους υποστηριχτές της εξόδου από την ΕΕ. Παρά την κριτική αυτή το 2017 σχεδόν να κερδίσει τις εκλογές. Ωστόσο, αυτό που ακολούθησε ήταν μια οργανωμένη και συστηματική εκστρατεία με λασπολογία ενάντια στον Κόρπμιν από τα κυρίαρχα ΜΜΕ και από την δεξιά πτέρυγα στο ίδιο το Εργατικό Κόμμα, παρά το γεγονός ότι απέκρουσε την απόπειρα εσωκομματικού πραξικοπήματος ξανακερδίζοντας πανηγυρικά την ηγεσία του κόμματος.
Αν και οι Εργατικοί είχαν φτωχά αποτελέσματα στις τοπικές εκλογές του Μαΐου 2017, στις πρόωρες γενικές εκλογές του 2017 το κόμμα εξασφάλισε το 40% των ψήφων με τη μεγαλύτερη αύξηση του ποσοστού των Εργατικών εδώ και 72 χρόνια και ανάγκασε τους Συντηρητικούς να σχηματίσουν κυβέρνηση μειοψηφίας, με τους Εργατικούς να παραμένουν στην αντιπολίτευση. Στις τοπικές εκλογές του 2018, οι Εργατικοί αύξησαν το ποσοστό τους. Στις τοπικές εκλογές του 2019, το σύνολο των εδρών των Εργατικών μειώθηκε κατά 84. Στις ευρωεκλογές του 2019, οι Εργατικοί ήρθαν τρίτοι πίσω από το Κόμμα του Brexit και τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες. Στις γενικές εκλογές του 2019, το ποσοστό ψήφων των Εργατικών έπεσε στο 32%, κερδίζοντας τον χαμηλότερο αριθμό εδρών από το 1935. Το αποτέλεσμα οδήγησε στην ανακοίνωση του Κόρμπιν ότι θα παραιτηθεί από την ηγεσία των Εργατικών. Ορισμένοι λόγοι για την ήττα περιλάμβαναν ανησυχίες για την ηγεσία του Κόρμπιν, την διφορούμενη θέση του κόμματος για το Brexit και ανησυχίες ότι οι δεσμεύσεις του αριστερού μανιφέστου ήταν δήθεν «μη υλοποιήσιμες», Ο Κόρμπιν τότε δήλωσε ότι δεν θα οδηγήσει τους Εργατικούς στις επόμενες εκλογές, προκαλώντας εκλογές για την ηγεσία το 2020, τις οποίες κέρδισε ο Κίερ Στάρμερ, ο σκιώδης υπουργός του για το Brexit.
Κατά τη διάρκεια της θητείας του ως ηγέτης, ο Κόρμπιν δέχτηκε επικρίσεις σε σχέση με τον αντισημιτισμό εντός του Εργατικού Κόμματος. Ο Κόρμπιν καταδίκασε τον αντισημιτισμό και ζήτησε συγγνώμη για την παρουσία του στο κόμμα, ενώ η ηγεσία του επέβλεψε αλλαγές για την ενίσχυση των πειθαρχικών διαδικασιών του κόμματος όσον αφορά τη ρητορική μίσους και τον ρατσισμό, όπως συνέστησε σχετική έρευνα το 2016. Μια εσωτερική έκθεση του 2020 και η επακόλουθη έκθεση του 2022 σημείωσαν ότι η ομάδα του Κόρμπιν κληρονόμησε ένα δυσλειτουργικό πειθαρχικό σύστημα και δήλωσαν ότι ο αντισημιτισμός χρησιμοποιήθηκε ως παραταξιακό όπλο τόσο από τους αντιπάλους όσο και από τους υποστηρικτές του Κόρμπιν εντός του κόμματος. Μια έρευνα της Επιτροπής Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του 2020 για το θέμα αυτό αποφάσισε ότι το κόμμα υπό την ηγεσία του ήταν υπεύθυνο για παράνομες πράξεις διακρίσεων και παρενόχλησης.
Παρά την απόλυτη στήριξη που έχει από το κόμμα στην τοπική του περιφέρεια, ο δεξιό ηγέτης Στάρμερ και η ομάδα του δεν του επιτρέπουν να είναι υποψήφιος των Εργατικών, κι έτσι ο Κόρμπιν είναι ανεξάρτητος υποψήφιος στις γενικές εκλογές της 4ης Ιουλίου. Ο τοπικός δημοτικός σύμβουλος των Εργατικών Praful Nargund έχει επιλεγεί ως υποψήφιος του κόμματος για την έδρα.
Ξεκινώντας την εκστρατεία του σε ένα κοινοτικό κέντρο στο Crouch Hill, κατηγόρησε τους Εργατικούς ότι "αρνούνται τη δημοκρατία" με το να μην του επιτρέπουν να είναι υποψήφιος για το κόμμα: «Τα μέλη των Εργατικών στερήθηκαν την ψήφο τους. Αν κλείσεις αυτή τη δημοκρατική φωνή, τότε έχεις προβλήματα. Γι' αυτό αποφάσισα ότι θα θέσω υποψηφιότητα», είπε.
Ο Τζέρεμι Κόρμπιν κάνει μια τελευταία προσπάθεια να κρατήσει την έδρα του στο κοινοβούλιο σε μια από τις πιο απρόβλεπτες μάχες των εκλογών, που γίνονται πιο αβέβαιες επειδή πολλοί ψηφοφόροι φαίνεται να πιστεύουν ότι είναι ο υποψήφιος των Εργατικών. Μια εβδομάδα πριν από την ημέρα της ψηφοφορίας, η ομάδα εκστρατείας του πρώην ηγέτη των Εργατικών προσπαθεί να συγκεντρώσει πλήθος εθελοντών για να χτυπήσουν τις πόρτες στην έδρα Islington North που εκπροσωπεί από το 1983, υπενθυμίζοντάς τους ότι αυτή η κούρσα είναι διαφορετική. Ο Κόρμπιν θέτει λοιπόν υποψηφιότητα ως ανεξάρτητος, με τους Εργατικούς να προτείνουν τον τοπικό σύμβουλο Praful Nargund.
Αυτή την εβδομάδα η πρώτη δημοσκόπηση της εκστρατείας για την εκλογική περιφέρεια έδειξε ότι η υποστήριξη των Εργατικών είναι στο 43% και του Κόρμπιν στο 29%. Όταν όμως ζητήθηκε από τους πολίτες να επιλέξουν απευθείας μεταξύ του Κόρμπιν και των Εργατικών, ο Κόρμπιν προηγείται με 48% έναντι 40%.
Πιο κάτω δημοσιεύω την παρέμβαση πριν από μια δεκαετία.
Υπάρχει εναλλακτική επιλογή μετά την Ελληνική ήττα; Ένας Βρετανός αουτσάιντερ δίνει ελπίδα στην Αριστερά
2015
Είναι πρωτοφανής σε μέγεθος και βάθος η νίκη του Αριστερού Βουλευτή, Τζέρεμι Κόρμπιν. Υποσχέθηκε να αλλάξει το Εργατικό κόμμα και τη Βρετανία. Δεν είναι μόνο ότι ο 66χρονος βετεράνος-ακτιβιστής σάρωσε από τον πρώτο γύρω με 60 τοις εκατό ενάντια στους νεαρούς-ομορφούληδες αντιπάλους του - παραλλαγές τη χρεοκοπημένης σοσιαλδημοκρατίας μετά τον Μπλέαρ. Είναι γνωστό ότι μεγαλύτερο επίτευγμα της Θάτσερ υπήρξε ο Τόνυ Μπλερ: η υπό αυτόν αξιωματική αντιπολίτευση υιοθετώντας το δόγμα που επιβάλλει ότι δεν υπάρχει εναλλακτική επιλογή από τη λιτότητα (ΤΙΝΑ -There Is No Alternative) επιβλήθηκε με καταστροφικοί για την κοινωνία στη Βρετανία. Επί Εργατικής διακυβέρνησης του Μπλερ (και «παρένθεσης» του Μπράουν) όχι μόνο συνέχισαν οι πολιτικές λιτότητας αλλά εκβαθύνθηκαν περαιτέρω, ενώ η Βρετανία συνέχισε τη Θατσερική πολιτική που θέλει την Βρετανία ως το πιο πιστό σκυλί των ΗΠΑ. Εξ ου και η πλήρης ευθυγράμμιση του Μπλερ και σια με τους Μπους (πατέρα, υιό και επίγονους) στους επιδρομικούς πολέμους του Μέση Ανατολή.
Παρόμοιο μοτίβο κατάρρευσης και διάβρωσης οτιδήποτε αριστερού υπήρχε σε σοσιαλδημοκρατικά κόμματα είδαμε κι αλλού, π.χ. στην Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία και Ελλάδα: το ρεύμα του νεοφιλελευθερισμού, ΝΑΤΟποίησης και υποταγής παρέσυρε σχεδόν όλα τα κόμματα της κεντροαριστεράς, ενώ κάποια άλλα πρώην κομμουνιστικά διασπάστηκαν και μια μεγάλη μερίδα από αυτά ενσωματώθηκαν σε ένα πολιτικό ρεύμα που διολισθαίνει όλο και πιο δεξιά. Ουσιαστικά έγιναν εκφραστές του δόγματος ΤΙΝΑ, ως παραλλαγές ή ένα κε των δύο βραχιόνων του «αναπόδραστου εκσυγχρονιστικού» προτάγματος. Τα αποτελέσματα είναι γνωστά: Λιτότητα, κατάρρευση του κοινωνικού κράτους, μαζική ανεργία, μιζέρια, από-ανάπτυξη και αποδήμηση των νέων και κατάρρευση των χωρών της περιφέρειας της ΕΕ, για να μην μιλήσουμε για την καταστροφική κατάσταση στο παγκόσμιο Νότο.
Στον αντίποδα αυτής της κατρακύλας είναι ο βίος και πολιτεία του Τζέρεμι Κόρμπιν. Δεν είναι προσωπικό μιας εξαίρεσης ή το παράδειγμα ενός μεγάλου σωτήρα ή πολιτικού. Είναι ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον παράδειγμα μιας άλλης, μια παράλληλης προοπτικής που επιβίωσε και αναγεννιέται σήμερα μέσα από την ιστορία αντίστασης ακόμα και την εποχή της ηγεμονίας του νεοφιλελευθερισμού την τελευταία τριακονταετία. Στα πέτρινα τούτα χρόνια ο Κόρμπιν υπήρξε από τους πιο συνεπείς πολέμιους αυτών των πολιτικών. Από της ένταξης στη πολιτική υπήρξε σταθερός στις αρχές της Αριστεράς και αταλάντευτος στα δύσκολα ζητήματα για τη Βρετάνια, όσο και να απεικονίζονταν ως ουτοπικά ή μη ρεαλιστικά. Συνδικαλιστής ταγμένος στο αγώνα των εργατών, δεν έχει γίνει κινητοποίηση ή αγώνας που να μη συμμετέχει ενεργά. Από το 1983 εκλέγεται βουλευτής και εντάχτηκε αμέσως στην Αριστερή ομάδα του Εργατικού κόμματος Campaign socialist Group, που είχε ως ηγέτη του τον χαρισματικό και εξαίρετο σοσιαλιστή Τόνυ Μπεν. Σταθερά ήταν ενάντια στις Νατοϊκές επιδρομές, τον πόλεμο με την Αργεντινή για Φόκλαντς, ενάντια στο ΝΑΤΟ, υπέρ του πυρηνικού αφοπλισμού, ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις και τις πολιτικές λιτότητας, ενάντια στο ισοπεδωτική φορο-επιδρομή του poll tax, υπέρ των δικαιωμάτων των γυναικών, των ομοφυλοφίλων, των μεταναστών και των μειονοτήτων, συνεπής περιβαλλοντιστής, χορτοφάγος και φιλόζωος. Αρνείται να οδηγήσει αυτοκίνητο και επιμένει στη δημόσια συγκοινωνία, παιδεία και υγεία. Είναι συνεχιστής μια μακράς εργατικής παράδοσης που τόσο εύγλωττα καταγράφει ο ιστορικός E. P. Thompson (Η γένεση της Αγγλικής εργατικής τάξης).
Δεν έχουμε ασφαλώς καμία εγγύηση ότι η νίκη του Κόρμπιν θα οδηγήσει σε αναχαιτίσει τη κατηφόρα της λιτότητας, ή αν θα καταφέρει να κρατήσει το ριζοσπαστικό του προφίλ με τρόπο που να μεταφραστεί σε πολιτικές του κόμματος. Γνωρίζουμε ότι το κοινοβουλευτικό κομμάτι του Εργατικού κόμματος τουλάχιστο από το 1931 έχει «γραμμένο στα παλιά του τα παπούτσια» το υπόλοιπο εξωκοινοβουλευτικό κόμμα, όπως και την εργατική τάξη που υποσχέθηκε ότι θα εκπροσωπεί στο κοινοβούλιο – έτσι ιδρύθηκε το Εργατικό κόμμα, ως κόμμα των συνδικάτων. Ούτε και μπορούμε να προβλέψουμε αν θα καταφέρει να κρατήσει ενωμένο το Εργατικό κόμμα, του οποίου η ηγεσία συλλογικά υπήρξε συνυπεύθυνη στη νεοφιλελεύθερη πορεία της χώρας. Ούτε μπορούμε να ξέρουμε αν θα μπορέσει να εκλεγεί στην εξουσία στα επόμενα πέντε χρόνια γιατί μόλις πριν δυο μήνες είχαμε εκλογές. Κι αν εκλεγεί, δεν ξέρουμε κατά πόσο θα μπορέσει ή/και θα θελήσει να επιφέρει της αλλαγή που υπόσχεται στη Βρετανία – κι έτσι να συμβάλει θετικά για την υπόλοιπη Ευρώπη και τον κόσμο. Είναι μια μακρά αντιφατική πορεία, αβέβαιη και δύσκολη. Αυτά που ανέφερα δεν είναι μερικές από τις πολλές προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει η νέα υπό τον Κόρμπιν ηγεσία του Εργατικού κόμματος. Οι φόβοι και προκλήσεις είναι μέρος του παιγνιδιού.
Το σίγουρο είναι ότι πρόκειται για μια τεράστια νίκη για την αριστερά, ανεξαρτήτως τελικής έκβασης. Κάτι σημαντικό αλλάζει διότι είναι φανερό ότι έχουμε μοριακές μετατοπίσεις στη κοινωνία κι εδώ αναφέρομαι στο παγκόσμιο και το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι. Μετά τη επιβολή του νεοαποικιακού Τρίτου Μνημονίου στην Ελλάδα, οι ψυχροπολεμικοί εταίροι υπό τον Σόιμπλε αισθάνθηκαν ότι «αποκατέστησαν» την ηγεμονία τους μέσα από την πολιτική-οικονομική-τραπεζική υπεροπλία τους, εφόσον όχι μόνο συνέχισαν την πολιτικής λιτότητας στην ΕΕ, αλλά θεώρησαν ότι πρωτίστως εξοβέλισαν πολιτικά κάθε εναλλακτική προσέγγιση. Η τεράστια νίκη του αουτσάιντερ, μέχρι πριν δυο μήνες, Κόρμπιν αποτελεί μια φοβερή αντίφαση στην ηγεμονία της Ευρώπης της λιτότητας. Πρόκειται για μια μεγάλη παράπλευρη απώλεια μετά την εκβιαστική επιβολή του Τρίτου Μνημονίου με έπρεπε να τη υπογραφή και τη ψήφο του ΣΥΡΙΖΑ. Η Ελληνική περίπτωση έπρεπε να λειτουργήσει ως παραδειγματική και αποτρεπτική τιμωρία για όποιον σηκώσει κεφάλι. Κι όμως οι ταγοί του νεοφιλελεύθερου εγχειρήματος φαντάζουν ως μαθητευόμενοι μάγοι: Πάνε να κλείσουν μια τρύπα όπως αυτή της Ελλάδας και ανοίγει άλλη μεγαλύτερη αλλού, στη Βρετανία. Ασφαλώς, η Βρετανία δεν ανήκει στη Ευρωζώνη, ενώ το 2017 θα έχει δημοψήφισμα αν θα είναι μέλος της ΕΕ. Ωστόσο, η Βρετανία, μια μεγάλη χώρα και πρώην κραταιά αποικιοκρατία, παίζει σημαντικότατο ρόλο στην Ευρώπη και τον κόσμο.
Αν δούμε επίσης τα δεδομένα της νίκης του Κόρμπιν μέσα από τις μαζικές διεργασίες εκλογής του, θα παρατηρήσουμε τις κοινωνικές και πολιτικές παραμέτρους που κάνουν την νίκη αυτή ακόμα σημαντικότερη. Κι αυτό δεν είναι μια οριακή ή περιθωριακή νίκη σε κάποια ελιτιστική αναμέτρηση που έφερε τη νίκη κάποιου Αριστερού. Ιδίως σήμερα, όπου τα ΜΜΕ κρίνουν και δημιουργούν κλίμα, προωθούν πολιτικούς και τις πολιτικές, έχουμε μια τόσο μεγαλειώδη κινητοποίηση μαζών κόντρα στο ρεύμα με πολιτικοποίηση εκατοντάδων χιλιάδων ατόμων, όλων των ηλικιών αλλά κυρίως τόσων νέων που εντάχθηκαν στο Εργατικό Κόμμα εμπνευσμένη από τι απλό αλλά καθαρό μήνυμα του Κόρμπιν: Συλλογικά θα βάλουμε τέρμα στη λιτότητα, θα αλλάξουμε τη Βρετανέ και τα κόσμο, θα εκδημοκρατικοποιήσουμε τη κοινωνία και το κράτος. Αυτά οδήγησαν στη σαρωτική του νίκη. Μόλις κέρδισε δήλωσε ότι η νίκη τούτη «έδειξε πως το κόμμα και το κίνημά μας, παθιασμένο, δημοκρατικό, ποικιλόμορφο, ήταν ενωμένο και αποφασισμένο στην αναζήτησή μας μιας καλύτερης και δίκαιης κοινωνίας για όλους». Κατήγγειλε «τις ανισότητες που έφθασαν σε δυσθεώρητα ύψη και ένα άδικο σύστημα κοινωνικής προστασίας», ενώ κάλεσε τη συντηρητική κυβέρνηση να επιδείξει «συμπόνια» προς τους πρόσφυγες που ζητούν άσυλο στην Ευρώπη.
Κάτι αλλάζει λοιπόν, κάτι βαθύτερο και ευρύτερο στις καπιταλιστικές κοινωνίες. Όσο και να θέλουν οι κρατούντες, οι ανώτερες τάξεις αλλά οι κυνικοί που δεν βλέπουν πέραν από το υφιστάμενο σύστημα, υπάρχει και γεννιέται αντίσταση ακόμα κι από κει που δεν το περιμένουν.
Ένας άλλος κόσμος αναδύεται, κι ας θέλουν να τον σκοτώσουν στα σπάργανα του.
Birleşik Kıbrıs Partisi Genel Başkanı İzzet İzcan, UBP-DP-YDP hükümetinin yolsuzluk batağına batmış, Başbakanından Müdürlerine kadar yasadışı işler çeviren bir yönetim olduğunu vurguladı.
Sadık Gardiyanoğlu istifa etmelidir.
Özellikle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın kriminal olaylarla anılıyor olması, Bakanlıkta geçmişte görev yapan bir Müsteşar ve Özel Kalem Müdürünün tutuklanmış olması, görevdeki bakanlık Müdürü ve Özel Kalem Müdürü Oğuz Köse’nin rüşvet suçlamasıyla tutuklanmış olması, Bakanlıkların suç şebekesine dönüştüğünü gösterdiğini belirten İzzet İzcan, “ Zerre kadar utanma duygusu kaldı ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sadık Gardiyanoğlu istifa etmelidir “ dedi.
Nere gitse gelse yargılanacaksınız.
Başbakan Ünal Üstel’in UBP Kurultayında tekrar seçilebilmek için başını kuma soktuğunu, koalisyon ortaklarının yolsuluklarına göz yumduğunu dile getiren İzzet İzcan, Ünal Üstel’e yakınlığı ile bilinen, UBP Girne Kadın Kolları Başkanının diploma yolsuzluğu kapsamında aylarca yurt dışında saklandıktan sonra, gizlice ülkeye sokulması ve polis ve yargının kişiye özel menfaat sağlamak için kullanılmış olması, Kuzey Kıbrıs’taki rejimin iflas ettiğini gösterdiğini vurguladı.
“ Nere gitse gelse yargılanacaksınız “ diyen İzzet İzcan, “ Kıbrıs’taki statükoyu savunanların gerçek yüzü budur “ dedi.
Almost everything Sunak attempts seems to backfire and it is not unlikely that his favour with the public will get even worse before the end of the year. Since he took over as prime minister he has been forced to deal with crisis after crisis and has failed all along: inflation, lack of growth, wage stagnation, precariousness, poverty, and a huge housing problem with hundreds of thousands of homeless people: research by the charity Shelter shows that at least 309,000 people in England will spend Christmas without a home, including nearly 140,000 children ( Shelter, 14 Dec 2023).
Yet at this time of massive labour mobilisations, strikes, and labour resistance with unprecedented public support, we have the most right-wing Labour leader who not only refuses to support workers but punishes anyone who supports him. Starmer's only concern is to assure British business (capital) that he will serve it, as he wants to be ‘ready to govern’. At business and shadow cabinet gatherings he has developed a fervent courtship is underway between the Labour Party and Britain's biggest businesses, where Rachel Reeves, the shadow chancellor, has launched a charm offensive involving 250 meetings with chief executives, chairmen, and founders, according to an internal account.
Starmer seems to have restored the Labour’s subservience to capital and business, a project by Blair's Labour: such was the transformation of the party in the 1990s into New Labour, as another ‘normal’ capitalist party on the model of the US Democrats or the Italian Democrats that Margaret Thatcher considered this to be her greatest achievement.
Jeremy Corbyn's unexpected electoral victory in Labour's leadership election after the 2015 general election relied on those outside the party rather than those inside who gave him his initial majority in 2015, in an electoral innovation for internal party choices that has since been abandoned under Starmer. Corbyn's victory threatened to overturn two decades of a right-wing political settlement that had been established. The British ruling class was terrified by the mere possibility that Labour’s shift to the Left might challenge their spoils and profits in favour of the labouring masses. But Corbyn and his leadership team wavered, seeking to reconcile right-wing actors who want a clear capitalist orientation within the Labour Party rather than completing its transformation into a democratic workers' party. Today, nine years later, with the policies and personnel of Corbyn’s democratic revolution from below within the Labour Party completely eliminated, Sir Starmer can confidently say that my party has changed and returned to Blairism. However, this is no guarantee of a sustained period of capitalist growth and hegemony in a country teetering on the brink of enormous contradictions, however large the parliamentary majority.
The majority of Cypriots in Britain support Labour due to the links that exist with the progressive space that has developed on the British left. This will certainly continue - after all, there are Cypriot MPs within the ranks of the Labour Party. However, the question of the former leader of the party is of concern to many progressive Cypriots, since he has always been on the side of the Cypriots.
It is a relief to see the Tories defeated but with little expectation from Starmer’s Labour, who is now more right-wing than Blair.
In 2015 a dear friend who is no longer with us, Joseph Payada, wrote to me:
"I enjoyed your writing. I was a devotee of Tony Benn, whose books I have two of and it seems Corbyn can fix what Blair broke. Everything you write and more...we shall see...I'm sure for some of us it's a welcome change."
From 2015 to 2020 the Corbyn-led Labour Party provided the vision and plan for a different Britain and this had a huge impact on the British people. Corbyn was elected leader of the party in a landslide victory on 12 September 2015 with 59.5% of the vote in the first round of voting. This came after Ed Miliband resigned following Labour's defeat in the 2015 general election. Frustrated by the lack of a left-wing voice in the 2015 leadership contest, Corbyn decided to run as a candidate on the anti-austerity platform. Of the candidates, Corbyn received the fewest parliamentary endorsements. Many who nominated him said they did so not to support his candidacy, but to broaden the debate by including a socialist voice. Corbyn appointed John McDonnell as shadow chancellor and promoted several women MPs, forming a shadow cabinet that for the first time had more women than men. Under Corbyn's leadership, Labour shifted to the left: In 2015 he voted against British military involvement in the Syrian civil war. It also opposed the renewal of the Trident nuclear weapons system and apologised for Tony Blair's ministry leading the UK into the Iraq war. Despite his victory, Corbyn enjoyed little support from Labour MPs, although his support remained strong among Labour Party members.
In 2016, Labour was widely criticised by the media for its apparently poor performance in local elections; despite this, it had won 34.1% of the PCC vote to the Conservatives 30%, lost 18 councillors to 48 Conservative councillors, Labour's control of the government was maintained in Wales and Labour achieved a clear victory in the London, Bristol, Liverpool, and Salford mayoralties. After the referendum on European Union membership, in which Britain voted to leave the EU, the party's opponents accused Corbyn of running a tepid pro-Remain campaign; a major opponent, Angela Eagle, referred to his lack of commitment to the Remain cause while noting the energetic and itinerant means by which he campaigned. Several resigned from the shadow cabinet and Corbyn lost a motion of no confidence by 197-40. Angela Eagle and Owen Smith launched a formal challenge, although Eagle later withdrew and supported Smith. Corbyn was re-elected with a larger 61% majority, the largest majority in a leadership election of any Labour leader in history.
In the June 2017 election, against all predictions and sabotage from the right-wing entrenched in the parliamentary section of the Labour Party and the media, he won an astonishing 40% of the vote, compared to 42.3% for the Conservatives under Theresa May. And yet Britain was experiencing the divisive post-Brexit era - where leaving the EU was polarising, confusing and ultimately proving highly problematic for British society, and not just economically from a capitalist perspective: Let's not forget that on the one hand, a powerful part of the capitalist class in the so-called City of London disagreed with leaving the EU, but on the other hand, another part of capital with strong roots in society never digested joining the EU and never got over its attachment to Britain's imperial-imperialist past which it saw as a perspective for economic and political planning for a stronger role for Britain outside the EU. Their ideological narrative included the following:
(a) Even harsher anti-labour policies and general policies against every right and acquis of the subordinate classes, and against the presence of immigrants from the Community and third countries that they saw as supposedly imposing a "socialist Brussels Europe".
(b) They essentially called for an ‘independent’ ( from the EU) international (imperialist) presence of Britain alongside the USA. In this global gamble, the working class masses were divided by a strong anti-Europeanism that had a clearly racist and anti-immigration connotation.
Brexit narrowly won, with Corbyn taking a lukewarm position in favour of remaining in the EU, but with strong elements of anti-neoliberal criticism of the EU that made him a target both of the pro-EU right (among whom was the later party leader who was ousted by Kier Starmern) and of all supporters of leaving the EU. Despite this criticism in 2017 he almost won the election. However, what followed was an organised and systematic smear campaign against Corbyn by the mainstream media and by the right-wing in the Labour Party itself, despite the fact that he fended off an attempted internal coup attempt by jubilantly regaining the leadership of the party.
Although Labour had poor results in the May 2017 local elections, the party secured 40% of the vote in the 2017 early general election, Labour's largest increase in 72 years, and forced the Conservatives to form a minority government, with Labour remaining in opposition. In the 2018 local elections, Labour increased its share of the vote. In the 2019 local elections, Labour's total seats fell by 84. In the 2019 European elections, Labour came third behind the Brexit Party and the Liberal Democrats. In the 2019 general election, Labour's share of the vote fell to 32%, winning its lowest number of seats since 1935. The result led to Corbyn's announcement that he would step down as Labour leader. Some reasons for the defeat included concerns about Corbyn's leadership, the party's ambiguous position on Brexit and concerns that the left-wing manifesto commitments were supposedly "unworkable", Corbyn then declared that he would not lead Labour into the next election, triggering a leadership election in 2020, which was won by Kier Starmer, his shadow Brexit minister.
During his time as leader, Corbyn has been criticised over anti-Semitism within the Labour Party. Corbyn has condemned anti-Semitism and apologised for his presence in the party, and his leadership has overseen changes to strengthen the party's disciplinary procedures regarding hate speech and racism, as recommended by an inquiry in 2016. A 2020 internal report and subsequent 2022 report noted that Corbyn's team inherited a dysfunctional disciplinary system and said anti-Semitism was used as a partisan weapon by both opponents and Corbyn supporters within the party. A 2020 Equality and Human Rights Commission inquiry into the issue decided that the party under his leadership was responsible for unlawful acts of discrimination and harassment.
Despite his absolute support from the party in his local constituency, right-wing leader Starmer and his team are not allowing him to stand as Labour's candidate, so Corbyn is an independent candidate in the general election on 4 July. Local Labour councillor Praful Nargund has been selected as the party's candidate for the seat.
Launching his campaign at a community centre in Crouch Hill, he accused Labour of "denying democracy" by not allowing him to stand for the party: "Labour members have been deprived of their vote. If you shut down that democratic voice, then you're in trouble. That's why I've decided I'm going to stand," he said.
Jeremy Corbyn is making a last-ditch effort to hold on to his parliamentary seat in one of the most unpredictable election battles, made more uncertain because many voters seem to believe he is Labour's candidate. A week before polling day, the former Labour leader's campaign team is trying to rally crowds of volunteers to knock on doors in the Islington North seat he has represented since 1983, reminding them that this race is different. Corbyn is therefore standing as an independent, with Labour nominating local councillor Praful Nargund.
This week the first poll of the constituency campaign showed Labour support at 43% and Corbyn at 29%. But when people were asked to choose directly between Corbyn and Labour, Corbyn leads 48% to 40%.
The politician who has given hope for a renewal of politics for ordinary people not only in Britain but beyond is Jeremy Corbyn - I really hope he is elected as an independent tomorrow.
Birleşik Kıbrıs Partisi Genel Başkanı İzzet İzcan, Kıbrıslı Rumların malları üzerine inşaat yapan İsrailli iş adamı Aykut’un tutuklanmasının ardından, Kuzey Kıbrıs’ta Kıbrıslı Rumlara ait arazi üzerine konut yapan Alman vatandaşının da gözaltına alınmasının, mülkiyet konusunda yeni bir sürecin başladığını gösterdiğini vurguladı.
Kıbrıs sorununun çözümü değil, hukuk yolu ile hesaplaşmanın gündeme geldiğini belirten İzzet İzcan, zor ve karmaşık bir döneme girildiğini belirtti.
Türkiye’deki AKP iktidarı ve onun Kuzey Kıbrıs’taki temsilcileri aracılığı ile uygulamaya sokulan çözümsüzlük siyasetinin, halkı karanlık bir yola soktuğunu dile getiren BKP Genel Başkanı İzzet İzcan, Kıbrıslı Türklerin sanık sandalyesine oturtulmakla karşı karşıya kaldığını vurguladı.
“ BM Güvenlik Konseyi kararları temelinde federal çözüme ulaşmaktan başka çare yoktur “ diyen İzzet İzcan, erken çözümle uluslararası hukuk içine girerek mevcut sorunların aşılabileceğini vurguladı.
Gün 24 saat halka yalan söyleyen statükocuların, “ Dut yemiş bülbül “ gibi sustuklarını dile getiren BKP Genel Başkanı İzzet İzcan, halkı maceraya sürüklemekte olduklarını vurguladı.
With deep appreciation and pride KISA announces that last Friday, 31 May 2024, the international human rights organisation Front Line Defenders (FLD) selected Doros Polykarpou, co-founder and Executive Director of KISA for over 15 years and a fighting activist of the organisation for the last 3 years, as one of this year’s five Human Rights Defenders at Risk worldwide.
Each year, the FLD awards five human rights defenders from the five continents – regions of the world (Africa, the Americas, Asia-Pacific, Europe and Central Asia, and the Middle East and North Africa) who are at risk for their work.
The other award-winning human rights defenders, their organizations and countries for 2024 are:
Speaking at the awards ceremony, Alan Glasgow, Executive Director of Front Line Defenders, said: “Given the immense challenges we face and the dark forces at work against human rights in many parts of the world, it can be tempting to lose hope that a better world is even possible. But these courageous human rights defenders have defied that temptation and inspire us to keep hope alive. They say ‘no’ to abusers and ‘yes’ to optimism – they know that a world that is fairer, more equal, that respects human rights is worth fighting for.”
The awards ceremony was held at Trinity College of the University of Dublin, the capital of Ireland. The awards are the top distinction of the FLD, which is based in Dublin, has an EU Office in Brussels and regionally-based field staff on all continents. FLD’s main mission and objective is the protection of protecting human rights defenders around the world who are threatened and at risk because of their action and work in the promotion and defence of human rights. In 2018, the organization was awarded the UN Human Rights Award.
As stated in the above FLD announcement, this annual award was established in 2005 “to honour the work of Human Rights Defenders who are courageously making outstanding contributions to the promotion and protection of human rights, often at great personal risk and cost to themselves. The Award focuses international attention on the work and struggles of Human Rights Defenders, providing a greater internatioal platform to speak about and advocate for the human rights issues they are defending. This year’s laureates were selected from among scores of candidates nominated in a secure, public nomination process carried out between November 2023 and January 2024.”
After thanking the organisers for this “valuable award” and dedicating it “to the people and especially to the children of Palestine who are murdered daily by the Israeli army with the tolerance and support of the powerful players of the international community”, Doros Polykarpou referred to the “very serious issues Cyprus is is faced with, and the choice of the authorities to turn the refugee issue into a matter of national security and even the survival of the country.
Refugees, migrants and the activists who support them are portrayed as the greatest threat to public safety, the demography and even the cultural identity of the society.” With this narrative and policies, continued Doros Polykarpou , “they have poisoned society with hatred and paved the way for the rise of far-right and nationalist forces. … In this context, we have become the target of systematic smear campaigns, hate speech, verbal attacks and even death threats. The culmination of this process … was the bombing of our offices on 5 January of this year. It is completely unacceptable that the government of Cyprus has so far failed to condemn the bombing.”
Steering Committee
Με ιδιαίτερη ικανοποίηση και περηφάνια η ΚΙΣΑ ανακοινώνει ότι την περασμένη Παρασκευή, 31 Μαΐου 2024, η διεθνής οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων Front Line Defenders (FLD) επέλεξε τον Δώρο Πολυκάρπου, συνιδρυτή και εκτελεστικό διευθυντή της ΚΙΣΑ για πάνω από 15 χρόνια και μαχόμενος ακτιβιστής της οργάνωσης τα τελευταία 3 χρόνια ως ένα από τους πέντε Υπερασπιστές Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που βρίσκονται σε κίνδυνο παγκοσμίως.
Ο οργανισμός FLD βραβεύει κάθε χρόνο πέντε υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων που προέρχονται από τις πέντε ηπείρους – περιοχές του κόσμου (Αφρική, Αμερική, Ασία – Ειρηνικός Ωκεανός, Ευρώπη και Κεντρική Ασία, και Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική) και βρίσκονται σε κίνδυνο για τη δραση τους. .
Οι πέντε βραβευθέντες υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι οργανώσεις και οι χώρες τους για το 2024 είναι:
Κατά την τελετή απονομής των βραβείων, ο Alan Glasgow, εκτελεστικός διευθυντής της Front Line Defenders, δήλωσε: “Δεδομένων των απέραντων προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε και των σκοτεινών δυνάμεων που δρουν εναντίον των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε πολλά μέρη του κόσμου, μπορεί να οδηγήσει στον πειρασμό να χάσουμε την ελπίδα ότι ένας καλύτερος κόσμος είναι καν εφικτός … Αλλά αυτοί οι θαρραλέοι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν αψηφήσει αυτόν τον πειρασμό και μας εμπνέουν να διατηρήσουμε την ελπίδα ζωντανή. Λένε «όχι» στους θύτες και «ναι» στην αισιοδοξία – ξέρουν ότι ένας κόσμος πιο δίκαιος, πιο ισότιμος, που σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα αξίζει να αγωνιστούμε γι’ αυτόν.”
Η τελετή απονομής των βραβείων έγινε στο Κολλέγιο Trinity του Πανεπιστημίου του Δουβλίνου, πρωτεύουσας της Ιρλανδίας. Τα βραβεία αποτελούν την κορυφαία διάκριση της FLD, η οποία εδρεύει στο Δουβλίνο, διαθέτει παράρτημα στις Βρυξέλλες όπως και προσωπικό σ’ όλες τις ηπείρους, με κύρια αποστολή και στόχο την προστασία των υπερασπιστών ανθρωπίνων δικαιωμάτων ανά το παγκόσμιο που απειλούνται και βρίσκονται σε κίνδυνο λόγω της δράσης και του έργου τους για την προώθηση και υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το 2018 η ίδια η οργάνωση τιμήθηκε με το Βραβείο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ.
Όπως αναφέρεται και στην πιο πάνω ανακοίνωση της FLD, το ετήσιο αυτό Βραβείο καθιερώθηκε το 2005 «για να τιμήσει το έργο των Υπερασπιστών Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που συμβάλλουν με θάρρος στην προώθηση και προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συχνά με μεγάλο προσωπικό κίνδυνο και κόστος για τους ίδιους.
Το Βραβείο εστιάζει την προσοχή της παγκόσμιας κοινότητας στο έργο και τους αγώνες των Υπερασπιστών Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, παρέχοντας μια μεγαλύτερη παγκόσμια πλατφόρμα για να μιλήσουν και να υποστηρίξουν τα ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων που υπερασπίζονται. Οι φετινοί βραβευθέντες επιλέχθηκαν μεταξύ δεκάδων υποψηφίων που προτάθηκαν σε μια ασφαλή, δημόσια διαδικασία υποβολής υποψηφιοτήτων που διεξάχθηκε μεταξύ Νοεμβρίου 2023 και Ιανουαρίου 2024.»
Αφού ευχαρίστησε τους διοργανωτές για το «πολύτιμο αυτό βραβείο» και αφιερώνοντάς το «στον λαό και ιδιαίτερα στα παιδιά της Παλαιστίνης που δολοφονούνται καθημερινά από τον ισραηλινό στρατό με την ανοχή και την υποστήριξη των ισχυρών παραγόντων της διεθνούς κοινότητας», ο Δώρος Πολυκάρπου αναφέρθηκε στα «πολύ σοβαρά ζητήματα … που αντιμετωπίζει η Κύπρος και στην επιλογή των αρχών να μετατρέψουν το προσφυγικό σε ζήτημα εθνικής ασφάλειας ή και επιβίωσης της χώρας. Οι πρόσφυγες, οι μετανάστες και οι ακτιβιστές που τους υποστηρίζουν παρουσιάζονται ως η μεγαλύτερη απειλή για τη δημόσια ασφάλεια, τη δημογραφία, ακόμη και την πολιτιστική ταυτότητα της κοινωνίας.”
Με αυτό το αφήγημα και τις πολιτικές, συνέχισε ο Δώρος Πολυκάρπου , «δηλητηρίασαν την κοινωνία με μίσος και άνοιξαν το δρόμο για την άνοδο των ακροδεξιών και εθνικιστικών δυνάμεων. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, τα τελευταία χρόνια γίναμε στόχος συστηματικών εκστρατειών συκοφάντησης, ρητορικής μίσους, λεκτικών επιθέσεων, ακόμη και απειλών θανάτου. Το αποκορύφωμα αυτής της διαδικασίας … ήταν η βομβιστική επίθεση στα γραφεία μας στις 5 Ιανουαρίου του τρέχοντος έτους. Είναι εντελώς απαράδεκτο το γεγονός ότι η κυβέρνηση της Κύπρου δεν έχει καταδικάσει μέχρι στιγμής τη βομβιστική επίθεση.»
Διοικητικό Συμβούλιο
Το τελευταίο διάστημα επικρατεί έντονη αναστάτωση και αβεβαιότητα τόσο μεταξύ των προσφύγων που αναμένουν να εξεταστεί η αίτηση τους για άσυλο όσο και μεγάλης μερίδας ανθρώπων που ήδη ζουν και εργάζονται με το καθεστώς διεθνούς προστασίας στη Κύπρο.
Οι παράγοντες που συνέβαλαν καθοριστικά σε αυτή την εξέλιξη είναι:
Η αναστάτωση και αβεβαιότητα φαίνεται να έχει οδηγήσει μεγάλο αριθμό προσφύγων στην αναζήτηση διόδων αναχώρησης από την Κύπρο και μετακίνησης τους σε άλλες χώρες, ιδιαίτερα της ΕΕ. Σύμφωνα με πληροφορίες που καταφθάνουν στην οργάνωση μας ήδη ένας σημαντικός αριθμός προσφύγων έχει φύγει από την Κύπρο. Η έλλειψη νόμιμων οδών μετεγκατάστασης αφενός και η μη παραχώρηση ταξιδιωτικών εγγράφων κατά παράβαση του νόμου και του ευρωπαϊκού δικαίου από τις Κυπριακές αρχές, αφετέρου έχουν δημιουργήσει νέα εμπόδια και κενά τα οποία φαίνεται να έχουν συμπληρώσει και σε αυτή την περίπτωση διάφορα κυκλώματα εκμετάλλευσης των προσφύγων.
Χαρακτηριστικό είναι το πρόσφατο παράδειγμα πρόσφυγα από την Συρία που αποτάθηκε για προστασία στην Οργάνωση μας. Ο κ. Α.Μ., αιτητής ασύλου από την Συρία (για ευνόητους λόγους δεν αναφέρεται το όνομα του) απήχθηκε, κρατήθηκε με την βία και κακοποιήθηκε βάναυσα από κυκλώματα που ανέλαβαν να τον μεταφέρουν εκτός Κύπρου. Όταν ο κ. Α.Μ. κατάφερε να αποδράσει από τα χέρια των απαγωγέων, αποτάθηκε άμεσα στην αστυνομία για προστασία και καταγγελία των δραστών. Δυστυχώς, η αστυνομία ούτε να εντοπίσει τους δράστες κατάφερε ούτε να προστατεύσει το θύμα με αποτέλεσμα αυτός να κρύβεται σε μη ασφαλή χώρο ώστε να μην τον εντοπίσουν οι απαγωγείς του που μέχρι σήμερα απειλούν τόσο τον ίδιο όσο και την οικογένεια του.
Δυστυχώς, στη βάση των όσων έχουμε υπόψη μας, φαίνεται ότι η αστυνομία δεν ενήργησε άμεσα και αποτελεσματικά για λόγους άγνωστους σε μας. Ανησυχούμε ότι οι παραλήψεις από πλευράς της αστυνομίας οφείλονται στο ενδεχόμενο να μην δίνουν την ίδια σημασία σε κυκλώματα μεταφοράς προσφύγων εκτός χώρας είτε γιατί για άλλη μια φορά δεν «πίστεψαν» τα όσα το θύμα τους είχε καταγγείλει και για τον σκοπό αυτό η ΚΙΣΑ θα προβεί σε καταγγελία εκ μέρους του θύματος στην ΑΔΙΠΑ ώστε οι χειρισμοί των εμπλεκόμενων αστυνομικών να αξιολογηθούν από ανεξάρτητο ποινικό ανακριτή.
Διοικητικό Συμβούλιο
Την ημέρα του Ραμαζανιού, μια ιδιαίτερα σημαντική θρησκευτική μέρα για τους μουσουλμάνους, επέλεξε η Υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης της Αστυνομίας (ΥΑΜ) να οργανώσει επιχείρηση σε διαμερίσματα πολυκατοικίας στη Λεμεσό που εδώ και χρόνια είναι γνωστό ότι διαμένουν σε πολύ φτωχές στεγαστικές συνθήκες μετανάστες και μετανάστριες.
Σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες, γύρω στις 6:00 τα ξημερώματα της 10ης Απριλίου, μεγάλη ομάδα μελών της ΥΑΜ παραβίασε αρχικά την κύρια είσοδο του διαμερίσματος στο οποίο διέμεναν οι μετανάστες και άρχισε να προβαίνει σε συλλήψεις. Κάποιοι αστυνομικοί προχώρησαν στα υπνοδωμάτια και όσες πόρτες ήταν κλειδωμένες τις άνοιγαν με τη βία. Στο ένα από αυτά τα δωμάτια κοιμόταν ο 24χρονος Anisur Mohammad μαζί με άλλο συμπατριώτη του.
Όταν ξύπνησε από τη βίαιη είσοδο των αστυνομικών, ενδεχομένως απότομα και σε κατάσταση πανικού, άνοιξε το παράθυρο του υπνοδωματίου του στο 5ο όροφο της πολυκατοικίας και πήδηξε έξω, με αποτέλεσμα να πεθάνει ακαριαία όταν κτύπησε στο έδαφος. Δεύτερο άτομο, και ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη η επιχείρηση της Αστυνομίας, προχώρησε στο μπαλκόνι του καθιστικού και προσπάθησε να πηδήξει στους πιο κάτω ορόφους για να διαφύγει, με αποτέλεσμα να τραυματιστεί πολύ σοβαρά και να νοσηλεύεται σε σοβαρή κατάσταση στο Γενικό Νοσοκομείο Λεμεσού.
Επίσης, με βάση την πληροφόρηση που έχουμε, η Αστυνομία προχώρησε στη σύλληψη και κράτηση όλων των διαμενόντων στο διαμέρισμα μεταναστών, συμπεριλαμβανομένου και του τραυματία που φρουρείται στο Γενικό Νοσοκομείο Λεμεσού κατά παράβαση των προνοιών της νομοθεσίας για κράτηση παράτυπων μεταναστών ως το έσχατο μέτρο και μετά από προειδοποίηση για εθελούσια αναχώρηση από την Κύπρο. Να σημειωθεί ότι επίσημα από πλευράς Αστυνομίας μέχρι στιγμής δεν ήταν σε θέση να μας ενημερώσουν σε ποια βάση ο νοσηλευόμενος μετανάστης τελεί υπό κράτηση.
Η ΚΙΣΑ θεωρεί ότι η Αστυνομία για άλλη μια φορά με τις δηλώσεις και ενέργειές της που ακολούθησαν, προσπάθησε να παραπλανήσει την κοινή γνώμη για τα πραγματικά γεγονότα ώστε να αποπροσανατολίσει από τυχόν ευθύνες και αδικήματα που προέκυψαν κατά τη συγκεκριμένη επιχείρηση. Επίσης θεωρούμε ότι ο Αρχηγός Αστυνομίας όφειλε, σε συνεννόηση με τον Γενικό Εισαγγελέα, να είχαν διασφαλίσει από την πρώτη στιγμή τη διερεύνηση των χειρισμών της Αστυνομίας από ποινικό ανακριτή της Ανεξάρτητης Αρχής Διερεύνηση Παραπόνων κατά της Αστυνομίας (ΑΑΔΙΠΑ).
Η ΚΙΣΑ, σύμφωνα με τη νομοθεσία, έχει δικαίωμα πρόσβασης στους κρατούμενους και έχει ζητήσει τόσο τηλεφωνικά όσο και γραπτά από τον Αρχηγό Αστυνομίας άδεια για να τους επισκεφτεί. Η Αστυνομία, προφανώς για να καθυστερήσει την πρόσβασή μας στους κρατούμενους, μας ενημέρωσε σήμερα ότι «ο Αρχηγός Αστυνομίας σχολάει η ώρα 2:30 και ως εκ τούτου το αίτημά σας δεν μπορεί να εξεταστεί πριν από την ερχόμενη Δευτέρα που θα επιστρέψει στο γραφείο του».
Η ΚΙΣΑ εκφράζει και με αυτή την τραγική εξέλιξη την έντονη ανησυχία της για την εντεινόμενη βία που ασκεί η Αστυνομία το τελευταίο διάστημα κατά των μεταναστών και προσφύγων, είτε λόγω του γενικότερου τοξικού κλίματος που έχει διαμορφωθεί στη κοινωνία είτε για να αποπροσανατολίσει από τη συνεχιζόμενη ανεπάρκειά της να αντιμετωπίσει το πραγματικό έγκλημα στη χώρα.
Θεωρούμε ότι ευθύνη φέρει και η Κυβέρνηση, με προεξάρχοντα τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον Υπουργό Εσωτερικών, οι οποίοι το τελευταίο διάστημα έχουν δημιουργήσει κατάσταση πανικού στην κοινωνία με τις δηλώσεις τους περί “εισβολής” και “επιθεσης” σε σχέση με την αύξηση των προσφύγων που καταφθάνουν το τελευταίο διάστημα στη Κύπρο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι δηλώσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας ο οποίος, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στη Χλώρακα, αντί να ψέξει το ρατσιστικό έγκλημα που προηγήθηκε κατά των προσφύγων και τις ευθύνες της Αστυνομίας, υποσχέθηκε στον ρατσιστή κοινοτάρχη και Επαρχιακό Γραμματέα του ΔΗΣΥ «επιπρόσθετα μέτρα», και έκτοτε η Αστυνομία προβαίνει σε συστηματική βία και άνευ προηγουμένου τρομοκράτηση των μεταναστών και προσφύγων που ζουν στην Πάφο.
Τέλος, η ΚΙΣΑ χαιρετίζει τη διοργάνωση εκδήλωσης διαμαρτυρίας που διοργανώνουν διάφορες ομάδες πολιτών της Λεμεσού και καλεί το κοινό, τους φίλους και μέλη της ΚΙΣΑ να λάβουν μέρος.
Η συγκέντρωση μνήμης θα ξεκινήσει η ώρα 12 το μεσημέρι απέναντι από το κεντρικό κτίριο της ΑΗΚ, δίπλα από την εκκλησία της Αγίας Νάπας στη Λεμεσό. Στη συνέχεια θα ακολουθήσει διαμαρτυρία στο ΤΑΕ Λεμεσού.
Διοικητικό Συμβούλιο
Τις τελευταίες μέρες παρατηρούμε σημαντικές αυξήσεις προσφύγων, κυρίως Σύριων, που έρχονται στην Κύπρο μέσω θαλάσσης. Η γενοκτονία που συντελείται κατά του Παλαιστινιακού λαού από την ακροδεξιά κυβέρνηση του Ισραήλ και οι επιθέσεις του κατά άλλων γειτονικών χωρών έχουν, μεταξύ άλλων, σπείρει τον τρόμο στην ευρύτερη περιοχή και έχει επιδεινώσει αφάνταστα τις ήδη αβάστακτες συνθήκες διαβίωσης μεγάλης μερίδας του πληθυσμού και ειδικότερα των προσφύγων που ζουν στον Λίβανο. Η ΚΙΣΑ θεωρεί ότι ήταν αναμενομένη η αύξηση των προσφυγικών ροών και μερίδιο ευθύνης έχουν και όσοι συνεχίζουν να ανέχονται και να στηρίζουν τη συνέχιση αυτής της γενοκτονίας.
Οι αρχές της Κύπρου, ενώ γνώριζαν ότι ως αποτέλεσμα της πιο πάνω κατάστασης θα υπήρχε σημαντική άφιξη προσφύγων, αρκούμενες σε άδοξες ρητορικές, δεν επεξεργάστηκαν τα απαιτούμενα πλάνα και μέτρα που θα έθεταν σε εφαρμογή την κατάλληλη στιγμή, με αποτέλεσμα σήμερα να βρίσκονται σε κατάσταση πανικού και οι «λύσεις» που προτείνουν να συγκρούονται και παραβιάζουν το Ευρωπαϊκό και διεθνές δίκαιο αποκαλύπτοντας τις απάνθρωπες πολιτικές που καθοδηγούν και διέπουν τις αρχές αυτής της χώρας.
Η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη, προεξάρχοντος του Προέδρου, αλλά και άλλοι πολιτικοί ηγέτες αυτού του τόπου, συνεπικουρούμενοι από την πλειοψηφία των μέσων ενημέρωσης, καταφεύγουν για άλλη φορά στη ρητορική μίσους και την υπόθαλψη των εγκλημάτων μίσους που αυτή θα επιφέρει, όπως έχει αποδειχτεί πρόσφατα με τα ρατσιστικά πογκρόμ στη Χλώρακα και τη Λεμεσό.
Βουλευτές, πολιτικοί, ακόμη και ο Πρόεδρος της χώρας, όταν μιλούν για πρόσφυγες αναφέρονται σε «παράνομους ανθρώπους», σε «εισβολείς», «παράνομους» ή «παράτυπους» μετανάστες, και όχι για «αυτούς που χρήζουν διεθνούς προστασίας», κατά τον κ. Χριστοδουλίδη.
Κερασάκι στην τούρτα οι εθνικιστές, οι ρατσιστές και οι νεοναζί που αναφέρονται «σε οργανωμένη εισβολή από τις ελεγχόμενες από τα τουρκικά στρατεύματα περιοχές» αφού, όπως χαρακτηριστικά δηλώνουν, τα σαπιοκάραβα με τα οποία καταφθάνουν οι πρόσφυγες δεν αντέχουν να ταξιδέψουν από τον Λίβανο και επομένως οι πρόσφυγες «φορτώνονται σε αυτά από τον κατοχικό στρατό στις ακτές του αποστόλου Ανδρέα και αποστέλλονται στις ελεγχόμενες από την κυβέρνηση περιοχές για να αποσταθεροποιήσουν την κοινωνία μας».
Οι εξαγγελθέντες στόχοι και προθέσεις της Κυβέρνησης είτε για ενίσχυση των αρχών του Λιβάνου για αναχαίτηση και αποτροπή της «εξαγωγής μεταναστών», κατά τον Πρόεδρο, προς την Κύπρο, είτε των επαναπροωθήσεων πίσω στον Λίβανο όσων καταφέρνουν να προσεγγίσουν τις ακτές της Κύπρου, είναι ηθικά κατάπτυστη, πολιτικά ανέφικτη και νομικά καταδικαστέα. Δεν μπορεί η Κύπρος να ζητά την παρέμβαση της ΕΕ για να εξακολουθήσει να ο Λίβανος να αποτελεί μια ανοιχτή φυλακή εξαθλιωμένων προσφύγων, καταδικασμένων σε πίνα και άθλιες συνθήκες διαβίωσης. Ο Λίβανος ούτε ασφάλεια ούτε αξιοπρεπείς συνθήκες μπορεί να προσφέρει σήμερα και αυτοί είναι οι βασικοί λόγοι που οι πρόσφυγες αναζητούν προστασία σε ασφαλή κράτη μέλη της ΕΕ.
Η ΚΙΣΑ καλεί την Κυβέρνηση
Καταδικάζοντας απερίφραστα την εσκεμμένη δολοφονία των 7 ακτιβιστών της World Centre Kitchen και 200 τόσων μελών άλλων ανθρωπιστικών οργανώσεων, περιλαμβανόμενων και υπηρεσιών του ΟΗΕ, όπως η UNRWA, η ΚΙΣΑ καλεί την κυπριακή κυβέρνηση και Βουλή να αναλάβει επιτέλους την απαιτούμενη πολιτική απόφαση και να καταδικάσει ανοικτά και «ξεκάθαρα» τις δολοφονίες αυτές που δεν είναι «παράπλευρες απώλειες» αλλά συγκεκριμένη στρατηγική της κυβέρνησης του Ισραήλ για να επιτύχει μέσω και της λιμοκτονίας την επιδιωκόμενη εθνοκάθαρση του Παλαιστινιακού λαού.
Διοικητικό Συμβούλιο
On 25.01.2024, one of the three pre-school children who was hospitalised in the intensive care unit of Makarios Hospital died after being found in the morning of the previous day in a boat with 58 other Syrian refugees from the merchant ship “Folegandros”. The Search and Rescue Coordination Centre (KSED) after receiving information from the “Folegandros” proceeded with an operation to rescue and transport the refugees to Cyprus.
The refugees left Lebanon on the evening of 18 January and, while they were expected to arrive in Cyprus the following night, their traces disappeared. KISA, following an appeal from relatives of some of the refugees on the boat, informed the KSED on Saturday 20 January. Based on the information received so far, it appears that the boat’s engine had stopped during the journey, causing it to be washed away by the waves for days without steering.
In its initial announcement, the KSED failed to mention that it had been informed by KISA of the event since Saturday, 20.01.2024, while when asked about it by a radio station, its commander admitted that they had indeed been informed by KISA on 20.01 and that in order to locate the boat “a drone was used without success”.
It should be noted that last December, the KSED also failed to locate another boat it had been informed about, resulting in 85 other Syrian refugees still missing. The boat departed from Lebanon on 11.12.2023 and the KSED was informed on 17.12.2023 by Alarm Phone on the need to locate it. Unfortunately, the bodies of men and women recently found in a state of decomposition on the shores of Antalya and Rizokarpaso may possibly belong to this group.
KISA believes that based on what has been made public, not everything that could and should have been done for the timely identification and rescue of the refugees was done. From the above statements it does not appear that the search was started immediately and continued throughout the days, nor were all the technical means at their disposal for this purpose utilized. It therefore calls for an independent investigation into the reasons why the authorities were unable to locate this particular boat.
The Minister of Interior (MoI) Mr K. Ioannou, in his statement shortly after the location and rescue of the refugees but also later to the domestic press, made it clear that, instead of intensifying and strengthening the search and rescue framework and tools, as its obligations under international law, the government is seeking to:
KISA considers that the statements and proposals of the MoI violate Cyprus’ international treaty obligations for the search and rescue of shipwrecked persons as well as for access to the right to asylum and protection from refoulement to persons who have a well-founded fear of persecution in case of their return, either directly or indirectly, through other countries such as Lebanon, which then deports Syrians to Syria.
Finally, KISA considers that the statements of the MOI on combating trafficking networks as a measure for the protection of human life bypass rather than acknowledge reality and distract from the fact that Syrian refugees are actually forced to enter rotten boats at the risk of their lives and their children for three main reasons:
Steering Committee